جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
بهمنیار بن مرزبان , ابوالحسن Bahmanyār b. al-Marzubān(فیلسوف مشائی قرن پنجم و شاگرد مشهور ابن سینا), - 458ق.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 50
عنوان :
رساله مراتب الموجودات بهمنیار بن المرزبان
نویسنده:
اسماعیل واعظ جوادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رسالة فی توجیه کلام الشیخ فی «ان الواحد لایصدرعنه الاّ الواحد»
نویسنده:
ابراهیم همدانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , شرح اثر , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , کتابخانه عمومی
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
قاعده «الواحد»
,
فلسفه مشاء
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
رسالة فی توجیه کلام الشیخ فی «ان الواحد لایصدرعنه الاّ الواحد»، به عربی، رسالهای است در توجیه و تفسیر کلام ابن سینا در پاسخ به بهمنیار، در باب قاعده مذکور. نسخههای آن در کتابخانههای مختلف موجود است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى تطبیقى ـ انتقادى اتحاد نفس با عقل فعال در فلسفه اسلامى
نویسنده:
مهدى عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نفس آدمی
,
اتصال نفس به عقل فعال
,
استکمال نفس
,
عقل مستفاد
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
عالم عقول ,
عقل منفعل ,
کمال نهایی نفس ,
علم النفس ملاصدرا ,
افاضه صور علمی ,
استحاله اتحاد دو موجود ,
وحدت علت فاعلی و غایی انسان ,
وجود فی نفسه عقل فعال ,
وجود فی انفسنای عقل فعال ,
امتناع تبدل انواع ,
حدوث عقل فعال ,
تعدد عقل فعال ,
اتحاد مجردات ,
عامل کثرت افراد نوع ,
تبدل ذاتی نفس به عقل فعال ,
عامل کثرت انواع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
عقل فعال افزون بر اینکه علت فاعلى و مدبر جهان مادى است، به منزله مخزن صورت هاى عقلى، آنها را به نفس انسانى افاضه مى کند. فیلسوفان مشائى و اشراقى به پیروى از ابن سینا با نفى اتحاد نفس با عقل فعال معتقد بودند دریافت صورت هاى عقلى، تنها با ارتباط نفس با عقل فعال حاصل مى شود. با این حال صدرالمتألهین در دو مسئله از اتحاد نفس با عقل فعال دفاع کرده، اشکالات ابن سینا را پاسخ مى دهد. نگارنده نخست با کمک گرفتن از سخنان صدرالمتألهین اشکالات فیلسوفان پیشین بر اتحاد نفس با عقل فعال را پاسخ گفته و سپس دیدگاه وى را تبیین کرده است. نگارنده بر دیدگاه صدرالمتألهین در موضع نخست، یعنى اتحاد نفس با عقل فعال در ادراک عقلى انتقاد دارد و ادعاى اتحاد نفس با عقل فعال از ابتداى پیدایش ادراک عقلى را ناتمام مى داند. نفس تنها پس از طى مراتب اشتداد جوهرى به اتحاد با عقل فعال دست مى یابد که همان موضع دوم مدعاى صدرالمتألهین است. مقصود از این اتحاد نیز، استکمال ذاتى نفس و تبدل آن به عقل است. به اعتقاد نگارنده در اینجا نیز پرسشى مهم پیشاروى صدرالمتألهین است که اگر چند نفر از انسان ها به مرتبه اتحاد با عقل فعال دست یافتند، آیا باید معتقد به کثرت عددى عقل فعال باشیم؛ درحالى که صدرالمتألهین معتقد است که «هر عقلى نوع منحصر به فرد است» نگارنده این قاعده را نیز داراى اشکال مى داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جامع الافكار و ناقد الانظار
نویسنده:
المولى مهدي النراقي؛ محقق: مجيد هاديزاده
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf
وضعیت نشر :
مؤسسة انتشارات حكمت,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
11. عقاید dogmas (the distillate of doctrines)
,
16. کلام عقلی
,
اصول عقاید
,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام)
,
عقاید اسلامی
,
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
,
13. علم کلام
,
شبهات کلامی
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
مبدأ و معاد: ابن سینا
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
بحار الانوار (علامه مجلسی)
کلیدواژههای فرعی :
ادله توحید (کلام) ,
صفات الهی ,
اسمای صفات الهی(کلام) ,
حدوث دهری ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
آیات صفات الهی ,
معرفت اصول دین ,
قدرت الهی ,
ترجیح بلا مرجح ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
صفات ثبوتیه ( الهی ) ,
التسلسل محال ,
الدور محال ,
الشیء ما لم یجِب لم یوجَد: شیء ممکن تا به مرحلة وجوب وجود از ناحیة علت تامه اش نرسد موجود نمی شود ,
چکیده :
جامع الافكار و ناقد الانظار، مفصلترين و كاملترين كتاب نراقى است كه دربارۀ توحيد نوشته شده است. نراقى اين كتاب را در سال 1193ق؛ يعنى در اوج اقتدار علمى و توان نويسندگى خود نگاشته است، از اينرو آراء حكماء و متكلمين متقدم؛ همچون فارابى، شيخ و بهمنيار، شيخ اشراق، خواجۀ طوسى، قوشجى، خضرى و نسفى را مورد نقد و بررسى قرار داده است. او گرچه در كتاب خود به تفصيل سخن گفته، اما مسائلى باعث شدهاند در مباحث پايانى كتاب، از نقل و بررسى اقوال ديگران چشمپوشى كند. مسائل و مصائبى؛ مانند ناامنى پديد آمده از فوت سلطان عصر، بيمارى عمومى، هجرت از وطن مأنوف، دورى از اولاد و... كه مصنف در خاتمه به تلخى از آنها ياد مىكند. مؤلف وجه تسميه اين كتاب را جامعيت آن بر افكار الهى و نقد آنها بيان مىكند. به خصوص نقد آرائى كه متعلق است به حواشى به كتاب شرح جديد قوشجى بر كتاب تجريد الاعتقاد خواجه. او در اين مورد مىگويد: «و لاشتماله على جميع الافكار الالهية و نقدها سيما مع ما تعلق بالشرح الجديد للتجريد من الحواشى سميته بجامع الافكار و ناقد الانظار».
