جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 788
چگونگی تأثیرپذیری شیخ صدوق از مشایخ حدیثی و تأثیرات آن در انتقال احادیث منتقله
نویسنده:
معصومه طاهریان قادی ، سید محسن موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از اتهاماتی وارده بر شیخ صدوق، اثرپذیری بی‌ضابطه او از مشایخ شیعی عنوان شده است. از سویی دیگر برخی در ذیل روایات منتقله، بهره‌گیری وی از مشایخ عامه را نیز دلیل ورود روایات ناصحیح عامه به منابع حدیثی شیعه دانسته‌اند. از این‌رو پژوهش حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی به چگونگی بهره‌گیری شیخ صدوق از نظرات مشایخش بپردازد تا چارچوب‌های وی در میزان و حوزه‌های اثرپذیری از مشایخش را تبیین کند. اثرپذیری شیخ صدوق از مشایخ شیعی در موضوعات رجالی، اعتقادی، تفسیری، لغوی، فقه الحدیثی، نقد الحدیثی و تاریخی بوده است. اما صدوق در این اثرپذیری ضابطه‌مند بوده و دیدی نقادانه به این نظرات داشته است. هم‌چنین او در اخذ روایات از مشایخ عامه از پذیرش هر روایتی اجتناب نموده و با اهدافی هم‌چون اثبات حقانیت شیعه، اقرار آن‌ها در فضایل اهل بیت (ع)، وحدت بین شیعه و سنی به نقل روایات آن‌ها پرداخته است اما دید نقادانه خود را نیز در این بین انعکاس داده است. شناخت کافی صدوق بر فقه عامه سبب شده است تا فتاوای صدوق از اثرپذیری از مشایخ عامه مصون بماند. در مباحث غیرفقهی نیز نقل روایات عامه یا در تأیید روایات و عقاید شیعه بوده یا در موضوعات کم اهمیت بوده است. مشایخ عامه صدوق در انتقال روایاتی هم‌چون سهوالنبی، تحریف قرآن و سبعة احرف نیز نقشی نداشته‌اند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 154
رویکرد کلامی محدثان ومتکلمان در تبیین قلمرو عصمت با تاکید برآراء شیخ صدوق وشیخ مفید
نویسنده:
محمد حسن نادم
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نظام اعتقادی امامیّه آموزة کلامی عصمت یکی از مسائل بنیادی و زیرساختی نبوت و امامت است که از ابتدا، از دغدغه‌های علما واندیشمندان اسلامی بوده، با عنایت خاص و با رویکردهای متفاوت مورد توجه قرارگرفته است. شیعیان که عصمت را از زمرة شرایط امامت می‌دانند، بر اصل باورمندی آن اتفاق نموده‌اند، اما دربارة قلمرو آن، با رویکردهای متفاوت اظهار نظر و اختلاف کرده‌اند. از میان رویکردها، دو رویکرد، نقشی تعیین‌کننده در مباحث کلامی ایفا کرده است: یکی رویکرد عقل‌گرای متکلمان بغداد و دیگری رویکرد نص‌گرای محدثان قم. از متکلمان، شیخ مفید و از محدثان، شیخ صدوق به‌عنوان شخصیت‌های شاخص، که هرکدام به مدرسه‌ای تأثیرگذار در تاریخ کلام امامیّه تعلق خاطر داشتند، انتخاب شدند، تا در این جستار نظراتشان در بارة قلمرو عصمت مورد بررسی قرار گیرد و نیز مشترکات و اختلاف نظر آنها در جهات مختلف قلمرو عصمت نشان داده شود.
صفحات :
از صفحه 157 تا 176
بررسی دیدگاه شیخ صدوق و شیخ مفید نسبت به رابطه مراحل فعل الهی با افعال عباد
نویسنده:
سیدمحمدباقر طباطبایی‌نژاد استاد راهنما: رضا برنجکار استاد مشاور: مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فعل خداوند متعال از مرحله صدور تا مرحله تحقق دارای مراتبی طولی است، که این مراتب عبارت‌اند از: «مرتبه مشیت»، «مرتبه اراده»، «مرتبه قدر»، «مرتبه قضا» و «مرتبه خلق». در نسبت این مراتب پنج‌گانه با فعل بندگان نظریات مختلف و گاه متناقضی ارائه شده است، برخی بر این باورند که هیچ یک از این مراتب شامل فعل بندگان نمی شود، اینان می‌گویند: آنچه از بنده صادر می‌شود فعل خود او بوده نه فعل خداوند، پس منشأ آن نیز اختیار خود اوست نه مراتب فعل الهی. گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که برخی از این مراتب شامل فعل بندگان شده و برخی دیگر شامل فعل بندگان نمی‌شود، مثلاً می‌گویند: مرتبه مشیت شامل فعل بنده می‌گردد، اما مرتبه خلقت شامل فعل او نمی‌گردد، برخی دیگر تمام مراتب فعل الهی را شامل فعل بندگان دانسته و می‌گویند: هر آنچه از بنده صادر می‌شود باید از مجرای تمامی این مراتب گذر کرده باشد و تا مشیت و اراده و قدر و قضا و خلق الهی نباشد فعلی از بنده صادر نمی‌گردد، از آن جهت که فهم حقیقت ارتباطی که میان مراتب فعل الهی و فعل بندگان وجود دارد متضمن معرفت‌های گسترده‌ای از جمله معرفت به حقیقت نظریه «امر بین الامرین» است. در این پایان‌نامه نظرات دو تن از بزرگ ترین شخصیت‌های امامیه یعنی «شیخ صدوق» و «شیخ مفید» در ارتباط با این موضوع مطرح شده و بیان شده است که شیخ مفید قائل به عدم شمول تمامی مراتب فعل الهی نسبت به افعال عباد و شیخ صدوق قائل به عدم شمول برخی از مراتب فعل الهی نسبت به افعال عباد است. سپس نظریات این دو متکلم سترگ بر اساس منابع دین ارزیابی گردیده است و بیان شده است که فعل الهی به تمام مراتبش شامل افعال عباد می‌گردد
ابتناء کتاب کفایه الاثر تألیف خزاز قمی بر کتب شیخ صدوق
نویسنده:
سعید کریمیان ، مهدی مهریزی، مژگان سرشار، سید محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه یکی از دغدغه­های پژوهشگران حوزه حدیث و تاریخ حدیث، اثبات ابتنای آثار متأخر، بر منابع مکتوب متقدم است. با اثبات این موضوع، مکتوبات روایی موجود از اعتبار زیادی برخوردار خواهند شد. در این مقاله سعی بر آن است که ابتنای کتاب کفایه الاثر نگاشته علی بن محمد بن علی خزاز قمی رازی در اواخر قرن چهارم بر آثار شیخ صدوق اثبات شود. بدین وسیله میزان اعتبار این کتاب در حد اثری که مبتنی بر نقل مکتوب است و از آسیب­های نقل شفاهی مصون مانده است، بالا می­رود. در این مقاله با تطبیق روایات کتاب کفایه الاثر با کتب شیخ صدوق، ملاحظه شد که از میان بیست و نه روایت که از شیخ صدوق نقل شده است، بیست و هفت روایت با میانگین شباهت نود و هشت و نیم درصد، در سه کتاب کمال الدین، عیون اخبار الرضا7 و الخصال موجود است. توجه به درصد شباهت روایات ما را به این نتیجه می­رساند که مرحوم خزّاز قمّی این روایات را از کتاب­های مرحوم صدوق نقل نموده و صرفاً نقل شفاهی راویات نمی­باشد.
صفحات :
از صفحه 90 تا 112
اعتقادات: شیخ صدوق، شیخ مفید، مقدس اردبیلی، علامه مجلسی
نویسنده:
مهدی انصاری‌قمی، سیدحسن بنی‌طبا
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قم: کتابستان مشهد,
کلام تطبیقی: مقایسه آرای صدوق و مفید
نویسنده:
محمدعلی نیازی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قم: نورالامین,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امالی شیخ صدوق، منشوری اعتقادی- اخلاقی برای شیعیان نیشابور
نویسنده:
محمد نویدفر، لیلا نجفیان رضوی ، محمود مهدوی دامغانی
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
برخی، امالی‌ها را متونی بدون تمرکز موضوعی و محتوایی می‌دانند، اما با مطالعه کتاب امالیِ شیخ صدوق می‌توان دریافت علی‌رغم نداشتن ترتیب ظاهریِ مشخص، موضوعاتی خاص به‌ویژه در رابطه با اعتقادات و اخلاق شیعیان امامی، در روند برگزاری مجالس املاء او در نیشابور مورد تاکید قرار گرفته‌ است. این تناقض، شکل‌دهنده این مسئله است که با توجه به دغدغه شیخ صدوق درخصوص شیعیان نیشابور، از میان روایات گزینش شده و نقل شده در مجالس او، کدام محور‌های موضوعی درباره تشیع و شیعیان قابل‌تشخیص است؟ این پژوهش متن‌محور و متکی بر شیوه توصیفی- تحلیلی این مدعا را مورد اثبات قرار می‌دهد که ایشان سعی داشته از مجالس املاء خود در نیشابور به‌عنوانِ یک دوره فشرده و هدفمند در تربیت اعتقادی - اخلاقی شیعیان استفاده کند. اعتقادات، تمایزات، آداب و رسوم و سبک زندگی ممدوح برای شیعیان، برخی از محورهای کاملا مشخص و قابل‌تفکیک در این اثر است.
روش عقلانی در سیره علمی شیخ صدوق
نویسنده:
موسی بیات، عبدالرحیم حسینی، حسن مهرنیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله با هدف شناخت روش عقلانی عمل‌گرا در سیرهٔ علمی صدوق تدوین شده است. عقلانیت پیوندی است بین انسان و هستی که از رابطهٔ عینی و جهان بیرونی پدید می‌آید. این پژوهش بر اساس نظریهٔ عقلانیت ارتباطی و به روش تحلیل اسنادی در زندگی فکری صدوق انجام شده و به این نتیجه رسیده‌ایم که صدوق با نقل روایات مربوط به عقل و استفادهٔ منطقی از محتوای احادیث به روش استدلالی، مناظره، مکاتبه و مباحثه کرده و با استفاده از آثار دانشمندان دیگر و حضور در مراکز علمی و سیاسی به شیوهٔ کاملاً عقلانی با الگوگیری از قرآن و تأسی به پیامبر اعظم (ص) و اهل بیت (ع) و به تناسب زیست‌جهان خود، در سیرهٔ علمی‌اش در مقولات و مفاهیم مختلف علمی مانند استدلال در گفت‌وگوی احسن و پذیرش دلیل برتر، احترام به انسان و محبت و مشورت با آنان، هجرت علمی و تبلیغی و مناظرات و مباحثات، پیگیری آموزش و هدایت با حفظ کرامت انسانی، و جامعه‌گرایی و اعتقاد به امامت به عنوان عامل وحدت و امنیت و برقراری عدالت، روش عقلانی عمل‌گرا را در پیش گرفته است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 77
کاوشی در اصول عقاید
نویسنده:
محمدسعید طباطبایی حکیم؛ ترجمه: محمدمهدی رضایی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم - ایران: دار الهلال,
چکیده :
کتاب «کاوشی در اصول عقاید» ترجمه «اصول العقیدة» اثر آیت‌ الله سید محمد سعید طباطبایی حکیم که از عربی به فارسی برگردان شده است، بحث و بررسی اصول عقاید بر اساس دیدگاهی است که از سوی آیت‌ الله محمد سعید حکیم از مراجع تقلید کشور عراق به رشته تحریر درآمده و مؤلف آن کوشیده است با قلمی ساده و روان اما متین و با دلایلی محکم و مستدل به بحث و بررسی عقاید امامیه پرداخته و شبهات مخالفان را با حکمت و برهان پاسخ گوید. کتاب، کاوشی در اصول عقاید در پنج بخش توحید، نبوت و رسالت، امامت و عدل، حسن و قبح عقلی، قضا و قدر و معاد تنظیم شده که هر بخش به جز بخش پنجم دارای چند فصل و چند گفتار است که بخش اول در دو فصل به اثبات آفریدگار عالم و نفی شریک از خدا می‌ پردازد. در بخش دوم مطالبی همچون نیاز بشر به رسولان، مدت رسالت، قرآن مجید، بشارت پیامبران گذشته، معجزات و کرامت، اسلام، برنامه‌ ای فراگیر،‌ دانش‌ ها و اندیشه‌ های الهی، اصول‌ گرایی و ارزش‌ محوری در اسلام و عصمت پیامبر صلی الله علیه و آله تبیین و در بخش سوم امامت دینی و امامت سیاسی مطرح می‌ شود. بخش چهارم در دو فصل حسن و قبح عقلی و قضا و قدر به بیان معنی «لایُسئل عمّا یفعل و هم یسئلون» می‌ پردازد و بطلان سخن جبرگرایان، بطلان اعتقاد به تفویض، امر بین امرین و لوازم اعتقاد به قضا و قدر را مطرح می‌ کند، اعتقاد واجب درباره معاد، معاد جسمانی و رستاخیز در دنیا از مطالب بخش پنجم این کتاب است.
تفسير البيان في الموافقة بين الحديث والقرآن - المجلد الاول (سورة الفاتحة - سورة البقرة: آیة 199)
نویسنده:
آية الله السيد محمد حسين الطباطبائي؛ تحقیق: اصغر ارادتی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دارالتعارف للمطبوعات - مکتب تنظیم و نشر آثار العلامة الطباطبائی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
  • تعداد رکورد ها : 788