جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4304
نظریه نفس کلی و نفوس افلاک و تأثیر آن در فهم صدرا از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نظریه «نفس کلی و نفوس افلاک» در این مقاله با توجه به بطلان مبانی آن که از طبیعیات قدیم گرفته شده، ابطال گردیده و تأثیر آن بر فهم صدرا از آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، با بررسی تمام کتب تفسیری و فلسفی صدرا، مواردی که او آیات قرآن را بر نفس کلی و یا نفوس افلاک منطبق کرده، جمع آوری شده است. سپس با توجه به سایر آیات، روایات، معنای ظاهری و سیاق آیات و قرائن موجود در آنها، معنای آن آیات به دست آمده و با توجه به خصوصیاتی که برای نفس کلی و نفوس افلاک در فلسفه ذکر شده، صحت و سقم انطباق آن آیات بر این نظریه، معلوم و این نتیجه به دست آمده است که نمی توان هیچ یک از چهارده موردی را تأیید کرد که صدرا آیات قرآن را بر این نظریه تطبیق کرده است.
صفحات :
از صفحه 161 تا 178
مبانی کلامی توسعه پایدار
نویسنده:
سعید فراهانی‌فرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دانش اقتصاد با وجود این که در علوم تجربی رقم خورده است، اما متأثر از اعتقادات و ارزش‌ها است. به‌علاوه، نظام‌های اقتصادی که اهداف و جهت‌دهی این دانش را به عهده دارند، نیز بر مبانی کلامی و ارزشی استوار می‌باشند. توسعه پایدار یکی از مقولات دانش اقتصاد است که در دهه‌های اخیر توجه بسیاری از دانشمندان توسعه را به خود جلب کرده است. نگرانی‌های ناشی از تخریب محیط‌زیست و از بین رفتن حقوق نسل‌های آتی، علاوه بر اقتصاددانان، دانشمندان علوم دیگر را نیز به تأمل واداشته است. فرضیه ما در این تحقیق این است که ناکارآمدی نظام سرمایه‌داری در غلبه بر مشکل ناپایداری توسعه، ناشی از مبانی فلسفی و کلامی این نظام بوده و نظام اقتصادی اسلام با بهره‌مندی از تعالیم دین مبین اسلام، بر مبانی ای استوار است که زمینه پیامدهای منفی توسعه‌یافتگی را از بین برده و رفاه عمومی همه افراد را اعم از انسان‌های موجود و افراد نسل‌های آتی را تأمین خواهد کرد. در این مقاله با استفاده از آیات و روایات به معرفی مبانی کلامی توسعه پایدار پرداخته و اثبات خواهیم کرد که این مبانی زمینه توسعه پایدار را فراهم می‌کند.
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
حجیت ظواهر آیات قرآن کریم
نویسنده:
صدیقه میرشمسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
بحث از حجیت ظواهر آیات در حقیقت گفتگو از اصل حجیت آیات است. زیرا اگر ظواهر آیات حجت نباشد نظر به اینکه نصوص بسیار کم است از آیات بعنوان دلیل اصلی احکام چیزی باقی نمی ماند تا در استنباط احکام شرعی بدان استناد شود. حجیت ظواهر آیات قران مجید همچون ظواهر سنت و سایر امارات ظنی به دلیل معتبر قطعی نیازمند است تا با ترتیب صغری و کبرای منطقی بتوانیم به مطلوب قطعی دست یابیم. به عبارت دیگر ظواهر آیات دلیل ظنی است و دلیل ظنی مادامی که مستند به دلیل قطعی نباشد حجت نیست. لذا باید دلیل قطعی بر حجیت آن وجود داشته باشد تا استناد به ظواهر آیات صحیح باشد. مهمترین دلیل بر حجیت ظواهر سیره عقلاست.