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه منطقى ارزش با واقع
نویسنده:
مهدى مشگى، محمدمهدى عباسى آغوى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
هست و باید
,
گزاره های ناظر به واقع
,
گزاره های ارزشی
,
جهان واقع
,
ارزش
,
احکام انشائی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
رابطه باید و هست
,
رابطه منطقی
کلیدواژههای فرعی :
ارتباط اعتباریات و حقیقیات ,
وجود محمولی ,
علت غایی ,
علت فاعلی ,
معرفت حسن و قبح ,
اختیار انسان ,
حس گرایی ,
ضرورت بالقیاس ,
وضع و موضوع له ,
مثل افلاطون ,
رابطه علّی ,
شهود گرایی ,
جهان آرمانی ,
واقعیت نهادی ,
مکتب سود گرایی ,
حکمت نظری ,
امور اعتباریه صرف ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
مغالطه طبیعت گرایانه ,
تفکیک ضرورت فلسفی و منطقی ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
استنتاج باید از هست ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
قوه فعاله ,
فعالیتهای عقل از نظر ارسطو ,
حکمت عملی از نظر خواجه نصیر ,
گزاره های عقلی عملی از نظر مرحوم مظفر ,
وجوب اعتباری ,
قواعد سازنده ,
گزاره توتولوژی ,
تفاوت انشاء و خبر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
بحث درباره رابطه واقعيت و ارزش به طور جدى از قرن هجدهم و توسط ديويد هيوم آغاز شد و پس از آن ديدگاه ناظر به وجود رابطه، موافقانى مانند جورج ادوارد مور و مخالفانى همانند جان سرل پيدا كرد. هيوم اظهار داشت كه هيچ گزاره ارزشى اى را نمى توان به صورت منطقى از گزاره اى واقعى استنتاج كرد. در فلسفه اسلامى اين مسئله با بحث مدركات عقل عملى و عقل نظرى گره خورد. حل اين مسئله در ارزشيابى گزاره هاى علوم انسانى تأثير بسيارى دارد و پيش زمينه بحث «رابطه علم و ارزش» است. در اين مقاله ضمن بحث تفصيلى درباره پيشينه مسئله، به بررسى ديدگاه هاى مختلف درباره رابطه منطقى بايد و هست مى پردازيم و با تقريرى نوين از ديدگاه هيوم و ضمن ايراد نقدهاى جديد بر ديدگاه علامه طباطبائى، در پايان ديدگاه آيت اللّه مصباح مبنى بر چگونگى رابطه منطقى ميان گزاره هاى ارزشى و گزاره هاى واقعى را با استفاده از ضرورت بالقياس الى الغير نشان مى دهيم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خطفات القدس
نویسنده:
سید احمد العلوی العاملی؛ صححه و علق علیه مجید هادی زاده
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه اسلامی
,
شرح منظومه: سبزواری
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
شرح فصوص الحکم: داود قیصری
,
مبدأ و معاد: ملاصدرا
,
المباحثات: فخر رازی
,
بحار الانوار (علامه مجلسی)
,
حکمت صدرایی
کلیدواژههای فرعی :
وجود مطلق ,
حدوث ذاتی عالم ,
معرفت ذات الهی ,
وجود مقید ,
فصل نوع ,
شی ء ذهنی ,
شی ء ممتنع ,
امر اعتباری ذهنی ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
فصل جنس ,
جنس عالی ,
قضیه موجبه کلیه ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
تعیین قبله ,
امتناع معرفت ذات الهی ,
حدوث ذاتی ,
کد کنگره:
BBR 1124 /خ6
چکیده :
خطفات القدس عنوان کتابی است از احمد بن زین العابدین علوی عاملی که در 241 صفحه و توسط انتشارات موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در سال 1392 به چاپ رسیده است. موضوع اصلی این کتاب فلسفه اسلامی و اهم مسائل فلسفی می باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علیت به معنای قطعیت یا همزمانی یا حد فاصلی میان آن دو؟
نویسنده:
محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قطعیت
,
توالی
,
علیت
,
ضرورت
کلیدواژههای فرعی :
مقولات کانت ,
مفاهیم پیشینی ,
فاهمه ,
تصادف در خلقت ,
ادراک حسی ,
هم زمانی ,
مفاهیم فاهمه ,
ارتباط زمانی ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
امکان فقری ,
امکان ذاتی ,
علیت ,
اصالت وجود ,
احکام وجوب ,
تقدیم و تأخیر ,
نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
تعاقب ,
استدلال پیشینی ,
ضرورت در زندگی ,
قطعیت در زندگی ,
مفهوم ارتباط ,
ارتباط مکانی ,
هم مکانی ,
انطباع حسی ,
گزاره تألیفی ,
گزاره ترکیبی ,
فعل گزاف ,
ضرورت عینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
علیت از مسائل زیربنایی فلسفه بوده که از دیرباز مورد توجه و بررسی فیلسوفان قرار داشته است. علیت در نگاه برخی فیلسوفان، با ضرورت و قطعیت گره خورده است. در این نوشتار، نشان خواهیم داد که اگرچه به دو گونهی پیشینی و پسینی، سعی در اثبات علیت شده است، این تلاشها ناکام ماندهاند. اصل ضرورت و قطعیت در زندگی و اثبات وجود آن در عالم خارج، در طاقت بشر نیست، چون عالم وجود، با ضرورت گره نخورده است. تفسیر دقیق علیت همان تحقق تأثیر و تأثر غیرقطعی، میان دو امر متعاقب است که تعاقب آنها تا زمان حال، به هم نخورده است. علیت به معنای تأثیر و تأثر، بدیهی است، اما قطعیت و ضرورت از دل آن بیرون نمیآید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 16
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم خدا
نویسنده:
حسن سعادت مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
علم ازلی الهی
,
علم واجب
,
علم خدا به مادی
,
صفات حقیقت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
خالق ,
علم حصولی واجب ,
علم تفصیلی حضوری واجب قبل از ایجاد ,
علم حضوری واجب ,
علم حضوری واجب به حوادث ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
معدوم ثابت ,
احکام واجب الوجود ,
عنایت ,
رابطه اضافی عالم و معلوم ,
صور مرتسم در ذات حق ,
علم حق به عقول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
علم الهی یکی از چهار صفت مهم حقیقت واجب الوجود است که از اهمیت خاصی برخوردار است. در مقاله حاضر پس از مرور دیدگاههای مختلف در تعریف علم و ارائه دلایل عقلی و نقلی عالم بودن خداوند، به تفصیل درباره کیفیت علم الهی بحث شده است. در میان موضوعات مختلفی که متعلق علم الهی قرار میگیرد موجودات مادی و حالتهای وجودی آنها بیش از همه بحثانگیز بوده است. کیفیت علم الهی به حالات وجودی موجودات مادی قبل از ایجاد آنها و همزمان با ایجاد آنها و نیز بعد از فنای آنها متفاوت است. بیشترین اشکال در مورد علم الهی قبل الایجاد به حالات وجودی مادیات است که مقاله حاضر به تفصیل و با توجه به دیدگاههای مختلف در تعریف علم آن را بررسی کرده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 37
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
نویسنده:
محمود هدایت افزا؛ شاکر لوائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود و ماهیت
,
ترکیب از وجود و ماهیت
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عروض خارجی وجود بر ماهیت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب فصوص الحکمه ,
اشارات و تنبیهات ,
اعتباری بودن وجود ,
عروض خارجی معقول ثانی ,
موجود ,
اتحاد وجود و ماهیت ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
ترکیب انضمامی ,
کتاب الحروف ,
تمایز ذهنی وجود و ماهیت ,
کتاب التحصیل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی میخواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابنسهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده، نظر بهمنیار را تقویت کردهاند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهادهاند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم ماندهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 277 تا 295
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراکات اعتباری
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
امور اعتباریه صرف
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
وجود شناسی اخلاق
,
مفهوم ذاتی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک کلیات ,
عدل الهی ,
نظریه امر الهی (فرا اخلاق) ,
حسن و قبح افعال ,
فلسفه اسلامی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معقول اول ,
کمالات اولیه انسانی ,
حسن و قبح عینی ,
قلمرو نظریه حسن و قبح ,
رابطه ذاتی و عقلی ,
ارزش شناختی حسن و قبح ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجودشناختی و معرفتشناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه میدهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفتشناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان میدهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفتشناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجودشناختی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 50
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید