جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور مجلات > پژوهش نامه عرفان
  • تعداد رکورد ها : 289
نویسنده:
پروانه عروج نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
در این مقاله با توجه به شرح احوال و آرای محمد بن علی ترمذی مشهور به حکیم ترمذی عالم، محدث، فقیه و عارف سده سوم هجری و موسس مکتب «حکیمیه» روشن خواهیم ساخت که وی بدون پیوند ارادت با مشایخ صوفیه به آرا و عقایدی نزدیک به اهل تصوف دست یافت و تصوف و صوفیان پس از خود را نیز متاثر از این آرا و عقاید کرد. در این نوشتار استقلال اندیشه ترمذی و حکمت یا عرفان او از تصوف رایج در آن روزگار و نیز تفاوت آن با عقاید صوفیان بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 131
مشخصات اثر
نویسنده:
مهدی خرمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
در شعر شریف رضی بعضی رموز شعر عربی قدیم همچون: زن، شراب و سفر به بیابان به کار رفته است، اما کاربرد الفاظ در این معانی به طور مستقیم نیست بلکه الفاظ به شکل علائم و رموز اهل تصوف به کار رفته اند، نشو و نمای تفکر صوفیانه که در قرن چهارم هجری صورت گرفته است، شریف رضی را تحت تاثیر قرار داده و موجب گردیده تا بعضی اسالیب و مضامین اهل تصوف در شعر او به کار رود.زن در شعر او به ویژه در غزلیات، به معنی عشق مادی یا عشق به ذات زن نیست بلکه رمزی است که به عشق ذات الهی و درآمیختن به آن نظر دارد. سفر به بیابان به عشق ممدوح به معنی سفر انسان به عالم دنیا از ولادت تا روز وفات است. اعتقادات خالصانه شاعر به اسلام و فرائض دینی بی هیچ شکی تمایل وی به شراب را نفی می کند، پس آمدن اسم و رسم شراب در ابتدای بعضی قصائد و غزلیات باید دلائل دیگری داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
مشخصات اثر
نویسنده:
عباسی حبیب اله, صدیقه پوراکبرکسمایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
در قرآن، کریمه ای است که بیانگر تاکید قرآن بر «استماع» و «انصات» است. در این آیه، این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. در کتاب های صوفیه، حکایات بسیاری است که بر استماع قرآن و به عبارتی «نیوشیدن» آن دلالت دارد؛ حکایاتی که در آن صوفی پس از شنیدن قرآن، چنان منقلب می شود که گاهی جان می بازد. در این نوشتار، پس از معرفی ثعلبی که از گردآوردندگان این حکایات است، به بررسی این حکایات و بیان چندین حکایت پرداخته شده است. طبقه بندی این حکایات با نظر به مستمعان آن از دیگر مواردی است که به آن اشاره رفته است. در پایان به این نتیجه رسیدیم که شماری از این مستمعان تحت تاثیر بعد جمالی و شماری دیگر تحت تاثیر بعد جلالی قرآن قرار گرفته اند؛ در واقع هیبت و رهبت از سویی و شوق و رغبت قرآن از دیگر سو آنان را متاثر می کند.
