جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 974
کارکردهای عقل در تفسیر وحی از نگاه فریقین
نویسنده:
فتح الله نجارزادگان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
عقل از جمله مدارک تفسیر قرآن است و کاربرد آن در تفسیر به طور مطلق مورد انکار مفسران فریقین نمی باشد. عقل در سه معنای ادارک بدیهیات به عنوان قرینه برون نصی، قوه ی تشکیل دهنده قیاس های منطقی برای تحصیل نتایج و تبیین ملازمه ها و قوه استنباط از آیات با استفاده از داده های درون نصی و برون نصی مورد قبول همه مفسران است. عقل به معنای قوه ی مستقل در ادارک حسن و قبح افعال و تشریح حکم و نیز قوی تاویل بخشی به ظواهر آیات اختصاص به تفسیر شعیه و متعزله دارد هر چند منشا احکام عقلی و نتایج آن در بین آنان متفاوت می باشد. بر خلاف پندار برخی شیعه در این کاربرد عقل در تفسیر از معتزله متاثر نیست بلکه بر کلام و تفسیر معتزله تاثیر گذاشته است عقل به معنای ادارک حد وقوف ها به حوزه تفسیر روایی شیعه اختصاص دارد.
صفحات :
از صفحه 135 تا 150
بررسی سیر تاریخی و عوامل ادعای موهوم تناقض در قرآن کریم
نویسنده:
بمانعلی دهقان منگابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
قرآن کریم معجزه جاودان پیامبر ص است که در آن هیچگونه کژی و دگرگونی روی نداده و دستخوش تحریف نشده است. در آیات و عبارت آن هیچگونه اختلاف و تناقضی دیده نمی شود. از این روست که هدایتگر جهانیان خوانده شده است. با این وصف عده ای با انگیزه های مختلف و بعضا به جهت مخالفت و جلوگیری از توسعه و گسترش اسلام در صدد بر آمده اند تا در قداست و الهی بودن این کلام الهی خدشه نمایند و با این هدف شبهه موهوم و بی اساس وجود تناقص در قرآن را مطرح نموده اند. نیز جمعی دیگر هر چند مانند گروه اول دارای انگیزه ستیزه جویی و مخالفت با اسلام نبوده اند. اما به سبب عدم آشنایی با کلام عرب، اسلوب و شیوه های متنوع بیانی، خصوصا عدم توجه آنان به کاربرد مجاز لغوی، مجاز عقلی عام و خاص مطالق و مقید مشاکله و نظایر آن گرفتار توهم تناقض در قرآن گردیده اند. گرچه مخالفان اسلام کوشیده اند آیات قرآن را متناقض جلوه دهند اما در این مورد توفیقی کسب ننموده اند چرا که آنان دلیل واضح و روشنی ارائه نکرده و دلیلشان تنها ادعای موهوم و بی اساس آنهاست. با تدبر و تفکر در قرآن معلوم می گردد که در هیچ جای آن دو آیه متناقض و یا متعارض با هم دیده نمی شود. اشتباه این عده به خاطر عدم آشنایی آنان با اسالیب کلام عرب و عدم فراهم آوردن مقدمات و دانشهای علمی جهت فهم و تفسیر آیات قرآن بوده است که با اتخاذ و به کارگیری روشهای صحیح در راه فهم آیات و با تدبر و تفکر در این کلام الهی واهی بودن ادعاهای آنان ثبات می گردد.
صفحات :
از صفحه 153 تا 169
آیا پیمان گرفتن از پیامبران برای ولایت علی (ع) ، در قرآن یا کتاب های آسمانی دیگر آمده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
خداوند در قرآن کریم می فرماید: "نگامی که عیسی بن مریم به بنی اسرائیل گفت: همانا من فرستاده خدا به سوی شما هستم و به حقانیت کتاب تورات که مقابل من است تصدیق می کنم و نیز شما را مژده می دهم که پس از من رسول بزرگواری که نامش احمد است، بیاید"[1] هم چنین بیشتر ...
