جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
طباطبایی(علامه طباطبایی), سید محمد حسین (فیلسوف نوصدرایی معاصر، حکمت متعالیه، مفسر بزرگ؛ صاحب تفسیر المیزان، «بدایة الحکمة»، «نهایة الحکمة» و «اصول فلسفه و روش رئالیسم») , 1281ش. تبریز 1360ش. قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4304
عقلانیت دین
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
سوالی هست مبنی بر اینکه «ایمان به خداوند و دیگر باورهاى دینى چگونه موجه مى‏شوند؟» در واقع یکى از مهمترین مسائل معرفت‏شناسى، که در فلسفه دین مطرح مى ‏شود، این است که ایمان به وجود خداوند و دیگر باورهاى دینى چگونه موجه مى ‏گردند؟ این مساله، که موجه ‏نمایى خوانده مى‏ شود و در دهه اخیر، توجه بسیارى از اندیشمندان را به خود جلب کرده است، از نزاع دلیل‏ گروى ناشى مى ‏شود که مى‏ توان آن را تا عصر لاک ردیابى کرد. به ‏طور کلى، در نزاع دلیل‏ گروى چند نوع واکنش دیده مى ‏شود: 1- تلاش براى یافتن دلیل پاره‏اى از دعاوى دینى در محدوده تجربه (لاک)؛ 2- انکار دین (هیوم، راسل، اثبات‏ گرایانى همچون کارناپ و برخى دیگر)؛ 3- ایمان‏گروى (کى‏ یرکگارد، ویتگنشتاین)؛ 4- گذر از عقل نظرى به عقل عملى (کانت، ویلیام جیمز)؛ 5- عقل‏گروى معتدل؛ 6- عقل‏گروى افراطى. در این مقاله به بررسی پاسخ پرسش مطرح شده پرداخته می شود.
مشخصات اثر
عرفان شیعی و شاخصه های آن
نویسنده:
محمدجواد رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , عبدالله جوادی آملی
چکیده :
عرفان وحیانی یا شیعی و اهل بیتی مجموعۀ معارف انفسی - باطنی است که از نصوص دینی یا از کتاب و سنت بر اساس منطق اجتهادی، کشف و تولید می شود. اینک مسئلۀ اصلی این است که عرفان شیعی چیست؟ ما در این نوشتار برآنیم که وحی قرآنی و بیانی (معارف ثقلینی) ظرفیت تولید عرفان علمی و عملی را در ساحت دانشی – بینشی، روشی - گرایشی و رفتاری - کنشی داراست. این عرفان محصول و برونداد کشف تام محمدی و درحقیقت متکی و متقوم بر کشف تام محمدی است که شاخصه هایی دارد که در مقالۀ حاضر به چهار شاخصۀ محوری آن اشاراتی کرده ایم.
صفحات :
از صفحه 227 تا 258
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی معاد جسمانی از نظر علامه طباطبایی و خواجه نصیر
نویسنده:
محترم عبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مسئله معاد جسمانی یکی از مسائل مهم اعتقادات اسلامی است که از دیر زمان مورد توجه حکما و متکلمان اسلامی قرار گرفته است و دربار? اثبات عقلی آن مباحث زیادی را مطرح نموده اند. عده ای از علماء اسلام اثبات عقلی آن را محال دانسته ولی به خاطر وجود آیات و روایات شرعاً آن را پذیرفتند ولی عده ای معتقدند معاد جسمانی را می توان با ادله عقلی نیز اثبات کرد. از جمله کسانی که معاد جسمانی را پذیرفتند، خواجه نصیر طوسی وعلامه طباطبایی است. لکن در نحوه آن اختلاف نظر دارند، خواجه معتقد است نفس انسان جوهر مجردی است که همیشه باقی است و با فساد بدن فنا و نابودی به آن راه پیدا نمی کند و بدن انسان نیز متشکل از اجزاء اصل و ثابتی است که همانند نفس فنا به آن راهنداردو در روز قیامت آن بخش از اجزاء ثابت و اصلی بدن به همراه نفس انسانی بازگشته و به عالم آخرت مراجعت می کند، ولی بخش فساد پذیر بدن را بازگشتی در کار نیست و علامه طباطبایی معتقد است ملحق شدن بدن به نفس در معاد و رستاخیز یک امر ضروری است و بدن مانند نفس زنده و نورانی می شود.بنابرین ابدان به نفوس ملحق می شود نه اینکه نفوس به ابدان تعلقگیرد
مشخصات اثر
قلمرو دين از ديدگاه علامه طباطبايي و شهيد صدر
نویسنده:
‫محمدابراهيم احساني
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
‫اين پژوهش در سه فصل، به قلمرو دين در حوزه‌هاي اعتقادات، اخلاق، حقوق، سياست و حکومت، و اقتصاد، از ديدگاه علامه طباطبايي و شهيد صدر پرداخته است. در آراي اين دو، دين تنها مربوط به شئونات بشر نيست و از ارتباط وسيع اعتقادات با ساير ابعاد مورد بررسي، پيداست که در ديدگاه اين دو انديشمند، اصولا نمي‌توان ميان بعد فردي و اجتماعي زندگي، هيچ تفکيک عملي قائل شد. افزون بر آن، در بحث از ساير ابعاد، به خصوص سياست و حکومت نيز، دين در هر دو ديدگاه، داراي نظام و يا مکتب مخصوص به خود در اين حوزه‌هاست. از اين رو، هرگز دين نمي‌تواند محدود به ابعاد خاصي از زندگي بشر باقي بماند. قلمرو دين از نظر علامه در تمامي اين حوزه‌ها داراي پايه‌ريزي محکم و قابل ‌اتکايي است و حتي مي‌توان نظام‌هاي ويژه‌اي را در اين حوزه‌ها براي قلمرو دين بنا کرد. وجود مفاهيمي مانند نقش حاکميت در وضع قانون و امر به معروف و نهي از منکر و وجود احکام ثابت و متغير و نيز توجه به فطرت و عقل در ديدگاه علامه، دين را در ابعاد گوناگون زندگي بشر، عنصري فراگير و مؤثر و کارآمد نموده است. شهيد صدر سعي بيشتري در نظام سازي نموده و توجه به مسائلي مانند امر به معروف، منطقه الفراغ و استخلاف، توانسته است نظريات شهيد صدر در مورد دامنه دين را مؤثر و مفيد نشان دهد. نتيجه اينکه ديدگاه‌هاي اين دو متفکر اسلامي، در اين حوزه‌ها بسيار شبيه به هم هستند؛ به خصوص در اصل توحيد که به نظر هر دو، اصلي مبنايي و منحصر به فرد در اين حوزه‌هاي پنج‌گانه مي‌باشد. البته تفاوت‌هايي را هم مي‌توان قائل بود که عمدتاً برخورد علامه مبنايي‌تر و بنيادي‌تر است که شايد به خاطر شخصيت فلسفي او باشد و ديدگاه شهيد صدر نسبتاً کاربردي‌تر است که ممکن است به خاطر شخصيت اصولي او باشد. اما آنچه که قابل توجه است، اينکه سکولاريزم در تفکر اين دو، جايي ندارد و اصلاً قابل طرح نيست.
مشخصات اثر
تقریری بدیع از برهان صدیقین علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
رهان صدیقین از براهینی است که فیلسوفان مسلمان در اثبات وجود خدا بدان اهتمام ویژه داشته‌اند و تا کنون تقریرهای متعددی از سوی ابن‌سینا، ملاصدرا، حکیم سبزواری و علامه طباطبایی ارائه شده است. در میان این تقریرها برهان علامه (ره) در عین اتقان از پیچیدگی خاصی برخوردار است که برخی اندیشه‌ها را به این پرسش کشانده که آیا این برهان از اعتبار منطقی برخوردار است یا در آن مغالطه‌ای نفوذ کرده است؟ به نظر می‌رسد که این برهان از اعتبار لازم برخوردار است و روش علامه (ره) در این برهان به اموری دیگر مانند بیداری و خواب، خارجی و ذهنی و معناداری و بی‌معنایی قابل تعمیم است و به موجب این روش خواب در پرتو بیداری خواب است و ذهنی در پرتو خارجی ذهنی است و بی‌معنایی در پرتو معناداری بی‌معنا است، بنابراین خواب مطلق، ذهنی مطلق و بی‌معنایی مطلق خود متناقض است.
مشخصات اثر
پژوهشی درباره حقیقت و ماهیت انرژی, بررسی نگرش های فلسفی استاد مطهری و علامه طباطبایی به ماه و انرژی
نویسنده:
رحیم قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری
چکیده :
هم ارزیِ مادّه ـ انرژی با معادلة‌ وحشت انگیز 2E = mc آغاز شد که انیشتین با جسارت تمام آن‌ را مطرح کرد و نه تنها فیزیکدانان، بلکه فیلسوفان را نیز در شگفت فرو برد. از آن زمان (1905 م) رویکردهای گوناگونی در این زمینه ارائه شده است. تمام این رویکردها از جانب دانشمندان غربی بوده است؛‌ با این همه، هیچ سیستمِ فیزیکی ـ فلسفی که پایه‌‌های جهان‌شاختیِ معقول و مقبول داشته باشد، از سوی فیلسوفان و فیزیکدانان ارائه نشده است؛ رویکردهایی نظیرِ نگرش کلامی، متافیزیکی باطل، و دیدگاه‌های افراط یا تفریط گرایانه در فلسفة علم (فیزیک و ریاضی)، و... باعث شده است موضوع، بسی پیچیده‌تر و خوف انگیزتر از موقعیت اوّلیه‌اش باشد. نگرش صحیح و منطقی که بتواند سیستمِ فلسفیِ قابل قبولی عرضه بدارد فقط در حیطة جهان‌شناختیِ رئالیستی تصور می‌شود و این حیطه،‌ بسترِ پرتکاپوی فلسفة اسلامی است. از دانشمندان اسلامی در صد سال اخیر فقط علّامه طباطبایی و استاد شهید مطهری به صورت مبنایی به این مسأله پرداخته‌اند. بررسی و رویکردهای این دو بزرگوار، دارای رهاوردهای بسیار عالی در فلسفة اسلامی و فیزیک است. مقالة حاضر، پژوهش دربارة سؤالات، مباحث و نظریات مطرح شده از سوی این دو بزرگوار بوده، رهاوردهای نوی در زمینة‌ حقیقت مادّه و انرژی ارائه می‌دهد، و پرداخت به نتایج عالی این بحث در فلسفة اسلامی را به مجالی دیگر می‌سپارد.
