جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور مجلات > عرفان اسلامی (دانشگاه آزاد زنجان) > 1388- دوره 5- شماره 19
  • تعداد رکورد ها : 12
نویسنده:
حمید رضا براتی پور ، قربان علمی ، عبدالحسین لطیفی ، جمشید جلالی شیجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مسأله نفس یکی ازمسائل مهم فلسفی است که در طول تاریخ بشرموردتوجه فیلسوفان وحکیمان چه درغرب و چه درسرزمین های اسلامی قرارگرفته است. درطول تاریخ بشر درمورد ماهیت و وجود نفس نظریه های گوناگونی از جانب اندیشمندانی مختلف همچون ارسطو،افلاطون،ابن سینا،و دیگر حکمای بزرگ مطرح شده است. پژوهش حاضر بر آن است تا مسائل مربوط به نفس شناسی مانندتعریف نفس، تجرد نفس، قوای نفس، حدوث وبقا ء نفس ونحوه ارتباط نفس و بدن و سرانجام آن ازدیدگاه اخوان الصفاء مورد بررسی قرارگرفته است. اخوان الصفاء تحت تأثیر افلاطون و دیگر فلاسفه پیرو آن از قبیل نوافلاطونیان و در پی آن در جهان اسلامی تحت تأثیر فلاسفه اسلام، نفس راجوهری روحانی، آسمانی، نورانی، زنده به ذات خود، فعال بالطبع، قابل تعلیم، دانای بالقوه، فعال دراجسام وبه کارگیرنده آنها می دانند. کیفیت ارتباط نفس مجرد با بدن مادی مهم‌ترین مسأله ازمسائل نفس شناسی است. اخوان الصفاء نفس وبدن را دوجوهرمتمایز دانسته، نفس را مجرد و بدن رامادی می دانند.
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
مشخصات اثر
نویسنده:
سعید فرزانه فرد ، علی دهقان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
معنای حقیقی عدد و نقش هنری و نمادین آن در زندگی انسان نمود چشمگیری دارد. در مقوله­بندی ایده­ها و طبقه­بندی موضوعات دینی، عرفانی، اخلاقی، علمی، هنری، ادبی، اساطیری، سیاسی، اجتماعی و در شمارش اشیا و سنجش پدیده­ها، از اعداد نمادین و مقدس استفاده فراوانی می­شود. نقش شماره«3» در این میان – پس از عدد هفت- بیش از سایر اعداد است. به نظر می­رسد این نکته پشتوانة فکری ویژه­ای داشته باشد. از این رو شناخت آبشخور و دلایل این مسأله می­تواند رمز بسامد بالای تقسیمات مبتنی بر عدد سه را تا حدی روشن کند و درک برخی ظرایف مربوط به آن را در متون عرفانی تسهیل نماید. بدین منظور در این مقاله نخست به سابقه و زمینه­های کاربرد عدد «سه» پرداخته شده است. سپس موارد و روش­های کاربرد «سه» در اثر عرفانی-ادبی کشف الاسرار و عده الابرار میبدی تحقیق و بررسی شده است. در نتیجة این مطالعة تحلیلی، مقام نمادین، مقدس، اساطیری و کهن­الگویی عدد سه و توجه و تمایل به آن، بیش‌تر نمود می­یابد. ساختار کلی و اجزای درونی تفسیر عرفانی کشف­الاسرار بر اصل سه­گانگی قرار دارد. توجه نویسندة آن به نماد «سه» در مقوله­ها و مفاهیم سه­ گانه و تقسیم و تفریع موضوعات اصل اساسی این متن است. در کشف­الاسرار شیوة خاصی از کاربرد عدد سه دیده می­شود که ویژگی انحصاری دارد.
