مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
پژوهش‌ تاریخی (روش‌) پژوهش های تاریخی تاریخ اجتماعی تاریخ تشیع تاریخ سیاسی تاریخ نگاری تقویم اسلامی تمدن اسلامی سیره معصومین(ع) عصر امامت عصر خلافت عصر غیبت عصر نبوت نسب شناسی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1641
تحلیلی بر مناسبات سیاسی حکومت بنی عمار با سلجوقیان، فاطمیان و صلیبیون
نویسنده:
سیدابوالقاسم فروزانی ,لیدا مودت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام,
کلیدواژه‌های فرعی :
ابوطالب امین الدوله بن عمار ,
چکیده :
در نیمه دوم سده پنجم هجری، بروز بحران های سیاسی و اقتصادی در خلافت فاطمیان و منازعات آنان با سلجوقیان در شام به تاسیس حکومت های محلی در این منطقه منجر شد. از برجسته ترین این حکومت ها دولت بنی عمار در طرابلس بود. امرای بنی عمار با سیاستی کارآمد نسبت به فاطمیان و سلجوقیان موفق شدند استقلال خود را حفظ و حکومت خود را تثبیت کنند. مقاومت ده ساله بنی عمار در برابر صلیبیون با سیاست مدارا با آنان محقق شد. سرانجام عدم حمایت حکومت های مسلمان از بنی عمار و شورش داخلی در طرابلس منجر به سقوط این شهر در برابر صلیبیون گردید. این پژوهش با روش کتابخانه ای و با استناد به منابع اصلی درصدد است به مناسبات سیاسی و برخوردهای این دولت با سلجوقیان، فاطمیان و صلیبیون بپردازد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 97
مشخصات اثر
تکاپوهای سادات برای تشکیل حکومت در ماوراالنهر در سده پنجم هجری قمری
نویسنده:
محسن رحمتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
 لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 89 تا 109
مشخصات اثر
نقش دبیران ایرانی در تحول نظام اداری عباسیان
نویسنده:
فهیمه فرهمندپور ,محبوبه فرخنده زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
سقوط امپراتوری ساسانی و ورود مسلمانان عرب به ایران، سبب اختلاط طبقات مختلف جامعۀ ایرانی با جامعۀ اسلامی گردید. یکی از این طبقات مهم، دبیران اند که حامل رسوم و سنت های سرزمین خود خاصّه در زمینۀ امور اداری و نهادهای سازمانی و حکومتی بودند. با نفوذ ایرانیان در دستگاه خلافت عباسی، خلفای آن سلسله، از آداب و سنن ایرانی الگو گرفته و آن را در ادارۀ حکومت خود به کار بستند. از این رو موالی و ایرانیان نو مسلمان در رأس تشکیلات اداری و سازمان دولت عباسی قرار گرفتند. آنان که در دورۀ اموی فعالیت خود را در تشکیلات حکومتی آغاز کرده بودند، در دوران عباسی، جایگاه ویژه ای در ادارۀ حکومت به دست آوردند. در حقیقت، حرکتی که موالی ایرانی با عنوان کتّاب در دورۀ اموی آغاز کرده بودند، با روی کار آمدن خاندان های دیوانی در عهد عباسی ادامه یافت. شکل گیری منصب وزارت، تأکید بر همسانی دین و دولت و در نهایت انتقال وظایف و اختیارات وزراء به کتّاب، از تحولات و دگرگونی های منصب کتابت در دورۀ عباسی بود. این پژوهش بر آن است تا بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و به استناد منابع و مآخذ تاریخی فرایند حضور کاتبان را در تشکیلات اداری عباسیان بررسی کرده و نقش آنان را در تحوّل و تطوّر نظام اداری آن دولت بیان نماید.
