جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
04.متخصصان مطالعات دینی (الهیدانان، فیلسوفان دین، دینپژوهان، مورخان دین، انسانشناسان دین، روانشناسان دین و جامعهشناسان دین)
>
01.الهیدانان و فیلسوفان دین
>
03.گزیده متکلمان اهل سنت
>
الف. پیشوایان اشاعره
>
ابوبکر باقلانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 49
عنوان :
کارکرد عقل در حوزه دين از منظر قاضی عبدالجبار معتزلی و ابوبکر باقلانی
نویسنده:
حسین هوشنگی، عباس ذهبی، فرزانه مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
چکیده :
مقاله پيشرو، با استفاده از روش توصيفي تحليلي به بررسي کارکرد عقل در حوزه دين در انديشه کلامي قاضي عبدالجبار معتزلي و قاضي ابوبکر باقلاني پرداخته است. در همين راستا، رويکرد عقلاني هر دو، در تفسير قرآن و کارکرد عقل در حصول احکام شرعي دين، مورد مقايسه و بررسي قرار گرفته است. حاصل اين بررسي نشان ميدهد آنچه اين دو را از هم متمايز ميکند بيش از هرچيز، رويکرد آنها در مواجهه باعقل و چند و چون نسبت آن با وحي است. بنابر اين تحقيق، قاضي عبدالجبار به عقل و استدلالهاي عقلي اصالت داده، همواره در فهم کلامي خود از دين، عقل را بعنوان ابزار شناخت بکار گرفته و حتي گاه در موارد تعارض حکم عقل با ظاهر آيات و روايات بي محابا، اولويت نخست را به عقل داده و براحتي به تأويل يا نفي اعتبار گزارههاي مخالف عقل پرداخته است. ترجيح نقل بر عقل و اولويت نص نازل شده اعم از قرآن، سنت و عمل صحابه، مهمترين اصل معرفتشناختي باقلاني است. با اين حال نظام فکري باقلاني، در واقع آغاز ورود کلام اشاعره به مقدمات عقلي بود که قواعد عقلي را تابع عقايد ميدانست و معتقد بود که ايمان به مفاد و مضمون آنها واجب است. زيرا اين ادله، متوقف بر عقايد مزبور است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 190
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفی کلام در اندیشه ی غزالی
نویسنده:
کیوان بلندهمتان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت دینی
,
اهمیت علم کلام
,
تعاریف کلام
,
جایگاه علم کلام
,
مخاطب علم کلام
,
غزالی و علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
تعارض علم و دین ,
متکلم (اسماء افعال الهی) ,
تطور فکری ابوحامد غزالی ,
غایت علم کلام ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
علم کلام درصدد ارائهی تبیینی معقول از دین و دفاع خردمندانه از آن است. این علم در دوران مختلف،به گونههای مختلف مورد نقد قرار گرفته است،هم از جانب مخالفان دین و هم از جانب موافقان دین.در جهان اسلام،غزالی هم به رشد آن دانش کمک بسیار کرده است و هم در نقد آن کوتاهی نکرده است.در دیدگاه وی،منزلت علم کلام در کلیت یک دین،درمان و نگهبانی عقاید عامهی مردم است گرچه دانستن آن بدعت،خطرناک یا دستکم،بیهوده است.هدف از این نوشتار،بررسی این دوگانگی است که به باور برخی برخاسته از تحول روحی اوست.اما این نوشتار بر آن است که بررسی متقاطع و همزمان آثار او در این باره، نشان میدهد که تحول خاصی در اندیشهی غزالی رخ نداده است.افزون بر این، صدور حکم تحلیلی-تفکیکی از جانب غزالی به نسبت مخاطب و متکلم علم کلام،همراه با دیدگاه او دربارهی مدارج حقیقت،دلیل خوبی بررد روایتی است که آثار غزالی را متناقض میداند.به هر روی،دیدگاه کلی او دربارهی کلام دلالتی مستقیم برتربیت دینی دارد.در نگاه غزالی،نباید در تربیت دینی از کلام استفاده کرد مگر به ضرورت بدیل روی کرد کلامی برای عامهی مردم،نخست اسلامشناسی درون دینی است.دوم،توجه به احساسات دینی فرد،که با توجه به پیشینهی تربیت عرفانی در فرهنگ ایرانی-اسلامی مطلوب مینماید.و در نهایت،بدیل سوم،آموزش انفرادی علم کلام است که غزالی با شرایط خاصی و در صورت ضرورت،تجویز میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
باورهای کلامی قاضی ابوبکر باقلانی
نویسنده:
گذشته ناصر
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جسم
,
صفات
,
جوهر (منطق)
,
عرض
,
جزء لایتجزی
,
حدوث
,
دانشهای نظری
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 211 تا 219
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی تفسیر قرآن بر اساس ترتیب نزول
نویسنده:
حسین هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مصحف های صحابه
,
مبانی تفسیر
,
تفسیر بر مبنای ترتیب نزول
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر و مفسران
,
آیات
,
تفسیر قرآن
,
جمع قرآن
,
نزول قرآن
,
نزول تدریجی
,
منهج تفسیرى
,
تقدیم ناسخ و منسوخ
,
جمع قرآن توسط امام علی(ع)
,
حکمت نزول تدریجی قرآن
,
جمع قرآن در زمان پیامبر
,
تقدیم و تاخیر در آیات قرآن
کلیدواژههای فرعی :
روایات جمع قرآن ,
آیه عِدّه وفات ,
جمع حفظی قرآن ,
کتابت قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این نوشتار مبانی شیوه تفسیر بر اساس ترتیب نزول را به کاوش نوشته است. اشاره گذرا به شیوه های تفسیر نویسی و پیشینه تفسیر بر اساس ترتیب نزول درآمد بحث را سامان داده است. برشماری رویکردهای تفسیری بر اساس ترتیب نزول و نیز تبیین ادله اجتهادی بودن ترتیب مصحف کنونی و همچنین یادکرد مستندات و شواهد ناروا و خلاف رضایت خدا و سول بودن ترتیب فعلی به عنوان مبانی رویکرد نخست، و نیز تبیین برآیندهای مثبت تفسیر مطابق هندسه زمانی نزول، از جمله نقش مهم و غیرقابل اغماض توجه به اسباب و شرایط زمانی و مکانی نزول آیات و سوره های قرآن که در جایگاه مبانی دیدگاه دوم این شیوه تفسیری قرار دارد، بدنه و پیکره اصلی موضوع را سامان بخشیده است. نقدواره هایی بر این مبانی نیز در لا به لای بحث اشاره شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 72 تا 89
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
افضلیت امام از دیدگاه فرق کلامی
نویسنده:
علیرضا نجف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امامت
,
امام شناسی
,
افضلیت امام
,
امام شناسی
,
امامت
,
افضلیت ظاهری امام
,
امام شناسی کلامی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ولایت ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
اشاعره ,
الامامیه ,
الخلفاء الراشدین ,
صحیح بخاری ,
شایستهسالاری ,
اشاعره (اهل سنت) ,
سنت الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
امامت فاضل ,
امامت مفضول ,
وصی بلا فصل پیامبر(ص) ,
قرآن ,
سنت های الهی ,
أهل السنة ,
امامت مفضول ,
مصلحت عامه ,
قرآن ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
خلفای راشدین ,
امامت ظاهری ,
شرط امامت ,
امام از نظر شیعه ,
امام از نظر سنت ,
خلافت امام حسن (ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
یکی از ویژگی های امام که مورد اختلاف متکلمان مسلمان واقع گردیده، افضلیت او از سایر افراد امت است. افضلیت در نظر ایشان از دو حیث مطرح است: نخست افضلیت به معنای فزون تر بودن کرامت و ثواب او نزد خداوند و دومی افضلیت در صفاتی که شرط امامت ظاهری است. متکلمان امامیه به اتفاق، افضلیت از هر دو حیث را از شرایط ضروری امامت می دانند. این مسأله برای اولین بار از طرف شیعیان مطرح گردید تا با تکیه بر افضلیت امامان خود، احق بودن ایشان برای امامت را اثبات کنند. در افرادی که از طرف امام به حکومت نصب می شوند مثل والیان، امیران و قضات، اگرچه افضلیت مطلق شرط نیست، ولی ایشان نیز باید در آنچه بر آن ولایت می یابند، از رعایای خود افضل باشند و در هیچ حال تقدم مفضول بر فاضل جایز نیست. اما متکلمان اهل سنت در این مسأله دیدگاه واحد و ثابتی نداشته اند. گروهی در مقام نظر از وجوب امامت افضل جانبداری کرده و در واقعیت تاریخی، ترتیب خلفا را به ترتیب افضلیت آن ها دانسته اند. اما اکثر معتزله و اشاعره امامت افضل را ضرورتاً به مصلحت ندانسته و به عذر حفظ مصالح امت، به جواز امامت مفضول با وجود افضل رأی داده اند. هر گروه در اثبات مدعای خود به دلایلی از کتاب، سنت، اجماع، و عقل تمسک کرده اند. با عنایت به این که پذیرش هر یک از این دو مبنا تاثیر عمیقی در ترسیم ساختار نظام سیاسی – حکومتی اسلام دارد، این مقاله در پی آن است که به تبیین و نقد دیدگاه ایشان در این خصوص بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 173 تا 207
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ترجمه و نقد مدخل «سجع» از دائره المعارف قرآن لیدن نگارش دوین جی استوارت
نویسنده:
دوین جی استوارت؛ مترجمان و ناقدان: فتحیه فتاحی زاده، حسین افسردیر، راضیه بن زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قرآن
,
سجع
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
سجع
,
سجع آیات
,
دوین جی استوارت
,
سجع در قرآن
,
سبک ادبی قرآن
کلیدواژههای فرعی :
خاورشناسان ,
ردیف و قافیه ,
وزن و ردیف و قافیه ,
خاور شناسان ,
سجع کاهنان ,
ساختار عروضی ,
سجع مطرف ,
قافیه پردازی ,
سجع شعری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
0
چکیده :
مدخل سجع نوشته یکی از مستشرقان به نام دوین جی استوارت بوده که در دائره المعارف قرآن لیدن به چاپ رسیده است. این نوشتار به نقد و ارزیابی مدخل یاد شده پرداخته است با این هدف که بررسی آثار مستشرقان در خصوص آموزه های دینی به ویژه مباحث قرآنی، فضای فکری اندیشمندان غیر مسلمان را تا حدودی پیش دید مسلمانان قرار دهد. نقد و ارزیابی آثار یاد شده نیز زمینه آشنایی افکار عمومی با اسلام ناب را فراهم می کند. در تحلیل و ارزیابی مدخل سجع، بخشی از ایرادها به مبنای فکری نویسنده مرتبط می شود که همسان پنداری سجع قرآنی با سجع کاهنان و همسان انگاری قرآن با شعر از جمله آن است. بخش دیگر آن، ارائه مصادیقی از آیات قرآن کریم است که بنا به ادعای نویسنده به خاطر رعایت سجع، از سبک ادبی متداول در آن آیات، عدول شده است. ضمن نقد و ارزیابی مباحث یادشده، نااستواری مبنای فکری نویسنده اثبات گردیده؛ نادرستی نمونه های ارائه شده به عنوان مصادیق عدول از سبک ادبی نیز در قالب پاسخ نقضی و حلی آشکار شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسي ديدگاههاي عبدالجبار معتزلي، ابوبکر باقلاني، ابنتيميه و محمد بن عبدالوهاب درباره امامت
نویسنده:
جواد وحيدي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
چکیده :
امامت از مسايل مهم علم کلام، و تنها اصل اساسي است که شيعيان را از ديگر مذاهب اسلامي متمايز ميکند. پژوهش حاضر ديدگاه مکاتب گوناگون کلامي را درباره امامت مورد بررسي قرار داده و نقاط اختلاف آنها با ديدگاه کلامي اماميه را تبيين نموده است. غير از اماميه، نزد ساير مکاتب کلامي، امامت از جايگاه والايي برخوردار نيست. اهل سنت امامت را به رياست عمومي در امور ديني و دنيايي تعريف کردهاند، درحاليکه به اعتقاد اماميه، اداره شئون دنيوي مردم از پايينترين مقامات امام است، زيرا امام واجد تمام شئون پيامبر(، به جز وحي و لوازم آن، ميباشد. بههمين دليل و بر اساس ادله قرآني و روايي، امامت نزد شيعيان از اصول دين محسوب شده، و بر اساس قاعده لطف، ضرورت امامت از مستقلات عقليه به حساب ميآيد. اما اهل سنت، امامت را از فروعات فقهي بهشمار آورده و ضرورت آن را نيز تنها شرعي ميدانند. آنها حق نصب امام را از آن مردم ميدانند، و براي گزينش امام، انتخاب اهل حل و عقد، يا معرفي امام پيشين را کافي ميدانند. مبناي دليل آنها در انتخاب اهل حل و عقد، عدالت صحابه است؛ و دليل صحت مشورت در امر امامت را نيز اقدام عمر در تشکيل شورا ميدانند. در مقابل، اماميه تنها طريق گزينش امام را نص صريح پيامبر و يا آنچه قائم مقام آن است، ميدانند. اماميه با ادله قرآني و تاريخي، نظريه عدالت تمام صحابه را رد نموده، و مشورت در امري را که دستور صريح از جانب خدا دارد صحيح نميدانند. عبدالجبار معتزلي، ابوبکر باقلاني، ابنتيميه و محمدبن عبدالوهاب، شرايطي مانند اسلام، حريت، عقل، بلوغ، عدالت ظاهري، قرشي بودن و تدبير در امور را از شرايط امام دانستهاند. عبدالجبار افضليت و اعلميت را لازم نميداند؛ اما باقلاني و ابنتيميه افضليت را در صورت فقدان مانع، از شرايط امام دانستهاند؛ همچنين ابنتيميه اعلميت را نيز ضروري ميداند. آنها عصمت را نيز شرط امامت نميدانند؛ اما شيعيان، عصمت، افضليت مطلق و اعلميت را از ويژگيهاي لازم براي امام دانستهاند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در ادلۀ عقلی نظریۀ کسب
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی ؛ علی قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار
,
اشاعره (اهل سنت)
,
کسب
,
اراده الهی
,
جبر اشعری
,
علم الهی
,
قدرت الهی
,
اشعری
کلیدواژههای فرعی :
افعال انسان ,
علم تفصیلی ,
علم ازلی الهی ,
علیت ,
استحاله اجتماع دو علت ,
حرکت اضطراری ,
حرکت اختیاری ,
چکیده :
نظریۀ کسب توسط ابوالحسن اشعری مطرح شده و مورد اقبال اکثریت اهل سنت قرار گرفته است. عالمان اشعری برای اثبات آن، افزون بر ادلۀ نقلی، به تقریر ادلۀ عقلی مختلفی مانند استحالۀ اجتماع دو علت بر معلول واحد، استناد به اطلاق صفت اراده، علم و قدرت خداوند و لوازم باطل نظریۀ رقیب کسب پرداختهاند. نویسندگان در این مقاله علاوه بر تبیین، به نقد مهمترین ادلۀ عقلی اشاعره خواهند پرداخت و نشان خواهند داد که نه تنها ادلۀ عقلی مورد تمسک اشاعره مخدوش و باطل است، بلکه نظریۀ کسب، نظریهای غیرمعقول و خلاف عقل و وجدان هم محسوب میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 251 تا 268
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبالغه در قرآن( بررسی بلاغی مبالغه در آیات قران کریم)
نویسنده:
