جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 429
معنا و قلمروی جامعیت دینی قرآن در پرتو آرای مفسران
نویسنده:
حمزه حاجی، مهدی مهریزان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صفات و ویژگی های قرآن کریم، همواره محل اندیشه ورزی میان مفسران و متکلمـان اسلامی بوده است. این مقوله در تفاسیر قرآن در سطح وسیعی، ذیل آیات مربوط به قـرآن، نظر مفسران با گرایشهای مختلـف تفسـیری را بـه خـود جلـب کـرده اسـت. یکـی از ایـن ویژگیها، قلمروی جامعیت قرآن است کـه جـزو باورهـای بنیـادین مسـلمانان قـرار دارد و همواره، بالاخص در دوره معاصر مورد توجـه مفسـران و قـرآن پژوهـان بـوده اسـت. تعیـین قلمروی جامعیت قرآن بدان جهت حائز اهمیت است که از مبانی مهم فهم وتفسیر قـرآن بـه شمار می آید و قبول یا انکار هر قلمرویی در فهم و تفسیر قرآن تاثیرگذار است .در این مقاله سعی بر آن است کـه نخسـت، دیـدگاه هـای اندیشـمندا ن اسـلامی و مفسـران قرآن با گرایشهای مختلف تفسیری در خصوص قلمروی جامعیـت قـرآن ، مـورد بررسـی قـرار گیرد و سپس ضمن ارائه دیدگاه برگزیده در این زمینه، به کیفیت بیانگری قرآن پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 93 تا 126
امکان تکثر ادله اثبات وجود خدا در خداشناسی (بر اساس تبیین قاعده برهان واحد بر مطلوب واحد)
نویسنده:
هاشم قربانی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
جستار پیش ­رو، با طرح چالشی بر تکثّر براهین و ادله اثبات خدا، رهیافت­ هایی برای امکان تکثّر و فراوانی براهین و ادلّه پیش می­ نهد. در این مقال، بر اساس آموزه ­های فلسفی و منطقی سنت اسلامی، قاعده­ای طراحی می ­گردد که بر اساس آن، بر مطلوب واحد، برهانی بیش نمی­ توان داشت. بنابراین، فراوانی براهین اثبات خدا، که در گزارشات فیلسوفان آمده است، با این قاعده، به چالش کشیده می­شود. راه­کارهای برون­ شد از این دشواره، در قالب سه رهیافت: رهیافت فلسفی؛ مبنی بر تکثّر براهین لمّی تحلیلی، و نیز تکثّر براهین انّی تحلیلی در اثبات وجود خدا، رهیافت منطقی؛ مبنی بر تکثّر در صورت برهان ­ها و استدلال­ها، و رهیافت مبتنی بر تکثّر در مقام تقریر ارائه می­ شود.
صفحات :
از صفحه 108 تا 123
بررسی و نقد دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا درباره جایگاه مثل در نظام هستی
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
مثل افلاطونی از دو منظر هستی و شناخت آن مجادلات پردامنه ای را بین موافقان و مخالفان آن بر انگیخته است، سه فیلسوف بزرگ جهان اسلام، ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا نه تنها در مسأله مثل یکسان نمی اندیشند، بلکه دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا در تقابل جدی با نظر ابن سینا است، ملاصدرا که مدعی است تا کنون کسی را ندیدم که همانند به این امر پرداخته باشد و این فضل و تأیید الهی بر من است کوشیده است با طرح دلایل سه گانه، کاستی های دلایل اشراقی را جبران نماید . پژوهش پیش رو همراه با گزارش، نقد و بررسی دلایل شیخ اشراق و ملاصدرا درباره مثل افلاطونی درپی بیان این ادعا است که دلایل اشراقی و صدرایی هر دو ناتوان از پاسخی روشن برای این پرسش است که جایگاه مثل، نقش و کارکرد آن در نظام هستی چیست؟
صفحات :
از صفحه 37 تا 51
بررسی رویکرد تطبیقی دیدگاه های علامه طباطبائی و پارسونز نسبت به مدیریت خانواده
نویسنده:
احمد رضایی، مریم شعبانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
مقاله حاضر که با هدف بررسی مقایسه ای مدیریت خانواده از دیدگاه علامه طباطبائی و پارسونز تهیه شده است، به دنبال پاسخ گویی به این سؤال اصلی بود که میان آرای علامه طباطبائی و پارسونز نسبت به مدیریت خانواده چه تشابهات و تمایزهایی وجود دارد؟ جمع آوری اطلاعات و انجام این پژوهش با روش اسنادی صورت گرفته است. این پژوهش از یک سو، دارای رویکردی میان رشته ای بین اخلاق و جامعه شناسی است و از سوی دیگر، پژوهشی علمی - دینی به شمار می رود. در این مقاله ابتدا الگوهای مدیریتی در خانواده مطرح شده اند، سپس به دیدگاه های علامه طباطبائی و پارسونز در خصوص مدیریت خانواده اشاره شده است. بر اساس دستاوردهای این پژوهش، علامه طباطبائی در خصوص مدیریت خانواده بر تفکیک نقش ها و تعقل تأکید ورزیده و پارسونز به تفکیک نقش ها و اصل سازش ناپذیر بودن آن اشاره کرده است. البته بین دیدگاه علامه طباطبائی و پارسونز پنج تشابه و چهار وجه تمایز وجود دارد که در این نوشتار بدان اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 134
عالم مثال از نظر ملاصدرا
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، صفیه واسعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفه‌ی ملاصدرا اثبات عالم مثال است.مسأله‌ی عالم‌ مثال،از قدیم مورد بحث بوده است که در میان فیلسوفان نامبردار جهان اسلام، حکمای مشاء،به ویژه شیخ الرییس منکر وجود این عالم بوده‌اند.شیخ اشراق با طرح ادله‌ی عقلی و با استناد به مکاشفات شهودی خود،کوشیده است وجود این‌ عالم را اثبات کند،هرچند به این علت که خیال را منفصل می‌داند،در رد اشکال‌های وارد بر نظریه‌اش موفق نبوده است. در این مقاله،بعد از طرح بحث عالم مثال از نظر ملاصدرا و ذکر اموری که با نظریه‌ی عالم مثال نزولی قابل تبیین است،به رابطه‌ی عالم مثال صعودی با تجرد قوه‌ی خیال پرداخته شده،بدین وسیله علاوه بر شناسایی بیشتر عالم مثال نزولی‌ از نظر ملاصدرا،اهمیت تجرد قوه‌ی خیال متصل که از ابتکارات بارز و ارزشمند این فیلسوف مبرز است نیز اثبات شده است؛چرا که با اثبات تجرد این قوه، صدر المتألهین توانست بسیاری از اشکالات موجود در باب معاد جسمانی را مرتفع‌ و عوالم برزخی در قوس صعود را اثبات کند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 102
بررسی مقایسه ای دیدگاه های فخر رازی با علامه طباطبایی درباره فطرت
نویسنده:
بارمان تینا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهبحث فطرت و گرایش درونی انسان به خدا و دین از دیر باز موردتوجه متفکران قرار گرفته است. افلاطون به کاوش در درون انسان پرداخت تا دریابد که آیا گرایش به نیروی متعالی از بدو تولد در روح او وجود داشته است یا نه . کلمه فطرت در رابطه با انسان و دین، نخستین بار در قرآن مطرح شده و در هیچ جای دیگری سابقه ندارد، همچنین آیات فراوانی از قرآن به صورت پراکنده در رابطه با این موضوع نازل شده است. فخر رازی مخالف نظریه فطرت است و معتقد است که انسانها فطرت مختلف دارند و براین باور است که نفس انسان همه علوم را از راه حواس ادراک می کند. علامه طباطبایی نیز فطرت را به معنای نوعی آفرینش خاص در انسانها،که بصورت یکسان ومشترک است می داند و بر این باور است که فطرت بصورت خداداده و خدانهاده و غیر قابل تغییر و تبدیل در نهان آدمیان است. ما در این نوشتار برآینم که: اولاً، حقیقت فطرت وجایگاه آن را نزد فخررازی و علامه طباطبایی بیان کنیم. ثانیاً، جایگاه فطرت را در خداشناسی و انسان شناسی نزد فخر رازی و علامه طباطبایی بررسی کنیم . ثالثاً، به تطبیق دیدگاه هر دو اندیشمند بپردازیم. کلیدواژه ها: فطرت، فخررازی، علامه طباطبایی ، خداشناسی،انسان شناسی
استاد مطهّری و ادراکات اعتباری علاّمه طباطبائی(ره)
نویسنده:
علی اصغر جعفری ولنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علوم و ادراکات آدمی‌ یا حقیقی هستند یا اعتباری. ادراکات حقیقی از هستی خارجی حکایت می‌‌کنند که برآیند فعل و انفعالات حاصل میان مادّه خارجی با حواس هستند، امّا ادراکات اعتباری (گرچه منشاء هستی‌شناختی دارند،) از خارج حکایت نمی‌‌کنند، بلکه مقام آنها مقام جعل، آفرینش، قرارداد و فرض است. اعتبار با ظهور علم حضوری در ساحت علم حصولی معنا می‌‌یابد و وجود انسان به تمامیّت می‌‌رسد. در واقع، ادراکات اعتباری یک سلسله افکار میانجی بین طبیعت انسانی و خواصّ و آثار تکوینی هستند. نظریّه ادراکات اعتباری به عنوان ابتکار علاّمه طباطبائی(ره) بر رئالیسم تعاملی مبتنی است، چراکه دریافت ما در تعامل با واقعیّت تصحیح می‌شود و تکامل می‌‌یابد. همچنین طرح ادراکات اعتباری نتیجه مواجهه علاّمه با مسئلة تکثّر است که بر اساس آن، تکثیر ادراکات انسان توضیح می‌‌یابد و به تبع آن، ماهیّت گزاره‌های اخلاقی تبیین می‌‌شود، بدین گونه که استدلال علاّمه برای اعتباری ‌بودن حُسن و قبح و نفوذ احساسات در اعتباریّات، ناخودآگاه به نسبیّت‌گرایی هنجاری منجر می‌‌شود، هر چند که مطهّری با پذیرش نظریّه اعتباریّات سعی در ثابت ‌نگه ‌داشتن پایه‌های اخلاقی دارد. استاد مطهّری معیار ادراکات اعتباری را وابسته به قوای فعّاله انسان دانسته است که وی را برای رسیدن به کمالات خود برمی‌‌انگیزد تا بتوان در آنها نسبت «باید»، «وجوب» یا «ضرورت» اعتباری را فرض کرد. همچنین عطف ‌توجّه به ادراکات اعتباری، راه گفتگو با دیگر اندیشه‌ها و فرهنگ‌ها را می‌‌گشاید، گرچه جهت‌گیری علاّمه طباطبائی(ره) و استاد مطهّری در مواجهه با تکثّر متفاوت است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 98
مسألۀ آغاز؛ طرح و بررسی دیدگاه صدرالمتألهین (ره) و علامه طباطبائی (ره) در باب حدوث زمانی عالَم طبیعت
نویسنده:
روزبه زارع، حسن حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
مسئله حدوث عالَم از دیرباز مطمح نظر حکما و فلاسفه بوده است؛ این مسئله در حوزه تفکر اسلامی، به دلیل ارتباطی که با مضامین دینی داشته است، مورد توجه و بررسی بسیار قرار گرفته است؛ به­ گونه­ ای که چندین نظریه برای به تصویر کشیدن حدوث عالَم از سوی متفکرین مسلمان در طول تاریخ تفکر اسلامی و در عرصه­ های کلام، فلسفه و عرفان، طرح شده است. صدرالمتألهین در عین التزام به چارچوب مباحث فیلسوفان گذشته، به فضل نظریه حرکت جوهری، تصویری بدیع از حدوث زمانی عالَم ارائه نموده است. از طرف دیگر، مرحوم علامه طباطبائی در باب حدوث زمانی عالَم دارای نظری دو وجهی است؛ ایشان از سویی، همنوا با صدرالمتألهین، قائل به حدوث تجددی تکْ تکِ اجزای عالَم هستند و از سوی دیگر، بر خلاف صدرا، کل عالَم را نیز حادث زمانی می­ داند. در این مقاله، پس از ذکر پاره­ای مقدمات، نظریه ملاصدرا و علامه طباطبائی در باب حدوث زمانی عالَم طرح شده است و پس از نشان دادن وجوه اشتراک و تمایزشان، مورد ارزیابی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 137
مطالعه تطبیقی حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
عزت الملوک قاسم قاضی ، موحد صمد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
مساله حمل یکی از مسائل مهم فلسفه اسلامی است که به دلیل ارتباط با علم تصدیقی انسان به خارج، حائز اهمیت است و به واسطه آن می توان رابطه میان عین و ذهن، موضوع و محمول و علم و معلوم را تبیین کرد. تا وقتی حمل ـ که نشانه هو هویت و اتحاد است ـ صورت نگیرد، محال است میان ماهیات که مثار کثرت اند بتوان اتحاد و حتی مقایسه برقرار کرد و به معرفت رسید. در این جستار سعی بر این است تا با توجه به حقیقت حمل و جایگاه آن، حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه صدرالمتالهین و علامه طباطبایی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به تمایز این دو حمل، کاربرد آنها بیان شود و در صورت اختلاف، موارد تبیین گردد.
صفحات :
از صفحه 132 تا 160
قرآن مصون از تحریف (بررسی دیدگاه علّامه طباطبائی)
نویسنده:
امیررضا اشرفى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
هدف از این نوشتار تحلیل و بررسی دیدگاه و ادله علامه طباطبائی در باب مصونیت قرآن از تحریف است. به عقیده صاحب تفسیر المیزان، در قرآن هیچ تحریفی که به اعجاز، هدایت بودن و عام‌ترین وصف آن ـ یعنی «ذکر بودن» ـ لطمه‌ای بزند و تغییری در معنای آن ایجاد کند، صورت نگرفته است. علامه در این‌باره، به دلایل قرآنی و روایی متعددی تمسک نموده است. وی بر این باور است آیات قرآن چینش الهی خود را در مصحف موجود کاملا حفظ کرده‌اند و تفاوت میان ترتیب مصحف کنونی با مصحف حضرت علی علیه‌السلام ـ که به ترتیب نزول سامان یافته ـ مانعی برای تمسک به قرینه سیاق نیست؛ زیرا قرآن به مناسبت‌های گوناگون، قطعه قطعه نازل شده و سیاق آیات نشان می‌دهد که قطعه‌های مستقل قرآنی پیوند خود را در مصحف کنونی به روشنی حفظ کرده‌اند. بنابراین، با توجه به واقعیت نزول قرآن، برای تمسک به قرینه سیاق، نیازی به دانستن ترتیب نزول آیات نداریم و با ترتیب کنونی نیز می‌توانیم به خوبی از قرینه سیاق بهره ببریم و به مراد خداوند دست یابیم.
  • تعداد رکورد ها : 429