صفحات :
از صفحه 99 تا 121
مشخصات اثر
بلغار و «بلغارها» در منابع تاریخی و جغرافیایی اسلامی از آغاز تا سده نهم هجری
نویسنده:
حسین قره چانلو ,رمضان رضایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
بلغارها گروهی از اقوام ترك بودند كه در آسيای مركزی می زيستند و در طول تاريخ و تمدن اسلامی در ثغور اسلامی و در سرزمين قپچاق گذران زندگی می كردند. اين گروه از ترك ها ضمن تعاملات با مسلمانان هم جوار خود به دليل نيازهای طبيعی و امور زندگی خود به كناره های شمالی دريای خزر و سپس به سواحل رود خانه ولگا مهاجرت و سرانجام در اروپای شرقی سكونت دائم پيدا كردند و امروزه به عنوان كشور بلغارستان شناخته می شود. اين مقاله بر آن است، فرآيند اين فراز و فرودهای آنان و علل مهاجرت به نواحی خوش آب و هوای آسيای مركزی و در كنار روس ها و تعامل با آنان و يا با مسلمانان و خلفای اسلامی و مغول ها و حاكمان ترك اسلامی در منابع جغرافيايی مسلمانان و مورخان اسلامی را بيان كند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 135
مشخصات اثر
رویکردهای جهادی ساکنان ماوراالنهر در برابر هجوم روس ها
نویسنده:
عبداله متولی ,ابراهیم اصلانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
جهاد از فرایض مهمّ دینی مسلمانان است. تأکید قرآن و روایات دینی بر امر جهاد، سبب گردید در مطالعات فقهی و اسلامی بخش مهمّی به موضوع جهاد، ابعاد و اشکال آن، و وظایف مسلمانان به هنگام جهاد، اختصاص یابد و این موضوع در ادوار مختلف تاریخ اسلام مورد توجّه مسلمانان واقع شود. در سده های متأخّر نیز جهاد همچنان از موضوع های مهمّ سیاسی و اجتماعی جوامع اسلامی بود و به ویژه در طیّ سده ی نوزدهم میلادی که سرزمین های اسلامی مورد هجوم غربی ها قرار گرفت، جهاد علیه کفّار مصادیق متعدّدی پیدا کرد. منطقه ی ماوراءالنّهر هم بخشی از سرزمین های اسلامی بود که درآن زمان به صورت گسترده با یورش روس ها مواجه گردید. اهالی مسلمان این منطقه تلاش کردند با اتّکا به وجوب شرعی جهاد دفاعی، راه مهاجمان را سدّ نمایند. نوشتار حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی، روند حمله های روس ها به منطقه ی ماوراءالنّهر و مدافعه های جهادی پردامنه، پراکنده و توأم با فراز و فرود مردمان مسلمان آن منطقه را بررسی می کند و نشان می دهد، به رغم همه ی کوشش های به عمل آمده، روس ها بر منطقه ی مورد بحث مستولی شدند و مسلمانان شکست خوردند و به دلایل متعددی، از جمله نبودن رهبری واحد، عدم وحدت سیاسی در منطقه و پراکندگی وتنوع قومیّتی، اقدامات جهادی آنان به ثمر ننشست.
صفحات :
از صفحه 133 تا 149
مشخصات اثر
تبیین نظری نهضت های شیعی - صوفی در ایران قرن های هفتم تا دهم هـ. ق.
نویسنده:
حسن حضرتی ,منیره ناصح ستوده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
پس از هجوم مغول به ایران و در فاصله ی قرن های هفتم تا دهم هجری قمری، قیام هایی به وقوع پیوست که به عنوان عکس العمل سیاسی- مذهبی در برابر شرایط پیش آمده؛ نه با اعتقادات شیعی صرف و نه با عقاید سنی، بلکه با رویکردی شیعی- صوفی وارد منازعات سیاسی شد. مقاله ی حاضر متکی بر نظریه ی گفتمان لاکلا و موفه و با تحلیل محتوای جامع الاسرار و منبع الانوار سید حیدر آملی، در صدد فهم چیستی مبانی نظری نهضت های یاد شده برآمده است. از آن جا که بررسی تمامی نهضت های مورد نظر ممکن نبوده است، محققان با بررسی سه جنبش سربداران، مرعشیان و مشعشعیان، به عنوان نمونه های پژوهش، تلاش کرده اند نشان دهند شکل گیری گفتمان شیعی- صوفی در قرن های هفتم تا دهم هجری قمری، و تجلی فرایند حاشیه رانی رقیب توسط این گفتمان، بروز نهضت های مورد نظر را موجب گردیده است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 73
مشخصات اثر
بررسی شهادت قاسم بن حسن (ع) در منابع تاریخی و متون تعزیه
نویسنده:
علی محمد ولوی ,محترم وکیلی سحر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
کلیدواژه‌های فرعی :
عروسی قاسم بن حسن ,
چکیده :
یکی از مهم ترین و ملموس ترین ابعاد واقعه عاشورا بعد سوگوارانه این حادثه از جمله، تکیه بر حضور و نقش برخی نوجوانان حاضر در کربلا مانند قاسم بن حسن (ع) است. حضور پررنگ عنصر عاطفه در گزارش واقعه کربلا مخصوصاُ در بخشی که مربوط به کودکان و نوجوانان است، جلوه های متفاوتی از این رویداد را باعث شده است. این تفاوت در مواردی به حدی است که گاه شکاف عمیقی میان واقعیت تاریخی و فهم مردمی ایجاد می کند. در این مقاله، ضمن تحلیل متون تعزیه و با رویکردی تطبیقی، شهادت قاسم بن حسن (ع) در منابع تاریخی تا (قرن پنجم) با متون تعزیه پس از انقلاب اسلامی، مطابقت داده شده است. نتایج این مطالعه مشخص کرد که میان گزارش تاریخی و متون تعزیه تفاوت های عمده ای وجود دارد که می تواند بر شناخت و درک عمومی نسبت به وقایع، اثری در خور تأمل داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 158
مشخصات اثر
عملیات یهود برای مقابله با پیامبر(ص) (ردّ پای یهود در حوادث صدر اسلام)
نویسنده:
سید هادی علیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
یهود چون انبیاء الهی را مانع رسیدن به اهداف خود می‌دید، با آنها به جنگ بر‌می‌خاست و تا کشتن ایشان پیش می‌رفت تا اینکه زمان تولد موعود دومی که در تورات وعده داده شده بود، فرا رسید. یهود برای مقابله با او در کمین نشسته بود. ابتدا مترصد فرصتی بود تا او را از بین ببرد و وقتی در این زمینه ناکام ماند، برای کند کردن حرکت آن حضرت به سوی قدس، جنگ‌های صدر اسلام را برانگیخت و در نهایت با ترور پیامبر اکرم(ص) و نفوذ در سازمان حکومتی او، توانست جانشینی حضرت را به دست گرفته و حضرت علی(ع) را کنار بزند و در این کار با سوء استفاده از بی‌بصیرتی بسیاری از خواص، چنان ماهرانه عمل کرد که صدای معترضین، حتی دختر پیامبر(ص) هم به جایی نرسید.