نگاهی دیگر به واقعة انقطاع وحی
نویسنده:
عبدالهادی فقهی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
بخشهای گوناگون قرآن کریم در فاصله های زمانی نامرتب و بر طبق مصلحتها و گاه بعد از پرسشها یا رخ دادن برخی حادثه ها، بر پیامبر (ص) نازل می گردید. یعنی در دوران رسالت، جبرئیل پیوسته بر پیامبر (ص) نازل نشده و «اتّصال وحی» در حیات تاریخی صدر اسلام، واقعیت نداشته است. با این همه، بیشتر منابع تاریخی و تفسیری، از وقوع حادثه مهمی پس از نزول نخستین آیات و حیانی، تحت عنوان «انقطاع وحی» یاد کرده و عوامل و شؤون متفاوتی را در شروع و انقضای دوره آن، مطرح ساخته اند. این مقاله پس از طرح و نقل مهمترین گزارشهای مربوط به این حادثه در منابع روایی، تاریخی و تفسیری، به بررسی و نقد آنها پرداخته و در این جهت، با استناد به برخی شواهد و قراین، به اصل حدوث واقعه «انقطاع وحی» با ویژگیهای مطرح در روایات مزبور، خدشه وارد کرده و آن را مردود دانسته است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 38
بررسی نظریه ابدان روحانی از منظر روایات شیعی
نویسنده:
حامد پور رستمی، صفر نصریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
نظریه ابدان روحانی، یک نظریه جدید کلامی در باب سرشت انسان است که برای اولین بار توسط خانم نانسی مورفی (الهی دان آمریکایی) مطرح شده است. بر اساس این نظریه انسان دارای ساحتی به نام روح نیست؛ ولو آنکه موصوف به روحانیت و دارای استعدادهای عالی است. این نظریه بر مبنای نظریه تکامل داروین، یک تبیین فیزیکال و متکی به یافته های تجربی، درباره سرشت انسان ارائه می دهد. از نظر نویسنده، استعدادهای مخصوص به انسان مثل سایر استعدادهای مشترک با حیوانات، از نوع فیزیکال هستند؛ با این تفاوت که به استعدادهای عالی، تحول یافته اند. اما این نظریه از دو جهت قابل نقد است. اولا روایات شیعی علی الخصوص نهج البلاغه ضمن صحه گذاشتن بر اصل تکامل در خلقت انسان، برخلاف نظریه تکامل، خلقت جسم و روح آدم (ع) را دفعی می دانند؛ نه تدریجی. ثانیا بر اساس این روایات، روحانیت انسان یک جنبه حقیقی از انسان است نه آنکه صرفا وصف بدن آن باشد. این روایات حتی خلقت ساحت روحانی انسان را مقدم بر خلقت جسمانی اش قرار داده و استعدادهای عالی را به روح منتسب می کنند، نه بدن.
صفحات :
از صفحه 31 تا 48
بررسی تطبیقی مفهوم «تحریف عهدین» از نگاه مفسران و متکلمان
نویسنده:
محمد حسن احمدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه ,
چکیده :
متکلمان اسلامی، تردیدی در تحریف شده بودن تورات و انجیل موجود، روا نداشته اند. از سویی دیگر، اصطلاح تحریف در قرآن به صورت جدی مطرح شده است. مراجعه به عهدین صرف نظر از ناسازگاری های درونی - وجود نمونه های فراوانی از ناسازگاری های مطالب آن با عقل را آشکار می سازد. این رویکرد کلامی، زمینه طرح مفهومی از تحریف را فراهم آورده است که به نظر می رسد کاملا با مفهوم قرآنی آن هماهنگی نداشته باشد. بررسی آیات قرآن نشان می دهد که قرآن کریم، قصد جدی برای ورود به حوزه تحریف عهدین مصطلح، نداشته است و عهدین، به عنوان یک ماهیت نوشتاری خاص، مورد نظر آیات قرآن و روایات نبوده اند. بنابراین اساسا انتظار اینکه آیات قرآن یا روایات به نقد مطالب عهدین بپردازند، انتظاری غیر عالمانه و ناشی از عدم درک صحیح گفتمان فرهنگی حاکم است. مبنای کلامی تحریف بر بررسی متن عهدین و نقد متنی آن و مشاهده انبوه نااستواری های متنی، شکل گرفته است. آنچه که قرآن کریم، در طرح مساله تحریف، به آن تمرکز پیدا کرده است، مساله کتمان حقانیت پیامبرصلی اله علیه و آله و سلم است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 22
معناشناسی خشیت در قرآن کریم
نویسنده:
محمدرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