مشخصات اثر
عقلانيت ايمان در انديشة علامه طباطبايی
نویسنده:
محمد پورعباس، محمدحسين خوانين‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
ايمان و چگونگي ارتباط آن با مسئلة عقلانيت، همواره بعنوان يكي از محوريترين مسائل در ميان فيلسوفان دين و پژوهشگران اين عرصه مطرح بوده، بگونه‌يي كه اين مسئله موجب شكلگيري مهمترين مكاتب فكري و نحله‌هاي كلامي در انديشة مغرب‌زمين و در ميان متفكران مسلمان شده است. در اين پژوهش تلاش ميكنيم در پرتو انديشه‌هاي علامه طباطبايي، با تحليل و فهم صحيح نسبت به حقيقت ايمان و بيان مؤلفه‌ها و عناصر اصلي آن، جايگاه و نقش عقل در نظام اعتقادات ديني را تبيين نماييم. از آنجا كه علامه براي علم و معرفت در عرصة ايمان نقشي اساسي قائل شده و علم را مقدمة ايمان دانسته‌اند، در تبيين رابطة ميان عقل و ايمان، عقل را مقدم بر ايمان و ايمان را بخاطر برخورداري از جوهري معرفتي يكي از رهآوردهاي مهم عقل معرفي نموده است. در عين حال، وي با پرهيز از هر گونه افراط و تفريط در اين مسئله، ضمن اينكه براي عقل در عرصة ايمان و نظام اعتقادات ديني جايگاهي رفيع قائل شده و حتي حقانيت احكام قطعي عقل را مبناي حقانيت دين معرفي نموده است، از سويي با توجه به تأثيرگذاري ايمان در اراده و شعور انسان، معتقد است در پرتو حيات ايماني، دركي عميقتر و وسيعتر نسبت به حقايق ديني نصيب مؤمنين ميشود. لازم بذكر است كه ايشان نسبت به محدوديتهاي ادراكي عقل در برخي از حوزه‌هاي معرفتي دين نيز بيتوجه نبوده و در آثار و نوشته‌هاي خود بويژه تفسير الميزان‌ ‌آن‌محدوديتها را مورد توجه قرار داده است
صفحات :
از صفحه 39 تا 56
مشخصات اثر
بررسی دیدگاه علامه طباطبایی دربارۀ آموزۀ طینت
نویسنده:
مهدی ذاکری؛ محمدحسین منتظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
یکی از آموزه‌های شیعی که در تفاسیر قرآن دربارۀ آن بحث شده، آموزۀ طینت است. این آموزه تفاوت آدمیان را در آفرینش مطرح می‌کند و از پیوند ایمان و کفر با طینت آدمیان سخن می‌گوید. در نگاه اول، این آموزه دال بر سعادت و شقاوت ذاتی انسان و نفی اختیار آدمی در رقم زدن عاقبت خویش و در نتیجه گرایش به جبر است. بسیاری از محدثان و مفسران امامیه به تبیین مفاد این روایات و حل اشکال‌های آنها پرداخته‌اند. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان با طرح الگوی جامعی، بر اساس مبانی حکمت صدرایی، به تحلیل محتوایی این آموزه پرداخته است. وی با حمل طینت بر ماده‌ای زمینی‌ که بدن انسان را می‌سازد و سپس نفس انسان از آن برمی‌خیزد؛ تأثیر آن را بر سعادت و شقاوت انسان در حد اقتضا می‌داند و مستلزم جبر نمی‌داند. در این مقاله ضمن بیان تحلیل علامه، مبانی آن را تبیین می‌کنیم و در نهایت، راه‌حل ارائه‌شده توسط علامه را برای اشکال‌های مطرح‌شده ارزیابی خواهیم کرد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 55
مشخصات اثر
اسباب نزول در نظریه تفسیری طباطبایی
نویسنده:
هدایت جلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اسباب نزول در «نظریه تفسیری» طباطبایی موقعیت خاص و متفاوتی دارد به گونه ای که این نظریه را هم از تلقی پیشینیان و معاصران متمایز می دارد. از این رو، دیدگاه وی در باب چیستیِ سبب نزول، معنای سببیت، نسبت اسباب نزول با متن قرآنی و نقش اسباب نزول ـ ثبوتی و اثباتی ـ در مقام «تکون» و «تفسیر» متن قرآنی در خور تحلیل و نقد است و سر این دیدگاه در انگاره های وی از متن قرآنی نهفته است. دغدغه وافر طباطبایی آن است که متن قرآنی را از بستگی به عناصر و مولفه های بیرونی برهاند.
صفحات :
از صفحه 9 تا 32
مشخصات اثر
برهان صدیقین در حکمت متعالیه
نویسنده:
حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
برهان صدیقین در سومین دوره از حیات خود در تاریخ فلسفه اسلامی با تأثیرپذیری از مبانی حکمت متعالیه، تحولاتی را طی کرده است. این مقاله تحولات برهان را در چهار صد سال اخیر دنبال می‌کند و تقریرات متفاوتی را برمی‌رسد که این برهان پشت سر گذاشته است.
صفحات :
از صفحه 30 تا 62
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 4304