صفحات :
از صفحه 273 تا 295
مشخصات اثر
نویسنده:
عنایت‌الله شریف‌پور، احمد امیری خراسانی، مهین ایرانمنش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
دیوان شمس تبریزی، اثر معروف مولانا جلال‌الدّین محمّد بلخی، عارف بزرگ مسلمان قرن هفتم هجری، مانند اثر ارزشمند دیگر وی، مثنوی معنوی و همچنین همۀ آثار عرفانیِ اسلامیِ فارسی، آینۀ بازتاب باورهای خاصّ عارفان بزرگ مسلمان است. یکی از این باورها، «شعورمند‌ دانستن کائنات» است که الهام‌بخش اصلی ایشان در این خصوص، آیات قرآن کریم و روایات اسلامی است. عارفان بزرگی چون مولوی، با تأثیرپذیری از این گنجینه‌های ارزشمند دینی، به‌ویژه آیاتی که به تسبیح موجودات یا مورد خطاب قرارگرفتن آن‌ها از سوی خالق خویش اشاره دارند، همۀ عالم وجود را حیّ و ناطق و دارای شعور می‌دانند. علاوه‌‌ بر ‌این، رسیدن به این باور، آن‌گونه که خود اذعان نموده‌اند، از طریق کشف و شهود نیز بر ایشان محقّق شده‌است. در این مقاله که از روش سندکاوی در جمع‌آوری اطّلاعات، استفاده گردیده، سعی شده‌‌‌است تا نمونه‌های برجستۀ بازتاب شعورمندی کائنات، از دیوان شمس تبریزی، استخراج و تحلیل و توصیف گردد. از مهم‌ترین نتایج مقالۀ حاضر، آن است که مولوی در انعکاس این باور عرفانی اسلامی در دیوان شمس تبریزی، هم از نظر میزان، هم صراحت بیان، گوی برتری را از دیگران ربوده است
صفحات :
از صفحه 78 تا 97
مشخصات اثر
نویسنده:
فرهاد دیوسالار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
ادبيات نمايشگاه انديشه ها و افكار ملت هاست كه فرهنگ هر ملتی در آن بـه منـصه ظهـور می رسد. هنر شاعر و نويسنده اين است كه جمال طبيعت را آنگونه كه هست يا همان طور كـه ذوق ها طالب آن هستند با زيبايی در تمام ابعادش پيوند داده و در قالبی زيبا منعكس سازد. بـه طوری كه هم افكار و انديشه های زيبا، لطيف و عميق را در آن جمع كند و هم دل كشتـرين و دلنوازترين تصويرها و تخيلات ذهنی و ساختارها را بـه خـدمت گيـرد. ادبيـات عرفـانی ملـل مشرق زمين از اينگونه تابلوهای زيبا كه انواع جلوه ها را به خوبی مجـسم مـی كنـد، سرشـار و غنی است. يكی از اين شاعران صاحب بن عباد است كـه ربـاعی بـی نظيـر او نُقـل محافـل و مجالس ادبا، شعرا، عرفا و متصوفين شده است. صاحب در رباعی خود كه تمثيل صفای مـی و لطافت جام است، يكي از مسائل لطيف و دقيق را كه موجب قيل و قال و بحث و جـدالهـای ظاهراً بی مورد شده است و در حقيقت ناشی از اختلاف در فهم اصلی خود كلمـه مـی باشـد را بسيار زيبا و جالب منعكس كرده است. حال در اين مقاله سعی بر آن است كه اين رباعی زيبـا و دلكـش را كـه بـا بهـره گيـری از اصطلاحات خمری به موضوع ـ وحدت وجود و اتحاد ـ اشاره دارد و مورد اسـتفاده بـسياری قرار گرفته است بررسی كنيم.
