جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
help
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 19 
1 2 3 4 5
نفی اشتراک معنوی مفهوم وجود در عرفان و حکمت متعالیه
نویسنده:
مرتضی شجاری، لیلا قربانی الوار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
در علم منطق اشتراک لفظی و اشتراک معنوی بر اساس وضع اعتباری اهل زبان تعریف شده است، اما ملاصدرا با اشاره به این که فیلسوف اهمیتی برای معانی لغوی و عرفی قائل نیس... ست، این دو اصطلاح را درباره حقایق اشیا و ارتباط لفظ واحد با آن ها تبیین کرده است. بنابر «وحدت تشکیکی وجود» مفهوم وجود مشترک معنوی است، زیرا حاکی از حقیقت واحدی است که در همه موجودات مشترک است، اما بنابر «وحدت شخصی وجود» که ابن عربی با کشف و شهود بدان رسید و ملاصدرا در مباحث علت و معلول آن را اثبات کرد، یگانه مصداق وجود خداوند است و دیگر بحث از اشتراک لفظی یا معنوی وجود منتفی خواهد بود. بر این اساس، «وجود» حقیقتا به ممکنات اسناد داده نمی شود، بلکه یا باید با اصطلاح خاص عرفانی به آن ها «کائن» گفت و یا باید وجود را به مجاز به آن ها نسبت داد؛ مجازی که ملاصدرا آن را «مجاز عرفانی» نامیده و متفاوت از «مجاز لغوی» است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 125 تا 143
1 2 3 4 5
بررسی چرایی تعمیم آموزه های عرفانی، موانع و پیامدها
نویسنده:
مهدیه سادات کسایی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
کمال انسان با معرفت او عجین است و قلمرو عرفان، ساحت متعالی معرفت است که نه تنها گنجایی حضور همگانی ابناء بشر را دارد، که خود، لزوم این عمومیت را مکشوف می سازد.... . بی اعتنایی به این حقیقت و بی مهری به اندیشه نیاز انسان به عرفان، ریشه در ناآشنایی یا کم آشنایی با آن دارد و عدم موفقیت در معرفی صحیح و عام عرفان اصیل، به طور عمده، برخاسته از بیگانه انگاری زبان ها و نمادهای خارج از فرهنگ اجتماعی و دینی هر گروه از مردم، از سوی صاحب نظران این عرصه است که در جای جای جهان، رسالت معرفی عرفان را به عهده دارند؛ اما در عمل، به آن محدودیت می بخشند. در حالی که توجه همه جانبه به قالب های متنوع عرضه عرفان نظری و عوامل برانگیزاننده احوال عرفانی، مقدمات تجربه عرفان عملی را فراهم می کند و نگاه انسان به هستی را ارتقا می بخشد، همه این ابزارها و امکانات، در افتراقی کاذب فرو گذاشته می شوند و بشر، به دنبال عطش فطری حقیقت جویی و تمنای اضمحلال آلام دنیوی در آرام معنوی، یا راه های فریبنده را تجربه می کند و یا در کثرت پروری آرا و عقاید، همواره از وحدت بیرونی و درونی فاصله می گیرد. این پژوهش، بهانه ای برای جلب توجه صاحبان اندیشه به همه موضوعات ذکر شده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
1 2 3 4 5
اگر قائل به تشکیک وجود باشیم به اصالت وجود معتقدیم و اگر قائل به وحدت شخصی وجود باز هم باشیم به اصالت وجود معتقدیم حال سوال این است که اصالت وجودی که در تشکیک وجود مطرح می‌کنیم با اصالت وجودی که در وحدت شخصی وجود قائلیم تفاوت دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
کسی که قائل به مراتب تشکیکی وجود در مراتب است همه مراتب را اصیل و دارای ثمره می‌داند و برای همه مراتب واقعیت قائل است و کسی هم که به وحدت شخصی وجود قائل است و وجود را واحد می‌داند همین واحد شخصی را اصیل می‌داند. پس فرق در متعلق اصالت است نه خود اصالت بیشتر ...
منابع دیجیتالی :
1 2 3 4 5
مبانی فلسفی صدرالمتألهین در اثبات علم تمام موجودات به خداوند
نویسنده:
روح الله زینلی , علیرضا نجف‌زاده تربتی , مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا در آثار خود از علم تمام موجودات به خداوند سخن گفته است. این دیدگاه بر اساس مبانی ویژۀ حکمت متعالیۀ او شکل گرفته است. غیر از اصالت وجود که اساس حکمت متع... عالیه در تمام مباحث است، مبانی دیگری در این بحث مورد توجه وی بوده است: وحدت تشکیکی وجود، عین‌الربط بودنِ معلول به علت، مساوقت علم با وجود و راه‌های غیر فلسفی (آیات و روایات). تبیین‌های وی متناظر با مبانی یادشده متفاوت است. او دیدگاه خود را به چند گونه تبیین نموده است که لحاظ قاعدۀ «العلم بذی السبب لا یحصل إلّا من جهة العلم بسببه» و علم بسیط از جملۀ آن‌هاست. او در عین حال که علم تمام موجودات به خداوند را اثبات کرده، گاه علم موجودات مادی به خداوند را نفی نموده است که به ظاهر تناقض‌گویی است. گرچه ملاصدرا خود برای رفع این تعارض اقدام کرده است، باید گفت که با توجه به مبانی وی، چنین تعارضی رخ نخواهد داد.   بیشتر
1 2 3 4 5
مسئله مطابقت در معرفت‌شناسی وجودی ملاصدرا
نویسنده:
شهناز شايان‌فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‌نظرية مطابقت در صدق، يكي از كهنترين و مهمترين نظريات در باب شناخت حقيقت است. فيلسوفان مسلمان تفسير واحدي از نظرية مذكور بدست داده‌ و تطابق ذهن و عين را صرفاً ...  تطابقي ماهوي تلقي كرده‌اند. ملاصدرا نيز همگام با پيشينيان، در مبحث وجود ذهني و ديگر مباحث مرتبط با علم، از وحدت ماهوي ذهن و عين سخن ميگويد. جستار حاضر در صدد پاسخ به اين پرسش است كه چگونه ميتوان بر اساس امكانات دروني فلسفة ملاصدرا از مطابقت وجودي ذهن و عين در فلسفة‌ او سخن گفت؟ نگارنده در اين پژوهش سعي كرده است با تبيين برخي امكانات دروني فلسفة ملاصدرا، از جمله نگرش وجودي او به علم، تفكيك ميان علم و صورت ذهني، وحدت تشكيكي وجود، كينونتهاي پيشين انسان و در پي آن دريافت حضوري از پديده‌ها، به تبيين مطابقت وجودي ذهن و عين بپردازد. نتيجة اين بررسيها نشان ميدهد كه تطابق ماهوي در پي تطابق وجودي مطرح ميشود. بديگر سخن، اگر تطابق ماهوي را بپذيريم بايد مقدم بر آن تطابق وجودي را بعنوان مقوم تطابق ماهوي پذيرفته باشيم.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 73 تا 82
1 2 3 4 5
بازخوانی نظریۀ «نظام احسن» ملاصدرا در سایۀ تحلیل مبادی هستی‌شناسانۀ آن
نویسنده:
صادق خوشخو، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نوشتار حاضر نخست مهم­ترین مبادی هستی­ شناسانۀ روایت صدرایی نظام احسن تحلیل می ­گردد. ملاصدرا علاوه بر اتکا به اصالت وجود، تمایز وجود و ماهیت، تمایز امکان و ...  وجوب با قول به وحدت تشکیکی وجود یا وحدت شخصی وجود و تشکیک در مظاهر آن (به عنوان دو مبنای متفاوت) و قاعده امکان اشرف، تصویر دقیقی از قانونمندی عالم (اعم از نظام علی- معلولی طولی یا نظام مظاهر)، وحدت حقیقی و نظام ذاتی عالم، اتصال مراتب یا مظاهر آن، به تصویر می­ کشد. در ادامه به تفسیر روایت مزبور بر محور مقتضی آن، یعنی عنایت (مشتمل بر فاعلیت وجودی به اقتضای کمال مطلق، نظام علمی احسن و پیشین عین ذات و رضای الهی به بهترین و خیرترین نظام) پرداخته می ­شود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 49 تا 67
1 2 3 4 5
تبیین تأثیر انسان شناسی ملاصدرا در تنوع معنای زندگی
نویسنده:
عبدالله صلواتی، شهناز شایان فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ادعای این جستار آن است که معنای زندگی در فلسفۀ ملاصدرا مؤلفه ­ای مشکک و متنوع است نه متواطی، و تنوع یادشده برآمده از نگاه انسان ­شناسانۀ ملاصدرا است؛ نگاهی که ...  بیان می­ دارد: انسان، نه نوع واحد متواطی، که نوع مشکک یا جنس مشتمل بر انواع متباین است. از این‌رو، مسئلۀ محوری در مقالۀ حاضر بررسی تأثیر طرح تفاوت تفاضلی و تباینی انسان­ها در تنوع و تکثر معنای زندگی است. نگارندگان با روش تحلیل محتوا درصدد خوانش مبانی یادشده در فلسفۀ ملاصدرا برآمده ­اند. از دستاوردهای جستار حاضر می ­توان به این مطالب اشاره کرد: عرضۀ سه تبیین از تفاوت تفاضلی و تباینی انسان­ها در قالب ظهور متفاوت اسمایی خدا؛ تجرد سه­ گانه (تجرد ناقص، تام و اتم) و بیان این مطلب که در فلسفۀ صدرایی، معانی متنوع زندگی در درون انواع انسانی، و بی­ معنایی و پوچ­ گرایی در مرز انواع انسانی رخ می­ دهد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 69 تا 82
1 2 3 4 5
بررسی و تحلیل نسبت انسان با عالم در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
محمد بیدهندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در انسان شناسی ملاصدرا، که به شدت متأثر از عرفان اسلامی است، انسان تنها موجودی است که دارای ماهیت مشخص و معین نبوده و همواره به سوی فعلیت ها و امکان های بی نها... ایت که در پیش روی دارد، مفتوح و منکشف است. ملاصدرا از طریق کشف و شهود و به کمک اصول فلسفه متعالیه به ویژه دو اصل حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول در پی تبیین نسبت انسان با عالم برآمده است. در هستی شناسی ملاصدرا فرض انسان بدون عالم و عالم بدون انسان امری غیرممکن می نماید. وی معتقد است انسان و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عالم و مراتب وجودی آن است، به گونه ای که احکام هر یک در خصوص دیگری صدق می کند. نگارنده در این نوشتار نخست رویکرد خاص ملاصدرا به انسان و به ویژه آدمی در برابر حقایق عینی و عوالم وجودی و سپس «انفتاح و گشودگی» صفت حذف دوگانگی بین انسان و عالم و تبیین ملاصدرا از رابطه ذهن و عین به عنوان ثمره اصلی رویکرد یاد شده را مورد نقد و بررسی قرار داده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
1 2 3 4 5
بازسازی نظریه ذوق تأله با وحدت شخصی وجود
نویسنده:
حامد ناجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه ذوق تأله یکی از نظریات ژرف درباره وجود و چگونگی اطلاق آن بر موجودات است، این نظریه که نخستین بار به طور رسمی در مدرسه فلسفی شیراز طرح گردید، چون مابین حو... وزه وجود و ماهیت تمایز واضحی اعتبار نکرده بود مورد انتقاد برخی فیلسوفان قرار گرفت. در مشرب فکری حکمت متعالیه این نظریه در دو رویکرد وحدت تشکیکی وجود و وحدت شخصی وجود قابل طرح است؛ و با عنایت به وحدت شخصی وجود که مقبول عرفای شامخین و مقررین متأخر حکمت متعالیه چون آقا میرشهاب الدین نیریزی قرار گرفته، نظریه ذوق تأله از جایگاه استواری برخوردار می گردد. گفتار حاضر کوششی در نشان دادن ارتباط نظریه ذوق تأله با وحدت شخصی وجود است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
1 2 3 4 5
تبیین نظریه‌ی انکشاف در حکمت متعالیه
نویسنده:
منوچهر خادمی، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آیا می‌‌‌توان برای افکار صدرالمتألهین، ادوار مختلف فکری در نظر گرفت؟ در صورت ممکن، آرای خاص حکمت متعالیه مربوط و منوط به کدام دوره از حیات عقلی وی می‌‌‌باشد؟ ب... با این مبنا، نگارنده در این نوشتار سعی بر آن داشته است که با ابتنای بر دو رویکرد کلان و محوری وحدت تشکیکی و وحدت شخصی، خوانشی مجدد از اهم اصول صدرایی انجام دهد. در این میان، تفکر غالب در دوره‌ی اول را که با محوریت نظام تشکیک وجود، سامان یافته است، به عنوان صدرای متقدم معرفی کرده که فحوای مطالب این دوره، عمدتا مربوط به مشی با جمهور فلاسفه و جمع‌‌‌آوری عموم آرا بوده است؛ اما تفکر خاص صدرا را که مبین تعالی حکمت متعالی می‌‌‌باشد، مرتبط به دوره‌ی تحول و تکامل آرای وی به مثابه صدرای متأخر دانسته است. سپس با اتخاذ رویکرد تأویلی و اجتهادی، نظریه‌ی مختص این دوره را تحت عنوان «نظریه انکشاف» استنباط نموده و آن را معیار شناسایی غایت آرای صدرا و لوازم سخنانش قرار داده‌‌‌ است. در بخش دیگر مقاله نیز به برخی تعارضات و ابهاماتی که در نتیجه‌ی آمیزش این دو دوره از افکار صدرا حاصل شده، پرداخته است. مدعای مطرح شده برای حل و فصل این دسته مسائل نیز آن است که سنخ تفکر دوره‌ی صدرای متقدم را سیر آموزشی تشکیل داده که مدخل حکمت متعالیه می‌‌‌باشد؛ اما نوع مباحث گفته شده توسط صدرای متأخر، همان معارف ویژه‌ی حکمت متعالیه خواهد بود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
  • تعداد رکورد ها : 19