صفحات :
از صفحه 59 تا 78
مشخصات اثر
نویسنده:
محمد غفوری نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , امام خمینی
چکیده :
امام خمینی در حمکت و عرفان، شاگرد حکیم شاه آبادی است و به تبع او در باب فطرت نظریه پردازی کرده و نوآوری هایی دارد. امام فطرت انسان را از لوازم وجودی او می داند و آن را متصف به خیریت و نورانیت معرفی می نماید. وی از راه های گوناگون با تمسک به مقتضیات فطرت، به اثبات مبدا، توحید و جامعیتش نسبت به صفات کمال می پردازد. وی همچنین مفهوم ولایت را به فطرت پیوند می دهد و بر اثبات معاد نیز استدلال های مبتنی بر فطرت می آورد. امام درباره انگاره فطری بودن دین نیز نظریه پردازی کرده و تحلیلی از رابطه مجموعه معارف دین از یک سو و فطرت انسانی از سوی دیگر، به دست داده است. در آرای امام خمینی بر فطرت عشق به کمال و تنفر از نقص، تکیه فروان شده است. امام خمینی مباحث مربوط به فطرت را در مواضع پراکنده ای از آثارش مطرح کرده است، اما پژوهش حاضر نشان می دهد که مجموعه این مباحث، در دیدگاه امام خمینی، در قالب یک نظریه نظام مند و سازوار قابل صورت بندی است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 106
مشخصات اثر
نویسنده:
علی شیخ الاسلامی، نفیسه مصطفوی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
شناخت جایگاه حقیقت محمدی و حقیقت علوی در مراتب ظهور، یکی از بنیان های معرفتی عرفان امام در مبحث انسان کامل است. شناخت نسبت این دو و توجیه معنای ظهور تبعی اسم اعظم در حقیقت علوی و اختصاص اسم مستاثر به حقیقت محمدی مباحث جدیدی را پیش روی انسان می گشاید. اعتقاد به مقام علوی، در عرفان امام خمینی، نقطه عطفی است که آن را از عرفان ابن عربی و قیصری متمایز نموده و صبغه شیعی به آن داده است. ایشان در مساله ولایت و خلافت ظاهری رسول ختمی مرتبت متلزم به دو اصل ثقلین بوده و با آنکه احترام زیادی برای ابن عربی قائل است و او را شیخ کبیر می خواند؛ در مساله خلافت رسول اکرم (ص) موضع می گیرد و با مبانی عرفانی پاسخ ایشان را می دهد. ایشان حقیقت علوی را در بحث ولایت مطلقه گنجانده و خلافت ظاهری را منتسب به آن بزگوار می داند.
صفحات :
از صفحه 43 تا 58
مشخصات اثر
نویسنده:
محمد اسدی گرمارودی ,بابک عزیزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
بی تردید موضوع انسان کامل از مهم ترین مسائل عرفان نظری است که بن مایه تمامی معرفت های الهی از آن نشات می گیرد. از نگاه عارفان مسلمان، پیامبر اسلام فردی است که توانسته مفهوم انسان کامل را عینیت بخشیده و همه کمالات انسانی را در عالم ملک به منصه ظهور برساند. ابن عربی اولین مبدع اصطلاح «انسان کامل» مطرح شده است، اما پیش از او، بایزید، حلاج، عبدالجبار نفری و... این معنا را در قالب اصطلاحاتی دیگر به کار برده اند. اولین اثر مدون در این باره را عزیزالدین نسفی ارائه داده است. با این حال تعدد تعاریف و نظریات گوناگون و گاه ناقض یکدیگر در آثار وی مانع از آن می شود که بتوان به تعریفی واحد از انسان کامل دست یافت. با بررسی هر یک از تعاریف، مشخص می شود که در مجموع، آثار نسفی حاوی انواع مختلفی از مراتب انسان کامل هستند. در این نوشتار این مراتب از یکدیگر مجزا و ویژگی و شاخصه های هر کدام، آورده شده و به دو دیدگاه کلی یکی «انسان کامل در مفهوم عام» که دربردارنده تعاریف ساده و متعارفی از انسان کامل است و دیگر، «انسان کامل در مفهوم خاص» که شامل نظریات خاص نسفی است، اشاره می کنیم.
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
مشخصات اثر
نویسنده:
حامد شیواپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
درباره واژه های متشابه قرآن چهار دیدگاه اصلی وجود دارد: دیدگاه اهل ظاهر، نظریه اشتراک لفظی، نظریه حقیقت و مجاز و نظریه روح معنا. طبق نظریه روح معنا الفاظ بر ارواح معانی وضع شده اند و خصوصیات مصادیق در معنای آن ها در نظر گرفته نشده است. از این رو کاربرد آن ها می تواند در مصادیق معقول نیز حقیقی باشد. بنابراین الفاظ متشابهی که در قرآن به کار رفته اند در مصادیق مجرد و معقول به نحو حقیقی و نه مجازی استعمال شده اند.این دیدگاه فلسفی- عرفانی درباره زبان را نخستین بار غزالی و پس از وی بزرگان فرهنگ اسلامی تا روزگار ما پیوسته مطرح کرده اند. به ویژه بزرگانی چون ملاصدرا، علامه طباطبایی، حکیم سبزواری و امام خمینی از آن گفته اند. در این پژوهش، به طور خاص تبیین فیض کاشانی از این نظریه بررسی می شود.
