جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 28
کلام اشعری در کلام قشیری
نویسنده:
جمال احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
اصول إلایمان
نویسنده:
عبد القاهر ابن طاهر بغدادی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دار و مکتبة الهلال,
چکیده :
این اثر از کتاب های کلامی اشعری است که مولف آنرا نگاشته است. کتاب مذکور شامل پانزده اصل است که هر اصل راجع به موضوعی خاص صحبت می کند. برای مثال: اصل اول درباره علم و تعریف و بیان اقسام آن است. اصل دوم شامل در اثبات حدوث عالم است. اصل سوم با برهان حدوث وجود صانع را اثبات كرده و بعد به اثبات بعضى از صفات او مى‌پردازد.
سیمای معاد در آثار جامی
نویسنده:
محدثه فرخی
نوع منبع :
نمایه مقاله
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از مسائل مهم که از دیرباز مورد توجه ادیان و متکلمان و فلاسفه و عارفان قرار گرفته، مسئله معاد و زندگی بعداز مرگ است و موضوع معاد و جاودانگی از نظر اهمیت ، بعد از مسئله توحید، مهمترین مسئله دینی و اسلامی است.نورالدین عبدالرحمن جامی ، شاعر عارف قرن نهم هجری است و در خصوص عقاید کلامی جامی در خصوص حیات بعد ازمرگ، آنچه از مطالعه آثار وی نتیجه گرفته می شود، این است که جامی به معنی مصطلح متکلم نیست؛ بلکه عارف و شارحمکتب فکری ابن عربی و فرقه نقشبندیه است و با توجه به اینکه عرفان و کلام ، دو موضوع مهم علوم اسلامی به شمار میروند و در پاره ای مباحث به هم نزدیک می شوند؛ لذا در این مقاله ، موضوع معاد که از اصلی ترین مباحث کلامی است موردبررسی قرار گرفته است و عقاید جامی از خلال آثار نظم و نثر وی با تکیه بر مثنوی گرانسنگ هفت اورنگ استخراج شده است.در این مقاله مفصلا در خصوص امکان و اثبات معاد و انواع آن و نظریه ها ی مختلف متکلمان در خصوص شفاعت ، توبه ،ایمان و وعده و وعیدهای الهی و غیره پرداخته شده است و سپس عقاید کلامی جامی درباره هر یک، که از کتابهای ایشان مورداستخراج قرار گرفته است و در نهایت چنین نتیجه گرفته می شود که جامی در مسئله معاد از مشرب کلامی اشعری پیروی میکند؛ و در بعضی مواقع پا را از اشاعره فراتر می نهد و به امامیه وماتریدیه نزدیک می شود
جبر و اختیار در آثار جامی
نویسنده:
محدثه فرخی,سیدمحمد امیری
نوع منبع :
نمایه مقاله
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نورالدین عبدالرحمن جامی ، شاعر عارف قرن نهم هجری است.در خصوص عقاید کلامی جامی در مبحث جبر واختیار، آنچه از مطالعه آثار وی نتیجه گرفته می شود، این است که جامی به معنی مصطلح متکلم نیست؛ بلکه عارف وشارح مکتب فکری ابن عربی است و با توجه به اینکه عرفان و کلام ، دو موضوع مهم علوم اسلامی به شمار می روند و درپاره ای مباحث به هم نزدیک می شوند؛ لذا در این مقاله ، موضوع جبر و اختیار که از اصلی ترین مباحث کلامی استمورد بررسی قرار گرفته است و عقاید جامی از خلال آثار نظم و نثر وی با تکیه بر مثنوی گرانسنگ هفت اورنگ استخراجشده است.در این مقاله مفصلا به مبحث جبر و اختیار و نظریه ها ی مختلف متکلمان در خصوص خلق افعال بندگان ، پرداختهشده است و سپس عقاید کلامی جامی درباره جبر و اختیار که از کتابهای ایشان استخراج شده آمده است و در نهایتچنین نتیجه گرفته می شود که جامی در مسئله جبرو اختیار از مشرب کلامی اشعری پیروی می کند؛ و در بعضی مواقعپا را از اشاعره فراتر می نهد و به امامیه وماتریدیه نزدیک می شود.
بررسی منحنی تحول معنای رویت خدا از منظر (سه دوره) اشاعره
نویسنده:
علیرضا موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از اصول فرقه اشاعره «رؤیت خدای تعالی توسط مؤمنین با چشم بصری در سرای آخرت است».این موضوع از زمان شکل‌گیری این فرقه در اوایل سدۀ چهارم هجری قمری از سوی ابوالحسن اشعری تاکنون ادامه دارد. اشاعره در تقابل با فرقه معتزله، تقریرات و تبیینات متفاوتی از رؤیت خدا داشته‌اند. معتزله در بارۀ رؤیت خدای تعالی به مانند شیعه به تنزّه و عدم جسمیت خدای تعالی معتقدند. این نوشتار به بررسی تحولات و تطورات نقلی و عقلی آراء بزرگان اشاعره یعنی اشعری، غزالی و فخر رازی در بارۀ رؤیت خدای تعالی پرداخته است. نگارنده به شیوه تحلیلی – توصیفی و با استفاده از مهمترین منابع موجود از سه شخصیت مذکور، تلاش کرده است تا در سه فصل جداگانه به دلایل نقلی و عقلی رؤیت خدای تعالی و تقریرات و تبینات هر یک از سه شخصیت اشاعره پرداخته و در فصلی جداگانه به بررسی نقاط اشتراک و افتراق آنان اقدام نماید. ابوالحسن اشعری در دو کتاب خود « الابانه» و « اللمع» فصل‌های مجزایی به معنای رؤیت خدای تعالی اختصاص داده و با استناد به حدیث رؤیت ماه منسوب به پیامبر اسلام (ص) و آیات قرآنی دلایل نقلی خود را مبنی بر رؤیت خداوند به وسیله مؤمنین در آخرت تبیین می‌نماید، و نیز با تبیین «دلیل وجود»، «دلیل رؤیت»، «دلیل پاداش و انعام مؤمنین» و «دلیل حدوث » دلایل عقلی خود را تبیین می‌کند. ابوحامد غزالی در کتاب «الاقتصاد فی الاعتقاد» دیدگاه کلامی و در دو کتاب «الاربعین» و «روضۀالطالبین» دیدگاه عرفانی خود را در بارۀ معنای رؤیت خدا آورده است. او با استناد به همان آیات قرآنی اشعری به معنای رؤیت خدای تعالی پرداخته، و با عرضۀ دلایل کلامی و عرفانی همانند: «دلیل جهت وحکم مقابل»، «دلیل علم و آگاهی»، «دلیل ادراک و کشف تام» و «دلیل لذت» از دیدگاه خود در مسأله رؤیت خدای تعالی دفاع می‌کند. فخر رازی در کتاب «تفسیر مفاتیح‌الغیب» بحث‌های نقلی و کلامی از رؤیت خداوند ارائه کرده‌است، دلایلی همچون «دلیل ادراک»، «دلیل نفی عموم»، «دلیل تحول»، «دلیل حس ششم»، «دلیل آیات خاص»، «دلیل مدح» و«دلیل وجود و نیازمندی به علت» از جملۀ آنهاست او در کتاب «المحصل» ضمن استناد به همان آیات مطرح شده اشعری مجدداً «دلیل مدح»، «دلیل وجود»، «دلیل حکم مقابل» و «دلیل ادراک» را تکرار می-کند. در فصل بررسی‌های تطبیقی با نگاهی شعاعی مشتمل بر روش، معناشناسی، ادله و گستره به بررسی تطبیقی مسأله رؤیت پرداخته شده است، و تفاوت آراء آنها در موارد چهارگانه مذکور مشهود است.
بررسی همگرایی و واگرایی اشاعره،حنابله و معتزله در دوره سلجوقی در بغداد (429-590ق)
نویسنده:
کوهسار نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سه فرقه اشاعره،حنابله و معتزله در دوره سلجوقي درفاصله سال هاي(429-590ق)درتعامل همگرايي و واگراييبايکديگربودند.اشاعره وحنابله ازگروههاي اهل سنت بودندودرمسائل فکري واعتقادي نسبت به ديگرگروهها داراي همگرايي بيشتري بودند واين رونددردوره سلجوقي همواره تداوم يافت.بااين وجود منازعات ودرگيري هاي زيادي بين دو گروه دردوره سلجوقي روي داد. ازسال467تا512قتعامل خليفه وسلطان سلجوقي درحالت واگرايي بود وقدرت خليفه محدود به امور مذهبي شده بود وباقدرت گرفتن سلطان، وزير او خواجه نظام الملکنيز داراي قدرت زيادي بود ونظاميه بغداد رابراي حمايت از اهل سنت علي الخصوص انديشه شافعي- اشعري بنانهاد. درگيري هايي که بين‌اشاعره وحنابله رويداد نسبت به دوره ي اول سلجوقي داراي خشونت بيشتري بود ومنجر به قتل و خونريزي شد.اما روابط معتزله با اشاعره وحنابله به گونه ديگري بود. در دوره سلجوقي تعامل اشاعره وحنابله بامعتزله در زمينه تأثير گذاري وتأثيرپذيري از همديگردرزمينه دانش هاي کلامي،فقهي وحديثي همواره تداوم داشت.امادرعرصه روابط اجتماعي وسياسي معتزله بغداد فشارسياسي واجتماعي زيادي رامتحمل شدند،خليفه عباسي القائم دستورقرائت دوباره اعتقاد نامه قادري را به منظور تضعيف معتزله صادر کردو اشاعره و حنابله دراجراي اين فرمانباخليفه هماهنگ بوده ودراجراي آن خليفه را مساعدت نمودند.عوامل متعددي درهمگرايي و واگرايي اشاعره، حنابله ومعتزله دردوره سلجوقي دربغداد دخالت داشته اند.دررابطه باواگرايي اشاعره وحنابله دردوره سلجوقي دربغدادپنج عامل ؛گرايش حنابله به تجسيم، گرايش اشاعره به تصوف، همگرايي وواگرايي بين سلطان سلجوقي و خليفه عباسي،تأسيس نظاميه توسط خواجه نظام الملک وحمايت آشکار وپنهان او از اشاعره بيش از ساير عوامل تأثير گذاربود.دررابطه باتعامل معتزله با اشاعره و حنابله ،رويکرد معتزله در باب خلق قرآن و حوادثي نظير صدور فرمان محنه ازسوي مأمون وحمايت معتزله از خليفه وآزار وشکنجه فقها توسط عوامل خليفه بيش ازساير عوامل موثربوده است.دراين پايان نامه تلاش شده است تا باعنايت به عوامل وفرضياتي که مطرح شد تعامل همگرايي و واگرايي اشاعره ،حنابله و معتزله دردوره سلجوقي دربغداد (429-590 ق) تبيين و بررسي شود.