صفحات :
از صفحه 3 تا 25
مشخصات اثر
مسجد و سیاست در عصر سلجوقی (با تاکید بر کارکرد تبلیغی - رسانه ای مسجد)
نویسنده:
مجید حاجی بابایی ,ابراهیم اصلانی ملایری ,امامعلی شعبانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
"مسجد" به عنوان یکی از دستاوردهای پیدایی دین اسلام- در دوران پیامبر(ص) و پس از آن- تنها محل عبادت نبود؛ بلکه مرکز بسیاری از امور اجتماعی و سیاسی نیز به شمار می آمد. دوره ی سلجوقی (429-590 ﻫ.ق)به لحاظ مذهبی و سیاسی یکی از دوران های مهم در تاریخ ایران و اسلام محسوب می شود که در طی آن ""مسجد"" از اهمیت و جایگاه ممتازی، به ویژه در زمینه ی اطلاع رسانی، برخوردار گردید. فراخوان عمومی برای بسیاری از وقایع مهمی که نیاز به حضور یا آگاهی مردم داشت، از طریق مسجد انجام می شد. از این رو مساجد در هنگام جهاد مهم ترین عامل تبلیغی و تهییجی برای حمایت از جهاد بودند. با این حال، رویکرد تاریخی به مسجد و کارکردهای آن در عصر سلجوقی کم تر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از نوشتار حاضر آن است که ضمن توصیف مهم ترین کارکردهای تبلیغی- رسانه ای مسجد، از طریق واکاوی منابع و روایت های تاریخی و در بستر تحولات سیاسی، به تبیین نقش اثرگذار مسجد در اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در عرصه های سیاست و اجتماع بپردازد و تلاش دولت سلجوقی، مخالفان سیاسی آن ها و نیز عموم مردم را در استفاده از مسجد به عنوان ابزاری برای فراگیر کردن پیام و خواسته های خویش، مورد بررسی قرار دهد. دستاورد حاصل از این تحقیق نشان می دهد که چگونه در شرایط نبود تکثر فضای عمومی و پیام رسانی، مسجد ابزاری مهم، بی بدیل و تأثیرگذار در عرصه ی رسانه ای- تبلیغی بود و گروه های مختلف مردم، متناسب با نیاز خویش، از آن بهره می بردند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 49
مشخصات اثر
نقش ایرانیان در فتح ایران به دست اعراب از آغاز تا پایان سده نخست هجری قمری (گروه ها، انگیزه ها و انواع همکاری)
نویسنده:
زهره دهقان پور ,محسن معصومی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام,
چکیده :
درباره چگونگی فتح ایران به دست اعراب مسلمان و سقوط شاهنشاهی ساسانی، نظریه های متفاوتی مطرح شده است. این که اعراب چرا و چگونه توانستند شاهنشاهی عظیم ساسانی را ساقط کنند و در مدت تقریبا یک سده بر سرتاسر ایران آن روزگار تسلط یابند، موضوعی اساسی است؛ اما این که ایرانیان خود در جریان فتح ایران چه نقشی و چه همکاری هایی با فاتحان داشتند، مساله پژوهش حاضر است. ایرانیان با انگیزه هایی همچون حفظ جان و مال و موقعیت، ترس و جبر شرایط و مسائل دیگری از این گونه، به همکاری با اعراب پرداختند. همکاری ایرانیان با اعراب را می توان شامل خبرگیری، خبررسانی، پذیرایی، همکاری نظامی و ... دانست. دوره زمانی مورد بحث در این پژوهش، از ابتدای فتوحات در زمان خلافت ابوبکر آغاز می شود و تا مرگ یزدگرد سوم و پس از آن تا پایان سده نخست هجری قمری ادامه می یابد.
صفحات :
از صفحه 67 تا 89
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1641