جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده مقاله: بررسی مسئله اختیار انسان و کیفیت فاعلیت واجب‌تعالی در حوزه افعال اختیاری او، از مسائل مهم هستی‌شناسی و مورد بحث در علوم عقلی است. با بررسی تقریرات کلامی صورت گرفته در تبیین این اندیشه، خصوصاً اگر این تقریرات با مبانی حکما و عرفا در نظر گرفته شود، نقدهایی بر آنها یافت می‌شود. از این جمله، تقریراتی نظیر اعطای قدرت از سوی خداوند به انسان و تعیین حدود برای وی(دیدگاه شیخ مفید) و یا فاعلیّت طولی در انجام فعل(دیدگاه خواجه طوسی) است که در مواردی مبین تفویض و یا جبر هستند. اگر چه افعال هم به واجب تعالی مستند است و هم به صاحبان آن افعال، ولی با عنایت به صرف الوجود بودن واجب و نفی هر گونه توهم ترکیب، نیکی‌های افعال ذاتاً از آن واجب‌تعالی و به گونه عرضی به ممکنات منسوب است و نقص‌ها و بدی‌های افعال نیز ذاتاً از آن ممکنات و به نحو عرضی به واجب منتسب است؛ با وجود این، باز هم در حقیقت امر «کلٌ من عند الله» است، چرا که اگر افاضه و ایجاد نیکی افعال نبود، ممکن از وجود و حد وجودی بی‌بهره بود و این تقریر معنای امر بین الامرین است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 93 تا 111

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عقلانیت در روش کلامی ابن میثم و شواهد آن

نویسنده:

احمد بهشتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تاریخ کلام امامیه , ابن میثم بحرانی , 16. کلام عقلی , 13. علم کلام

کلیدواژه‌های فرعی :

اولویت , 15. کلام نقلی , بقا , حدوث , صفات الهی , اشاعره (اهل سنت) , حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam , معتزله (اهل سنت) , تجرد نفس ناطقه , ضرورت نبوت , علم ازلی الهی , معاد جسمانی , تناهی حوادث , تاویل‌ , اصطلاحنامه فلسفه , علیت , اعاده معدوم , ترجیح بلا مرجح , براهین توحید(حکمت نظری) , شناخت ذات خدا , قرآن , تفسیر قرآن , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , ضرورت , کلام جدلی , اتکا به عقل , ضابطه جدال , مناط نیاز به موثر ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , ابوالصلاح حلبی: تقی بن نجم بن عبیدالله , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه حلی , ملا عبدالرزاق لاهیجی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

این نوشتار، نخست نگاهی گذرا دارد بر روش های کلامی اشعری، معتزلی و شیعی. آنگاه با توجه به این که ابن میثم یکی از چهره های درخشان و ماندگار در حوزه کلام شیعی است، به بررسی روش کلامی او پرداخته و با مروری بر برخی از مهم ترین آثار و ارایه شواهد متعددی از آرا وی ثابت کرده است که روش کلامی او عقلی است. از ویژگی های این نوشتار این است که علاوه بر تبیین روش کلامی ابن میثم، خواننده را با مواردی که وی در برابر فیلسوفان و متکلمان- به حکم عقلانیت روش- موضع گیری کرده، آشنا می سازد و از این رهگذر، معلوم می دارد که او همواره پیرو استدلال است و همین که به دلیلی عقل پسند دست یابد، از مخالفت با آرا دیگران باک ندارد. بدیهی است که این نوشتار در پی نقد آرا وی نیست.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 7 تا 28

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی فلسفه امامت از منظر شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی 24 :

نویسنده:

محمد صادق علی پور؛ حسن یوسفیان

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

درباره شیخ مفید , درباره شیخ طوسی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن

شاپا (issn):

2008-9481

چکیده :