صفحات :
از صفحه 57 تا 84
مشخصات اثر
نویسنده:
فاطمه طباطبایی، الهام غیور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
با توجه به جایگاه عظیم تسبیح در قرآن اعم از تسبیح خداوند و مخلوقات، با طرح دو ساحت «ذات» که از هر گونه قیدی مبراست و «ظهور» که دربردارنده هر گونه صفات و کمالات مخلوقات است، کوشش می شود تا کیفیت تسبیح همه موجودات، مراتب تشکیکی آن، تسبیح انسان کامل و تفاوت آن با تسبیح سایر مظاهر تبیین گردد و نیز به شرح تنزیه و تشبیه و تنزیه از تنزیه و یا تسبیح از تسبیح که همان «یسبح بحمده» است پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 85 تا 113
مشخصات اثر
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
معرفت شهودی یا شناخت عرفانی معرفتی است متفاوت با معرفت های متعارف حسی و عقلی. این نوع معرفت نه از راه تفکر نظری بلکه از راه یاد خدا، مراقبه، تهذیب نفس و زندگی عارفانه به دست می آید. در این نوع معرفت بین فاعل شناسایی و متعلق شناسایی فاصله و واسطه نیست و عارف و معروف یا شاهد و مشهود در آن نوعی وحدت یا اتحاد و اتصال دارند. از این رو، این نوع معرفت را مستقیم، بی واسطه و حضوری می دانند. متعلق این معرفت خدا، عوالم هستی و به طور کلی وجه باطنی و پنهان عالم است که از نگاه عارف چیزی جز تجلیات الهی نیست. همان گونه که شناخت های عادی ما دارای تنوع و مراتب است، شهود عرفانی نیز تنوع و مراتب دارد. چنان که ادراکات عادی ما به حسی و عقلی تقسیم می شوند، کشف عرفانی نیز به کشف صوری و کشف معنوی تقسیم می شود. از دیدگاه عرفای اسلامی راه برتر در شناخت خدا و ایمان به او معرفت شهودی است. دو معیار مهم در ارزیابی شهود عرفانی به ویژه برای ناعارفان عقل و وحی است. جمع بندی و ارزیابی اجمالی دیدگاه عرفای اسلامی در این باب موضوع این نوشتار است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 157
مشخصات اثر
نویسنده:
منظر سلطانی ,سعید پورعظیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
در بسیاری از غزل های مولوی موسیقی حاصل از تکرار که از اقتضائات مجلس سماع است دلالت های معنایی سخن را کم رنگ و بافت آوایی کلام را برجسته می کند. غلبه هیجانات عاطفی چنان است که غزل مولوی گاه از کارکرد معنایی تهی، و وارد ساحت بی معنایی و تناقض می شود. در این شرایط، متن نقش القایی به خود می گیرد و عواطف پرشور گوینده با نغمه های تکرارشونده به مخاطب منتقل می شوند. زوال آگاهی و عدم هشیاری در لحظات شور و جنون سماع، به خلق غزل هایی انجامیده که با تکیه بر تکرارهای متنوع، عطف های ناهمگون و هم نشینی های موسیقایی در طول بیت یا در صورت ردیف گونه های بلند، سعی در تولید خلسه و بی خویشی دارند و یا خود به بی خودواری و خلسه می انجامند.این نوشته بر آن است تا اسباب و گونه های معنی گریزی در غزل مولوی را با توجه به پیوند این غزل ها و مجلس سماع به بحث بگذارد، تا در نهایت آشکار شود که هر قدر عواطف شدت گیرد از کارکرد معنایی شعر کاسته می شود؛ چنان که در بسیاری از غزل های مولوی کلمات و عبارات با فرو نهادن بار معنایی، تنها نقش موسیقایی دارند و نیز بسیاری از زیباترین غزل های مولوی حاصل همین مجاورت ها و هم نشینی های موسیقایی کلماتند.
صفحات :
از صفحه 31 تا 56
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 289