جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دکتر سیدحسین نصر کتاب شیعه در اسلام علامه طباطبایی را که به منظور معرفی مبانی فکری و اعتقادی شیعه به جهان غرب نگارش یافته، به انگلیسی ترجمه کرده است. این ترجمه، به گفته مترجم محترم آن، سال‌ها در دانشگاه‌های امریکا به عنوان یک منبع شناخت شیعه تدریس شده است. با توجه به برخی مغایرت‌های اساسی که میان متن اصلی و ترجمه وجود دارد، این تفاوت‌ها نمی‌تواند ناشی از «الزامات و اقتضائات ترجمه» بوده باشد. در بیش‌تر این موارد، اساساً نظر نویسنده دگرگون شده و معانی مورد نظر او به صورت کاملاً متفاوت بازتاب داده شده است. برخی از این مفاهیم، فارغ از این که در کتاب شیعه در اسلام به آن‌ها اشاره نشده، به نظر می‌رسد به طور کلی از منظومه فکری علامه طباطبایی خارج باشد. در این مقاله، به شیوه تطبیقی، موارد اختلافی به صورت جداگانه ذکر شده و در هر مورد، جدای از توضیحات نگارندگان مقاله، اصل متن فارسی و نیز ترجمه‌ انگلیسی در پی آن آمده است.

یکی از رویدادهای قابل­ تأمل و جریان‌ساز تاریخ معاصر، مهاجرت میرزای شیرازی به سامرا (1291- 1312 ق) و اقامت ایشان در این شهر بود. یافته­ های این پژوهش، نشان می‌دهد که عواملی نظیر فضای منجمد فکری حاکم بر شهر نجف و دوری­گزینی حوزه­ آموزشی آن از سیاست، عمران و آبادانی شهر سامرا، اندیشه­ تقریب­گرایی شیعه و سنی در شهر با توجه به بافت اجتماعی عمدتاً سنی آن، دغدغه­ ایجاد یک ظرفیت آموزشی جدید و توجه نگاه­ها به مهدویت، به مهاجرت میرزای شیرازی به این شهر انجامید. پیامدهای غالب این مهاجرت، تأسیس مکتب آموزشی و فقهی سامرا و تبدیل آن به نقطه­ ثقل مرجعیت جهان اسلام، اهتمام به امر تصنیف بر اساس نیازمحوری، به صحنه آمدن فقه در امور سیاسی، روشن‌گری افکار و باورپذیر نمودن غلبه بر تابوی استبداد، شکل‌گیری اولین حکومت مشروطه­ مشروعه در لارستان فارس، استعمارستیزی و پرورش شمار انبوهی از علما و دانش­آموختگان مبارز و مخالف­ خوان در جهان اسلام بود.