مکتب تشیع یکی از مهم ترین مکاتب اسلامی است که یکی از ارکان مهم آن، نظریه امامت است. در طول تاریخ، اندیشمندان شیعه برای اثبات این نظریه استدلال های مختلفی از جمله استدلال های عقلی ارائه کرده اند. هدف این نوشتار، بررسی استدلال های عقلانی متکلمان بغداد(شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی) است؛ دانشمندانی که از مشهورترین متکلمان و فقیهان شیعه مذهب به شمار می روند. بدین منظور ضمن روشن کردن معنای امامت در اندیشه تشیع، به بررسی تطبیقی تعریف های متکلمان مورد بحث پرداخته، با تعیین ارکان امامت، توانایی هر استدلال در این خصوص مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 37 تا 64

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مفهوم و ادلۀ آغازمندی جهان از دیدگاه شیخ مفید، سید مرتضی و کراجکی

نویسنده:

میثم توکلی بینا

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

کلام امامیه , حدیث زمانی , ریاضیات مجموعه ها , ریاضیات بی نهایت , درباره شیخ مفید

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی مبانی و روش علامه مجلسی و شیخ مفید در نقل، فهم و نقد روایات تاریخی

نویسنده:

مریم نساج

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

الجمل , الارشاد , علامه محمدباقر مجلسی , الهیات و معارف اسلامی , علوم قرآن و حدیث , واژگان کلیدی: شیخ مفید , روایات تاریخی ائمه ع , درباره شیخ مفید

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

چکیده :

چکیده تاریخ ائمه، ما را با ابعاد مختلفی از حقیقت امامت آشنا می سازد. شیخ مفید در الارشاد و علامه مجلسی در بحارالانوار تاریخ پیشوایان دین را گزارش نموده‌‌اند. بررسی تطبیقی مبانی دو محدث بزرگ ما را به نوع برداشت آن‌ها از احادیث تاریخی آگاه کرده واصول و معیارهای آنان را در گزینش و گزارش، تحلیل و تبیین محتوایی و اعتبارسنجی روایات تاریخی در بخش ائمه: را نشان می دهد. اگرچه شیخ مفید معرف شخصیت عقل گرایی است وی در الارشاد خود به نقل روایت بسنده نموده است و کمتر می بینیم که از موارد عقل و فهم استلزامات کلام در این کتاب بهره گرفته باشد حتی بحثی مانند معجزات ائمه که به اخباریان منتسب است را در این کتاب عنوان کرده است. علامه مجلسی هم که معرف شخصیت نقل گرایی است در تاریخ ائمه بحارالانوار به صرف نقل نپرداخته است و در ذیل روایات نکات و اشتباهات تاریخی، تصحیف، تحریف و تضعیف را نیز بیان داشته و از منابع عقل و قرآن در فهم روایات استعانت گرفته است. شیخ مفید با روش ترکیبی و علامه مجلسی با روش روایی به بیان روایات پرداخته‌اند. البته علامه مجلسی در ذیل روایات با عناوینی چون بیان، تذییل، توضیح به تبیین و تحلیل روایات پرداخته‌ است. هر دو محدث بزرگ هم نگاه سندگرایی و هم مصدر گرایی داشته‌اند لیکن علامه مجلسی سند و مصدر را دقیق عنوان نموده و در مبانیمتن خود هر دو به مواردی چون تقیه، رجعت، معجزات ائمه، علم و عصمت امام عنایت داشته‌اند و روایات تاریخی که معارض با آیات قرآن، عقل، تاریخ، روایات را بیان نموده‌اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شیخ مفید در عرصه فقاهت و اجتهاد

نویسنده:

محمدابراهیم جناتی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

درباره شیخ مفید

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تشریح و نقد نظریات اصولی شیخ مفید

نویسنده:

علی عابدی شاهرودی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

درباره شیخ مفید

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شیخ مفید از نظر خاور شناسان

نویسنده:

عباسعلی براتی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

درباره شیخ مفید

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

تعداد رکورد ها : 709

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.