جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 6
تحلیل عقلی حقیقت نفس انسانی در کلمات امیرالمومنین علی علیه السلام
نویسنده:
علی آل‌طیب
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آنجا که معرفت نفس از مهم ترین و اساسی ترین مسائل فلسفی است و در کلمات حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام، بر آن تاکید شده است، نگارنده را بر آن داشت تا پژوهش خود را به «تحلیل عقلی حقیقت نفس انسانی در کلمات امیرالمومنین علی علیه السلام» اختصاص دهد.ابتدا به بررسی نفس در لغت و قرآن کریم و کلمات امیرالمومنین علیه السلام و فلسفه پرداختیم و اثبات شد که مراد از آن همان حقیقت انسان است .در ادامه همخانواده بودن روح،قلب،فواد،صدر و عقل در لغت و قرآن کریم و کلمات امیرالمومنین علیه السلام و فلسفه، در برخی اطلاق ها ثابت شد.در فصل دوم با تحلیل عقلی کلمات امیرالمومنین علیه السلام،پیرامون ظرف بودن نفس برای علم ودو دلیل دیگر،وجود نفس اثبات شده است.و پس از تحقیق روایات نقل شده از امیرالمومنین علیه السلام پیرامون خلقت ارواح قبل از ابدان به این نتیجه رسیدیم که باید روایات را جزء احادیث «صعب مستعصب» برشمرد.در فصل سوم دلایل عدم امکان معرفت نفس،باطل و امکان معرفت نفس اثبات شده است وبا تحلیل معنای روح در کلام امیرالمومنین علی علیه السلام تجرد و بقای روح ثابت شد.وبا تحلیل عقلی حدیث کمیل از امیرالمومنین علیه السلام پیرامون نفس،جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن نفس و سیر نفس از جسمانی بودن آن تا رسیدن به عقل بالمستفاد ثابت گردید.و در پایان با تحلیل عقلی روایات نقل شده از امیرالمومنین علیه السلام، در ابعاد فردی و اجتماعی اموری به نفس نسبت داده شده است.در بعد فردی سه ویژگی اخلاق الهی و شیطانی، معرفتی و رفتاری به نفس نسبت داده شده است.در بعد اخلاقی محل اوصاف اخلاقی متقابلی مانند خشوع و تکبر می باشد، در بعد ادراکی هم،آن چه معرفت پیدا می کند،نفس است وانسان به واسطه نفس،به درک حق و شناخت علوم و حقائق می رسدو به خاطر همین ویژگی، نفس ظرف ایمان است و دارای حقیقتی مشکک.در بعد رفتاری، عامل اعمال و رفتار انسان، نفس است و بدن وسیله ای است که نفس عمل خود را با آن انجام دهد. در بعد اجتماعی،اتحاد و اختلاف مردم با یکدیگرونزاع حاکمان ناشی از الفت و دشمنی نفوس آنان با همدیگر است.
بررسی تطبیقی اراده امر والا، امر قدسی و تجربه دینی نزد اتو و شوپنهاور
نویسنده:
هوشیار قادری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پس از رواج افکار کانت در نقد عقل محض، این اندیشه که از راه عقل نظری نمیتوان دربارهی بود و نبود خداوند، و اسماء و صفات او سخن گفت، مقبولیت عام یافت و راهی که کانت با توسل به عقل عملی، موسوم به برهان اخلاقی، برای اذعان به واقعیت خداوند گشود، نتوانست جایگزین براهین سنتی منزوی شده در ادای وظیفه‌ی اثبات وجود خدا گردد. در این بحرانِ شکگرایی به حقایقِ ماورالطبیعی و نیز به عنوان واکنشی در قبال تحویل دین به اخلاق، اندیشمندانی برآن شدند تا راهی دیگر برای بشر به سوی خداوند بگشایند و آن تجربهی دینی بود.برخی از فیلسوفان مانند «شلایر ماخر» و به ویژه «رودلف اتو» در تبیین و توضیح تجربه دینی سعی بسیار نمودند تا بتوانند این احساس ناب را در مواجهه با امر قدسی یا امر والا با رویکردی پدیدار شناسانه بیان کنند. اما این تجربه که از نظر اتو مجموعهای پیچیده از احساسات است، هیچ‌گاه به صورتی واضح و روشن که درخور ساختار و نظامی فلسفی-مفهومی باشد، درنیامد. از این رو همواره از سوی منتقدان با انتقادات جدی روبرو شد. از جمله این انتقادات میتوان به این مشکل اشاره کرد؛ اگر این احساس و تجربه بیان ناپذیر است و اگر تجربه چنان بنیادین است که از حد تمایزات معرفتی فراتر میرود، فهم این امر دشوار است که فرد چگونه از دل احساسات غیر معرفتی، مدعیات صدق و کذب برداری را که در الهیات و فلسفهی دینی یافت میشوند، به دست میآورد؟ پس حقایق دینی چگونه از آن نتیجه میشوند؟ و نیز اشکالاتی دیگر از این قبیل؛ که فرایند حصول این سنخ تجارب چگونه است، و در حوزهی معرفت شناختی چگونه به آن میشود پرداخت؟ این اشکالات و انتقادها ناظر به ماهیت این تجربه وجود دارد.این پژوهش تلاشی است برای توضیح و تبیین هر چه بیشتر تجربه دینی مدّ نظر اتو در پیوند با اندیشه شوپنهاور، آن گونه که وی در زیباییشناسی و نبوغ هنری، شهود و نظارگی امر والا را در امحای ارادهی فردی و خلاصی از عینک «اصل علت کافی » لحاظ می کند؛ تا ضمن بسط و روشنسازی بیش از پیش تجربه دینی این احساس را هر چه بیشتر در ساحت مفاهیم فلسفی قرار دهد.ما در این رساله سعی داریم تا ماهیت تجربه دینی را به صورتی پدیدارشناسانه ، یعنی همان گونه که نزد پیروان آن ادیان درک میشود، و آنگونه که رودلف اتو ویژگیها و عناصر موجود در آن را معرفی میکند، بررسی کنیم و پی بگیریم تا در مقایسه با «تجربهی امر والا»، نزد شوپنهاور، ریشههای این تجربه را به صورتی معرفت شناختی، آشکار نماییم و بدین وسیله چگونگی فرایند انگیزش و ایجاد این سنخ تجربهها را مشخص کرده و با این مقایسه، تا اندازهای کیفیتِ روندِ تشکیل، و فرایندِ تحصیلِ این نوع تجارب رازآلود عرفانی را، که راهی نو به سوی اثبات امر متعالی و قدسی است، در حوزهی معرفت شناسی، نشان دهیم.
نظریه ابداعی علامه طباطبائی (ره) در اثبات وجود حق در مقایسه با ملاصدرا و قیصری
نویسنده:
زهرا ربیعی هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اثبات وجود خدا همواره از مهمترین دغدغه های اندیشمندان بوده است. بدین منظور براهین متعددی با نگاه های متفاوت اقامه گردیده است. هر یک از براهین مطرح شده دارای نقاط قوت و ضعفی می باشند. از میان براهین اثبات وجود خدا موثق ترین و محکم ترین آنها برهانی است که وجود خدا را تنها از طریق خود او اثبات می کند و این همان راه صدیقین است که شواهد دینی فراوانی موید آن است. فلاسفه و عرفا تقریرات متفاوتی از برهان صدیقین ارائه داده اند. در این میان تقریر بدیع علامه طباطبائی(ره) از ویژگی هایی برخوردار است که در مقایسه با براهین فلاسفه پیشین نمود خاصی یافته است و هدف از تحقیق حاضر بیان و بررسی برهان علامه و مقایسه آن با سایر براهین اثبات خدا بویژه برهان های ملاصدرا و قیصری است، تا از این رهگذر زوایای نو و امتیازهای برهان علامه بر سایر براهین بیش از پیش نمایانده شود. در راستای این هدف دریافتیم که برهان ایشان برخلاف برهان ابن سینا که متکی بر تمایز وجود و ماهیت و تقسیم موجود به واجب و ممکن است و برهان سهروردی که متکی بر تقسیم شیء به نور و ظلمت و تشکیک در ماهیت است به هیچ مبدأ تصدیقی غیر بدیهی نیاز ندارد و همچون برهان های قیصری مبتلا به خلط مفهوم و مصداق نمی باشد. همچنین در مقایسه با برهان ملاصدرا که متأخر از دو اصل اساسی اصالت وجود و وحدت تشکیکی وجود و مسئله وجود رابط می باشد برهان علامه می تواند به عنوان اولین مسئله فلسفی مطرح شود؛ حتی نسبت به برهان سبزواری که با کوتاه کردن مقدمات و تنها با اتکاء بر اصالت وجود در اثبات وجود خدا گامی جلوتر نهاده است باز هم برهان علامه یک قدم فراتر نهاده و خود را از قید اصالت وجود نیز رها کرده است.علاوه بر اینکه رسالت ناتمام فلسفه در قبال عرفان در اثبات موضوع آن را که همان وجود لابشرط مقسمی بدون هیچ تعینی است، به اتمام رسانده است و بدین ترتیب توانسته است به آیات و روایاتی که دال بر تقدم شناخت خدا بر هر شناختی است جامه عمل بپوشاند.
بررسی عقاید ماتریدی و اشعری و مقایسه این دو
نویسنده:
محبوبه اعظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابومنصور ماتریدی موسس مکتب ماتریدیه، مذهب حنفی داشته است و رواج عقاید او هم در بین حنفیه بوده است. ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره، مذهب شافعی داشته است و رواج عقاید او هم در بین شافعی ها بوده است. ساختار و بدنه اصلی رساله حاضر دارای 6 فصل می باشد. فصل اول:کلیات که مشتمل بر 1- تعریف علم کلام 2- تاریخچه پیدایش فرقه ها و گروه های کلامی 3- شرح حال اشعری و ماتریدی 4- تاریخچه مکتب اشعری و ماتریدی 5- مشاهیر ماتریدی از قرن 4 الی 14 6- مشاهیر متکلمان اشعری است، فصل دوم: اثبات وجود الله تعالی،فصل سوم:اثبات توحید الله تعالی، فصل چهارم:صفات الله تعالی، فصل پنجم:افعال الله تعالی و فصل ششم هم اثبات نبوت می باشد.
نقش عقل در شناخت خدا از دیدگاه ابن سینا و توماس اکوئیناس
نویسنده:
معصومه خاکزاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عالی‌ترین سطح شناخت انسان، شناخت عقلانی است که این امر، در خصوص معرفت عالی‌ترین موجودات یعنی مبدأ هستی، جایگاه مهم‌تری دارد.رساله حاضر در باب نقش عقل در اثبات وجود خدا از دیدگاه ابن‌سینا و توماس آکویناس در پنج فصل تدوین شده که در آن به بیان اهمیت شناخت عقلی خداوند پرداخته‌ایم، سپس آراء و افکار و براهین این دو بزرگوار به صورت مجزا و مفصّل بیان شد. در ادامه به تأثیرپذیری توماس و ابن‌سینا از ارسطو که پیش زمینه فکری آن‌ها بوده، و تاثیر پذیری توماس از ابن سینا پرداخته‌ایم و در نهایت هم به مهم ترین مقایسه جنبه‌های اشتراک و اختلاف آراء این دومتفکر پرداخته شده است ،که مهم ترین اشتراک آن هادر باب امکان پذیر بودن اثبات عقلی خداوند و مهم ترین اختلاف آن ها در زمینه عقل فعال و براهین بوده است.
برهان تجربه دینی با تأکید بر آراء سویین برن
نویسنده:
محمدجواد اصغری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«برهان تجربه دینی» یکی از براهین مهم بر اثبات وجود خدا در مغرب زمین در میان فیلسوفان خداباور می باشد. در این پژوهش سعی کرده ایم برهان مزبور را مورد بررسی قرار دهیم. و از آنجا که سویین برن روایت ویژه ای از این برهان دارد که تا کنون در زبان فارسی تحقیق مستقل و خاصی از آن صورت نگرفته است، در این پژوهش برهان تجربه دینی را با تأکید بر روایت وی بررسی نمودیم. سویین برن هم در بحث تعریف و دسته بندی انواع تجربه دینی و هم در موضوع واقع نمایی تجربه دینی مبانی و آراء مهمی دارد که توجه فیلسوفان معاصر خود را نیز به خود جلب کرده است. در این نوشتار هم تلاش شده است مبانی و آراء مزبور را به خوبی تبیین نماییم و هم در حد توان کوشش کرده ایم بر اساس مبانی فلسفه اسلامی آنها را مورد بررسی و نقد قرار دهیم. همچنین در حد امکان و در حد ارتباط با موضوع از آراء سایر فلاسفه و سایر تقریرهایی که از برهان تجربه دینی شده است، نیز بهره برده ایم. روش گردآوری اطلاعات نیز در این پژوهش، روش کتابخانه ای بوده است و البته در چند مورد از جناب سویین برن نیز در خصوص محتوای بعضی از نظریاتش توضیحات و راهنمایی هایی خواسته شد که ایشان نیز مطالبی را در پاسخ ذکر کردند که از آنها در غنی سازی هر چه بیشتر این تحقیق استفاده گردید. به هر حال امید است که این اثر در بررسی برهان مزبور بر اساس آراء و نظریات جدید کمکی به جامعه علمی کشورمان کرده باشد.
  • تعداد رکورد ها : 6