صفحات :
از صفحه 127 تا 149
مشخصات اثر
نویسنده:
مریم محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
فنا و بقا از بهترين مراحل سير و سلوك عارفانه است كه در آثار شعرا و عرفا به گونه هـای مختلف تجلی يافته است. در اين بين عطار از جمله شاعرانی است كه با كولـه بـاری سرشـار از تجارب عرفانی اين دو موضوع مهم را به گونه ای صريح و روشـن در آثـارش مـنعكس كـرده است. اين مقاله كوشيده است فنا و بقا را در مثنوی هـای مـسلم عطـار و ديـوان او بـه تـصوير بكشد. حاصل اين جستجو آن است كه در نزد عطار فنا دارای مراتب سه گانه فنای ذات، صفات و افعال است كه در اين تقسيم بندی به رابطه تجلی و فنا نيز توجه شده است. رابطه جذبه الهی و تكاليف شرعی هم مورد توجه عطار بوده است. مساله مورد بحـث ديگـر نفـی حلـول و عـدم انطباق آن با فناست. در بحث بقا نيز عطار به رابطه قرب و بقا عنايت خاص داشـته اسـت. بـه طور كلی عطار در اين مبحث جهان بينی خاص خود را ارائه كرده است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 126
مشخصات اثر
نویسنده:
گودرزی محمد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
هماره در طول تاريخ تفكر عرفانی، ميان نوع نگاه عارف و تلقی فقيه از دين، تفاوت جدی وجود داشته است. فقيه متشرع تمام دين را محدود به شريعت می پندارد و ماورای آن را كفر و بدعت می شمارد؛ در حالی كه عارف، دين را شريعت و طريقت و حقيقت می دانـد و شـريعت را ظاهر دين می نامد. از اينجاست كه جماعتی از فقهاء، عرفای حقه الهـی را شـريعت گريـز و حتی شريعت ستيز می خوانند و عرفاء، فقهاء را سطحی نگر و ظاهر بين خطاب می نمايند. ايـن تفاوت در نوع نگاه؛ گاه به خصومت كشيده می شود و فقيه، عارف را تكفير می كند و كـافرش می خواند و ريختن خونش را مباح می داند و از آن سوی عارف، فقيه پای بند به شريعت را در اين امر مأجور می داند و بر وی ترحم روا می دارد. می توان گفت: آنچه زبان فقيه متشرع را به تكفير می گشايد؛ زاييـده دو علـت اسـت: علـت نخست به نگاه سطحی نگر و ظاهر بين فقيه به دين برمی گردد و دومين علت به رفتار شـريعت گريزی برخی حلقه های جهله صوفيه عارف نما كه با سرباز زدن از عمل بـه شـريعت، عرفـای حقه الهی را بيشتر در مظان اتهام قرار می دهند؛ بازمی گردد. در اين مقاله برآنيم تا به تبيين جايگاه شريعت و طريقت و حقيقت نزد عرفـای حقـه الهـی بويژه شيخ محمود شبستری و ابن فارض مصری بپردازيم.
صفحات :
از صفحه 151 تا 172
مشخصات اثر
نویسنده:
محمدی هاشم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
از ميان مباحث معرفت و آگاهی عرفانی، «وحـدت وجـود» بـيش از هـر موضـوعی توجـه عارفان و صوفيان را جلب نموده است. از اولين معتقد به اين انديشه يعنی بايزيـد بـسطامی تـا ديگر صوفيان آثار و جملات و كلامهای گوناگونی مانده كه زبانزد خاص و عام است. بزرگترين احياءگر انديشه وحدت وجودی محيی الدين عربي است كه تصوف را به نـوعی فلسفه تبديل كرد و با عقايد اشاعره و حكمت اسكندريه و افلاطونيان جديد آميخته كرد. پـس از او شاگردانش با شرح آثار وی به ويژه فـصوص الحكـم بـه تبيـين آراء و عقايـد و مـشرب عرفـانی او پرداختنـد و ديگـر شـاعران عـارف همچـون: مولـوی، عراقـی، حـافظ، جـامی، از برجستگان اين تفكر بودند. مولانا شمس مغربی از موحدان و متصوفان پرشوری بـود كـه مـذهبش وحـدت وجـود و مشربش لذت شهود بود. عالم به علم ظاهر و باطن بود و بدون تعلق و وارسته بود كه در ايـن مقاله جلوه های گوناگون وحدت وجود از نگاه او مورد كنكاش قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
مشخصات اثر
نویسنده:
عقدایی تورج
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مقاله حاضر كه بخش كوچكی از يك پژوهش دانشگاهی با عنوان «جامعه شناسـی ادبيـات در بوستان» است، نگاه دو سويه سعدی را به مساله تصوف بررسی می كند. اين مقاله به لحاظ ساختار از سه بخش تـشكيل مـی یابـد: ابتـدا در بـاب تـصوف و دلايـل اجتماعی و چه گونگی انحراف اين جريان فرهنگی تأثيرگذار، به اختصار سخن گفته، سپس بـا استناد به سخنان سعدی در بوستان، نشان داده ام كه او نيز مثل بسياری از شاعران و نويسندگان، زير نفوذ تصوف قرار داشته، و تصوف راستين و صوفيان بزرگ را می ستايد، بـه ايـشان ارادت می ورزد و آنان را به مثابه اسطوره های پرهيز، فضايل اخلاقـی و انـسان دوسـتی بـه مخاطبـان خويش معرفی می كند. سرانجام در بخش نهايی به آسيب شناسی تصوف در بوستان پرداختـه و برخی از رفتارهای ضد اخلاقی صوفی نمايان و مريدان ناآگاه و نااهل مشايخ را كه نه در شرع جايز است و نه در عرف پسنديده، در اين كتاب بررسی كرده ام.
صفحات :
از صفحه 51 تا 73
مشخصات اثر
نویسنده:
انصاری قاسم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
هدف از ايـن نوشـته، تعريـف لغـوی و اصـطلاحی تفـسير و تأويـل و اسـتنباط براسـاس فرهنگهای اختصاصی و معرّفی كتاب: «تهذيب الأسرار فی اصولِ التّـصوف» تـأليف ابوسـعيد عبدالملك بن محمدبن ابراهيم بن يعقوب النيسا بوری الخركوشی (فت 407 ه .) است كه يكی از امهات كتب صوفيه شمرده می شود و باب 26 آن در ذكر مـستنبطات صـوفيه اسـت، و ذكـر چگونگی درك و دريافت و برداشت صـوفيان و عرفـا از آيـات و احاديـث و نحـوه تأويـل و استنباط آنان از مهين كلام الهی و سخنان نبی اكرم(ص) كه آنها را «مستنبطات» می خوانند و در تجاويف نوشته های خود می آورند و بدانها استناد می جويند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 87
مشخصات اثر
نویسنده:
میرابیان تبار مهدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مكتب ساخت گرايی، عملاً به سـال 1978 بـا مقالـه اسـتيون كتـز، فيلـسوف و الهيـات دان آمريكايی، تحت عنوان زبان، معرفت شناسی و عرفان به ديدگاهی رايج و پر طرفدار در فلسفه عرفان بدل شد. شايد بتوان پيشينه تاريخی اين مكتب را به كانت برگرداند، به طوری كه خـود ساخت گرايان و از جمله كتز نيز معتقدند كه انديشه ساخت گرايـی را وامـدار اوينـد. سـاخت گرايی، رويكردی است فلسفی در حوزه عرفـان و مطالعـات عرفـانی، و عمـده مباحـث آن در ارتباط با سنتهای عرفانی گوناگون است. ساخت گرايـان امكـان هـر گونـه حكمتـی بـه نـام حكمت خالده را منتفی می دانند و بالطبع مطالعات تطبيقی در حوزه فلسفه و عرفان را نيز غيـر ممكن تلقی می كنند. در اين مقاله سعی شده تا در حـد امكـان مـدعای اصـلی سـاخت گرايـان مطرح و مورد ارزيابی و نقد قرار گيرد.
صفحات :
از صفحه 89 تا 106
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 12