صفحات :
از صفحه 147 تا 168
جایگاه امکان فقری در مبحث علیت و سازگاری یا عدم سازگاری آن با تشکیک یا وحدت شخصی وجود
نویسنده:
طوبی لعل صاحبی، عباس جوارشکیان، محمد کاظم علمی سولا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
مسأله­ علیت از جمله ابتدائی­ترین مسائل ذهن بشر و اساس چراجویی­های انسان را تشکیل داده است. این مسأله متفکران و فلاسفه­ مختلف را به نحو خاص به خود مشغول داشته است. در بین فلاسفه اسلامی پذیرش اصل کلی علیت همواره از مفروضات بوده است. با وجود این اختلافات متفکرین اسلامی در فروع این اصل به ویژه در مسأله­ ملاک نیازمندی معلول به علت به چشم می­خورد. آنچه مسلم است این است که متکلمین ملاک نیازمندی را در حدوث، فلاسفه مشاء، امکان ماهوی و ملاصدرا و پیروان وی در امکان فقری می­دانند. اما گاهی به نظر می­رسد تفاسیر متفاوتی از نظریه­ امکان فقری ارائه می­گردد که نتایج متعارضی را در پی داشته است. این پژوهش در صدد بیان این امر است که تحلیل جایگاه امکان فقری، وحدت شخصی وجود را نتیجه می­دهد و اگر چه در یک نظر اولیه و ابتدایی دیدگاه برخی متفکرین صدرایی نظیر استاد مطهری به تشکیک در حقیقت وجود منجر گردیده است؛ اما در نهایت رویکرد وی با نظریه­ وحدت شخصی وجود و تفسیر استاد جوادی ­آملی هم­جهت می­شود؛ در این راستا تلاش این نوشتار بر این است که چگونگی و چرایی این تفاسیر را در نظام صدرایی مورد واکاوی قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 26
معیارهای شناخت آیات و سور مکی و مدنی
نویسنده:
قاسم فائز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله تعاریف «مکی» و «مدنی» را بررسی می کند و روشهای سماعی و قیاسی شناخت آیات مکی و مدنی را طرح می نماید و گزارشی کوتاه از کار مستشرقان در این زمینه ارائه می دهد، سپس به بیان اهمیت و فواید شناخت آیات مکی و مدنی می پردازد و آنگاه ویژگیها و نشانه های لفظی و معنوی و بلاغی هر یک از آیات مکی و مدنی را دسته بندی و بررسی می کند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
بررسی مفهومی و مصداقی أُوتُوا الْعِلْمَ در آیه 49 سوره عنکبوت
نویسنده:
محمد مهدی مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فضیلت علم و دانش از منظر اسلام پوشیده نیست به گونه‌ای که قرآن کریم هدف از بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص) را تعلیم کتاب و حکمت معرفی نموده است. در این راستا قرآن کریم از کسانی یاد نموده است که خداوند آنان را به زینتِ دانش آراسته و از آن‌ها با عنوان أوتوا العلم تعبیر نموده است. در اینکه مصداق أوتوا العلم یا همان صاحبان دانش و معرفت چه کسانی‌اند، مفسران اقوالی مختلف دارند. صرف‌نظر از اختلاف مفسران در تفسیر برخی آیات، اقوال در حصر و یا تعمیم مصادیق أوتوا العلم نیز متفاوت است. در این جستار ضمن بررسی مفهومی أوتوا العلم در آیه 49 سوره عنکبوت، مصادیق أوتوا العلم و قاعده جری و تطبیق بررسی می‌شود و با استناد تحلیلی به روایات، قول به حصر تثیبت می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 148
ولایت در دیدگاه سید حیدر آملی
نویسنده:
مهین عرب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ولایت نقطه عطفی است که مشترک میان شریعت و طریقت و حقیقت می باشد. عارف بزرگ جناب هجویری در کتاب کشف المحجوب درباره اهمیت ولایت در عرفان فرموده است: بدان که قاعده و اساس طریقت تصوف و معرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است که جمله مشایخ اندر حکم اثبات آن موافق اند. اما هر کسی به عبارتی دگرگون بیان این ظاهر کرده اند. ما در این مقاله برآنیم که براساس دیدگاه های عارف بزرگ شیعی سید حیدر آملی، مروری اجمالی بر مبحث ولایت در ساحت عرفان داشته باشیم. در این سیر پس از تعریف ولایت و بیان اقسام و مراتب آن، نظر سید حیدر در باب ختم ولایت و خاتم الاولیاء آورده شده است. باشد که نقش عرفان شیعی در تعمیق و تعالی بخشی از ارکان و تعالیم شریعت هر چه بیشتر نمایان گردد.
صفحات :
از صفحه 209 تا 228
مطالعه مورد پژوهانه در آرا خاص فلسفی استاد مطهری
نویسنده:
علی مطهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
استاد مطهری در فلسفه اسلامی آرا خاصی دارد. استقصا آنها در فهم رشد تاریخی فلسفه در فرهنگ اسلامی اهمیت دارد. تامل در نسبت بین امکان ذاتی و امکان استعدادی و نیز تحلیل اعتبارات ماهیت به عنوان دو نمونه برای نشان دادن دیدگاه خاص استاد مورد مطالعه قرار می گیرند.
صفحات :
از صفحه 205 تا 211
امام‌شناسی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه سالاری‌راد، امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در مکتب تشیع، امامت یکی از اصول مسلم اعتقادی است. این اصل در ردیف مقام نبوت جای دارد. متفکران و اندیشمندان زیادی همواره در طول تاریخ تشیع، در قالب مکاتب فلسفی و کلامی به اثبات و تبیین این اصل پرداخته‌اند. آن‌ها ویژگی‌های دارنده این مقام را به طور مفصل تفسیر کرده‌اند. در همین راستا، حکمت متعالیه به عنوان یکی از مکاتب مهم فلسفی در جهان اسلام به تبیین و تحلیل شئونات و جایگاه امامت پرداخته است. پیروان این مکتب که در رأس آن صدرالمتالهین شیرازی است، مباحث مهمی را حول این محور تفسیر کرده‌اند. از جمله این مسایل می‌توان به اثبات اصل امامت به عنوان یکی از مبانی اعتقادی، عینیت مقام امامت، وجود امام و ضرورت عقلی آن، نص بر امامت، شیوه تعیین و انتصاب وی، بیان مبنای فلسفی اوصاف امام و پیوند این اوصاف با امام و عدم امکان قطع رشته امامت از روی زمین اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
کاربردهای تفسیری تناسب اسماء و صفات الاهی در فهم آیات
نویسنده:
علی راد، مهدی عزتی آراسته
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
درنگ در ویژگی تناسب در قرآن کریم، در فهم و تفسیر صحیح و استوار این کتاب آسمانی، نقشی اساسی داشته و برای دستیابی به ظرافت‌های معنایی و برخی اسرار آن، امری بایسته است. بر اساس مطالعات آماری، اسما و صفات الاهی، بدون احتساب اسم جلاله الله، قریب به دو درصد از واژگان قرآنی را به خود اختصاص داده‌اند و بیش‌تر این صفات در فرجام آیات و به شکل مزدوج – هم‌آیی دو صفت با یکدیگر- آمده‌اند. نظر به اعجاز بیانی قرآن و حکمت‌مندی ساختار و آموزه‌های آن، این باهم‌آیی نمی‌تواند بدون مبنا و غایت سامان یافته باشد. در این بین، بررسی بُعد تناسب درون‌آیه‌ای در خصوص اسمای الاهی، موضوع پژوهش پیش‌رو را شکل داده است. فرضیه‌ این پژوهش، تناسب صفات مزدوج پایانی آیات با گزاره‌های پیشین و کارآمدی آن در فهم مقاصد آیات است. نتایج این پژوهش، ضمن اثبات اصل تناسب مورد نظر، به کاربردهای آن در تفسیر قرآن پرداخته و بر آن، به عنوان یک قاعده‌ تفسیری تأکید دارد.
صفحات :
از صفحه 277 تا 302
  • تعداد رکورد ها : 4304