بررسی تطبیقی دیدگاه فخر رازی و علامه طباطبائی درباره صفات خبری
نویسنده:
محمد باقر حجتی، حمیدرضا مناقبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله مباحث کلامی‌ در میان مفسّران، تفسیر آیاتی از قرآن کریم است که موهم صفات انسان‌گونه برای خداوند متعال است. مجسّمه، اشاعره، معتزله و امامیّه در این باب اختلاف نظر دارند و هر یک با استفاده از رویکرد کلامی‌خود، این آیات را تفسیر نموده‌اند. این مقاله پس از مروری کوتاه بر دیدگاه‌های کلامی‌ مشهور، به تبیین نظر علاّمه طباطبائی، مفسّر بزرگ معاصر، امامیّه، در باب تنزیه خداوند از صفات انسان‌گونه می‌‌پرازد و آن را با دیدگاه فخر رازی، از مفسّران بزرگ اشاعره، مقایسه می‌‌نماید و نشان می‌‌دهد که چگونه هر یک دارا بودن صفات انسان‌گونه را منافی با تجرّد ذات خداوند متعال می‌‌دانند. با تبیین صفات خبری در آثار این دو مفسّر بزرگ، می‌‌توان به این نتیجه رسید که اعتقاد به تجسیم خداوند مورد پذیرش هیچ ‌یک از آنها نیست. علاّمه طباطبائی معتقد است با پیروی از اهل بیت(ع) و گرفتن اصل معنا، با حذف لوازم، باید معنای نهایی و جدّی کلام خداوند در آیات شاملِ صفات خبری را پس از در نظر گرفتن تمام قرائن، از جمله آیات تنزیه و مسائل عقلی، به ‌دست آورد، در صورتی که فخر رازی معتقد به تنزیه و تأویل است و در پاره‌ای موارد به تفویض گرایش پیدا کرده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
محوریت اصل عدل در کلام شیعه امامیه
نویسنده:
محمد کاظم علمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله اصل عدل را از نظر شیعه مورد بررسی قرار داده و برای آن جایگاه محوری و ویژهیی در نظر میگیرد و از این منظر به ارتباط آن با اصول دیگر میپردازد. در این میان برهانی بدیع بر عصمت از نگاه شیعه استخراج و اقامه شده است. سپس از سخنان پیامبر اکرم(ص) مؤیدی بر این دیدگاه عرضه میشود، و نتیجه» چنین دیدگاهی را برای پاسخگوئی به پرسش اساسی «انتظار بشر از دین» بکار گرفته میشود. در پایان نتیجه میگیریم که از نظر مکتب شیعه، موجه ترین انتظاری که یک شیعه میتواند از دین داشته باشد همان وعدهیی است که دین خود متعهد انجام آن شده، و آن تحقق عدالت بمعنای جامع آنست.
صفحات :
از صفحه 12 تا 27
بررسی عقاید ماتریدی و اشعری و مقایسه این دو
نویسنده:
محبوبه اعظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابومنصور ماتریدی موسس مکتب ماتریدیه، مذهب حنفی داشته است و رواج عقاید او هم در بین حنفیه بوده است. ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره، مذهب شافعی داشته است و رواج عقاید او هم در بین شافعی ها بوده است. ساختار و بدنه اصلی رساله حاضر دارای 6 فصل می باشد. فصل اول:کلیات که مشتمل بر 1- تعریف علم کلام 2- تاریخچه پیدایش فرقه ها و گروه های کلامی 3- شرح حال اشعری و ماتریدی 4- تاریخچه مکتب اشعری و ماتریدی 5- مشاهیر ماتریدی از قرن 4 الی 14 6- مشاهیر متکلمان اشعری است، فصل دوم: اثبات وجود الله تعالی،فصل سوم:اثبات توحید الله تعالی، فصل چهارم:صفات الله تعالی، فصل پنجم:افعال الله تعالی و فصل ششم هم اثبات نبوت می باشد.
  • تعداد رکورد ها : 28