عبدالله رادمرد، صالحه غضنفری مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بلاغت قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اسلوب بلاغی قرآن
,
مبالغه
,
قرآن مجید
کلیدواژههای فرعی :
اغراق ,
غلو و مبالغه ,
آیه 35 نور ,
آیه 39 نور ,
آیه 22 فجر ,
انواع مبالغه ,
آیه 46 ابراهیم ,
افعال مقاربه در قرآن ,
غلو در قران ,
حذف جواب شرط ,
چکیده :
خاستگاه کلامى در بحث اعجاز بلاغی قرآن موجب شده توجه زیادی به جنبههاى کلامى قرآن شود و کمتر به موضوع بلاغت از منظر ادبى و بلاغى محض نگریسته شود؛ با این حال تلاشهاى بسیاری در تبیین بلاغت قرآن صورت گرفته است. در حوزۀ بلاغت قرآن پرسش اساسی این است که آیا پذیرفتن زبان مجازی واستعاری قرآن، به ساحت مقدس کلام الهی خدشه ایجاد نمی کند؟ و اگر زبان مجازی و استعاری قرآن را باور کردیم، بدون این که قداست کلام خداوند با کذب و غیر واقعیت آمیخته شود، آیا هر نوع آرایۀ ادبی را می توان درآیات جستجو کرد؟ از میان مباحث بلاغی مطرح در علم معانی و بیان و بدیع، مبحث مبالغه و به تبع آن اغراق و غلوّ، جزء پرمناقشه ترین موضوعات است و از آن جا که کمتر کسی به خود اجازه ورود به این بحث را داده است، در این پژوهش سعی می شود پس از بررسی آراء برخی علمای بلاغت در موضوع مذکور و پاسخ به پرسش های فوق، آیاتی را که موارد مبالغه و اغراق و غلوّ در آن ها وجود دارد، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتیجه حاصل این که مبالغه ای که در الفاظ و تصویر های قرآن آمده، در خدمت گزاره های صادقانه قرار گرفته و بار ادبی و هنری بیشتری به کلام بخشیده است و می توان آن را در قالب هایی از جمله تقصّی، آوردن صفات پیاپی، استفاده از افعال مقاربه، حروف تشبیه و تشکیک، آوردن امر ممکن در صورت امر ممتنع، حذف جواب شرط و ... نشان داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 79
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسۀ مبانی معرفت شناسانه و روش شناسانۀ قاضی عبدالجبار معتزلی و قاضی ابوبکر باقلانی در معرفت دینی
نویسنده:
علی الله بداشتی ، حسن سعادت مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
چکیده :
قاضی عبدالجبار معتزلی و قاضی ابوبکر باقلانی ضمن آن که در امکان و ضرورت معرفت خدای سبحان و وجوب تفکر و ضرورت استدلال در شناخت خدا همرأی هستند، اما در پارهای از مبانی معرفتشناختی و روششناختی اختلاف نظر دارند. مهمترین اختلاف نظر این دو در زمینۀ معرفتشناسی متمرکز بر پاسخ به این سؤالات است: «آیا وجوب معرفت الله را عقل به ما میگوید یا شرع؟»، «آیا رابطۀ تفکر و معرفت تولیدی است یا استلزامی؟». در پاسخ به این سؤالات قاضی عبدالجبار رأی به «وجوب عقلی» معرفت الله میدهد، رابطۀ تفکر و معرفت را نیز «تولیدی» میداند و تولید علم را بر تفکر، که فعل اختیاری انسان است، مستقر میکند. اما قاضی ابوبکر باقلانی بر «وجوب شرعی» معرفت الله تأکید میکند و رابطۀ تفکر و معرفت را نیز «استلزامی» میداند، تولید علم را نیز بر قدرت محدثه، که به نظریۀ کسب اشعری برمیگردد، متکی میکند. در روششناسی نیز اگرچه دو متکلم در اعتبار روشهای حسی، عقلی و نقلی در کلام اشتراک دارند، در میزان اعتبار و تقدم هر یک از این روشها بین آن دو اختلاف نظر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 53
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 49
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید