جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 6058
رویکردی نوین در بررسی ماهیت ایمان با نگاه به ساحات وجودی نفس
نویسنده:
مهدی ذاکری، سیدمرتضی طباطبایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هنگام بحث درباره ماهیت ایمان، اغلب تفکیکی برپایه متعلق ایمان ارائه می شود که بر اساس آن، ایمان به گونه کلی یا گزاره ای است و یا غیر گزاره ای؛ یعنی اگر ایمان به یک یا چند گزاره تعلق گیرد، ماهیتش نیز گزارهای و از سنخ معرفت خواهد بود؛ اما اگر متعلق ایمان شخص یا موجودی خارجی باشد، ماهیت ایمان از سنخ اموری همچون دلبستگی و وفاداری است. این مقاله با بررسی لوازم این تفکیک نشان می دهد که اولا این دسته بندی به لحاظ صوری و منطقی دچار مشکل است و ثانیا چنان قوت و صلاحیتی ندارد که ماهیت ایمان را روشن کند. بخش دوم مقاله، ایمان را بر اساس اینکه کدام یک از ساحات سه گانه نفس آدمی بیشتر در آن مؤثر باشند، به ایمان عقل گروانه، اراده گروانه و احساس گروانه تقسیم و شواهدی از نظریات فیلسوفان و متکلمان مسیحی و مسلمان برای هریک از انواع ایمان ارائه می کند.
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
اصول دین و مذهب و نظریه ناطق واحد در اندیشه شیخیه
نویسنده:
غلامحسین زرگری نژاد , محسن سراج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
برخی از مباحثی که مدت هاست به عنوان اصولی بدیهی در مکتب شیخی معرفی می گردند، در اصل مباحثی فراگیر در اندیشه تمام شیخی ها نیستند، بلکه تنها متعلق به اندیشه یکی از شاخه های مکتب شیخی، یعنی شاخه کرمان اند که، چون به حق پرکارترین شاخه شیخی ها بوده اند، اکثر محققان از طریق آثار ایشان با دیدگاه های فکری شیخیه آشنا شده و متعاقبا تمامی آن دیدگاه ها را اصیل تصور نموده اند. در صورتی که حقیقت چنین نیست و تعالیمی چون اصل معرفت به رکن رابع، نظریه ناطق واحد، و حتی اصول دین چهارگانه، تنها اختصاص به دیدگاه شاخه کرمان دارد، و چه در آثار و عقاید مشایخ اولیه مکتب شیخی (یعنی شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی) و چه در نزد سایر شاخه های مکتب شیخی، چون شیخیه تبریز و شیخیه عتبات و احقاقی های اسکویی، محلی از اعراب ندارند.پرسش های اصلی ای که در این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی سعی در یافتن پاسخی مناسب برای آن ها داریم، و ابهام هایی که در صدد رفع شان هستیم، به شرح زیرند:اول آن که، نظریه ناطق واحد در اندیشه شیخیه کرمان چیست، و آیا این نظریه که به ادعای حاج محمد خان کرمانی (واضع و شارح آن) از دل اصل معرفت به رکن رابع بیرون آمده است، در اندیشه ها و تعالیم مشایخ اولیه شیخیه و همچنین در اندیشه حاج محمد کریم خان کرمانی (واضع اصل معرفت به رکن رابع)، بوده است یا خیر؟دیگر آن که، آیا مشایخ اولیه شیخیه، اعتقادی به اصول دین و مذهب چهارگانه داشته و بنیان گذار تغییرات در اصول دین و مذهب شیعه امامیه بوده اند، یا این که در این مبحث نیز، همچون مبحث اصل معرفت به رکن رابع، پای ذهن خلاق سرسلسله مشایخ شیخیه کرمان در میان بوده و بار دیگر منویات حاج محمد کریم خان، به اشتباه، دیدگاه تمامی شیخی ها به حساب آمده است؟
صفحات :
از صفحه 79 تا 92
رویکرد عاطفی به واقعه کربلا در متون فارسی پیش از قرن نهم (مطالعه موردی: آثار حسن شیعی سبزواری)
نویسنده:
علی محمد ولوی، رقیه میرابوالقاسمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
از زمان نگارش روضة الشهداء در907ق، تا حدود سده ی اخیر، رویکرد غالب در روایت شفاهی و کتبی واقعه ی کربلا در میان فارسی زبانان، رویکردی عاطفی و هماهنگ با ذائقه ی عمومی بوده است، اما بررسی برخی آثار فارسی به جا مانده از پیش از قرن دهم، از قدمت بیش تر این قرائت در میان فارسی زبانان، خبر می دهد. حسن بن حسین شیعی سبزواری(زنده در 757ه)، از جمله مهم ترین نمایندگان قرائت مورد نظر از واقعه ی کربلاست که آثار خود را حدود دو قرن پیش از روضة الشهداء، به رشته ی تحریر در آورده است. در مقاله ی حاضر، رویکرد سبزواری به واقعه ی کربلا در سه اثر به جا مانده ی او (راحة الارواح، مصابیح القلوب و بهجة المباهج) به شیوه ای توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که غلبه ی رویکرد عاطفی در انعکاس واقعه ی کربلا در متون فارسی، نه تنها از قدمتی بیش از قرن نهم برخورداربوده، که قرائت مذکور در میان شیعیان خراسانی قرن هشتم (از مهم ترین مراکز شیعیان فارسی زبان در ادوار کهن)، از چنان پذیرشی بر خوردار بوده است که حتی حکومت شیعه مذهب سربداران نیز، آن را به عنوان قرائتی مقبول از واقعه ی کربلا تلقی می کرده است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 169
تکریم انسان از منظر اسلام و لیبرالیسم
نویسنده:
آیت مظفری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تکریم انسان به معنای توجه و تاکید بر حقوق انکارناپذیر مادی و معنوی انسان است. اسلام و لیبرالیسم، هر دو بر تکریم انسان تاکید دارند و مدعی اند انسان را گرامی و بزرگ می شمارند. حال با توجه به این ادعای مشترک، پرسش این است که آیا این دو مکتب در گرامی داشت مقام انسان، هم عقیده اند؟ و اگر پاسخ منفی است تفاوت تکریم انسان از منظر اسلام و لیبرالیسم در چیست؟ فرضیه مقاله این است: تکریم انسان از منظر اسلام با لیبرالیسم تفاوت ماهوی دارد. با توجه به این فرضیه، ادعای اشتراک عقیده در این باره- به عنوان فرضیه رقیب- از نظر نویسنده، مردود است و ادعای یاد شده، تنها یک اشتراک لفظی است. روش تحقیق در این مقاله تطبیقی است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 125
وحدت ادیان از دیدگاه مولانا
نویسنده:
عبدالرضا مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر عرفا رابطه جهان با خدا، در حکم رابطه اشعه نسبت به خورشید است و انبیا نیز از نوری واحد سرچشمه می گیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و به سبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی می آورد و متناسب با ذهن خود در آن می اندیشد و با دیگری به نزاع برمی خیزد. مولانا نیز انبیا الهی را نایبان خداوند بر زمین می داند و با بیان تمثیل هایی از وحدت طریق انبیا سخن می گوید. از نظر وی، رمز وحدت ادیان با گذر کردن از قشر ظاهری دین و رسیدن به مغز آن آشکار می شود. به باور مولانا، دین فطری، یا همان توحید راستین، و نیایش عاشقانه مغز و جوهره ادیان است که توجه به آن انسان ها را از تفرقه و نزاع نجات می دهد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 95
علامه طباطبائی و عرفان شیعی
نویسنده:
محمدجواد رودگر، مائده شاکری راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
عرفان، شناخت شهودی حق و اسمای حسنای او از راه تزکیه نفس و طهارت باطن با مکانیسم سیر و سلوک یا طی منازل و مقامات است. عرفان شیعی نیز عرفانی برگرفته از متن کتاب و سنت در دو ساحت علمی و عملی می باشد که علامه طباطبائی در عصر حاضر نماد و نماینده چنین عرفانی است. در نوشتار حاضر از مفهوم و ماهیت عرفان شیعی و مختصات عارفان شیعی توام با نکات کلیدی و کلان عرفان متخذ از ثقلین بر محور و مدار اندیشه های علامه طباطبائی بحث و تحلیل صورت گرفته است. در واقع به پرسش عرفان شیعی چیست و عارفان شیعی دارای چه ویژگی هائی هستند پاسخ داده شد. و اثبات و تبیین فرضیه قرآن و سنت و سیره معصومین (ع) بهترین منبع معرفت عرفانی، سلوک معنوی و رفتار و عمل جامع عرفانی است هدف مقاله فراروی می باشد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 76
طرح دیدگاه های مشترکی از مولوی و اقبال
نویسنده:
ایوب هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
مولوی و اقبال از شخصیت هایی هستند که مورد علاقه تمام مسلمانان و مذاهب اسلامی و حتی بعضی از غیرمسلمانان بوده و همواره بر نویسندگان و متفکران پس از خود تأثیرگذار بوده است. در طول تاریخ، این تأثیرگذاری به میزان گسترده شدن شناخت فرهنگ های مختلف نسبت به او بیشترشده است. چنانکه امروزه پس از قرن ها،آن ها بیش از همیشه مورد توجه و استقبال جهانیان قرار گرفته اند. از دلایل این استقبال، بین المللی بودن خود آن ها است، زیرابه خصوص مولانا دارای اندیشه های بی مرز و بی زمان است. او بر مسائل بنیادین انسانی تکیه دارد مسائلی همانند عشق و ایمان، که هیچ گاه کهنه نمی شوند. همچنین آن ها برای بیان این مضامین زبان شعری را برمی گزیند که یکی دیگر از ویژگی های برجسته محسوب می شود.این مقاله با عنوان «طرح دیدگاه های مشترکی از مولویو اقبال»بر آن است تا فشرده و گذرا، به تأثیرپذیری اقبال لاهوری از مولانا جلال الدین مولوی بپردازد. موضوعی که نشان می دهد ادبای ایران عزیز به خصوص مولوی با آرای بدیع و اندیشه های لطیف و روح نواز خود قرن ها است که رهپویان وادی قرب و شیدایان عشق حق و فرزانگان اهل معرفت را نه تنها در هند و پاکستان بلکه در پهنه گیتی مجذوب و دلداده خود ساخته و سخنان گرم او که زاییده اُنس مدام با قرآن شریف و روایات حضرت سیدالمرسلین بوده، تحولی شگرف در انسان ها ایجاد کرده و فرهنگ ساز و سازنده فرهنگ گردیده است.تشابهات فکری زیادی میان مولوی و اقبال است به طوری که بعضی از محققینی که در این زمینه کار کرده اند، اقبال را مولوی عصر خود نامیده اند به این معنی که اقبال در دوره ما نقش مولوی را ایفا کرده است.در این زمینه تلاش های علمی زیادی توسط دانشوران صورت گرفته ولی با همه منابع موجود، هنوز زوایای کمتر کاویده ای وجود دارد که دقت درباره موضوع را می طلبد.
صفحات :
از صفحه 68 تا 91
حرکت حبی در آفرینش و رابطه آن با نفس رحمانی حق
نویسنده:
فاطمه عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محبت مقامی الهی است. حق تعالی خود را به محبت وصف نموده و به صفت «ودود» خوانده است. این از آن روست که او ابتدا به خود محبت ورزید، آنگاه دوست داشت که خود را در غیر مشاهده کند، پس عالم را به صورت جمال خویش آفرید. به عالم نظر کرد و به آن محبت ورزید. پس خدای تعالی عالم را تنها به صورت خود آفریده است و عالم تماما زیباست و خدای سبحان هم، به زیبایی و جمال محبت می ورزد. اگر عشق و محبت وجود نداشت، پروردگار ودود و مهربان هم شناخته نمی شد. «محبت» به اطلاق ذاتی خود در همه موجودات، چه علمی-غیبی و چه وجودی-شهادی، ساری است، زیرا که خداوند نخست به شئون ذاتی خود بر خود تجلی کرد و اعیان ثابته که ماهیات اشیاءند، در مرتبه علم متعین شدند و دوم اینکه منصبغ به احکام و آثار اعیان ثابته، در عین ظاهر گشت و موجودات خارجی ظاهر شدند. یعنی هر چه ظاهر شده به محبت و عشق ظاهر شده است. با توجه به اینکه نفس رحمانی حق عالم را پدیدار ساخت، اصل و اساس این نفس از محبت است. خداوند از طریق نفس خود، عالم را پدید آورد تا شناخته شود، زیرا اگر شناخته نمی شد، اسما و صفات الاهی متجلی نمی شدند و عالم و هستی در کتم عدم باقی می ماند. بنابراین، همین حب به شناخته شدن اسما و صفات حق، که از طریق نفس الاهی تحقق علمی و عینی یافت، دلیل خلقت و آفرینش عالم است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 68
جایگاه طور اعظم یا طامه الکبری در اندیشه سهروردی
نویسنده:
فاطمه صمدی سروکلایی، رضا اسدپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
طامه الکبری به معنای واقعه ای است که عارف با عقل فعال که دهمین عقل از عقول مشایی و یا جبرییل در شریعت است، دیدار می کند. در واقع در مکتب سهروردی، که بر پایه فکر، ذکر و ریاضت می باشد، سالک با اجرای احکام و آداب طریقت و تبعیت از پیر هدایتگر، از طریق ریاضت های مادی و معنوی به تجربه ای عرفانی دست می یابد. در طی مسیر سلوک و کسب مقامات عرفانی، شخص سالک به مقام فنا نائل می شود. در این مقام او عقل فعال را رویت و مشاهده می نماید. عروج پیامبر اسلام به عنوان انسان کامل و کسی که به معراج رسید، می تواند گواهی باشد که دیگر انسان ها نیز می توانند همچون روح والای وی، جبرییل را ملاقات کنند و حتی از آن نیز گذر کرده و در ذات اقدس حق تعالی فانی شوند. این مقاله به بررسی چنین معنایی از طامه الکبری می پردازد.
صفحات :
از صفحه 109 تا 135
جایگاه دل در عرفان اسلامی با تکیه بر دیدگاه مولانا
نویسنده:
عبدالرضا محمدحسین زاده,علی عارفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
در این نوشتار برای درک بهتر مفهوم دل و فهم جایگاه آن در حکمت و عرفان اسلامی به خصوص در اندیشه مولوی، ابتدا قرآن، احادیث و آراء و عقاید بزرگان اندیشه نقل و بررسی شده سپس با تکیه بر اهم ابیاتی که در مثنوی آمده و در آنها از دل و احوال آن سخن رفته، سعی شده است دیدگاه این عارف بزرگ روشن گردد.از نتایج مهم گفتار حاضر آن است که دل یا قلب از منظر قرآن و روایات عرفای بزرگ اسلامی، اصل و اساس و همه چیز انسان است، اگر دل نباشد انسان جماد و هیچ است. ارزش انسان در پرداختن به دل و صاحب دل بودن اوست و صاحب دلی انسان در تحصیل انقطاع از اغیار و متوجه کردن قلب به سوی حضرت حق است و ارباب قلوب میدانند که قلب با انقطاع در مقام سلوک مصداق واقعی «عرش رحمان» میگردد.
صفحات :
از صفحه 57 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 6058