پژوهش حاضر، تدبر و تاملی در معنی و مفهوم واژه «خشیت» در قرآن کریم است که یکی از پایه ای ترین مفاهیم سیر و سلوک و بندگی حق، شناخته می شود. این نوشته بر آن است تا این موضوع را در کلام حق و تبلور آن را در کلام معصومین بکاود و راه های رسیدن به خشیت واقعی را بررسی کند، تا آنچه که بنده، خداوند را از او دور می سازد و مانع از رسیدن انسان به خشیت و خوف حقیقی می شود، مورد بحث قرار دهد و نتیجه این تحقیق و بحث راهنمایی باشد که بندگان خداوند را به سوی این نعمت بی منت رهنمون شود و آنان را آگاه سازد که خشیت حالتی درونی و قلبی است که در مقابل جلال و جبروت خداوند به انسان دست می دهد و حالتی است که با شرم و حیا و تعظیم و خشوع بر آستان حق همراه است و این نکته را یادآور شود که خشیت، خوف ساده نیست بلکه با تکریم همراه است و لازمه رسیدن به آن صفای درونی و خلوص قلبی است. در این پژوهش علاوه بر بیان ارتباط «خشیت» با «تسبیح»، اشاره ای کوتاه به مترادفات «خشیت» خواهد شد، تا تدبر در آیات قرآن را بر ما جدی تر سازد که هر واژه ای در کلام حق از نظر بلاغی جایگاه ویژه ای دارد و هیچ تکراری از این جهت دیده نمی شود؛ بلکه هر واژه ای به مقتضای کاربرد دارای معنا و مفهومی ویژه است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 51
تاملی در مقایسه تطبیقی تفسیر التفسیر القرآنی للقرآن و المیزان
نویسنده:
محمد صادق حیدری، بهروز یدالله پور
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
یکی از روش های تفسیر قرآن در عصر حاضر «روش تفسیر قرآن به قرآن» است. این منهج ریشه در روش تفسیری معصومین علیه السلام دارد. پژوهش حاضر، مقایسه ای گذرا میان دو تفسیر «التفسیر القرآنی للقرآن» از عبدالکریم خطیب و «المیزان» سید محمدحسین طباطبایی می باشد. از آنجا که این دو مفسر، تفسیر خود را بر اساس روش قرآن به قرآن نگاشته اند، مقاله در صدد آن است تا بخشی از دیدگاه های تفسیری خطیب، در مواجهه با اندیشه های تفسیری طباطبایی را به شیوه تطبیقی مورد نقد و بررسی قرار دهد. هر چند تفاسیر مذکور، از روش تفسیر قرآن به قرآن بهره جسته اند، اما التفسیر القرآنی للقرآن برخلاف المیزان، رویکرد تفسیری خود را بیشتر بر پایه تامل و تدبر در خود آیات قرآن و اهتمام به عقل و خرد آزاد مفسر، بدون امعان نظر به روایات و دیدگاه های تفسیری دیگر مفسران، استوار نموده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 126
بازشناسی تاریخی مکاتب غزالی، طبرسی و طنطاوی در حوزه تفسیر علمی قرآن
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، محمدتقی موسوی کراماتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده، جستاری گذرا بر سیر تاریخی تفسیر علمی است که تلاش شده تا با ارائه فرایند تاریخی شکل گیری و تکثر انواع اندیشه های مربوط به اعجاز علمی، روش های به کار گرفته شده در آن مورد تحلیل و بازشناسی قرار گیرد تا در پرتو آن زمینه ای برای معرفت شناختی هر چه بهتر روش فهم معارف قرآنی فراهم آید. با تقسیم ادوار تاریخی اعجاز علمی به چهار دوره: تکوین، تدوین، ترویج و تنقیح؛ روش های به کار گرفته شده در سه مکتب: غزالی، طبرسی و طنطاوی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت روش مکتب طبرسی در تعامل با اعجاز علمی قرآن به عنوان بهترین روش معرفی شده است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 64
شمول منابع نقلی دینی در قلمرو نیازهای بشری
نویسنده:
محسن قاسم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و معارف ایران,
چکیده :
قرآن و حدیث به ترتیب، دو منبع از منابع اصیل شناخت دینی به شمار می آید؛ این دو منبع که در این مقاله، منابع نقلی دینی نامیده می شود، در نصوص فراوانی خطاب خود را انسان ها فرض کرده اند و ضمن تاکید بر دارا بودن نیازهای مادی و معنوی انسان ها، دستور العمل هایی برای سعادت دنیوی و اخروی او ترسیم کرده است. مقایسه اسلام و منابع نقلی آن اعم از قرآن و سنت نشان می دهد این آیین، مکتب و آیینی اجتماعی است و تنها سعادت اخروی مردم را در نظر نگرفته است. قرآن کریم در یک نگاه کلی بر نیازهای بنیادین بشر که شامل اعتقاد درست، خلق پسندیده و عمل شایسته است، تاکید کرده و اصول کلی آن را تعلیم داده است. جزئیات و تفاصیل این اصول کلی که به نحوی به حوزه نیازهای آدمی معطوف است به سنت معصومان (ع) واگذار شده است. شناخت این تعالیم در گرو آگاهی از جنبه های گوناگون جامعیت و شمول این دو منبع است؛ این مقاله ابتدا جامعیت کتاب آسمانی قرآن را - که مبنای مهمی در تفسیر قرآن به شمار می آید - از رهگذر روایات، بررسی کرده و سپس برخی مصادیق نیازهای بشری را بر اساس الهام از روایات به عنوان منبع شامل و جامع دین برشمرده و در پایان، نتیجه می گیرد شمول و گستردگی منابع نقلی در پاسخ به نیازهای بشر مسلمان و غیر مسلمان غیر قابل انکار است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
  • تعداد رکورد ها : 974