جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 702
تحلیل و ارزیابی رویکرد حدیثی شیخ صدوق و شیخ مفید در مباحث کلامی (با تأکید بر الاعتقادات و تصحیح الاعتقادات)
نویسنده:
نویسنده:زینب ایزدخواستی؛ استاد راهنما:محمد تقی دیاری بیدگلی؛ استاد مشاور :غلامحسین اعرابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در رسالۀ پیش رو با عنوان «تحلیل و ارزیابی رویکرد حدیثی شیخ صدوق و شیخ مفید در مباحث کلامی با تأکید بر «اعتقادات الامامیه» و «تصحیح اعتقادات الامامیه» چند نکته حاصل‌می‌گردد. الف. این دو عالم شیعی درعین‌حال که با عقل فلسفی عمیق درگیرنبوده-اند؛ عقل استدلالی و نقل را به‌عنوان مرجع معرفت‌شناسی، محور رویکردشان قرار داده‌اند؛ به‌طوری‌که موفق به ارائۀ روشی میانه از جمع میان عقل و نقل گردیده‌اند؛ بطوریکه با تکیه ‌بر این دو منبع ارزشمند در نقد برخی احادیث و تأویل یا توجیه روایات تحریف نما و اخبار واحد ثقه و غلوآمیز بسیار یاری گرفته‌اند. اگرچه درجۀ توجه شیخ مفید به عقل بسی بالاتر از شیخ صدوق است. ب. پژوهش حاضر که با بهره‌مندی از روش توصیفی- تحلیلی انجام‌شده است، دربررسی عملکرد این دواندیشه‌ور در مواجهه با اخبار آحاد که به نوعی روایات غلوآمیز و تحریف‌نما را نیز دربردارد، در پی بررسی اختلاف عملکرد و مرتفع کردن این تفاوت‌ها میان آرای ایشان، ازجمله پیرامون رویکرد ایشان نسبت به عمل بر پایۀ خبرهای واحد ثقه‌ ظنی در حوزۀ اعتقادات است. این اختلاف از باب عدم تبیین و تصریح مبانی است وچیزی بیش از تفاوتی ظاهری و اختلاف غیر بنیادین نیست؛ زیرا برخی احادیث نامعتبر از سوی شیخ مفید از باب اختلاف در مفهوم و درجۀ حدیث ضعیف است وبرخی دیگر از زمرۀ احادیث غیر قابل اعتماد بشمار می روند؛ نظیر احادیث جعلی از سوی اهل تسنن. در خصوص روایات تحریف‌نما نیزهردو به عدم تحریف به زیاده و حذف در قرآن قائل هستند. در باب نقد حدیث نیز شیخ مفید رویکرد گسترده تری را اتخاذ داشته است که از دلایل آن توجه ایشان به مشکلات سندی روایات آحاد و اضطراب درمتن روایات و شیوۀ عقل مداری جدی تروی مربوط می‌گردد که این شیوه با شرایط و مقتضیات خاص شیخ مفید در مقابله با فرقه‌‌های متعدد ازجمله معتزله ارتباط تنگاتنگ دارد.
بررسی و تحلیل مبانی تفسیری شیخ مفید
نویسنده:
نویسنده:محسن جهاندیده؛ استاد راهنما:سیدرضا مودب؛ استاد مشاور :محمدعلی تجری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از سده‌های نخستین تاریخ اسلام تاکنون تفاسیر فراوانی برای قرآن نگاشته شده است و برای شناخت بیشتر آن‌ها بررسی مبانی آن‌ها ضروری است. شیخ مفید از عالمان برجسته و سرآمد شیعه در قرن چهارم هجری قمری است. نظر به صبغه‌ی کلامی اغلب آثارش، بیشتر در زمره متکلمین به شمار آمده و دیدگاه‌های تفسیری او کمتر موردتوجه قرارگرفته؛ این مهم در حالی است که شیخ مفید از اولین مفسران قرآن است که تفسیر را از روایی بودن صرف به سمت اجتهادی بودن برده است؛ هرچند تمامی تفسیر قرآن توسط شیخ مفید نیز در دسترس نیست، اما در میان برخی از آثار به‌جا مانده از او می‌توان به مبانی و نظرات تفسیری‌اش دست‌یافت؛ برای داشتن تحلیلی درست از نظریات تفسیری شیخ مفید، سزا است نخست مبانی او در تفسیر قرآن بیان گردد. در این پژوهش بر اساس روش توصیفی- تحلیلی به بیان مبانی شیخ مفید پرداخته‌ایم، که ازجمله مبانی مهم او، قدسی بودن الفاظ قرآن است؛ قدسی بودن الفاظ قرآن از منظر شیخ مفید، امری مسلّم و شامل تمامی قرآن می-باشد؛ قدسی بودن ملازم الهی بودن الفاظ قرآن و سلامت نص و حکیمانه بودن آن نیز هست. از دیگر مبانی مهم حجیت دانستن ظواهر قرآن است، که از منظر شیخ مفید ظواهر قرآن حجیت دارند و فقط با داشتن دلیل قوی می‌توان معنایی غیر از ظاهر قرآن را صحیح دانست؛ از دیگر مبانی مهم شیخ مفید عرفی دانستن زبان قرآن است که شیخ مفید بدان قائل بوده است؛ و در مبنای نص و قرائت واحد قرآن نیز شیخ مفید گرچه نزول چند قرائت را نفی نمی‌کند، اما تأکید دارد که تفسیر صحیح قرآن فقط بر اساس نص موجود قرآن صحیح است. ضمن آن‌که منابع شیخ مفید در تفسیر صحیح قرآن شامل خود قرآن، سنت و عقل می‌شود، که از ویژگی‌های تفسیر شیخ مفید می‌توان همین استفاده از عقل برای تفسیر صحیح آیات قرآن را برشمرد.
تحلیل مستندات قرآنی و روایی نبوّت‌نگاران در سدۀ پنجم هجری با تکیه بر آثار شیخ مفید، ابوبکر باقلانی و عبدالجبّار معتزلی
نویسنده:
نویسنده:صادق زمانی دستگردی؛ استاد راهنما:حسن اصغرپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از آغاز شکل‌گیری فِرَق و مذاهب اسلامی در نیمه نخست قرن دوم هجری به بعد و به موازات رخداد نهضت ترجمه علوم که با ره‌یافتِ علوم و اندیشه‌های سایر ادیان به جغرافیای فرهنگی جهان اسلام همراه بود، اندیشه‌های کلامی متکلّمان مسلمان، در موضوعات مختلف اعتقادی دستخوش تغییر و تحوّل گردید. با پیدایش اشاعره در نیمه نخست سدۀ چهارم هجری، رفته رفته نظرگاهِ سه فرقه شناخته‌شدۀ اسلامی؛ یعنی: شیعه، معتزله و اشاعره، بر پایه اصول و مبانی معرفتی خویش در مسائل مختلف اعتقادی با اختلافاتی همراه گشت. شیعیان متأثّر از آموزه‌های خاندان وحی، در تکیه بر عقل و نقل در فهم گزاره‌های دینی راهِ اعتدال را در پیش گرفتند، معتزله با عقل‌گرایی افراطی و کم‌بها ساختن نقش نقل و نیز اشاعره با نقل‌گرایی افراطی و کم‌رنگ نمودن نقش عقل، هر یک در فهم و تبیین مسائل معرفتیِ دین با چالشها، کاستی‌ها و در پیِ آن خطاهایی رو به رو گشتند. مسأله «نبوّت» و ابعاد مختلف آن همچون: ضرورت نبوّت، روش احراز صدق ادّعای نبیّ، عصمت نبیّ و وحی‌شناسی از جمله مسائلی است که می‌توان لایه‌های اختلاف‌نظر متکلّمان مسلمان در آنها را رهگیری نمود. در پژوهش حاضر، اندیشه‌های کلامی سه متکلّم هم‌عصر برجسته مسلمان؛ یعنی، شیخ مفید (413ق)، ابوبکر باقلانی (403ق) و عبدالجبّار معتزلی (415ق) به عنوان نمایندۀ هر یک از فِرَق یادشده در مسأله «نبوّت» و موضوعات فرعیِ آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. رسالت پژوهش حاضر بر آن بوده تا افزون بر روش‌شناسی و استخراج اشتراکات و افتراقات اندیشۀ سه متکلّم، میزان تکیه هر یک بر «عقل» و «نقل» در اثبات هندسه معرفتی‌شان را مورد ارزیابی قرار دهد.
مسائل اخلاقی در مشاوره اسلامی در رابطه با مراجعان
نویسنده:
احمد امامی راد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این پژوهش درصدد بررسی مسائل اخلاقی است که مشاور اسلامی باید در رابطه با مراجعان رعایت نماید. این پژوهش اسنادی، با بررسی آیات و روایات ناظر به این موضوع، به مسائل اخلاقی زیر در رابطه مشاور با مراجعان دست یافته است: تکریم مراجع، خوش گفتاری و خوش برخوردی، توجه کامل به مراجع و درک کامل وی، عدم سلب اختیار و آزادی مراجع، رازداری، عدم مشاوره با دشمن، خیانت نکردن به مراجع، نصیحت و خیرخواهی، صمیمیت و مهربانی، ایجاد و حفظ شادابی در مشاوره، جرئت و عدم ترس، ارائه مشاوره عمیق، حق مداری، عدم تبعیض، توجه به ویژگی های منحصر به فرد، وفای به عهد، مدارا با مراجع و نادیده گرفتن اشتباه های او، تواضع و دوری از تکبر، رعایت حیا و عفاف و دوری از شهوت پرستی، در نظرگرفتن مصلحت مراجع، دوری از لجاجت و بحث های بی ثمر، ارجاع مراجع در صورت عدم توانایی، عدم سوءاستفاده از موقعیت حرفه ای خود و مراجع، ارائه آگاهی های لازم، رابطه با خانواده مراجع، عدم انتقال نارسایی های شخصی خود به مراجع، و انتخاب همکاران و کارکنان باصلاحیت در مرکز مشاوره.
شیخ مفید [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Tamima Bayhom-Daou.
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
‏‫‭‭Oxford‏‫‭‭: Oneworld‏‫‭‭,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
کلام شیخ مفید (متوفی 413ق./1022م.) [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Martin J. McDermott
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
Dar al-Machreq ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علم الکلام و التعددیة المذهبیة: هل نظریة الامامة من اصول الدین ام اصول المذهب الشیعی
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی؛ مترجم: أحمد فاضل السعدی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , فصل کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: مركز البحوث المعاصرة فی بيروت,
چکیده :
ادیان و مذاهب از اصولی تشکیل می شوند که قول به آنها و ایمان و اعتقاد به آنها شرط ورود در آن مذهب و قوام آن است. در میان مسلمین مسئله امامت و جانشینی پیامبر هم بلافاصله بعد از رحلت پیامبر محل مناقشه شیعه و سنی بوده است. در این مقاله قصد آن است که اعتقاد علمای شیعه راجع به اینکه امامت جزو اصول دین است و یا اصول مذهب بررسی شود و در خلال آن دیدگاه این علما نسبت به مخالفین شیعه که طیفی وسیع از ارتداد تا تساهل را در بر می گیرد بررسی شود.
نقد و بررسی دیدگاه شیخ مفید در باره انگاره مادیت عالم آفرینش
نویسنده:
مهدی(کورش) نجیبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جستار پیش‌رو به روش گردآوری کتابخانه‌ای ـ نرم‌افزاری و نیز داده‌پردازی تحلیلی ـ انتقادی، با هدف تبیین سیر تحولات فکری متکلمان شیعی در جهت ارتقاء کلام شیعه به نگارش درآمده است و ضمن بزرگداشت مقام علمی و نبوغ شیخ مفید و پیشگامی او در ارائه شیوه‌‌ جمع‌ منطقی‌ میان‌ عقل‌ و نقل‌ در علم کلام‌ و استدلالی نمودن اعتقادات و ارائه تشیع به‌­مثابه‌‌ نظام‌ فکری‌ و علمی‌ مستقل از سایر مذاهب، به بررسی مبانی کلامی ایشان پیرامون عالم هستی پرداخته و ضمن نادرست دانستن انگاره ایشان درباره مادیت هستی، به تشریح پیامدهای آن، به‌ویژه تکیه بر استدلال­های عقلی صرف در جهت تأویل ظواهر آیات و روایات و نیز پذیرش آموزه‌های ناسازگار با مبانی خود پرداخته است. همچنین استدلال‌های ایشان را در مواردی همچون نفی تجرد ارواح بشری، نفی عالم ذر، نفی نعمت‌های معنوی بهشت و حمل بر مجاز نمودن معانی برخی آیات و روایات را به چالش کشیده است. هر چند مقالاتی در باره نقد مادی­انگاری متکلمان نوشته شده است، اما تاکنون تک‌تک آراء شیخ مفید و مبانی وی از کتب ایشان استخراج نشده و پاسخ داده نشده بود؛ پاسخ‌هایی که برخی در نوع خود تازگی دارد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 55
بررسی تطبیقی دیدگاه شیخ صدوق و شیخ مفید درباره حقیقت آفرینش پیامیر (ص) و امامان معصوم (ع)
نویسنده:
محمد ناصر فهیمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی حقیقت آفرینش انبیاء و امامان معصوم علیهم السلام از طریق عقل و نقل مطرح است در این تحقیق بیشتر از روش نقلی و تحلیلی استاده شده و با بررسی تطبیقی دیدگاه مرحوم شیخ صدوق و مرحوم شیخ مفید این نتیجه به دست آمده است که شیخ صدوق در آثار متعدد خود مقام نوری پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه اطهار علیهم السلام را اولین مخلوق عالم و آنها را سبب آفرینش کائنات دانسته است و برای اثابت نظریه خود به آیه 31 سوره بقره و روایات دیگر استناد کرده است در حالی که مرحوم شیخ مفید تا حدودی با این دیدگاه مخالفت ورزیده و آن را عقیده حشویه و غلات دانسته و مراد از روایات دال بر اشباح آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم قبل از حضرت آدم علیه اسلام را وجودهای مثالی و نه وجود حقیقی آنهها دانسته است در این نوشتار قول مرحوم شیخ صدوق به دلیل سازگاری بیشتر با متون دینی مورد تایید و دیدگاه مرحوم مفید مورد نقد قرار گرفته است و در نتیجه بین این دو دیدگاه به نحوی جمع صورت گرفته است
صفحات :
از صفحه 51 تا 71
  • تعداد رکورد ها : 702