جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده:عرفان، مکتبی فکری و فلسفی است که سالک را نه تنها از راه عقل و استدلال، بلکه از راه شناخت حقّ و حقیقت بر مبنای کشف و شهود عارفان به سر منزل مقصود می‌رساند. چرا که با این روش، عرفا مفاهیم قرآن و احادیث را با باطن انسان و جهان درون تطبیق داده و در نهایت، اندیشه‌های ناب عرضه کرده‌اند. این ویژگی بعینه در آثار شبستری و اقبال لاهوری آشکار است. شبستری، ازنمایندگان مکتب وحدت وجود، به تأثیرپذیری از عرفان ابن عربی در مهم‌ترین اثر خود، گلشن راز که در جواب سوالات امیر حسین هروی سروده، به بیان اندیشه‌های عرفانی خود پرداخته است و اقبال لاهوری نیز، از مجذوبان شیخ محمود شبستری، یک کتاب منظوم خود را به رسم اعلام و اثبات ارادت ویژه به این عارف بلندنظر، «گلشن راز جدید» نامگذاری نموده و در آن کوشیده که خود با توجه به برداشت-ها و تفسیری که از سوالات امیر حسین هروی دارد، پاسخ دهد. و ضمن طرح و سوال و جواب عرفانی در آن، ابیاتی سروده، که فلسفه و عشق زندگی خویش را به خواننده می‌شناساند. در این پایان نامه کوشیدیم با تبیین اشتراکات و افتراقات اندیش? عرفانی اقبال و شبستری در دو اثر گلشن راز جدید و گلشن راز، پیرامون مباحثی همچون مسأله تفکر، علم و معرفت، وصال ممکن و واجب، قدیم و محدث، مفهوم «من» یا به تعیبر دیگر، «خودی»، انسان کامل، مفهوم اناالحق و... سخن به میان آوریم و دیدگاه‌های این دو اندیشمند بزرگ اسلامی را به خوانندگان نشان دهیم

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اشعار شیخ محمود شبستری در پیمودن صراط مستقیم

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه pdf نسخه متنی

وضعیت نشر :

دائرة المعارف اسلامی طهور,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیخ محمود شبستری , دنیا , کمال , حکمت , شَعَرَ

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شیخ محمود شبستری و مساله کثرت ادیان

نویسنده:

عباس گوهری، امین رضا نوشین

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیخ محمود شبستری , کثرت گرایی دینی , فلسفه دین

کلیدواژه‌های فرعی :

پدیدارشناسی دین , وحدت ادیان , منظومه گلشن راز , سعادت نامه , انحصار گروی , جهان بینی عرفانی , عرفان اسلامی , شمول گرایی دینی (مسائل جدید کلامی) , رستگاری (مسائل جدید کلامی) , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , فلسفه اشراقی , اسماء واجب(حکمت نظری) , اسم اعظم , پدیدارگرایی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

2008-0476

چکیده :

سنجش، تایید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصر گرایی، شمول گرایی یا کثرت گرایی دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزه فلسفه دین و کلام جدید به شمار می آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزش داوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی از متاملان و عارفان شهیر ایرانی- اسلامی نسبت به مقوله کثرت ادیان است و می کوشد تا پرده از چهره رای خاص وی درباره این مقوله مهم بردارد. هرچند که در حاشیه، به خود مدعای کثرت گرایی و رابطه آن با تجارب دینی نیز می پردازد و از منظری پدیدار شناختی، این دو امر را بررسی می کند. شیخ محمود شبستری که از عرفای نامدار ایرانی- اسلامی، و از نظریه پردازان عرصه اندیشه دینی– عرفانی به شمار می آید، محور و منظور این نوشتار است. وی که در ارایه آرای مربوط به دین، بر بنیاد جهان بینی عرفانی تکیه دارد، کوشیده است تا حاصل تاملات خویش را به هر دو زبان نظم و نثر، و در مطاوی آثاری ارجمند اما موجز به ظهور رساند. از وی، همچون برخی دیگر از عرفا، درباره مقوله کثرت ادیان نیز رای و نظری باقی مانده است. قصد این نوشتار پرداختن به رای واقعی او درباره مساله تکثر ادیان است، تا بدین وسیله شعاعی هرچند کم رنگ، به ویژه درباره آرای معطوف به کثرت ادیان بر اندیشه شبستری به طور خاص، و عرفان اسلامی به طور عام بیافکند و رای شیخ را در این باره بازنماید. نگارنده برآن باور است که حاصل کار نه تنها به شبستری، که به سایر عارفان اسلامی نیز قابل تعمیم است، زیرا همگی این بزرگان، چنان که فروتر تبیین خواهیم نمود، از نظر فکری و به ویژه فلسفی، در یک محدوده زمانی و تحت سیطره یک نظام و سنت اندیشگانی واحد به سر می برده اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 135 تا 151

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خدا در اندیشه‌ی شیخ محمود شبستری

نویسنده:

نادره سیف احمدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , کثرت وجود , وحدت وجود , شبستری , تجلی خدا , وحدت وجود , اصطلاحنامه عرفان

چکیده :

پایه‌ی علمی عرفای بزرگ با خداپرستی و انس با قرآن آغاز می‌شود و روزنه‌ای تازه را از حیات معنوی به روی آنان باز می‌کند. شیخ محمود شبستری، عارف بی‌نظیر با ستایش معبود بی‌همتای خود چنین بیان می‌دارد که وقتی نخستین قدرت الهی ظاهر شد و آن به قلم الهی منسوب گردید و به وسیله‌ی آن هزاران نقش بر صفحه‌ی عالم عدم پدید آورد، آن نیز به خاطر فضل و پرتوی از نور ملکوتی و اسماء الهی بود که توانست دو عالم دنیا و آخرت و کائنات از جمله: انس و جنّ، تمام موجودات و هر آنچه در آن است را خلق نماید. شیخ محمود شبستری در اشارات خود از ناتوانی عقول درباره‌ی شناخت ذات الهی سخن رانده است، او در اندیشه‌هایش خدا را واحدی مطلق قلمداد می‌کند. وی عقیده دارد معرفت ذات الهی نصیب کسانی می‌شود که دل را آینه‌ی جمال خدایی می‌دانند و ظهورش را عین پنهان شدنش دانسته و مخفی بودن او را عین ظاهر شدنش معرّفی می‌نماید و آن مظاهر در سایه‌ی صفات جمالی و جلالی حقّ پدیدار گشته است. شبستری بر این باور است که کشف حقیقت مطلق و شهود حقّ تعالی برای کسی ممکن است که روحِ پاک داشته باشد و همه‌ی اشیا را هیچ دانسته و به عظمت الهی اقرار کند؛ زیرا روح، با صفات گوناگونی که دارد یک واحد حقیقی است و هیچ‌گاه صفات زیاد، موجب نفی وحدت ذات خداوندی نمی‌شود و آدمی به خوبی درک می‌کند که صفات حق تعالی منافاتی با وحدت راستین ندارد، لذا وحدت وجود جایگاه رفیع و ارزشمندی دارد، که شبستری در لابه‌لای عرفان خود آورده است. همان وجود حق است و وجود و خدا یکی هستند و به معنای حقیقی فقط خدا، موجود است و عارف بزرگ با قریحه‌ی معنوی خود مسأله‌ی وحدت و کثرت را که از مسائل پیچیده و دشواری می‌باشد؛ به شیوه‌ای مطلوب و با بیان دلنشین در آثار ارزنده‌ی خود به تصویر کشیده و نیز آن را در عرفان نظری و عملی خود به خوبی بیان کرده است. واژگان کلیدی: شبستری، تجلّی خدا، عرفان، وحدت وجود، کثرت وجود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

«گزارش و تحلیل دیدگاه آیت الله جوادی آملی در باره نسبی گرایی اخلاقی»

نویسنده:

مصطفی سلاطین، محسن جوادی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اخلاق دینی , دین و اخلاق , نسبیت اخلاق , نسبیت معرفت شناختی اخلاقی , فلسفه اخلاق (عام) , آیت اله جوادی آملی

کلیدواژه‌های فرعی :

علم نفس , اهل بیت(ع) , اصول اخلاقی , گزاره اخلاقی , حکم اخلاقی , نسبیت گزاره‌های اخلاقی , صدق گزاره‌های اخلاقی , حکمت عملی , حکمت نظری , حکمت متعالیه , حرکت جوهری , قرآن , نسبی گرایی توصیفی , واقعیت اخلاقی , واقعیت و ارزش , عام‌گرایی اخلاقی , نسبی‌گرایی هنجاری , رابطه باید و هست , مصالح عام اجتماعی , برهان پذیری اصول اخلاقی , نسبی گرایی فرااخلاقی , معرفت عام و جهانشمول , معیار کلی اخلاقی , شک در ماهیت گزاره اخلاقی , مادیت علم , تجربی بودن احکام اخلاقی , کلیت اصول اخلاقی , جاودانگی اصول اخلاقی , ماهیت گزاره های اخلاقی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی

شاپا (issn):

2383-3025

چکیده :

اطلاق و نسبیت اخلاق از مباحث مهم در حوزه فلسفه در طول تاریخ این رشته است. برخی مقهور یافته‌هایی همچون تفاوت فرهنگ‌ها، جوامع، آداب و رسوم و حتی سلایق فردی شده و با نفی هرگونه عام‌گرایی و اطلاق در حوزه قواعد و احکام اخلاقی، به سوی نسبی‌گرایی متمایل شده‌اند. در مقابل، گروهی نسبیت را نه تنها خلاف یافته‌های عقلی دانسته‌اند، اعتقاد به آن را به ضرر افراد و مصالح عام اجتماعی می‌دانند. فیلسوفان مسلمان با تکیه بر اعتقادات دینی و دریافت‌های عقلی، احکام اخلاقی را کاشف از واقع می‌دانند و منکر جعلی بودن این اصول هستند. آیت الله جوادی آملی، مفسر حکمت متعالیه و فیلسوف اسلامی، با توجه به علم بشری و نحوه تحصیل آن و نیز کلیت و جاودانگی اصول و احکام اخلاقی، هرگونه نسبیت در اخلاق ـ بلکه در شناخت انسانی ـ را نفی کرده‌اند و با ارجاع امکان شناخت احکام اخلاقی به تجربه بشری، علمی بودن و برهان‌پذیری اصول اخلاقی را اثبات کرده‌اند. این مقاله با ذکر مؤلفه‌های اصلی نسبی‌گرایی اخلاقی، دلایل این حکیم متأله را در نقد این مؤلفه‌ها تشریح می‌کند و با توجه به مبنای واقعی بودن اصول و احکام اخلاقی، مستندات ایشان بر اطلاق و کلیت این اصول را تبیین خواهد کرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 73 تا 100

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تحلیلی آراء فلسفی و عرفانی سید حیدر آملی

نویسنده:

محمد اکبریان

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :