جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

درطول تاریخ، بشرهمواره با اعمال خارق العاده ای که توسط برخی انسانهای برگزیده(پیامبران) صورت گرفته،روبه رو شده است.این اعمال، پیوسته اعجاب وتحسین بشر را برانگیخته وموجب تقویت ایمان یا بی ایمانی اونسبت به کسی و یا موضوع و مطلبی شده است.پیامبران الهی از این اعمال خارق العاده به عنوان« معجزه» یادکرده اند وآنها راشاهد صدق ادعای نبوّت خویش می شمرده اند.اما از این اعمال خارق العاده درقرآن با لفظ «معجزه» یادنشده، بلکه عنوان«آیه»،«آیات»یا«بینات» بکاررفته است

آرامش و سلامت روان،از نیازهای اساسی بشر به شمار می رود ودارای نقش کلیدی در کارکرد خانواده وجامعه است. قرآن معجزه ی جاویدان الهی است و خداوند متعال آن را هدایتگر انسانها معرفی کرده است. از دیدگاه قرآن‌کریم،توکل به خداوند نقش اساسی در تامین آرامش و سلامت روان دارد. قرآن‌کریم ابعاد مختلف وجود انسان را در نظر گرفته و برای تامین آرامش وسلامت آن راهکارهای حیاتی ارائه نموده است. معنای روان از منظر قرآن با معنایی که در روان شناسی کنونی مطرح است،تفاوت ماهوی دارد.(این تفاوت در فصل اول مورد بررسی قرار گرفته است) الفاظ گوناگون درباره ی روان در قرآن بیانگر یک حقیقت واحدند که از آن به بعد رحمانی وروحانی تعبیر می شود. مادامی که این بعد رحمانی و ملکوتی بر انسان مسلط باشد،آرامشوسلامت روان به معنای واقعی کلمه تامین می شود. در این پایان‌نامه، ابتدا حقیقت توکل به خداوند با استناد به آیات وروایات تبیین شده و سپس به موارد استعمال روان در قرآن‌کریم اشاره شده است. برای تبیین علائم سلامت روان،بیماری های روان از منظر قرآن مورد تاکید قرار گرفته است.همچنین به برخی از راهکار های قرآن‌کریم برای تامین آرامش وسلامت روان اشاره شده و در پایان هر بحث، نتیجه گیری شده است.

چکیده ندارد.

عنوان پژوهش حاضر «بررسی نمونه‌هایی از آیات مشابه از منظر اعجاز شناختی قرآن کریم» است.اعجاز شناختی قرآن کریم نظریه‌ای زبان‌شناختی درباره آیات قرآنی از جمله آیات مشابه است و توسط نظریه‌پرداز محترم آقای دکتر علیرضا قائمی‌نیا مطرح شده است. این نظریه را می‌توان با دو اصل مهم آن شناسایی کرد. طبق اصل اصالتِ تعبیر، مفهوم‌سازی آیات منحصر به فرد و غیرتکراری است و هر آیه بر مفهوم‌سازی خاصی استوار است. اصل تعیین‌پذیری معنا می‌گوید معنای آیات طبق بافت و سیاق به کار رفته تعیین می‌شوند. قطعاً از میان آیات، انتخاب آیات مشابه کاربردی‌ترین روش در بررسی منحصر به فرد بودن آیات با توجه به سیاق به کار رفته است. دستاورد مهم این نظریه اختصاص جایگاه ویژه به هر یک از آیات است، که نتیجه آن چینش آیات به سلیقه مفهوم سازنده و به عبارتی توقیفی بودن ترتیب آیات می‌باشد.دانشمندان اسلامی بر تفاوت آیات به ظاهر تکراری و مشابه همواره صحه گذارده و با بررسی موردی آیات سعی کرده‌اند این تفاوت‌ها و حکمت آنها را نشان دهند، و به مراد جدی گوینده دست یابند، اما روشی اصولی برای این بررسی‌ها ارائه نداده‌اند.مباحث ادبی مسایل بسیاری را در تفسیر متن مطرح کرده است، اما قطعاً تفسیر برای پیشبرد کار خود به روش اصولی و مدون نیاز دارد و بررسی آیات ذیل پژوهش‌های زبان‌شناختی این هدف را تأمین خواهد کرد. پژوهش حاضر تلاش می‌کند تا ذیل نظریه اعجاز شناختی با انطباق اصول زبان‌شناختی بر آیات مشابه، برخی از آنها را با استفاده از جنبه‌های شباهت و تفاوت آنها تحلیل نماید. حاصل کار، تکیه بر جنبه تفاوت آیات با استفاده از تمهیدات زبان‌شناختی و پیشبرد تفسیر آیات خواهد بود که در برخی موارد نکات جدید و قابل توجهی را در جزئیات آیات بررسی شده آشکار می‌کند. این بررسی‌ها تفاوت کانون توجه آیات را مشخص می‌نماید، به تفکیک فضاهای مختلف که آیات در آن قرار دارند کمک می‌کند، و تفاوت ساختار نیرو، پویایی آیات گوناگون را نشان می‌دهد. به علاوه قالب افعال و صفات و زمان افعال به توجه ما در تفاوت آیات جهت می‌بخشد، و موارد دیگری که مفسر با تمرین انطباق این تمهیدات بر آیات مهارت به کارگیری آنها را کسب می‌کند. بررسی معناشناختی آیات و آیات مشابه به جهت علمی بودنِ روشِ آن، حایز اهمیت است. به علاوه این روشِ بررسی و تفسیر آیات، به دسته‌ای از کوشش‌های تفسیری پراکنده قبلی جهت و ارتباط خاصی می‌بخشد، خطای ادبی بسیاری از تحلیل‌های ادبی را می‌نمایاند و افق دید مفسر را به جاهایی کشاند که بدون این دانش امکان دسترسی به آنها میسر نخواهد بود. در نهایت تحلیل تعبیرهای قرآنی از منظر زبان‌شناختی، به عنوان یکی از شیوه‌های فهم قرآن، امکانی برای درک تعابیر بدیع و مفاهیم عمیق و لایه‌ای آیات فراهم می‌آورد.

خلاصه موضوع معاد، و مخصوصاً مبحث قیامت، در عصر حاضر نزدیک است به هاله ای از خیال بپیوندد. بنابراین، ما را به آن واداشت؛ غرض خود را، در وهله ی اول پاسخ به پرسش سرنوشت ساز معاد، و به خصوص روز قیامت اختصاص دهیم. اینکه؛ اصلاً قیامت چه واقعه ای است؟ چگونه به وقوع می پیوندد؟ در وهله ی دوم، در پی مقایسه ای بین قیامت از دیدگاه دو دین مقدس، اسلام و مسیحیت هستیم. در این راستا، تکیه اصلی خود را بر دو کتاب آسمانی قرآن و انجیل نهاده ایم. در قرآن کریم؛ تأکید بسیار زیادی، راجع به معاد و قیامت شده است. اگر هر کسی به قرآن مراجعه کند، به راحتی می تواند پاسخی به اکثر پرسش های خود، که راجع به قیامت و حیات پس از مرگ دارد، را جویا شود. قرآن کریم، اهمیت توجه کردن به بحث قیامت را مساوی با توجه کردن به بحث توحید دانسته است. در قرآن کریم توصیفی همه جانبه از قیامت ارائه شده است، و زندگی سرای دیگر را زندگی خیالی و اعتباری نمی داند، بلکه آن را حقیقی و واقعی می داند.اما اگر، به اناجیل چهارگانه، و حتی افزون بر کتاب مقدس مسیحیت به رساله های قدیسان مسیحیت، نیز رجوع شود، نمی توان پاسخی همه جانبه در مورد قیامت یافت. زیرا رستاخیزی که، در اناجیل به تصویر کشیده شده است، به مثابه ی نشانه ی عمل خدا و حقانیت عیسی(علیه السلام) است. پایه ی اساسی رستاخیز در اناجیل، رستاخیز عیسی(علیه السلام) است، و تنها معاد روحانی در مسیحیت مطرح است. عهدجدید، رستاخیز عالم را با رستاخیز مسیح به اثبات می رساند. قیامت، به آن معنا و مفهومی که مدنظر قرآن کریم است هیچ گاه در عهدجدید بیان نشده است. بلکه، به اعتقاد مسیحیان، عیسی مسیح بعد از کشته شدن، و دفن شدن دوباره از قبر خود برخاست و به آسمان ها رفت. مسیحیان معتقدند مسیح دوباره به زمین برخواهد گشت، و رستاخیز را در زمین برپا خواهد نمود.

امامان معصوم به عنوان جانشینان رسول خدا و پیشوایان دین پس از ایشان، به ایفای نقش‌های متعددی در جامعه پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین این نقش‌ها، مربوط است به نقش آنان در رابطه با قرآن کریم و حفظ و ترویج آن در جامعه اسلامی. پژوهش در این زمینه، علاوه بر تبیین دقیق‌تر نقش آن بزرگواران در این زمینه، جایگاه و امتیازات امامیه را را نیز در این زمینه روشن نموده و پاسخی در مقابل شبهه‌افکنی در مورد نقش آنان نسبت به قرآن کریم خواهد بود. به علاوه برای مدیران فرهنگی و قرآنی جامعه هم اثر کاربردی خواهد داشت. این تحقیق، از گونه‌ی تحقیقات تاریخی است و به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است که همراه با تحلیل محتوای متون می‌باشد.آنچه از این تحقیق به دست آمده است، نشان‌گر نقش بی‌بدیل، تأثیرگذار و مستمر امامان معصوم در زمینه حفظ و ترویج قرآن کریم است. زیرا ایشان در مرحله نخست اقدام به تبیین اهداف خود در این زمینه نموده‌ و سیری را در این زمینه تعریف نموده که از شناساندن قرآن آغاز و سپس آموزش قرآن، به کارگیری قرآن و در نهایت کسب سعادت به وسیله قرآن می‌باشد. آنان در جهت حرکت در این سیر متعالی، اقدام به سیاست‌گذاری نیز فرموده‌اند تا نه تنها در زمان ایشان، بلکه تا روز قیامت، رهبران جوامع اسلامی بتوانند این نقش را ایفاء نمایند. سیاست‌های ایشان شامل تأکید بر مصونیت قرآن از تحریف، تعریف آداب تلاوت قرآن، تعریف قواعد تفسیر قرآن و تعریف آفات تعامل با قرآن می‌شود.بخش دیگر نقش ایشان، فعالیت‌های قرآنی آنان است که دارای ابعاد مختلفی بوده و تبلور اهداف و سیاست‌های آن بزرگواران می‌باشد. ائمه در این زمینه اقدام به شناساندن جایگاه، خواص و ترجمان اصیل قرآن، آموزش قرآن، به کارگیری قرآن در گفتار و رفتار خود، و مقابله با آسیب‌هایی که متوجه قرآن است، نموده اند. امامان معصوم: با این اقدامات به جامعه اسلامی فهمانده‌اند که ترجمان وحی و حاملان کتاب خدا هستند و مرجع اصیل قرآنی در جامعه اسلامی می‌باشند.

چکیده

«بسم‌الله الرحمن الرحیم»چکیده : اختلاف میان مسلمانان در دیدگاههای کلامی - به طور عام - و دیدگاههای خاص تفکر وهابیت در زمینه توحید وشرک ومصادیق آن در تقابل با عموم مسلمین -به طور خاص- زمینه انجام این تحقیق را فراهم نموده است. عمده تفاوتها نشأت گرفته از شبهه هایی است که وهابیون نسبت به گروههای دیگر از مسلمانان، در پرستش خدا و شریک قائل شدن برای اوایجاد و مطرح کرده اند. بدین ترتیب که برخی از اعمال مسلمانان که جنبه تعظیم وتکریم دارد ، در نظر وهابی ها مصداق شرک است . از این گونه اعمال موارد زیر را می توان نام برد: زیارت قبور ، برپایی مراسم خاص برای ولادت یا شهادت و رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) و ائمه هدی (علیهم السلام) وسایر افراد صالح و چهره های بزرگ مذهبی ،درخواست شفاعت از آنان ، توسل به اولیاء الهی،درخواست دعای خیر و... آنان این اعمال را نوعی شرک تلقی می کنند چه در حال حیات اولیاء و چه بعد از وفاتشان . میان دیدگاههای توحیدی این گروه با سایر مسلمین نیز تفاوتهایی هست بدین صورت که آن ها- بر خلاف سایرین- برای خدا قائل به جسمانیت هستند.هم چنین معتقدند خداوند در قیامت به چشم سر دیده می شود وبر عرش نشسته است ونیز ازآسمان هفتم به آسمان دنیا فرود می آید. وهابی ها برای اثبات عقایدشان به پاره ای از آیات قرآنی و روایات استناد جسته اند ولی به خاطر عدم دقت لازم و پیش داوری ها بسیار به خطا رفته اند.برای پیش گیری ویا آسیب زدایی از این برداشت های یک سویه ضرورت دارد که به نقد و بررسی دقیقی پرداخته شود. به نظر می رسد بهترین راه برای اثبات مردود بودن استدلالها وضعف حجت ها و براهین آن ها ، استفاده ازآیات قرآن می باشد که در این تحقیق به آن پرداخته شده و آیات استنادی آن ها در هردو زمینه توحید وشرک جمع آوری و به شبهه ها پاسخ داده شده است.کلید واژه ها: وهابیت، توحید و شرک ، مستندات قرآنی ، تجسیم ، شفاعت ، توسل،تکفیر

این رساله شامل یک مقدمه و دو بخش می باشد. مقدمه: بحثهای اهمیت و فایده موضوع، بحث واژه ها، پیشینه بحث، روش بحث را دربرمی گیرد. بخش اول، کلیات مباحث نظری، شامل سه فصل می شود.فصل اول: پاداش و کیفر از نظر عقلی و فلسفی که بحث تجسم اعمال در دنیا و برزخ و آخرت را دربرمی گیرد. فصل دوم: پاداش و کیفر از نظر کلامی: که شامل بحثهای وجوب یا عدم پاداش و کیفر، دوام یا انقطاع پاداش و کیفر و تطابق یا عدم تطابق پاداش و کیفر با اعمال را دربرمی گیرد. فصل سوم: پاداش و کیفر از نظر تربیتی، شامل بحثهای ((آثار تربیتی معاد در گفتار دانشمندان و علما اخلاق))، و ((آثار تربیتی معاد در قرآن)) و ((اثر تربیتی ایمان به معاد و پاداش وکیفر در روایات)) می گردد. بخش دوم: پاداش و کیفر در قرآن که دارای سه فصل می باشد.فصل چهارم: پاداش و کیفر با ملاحظه اصناف مردم که بطور اجمال از چند گروه از سعدا و اشقیا صحبت می کند. فصل پنجم: پاداش و کیفر را با ملاحظه ملکات نفسانی بررسی می کد. فصل ششم: بحث از چند نمونه پاداش و کیفر دنیوی را مورد مداقه قرار می دهد.

اساس زندگی اجتماعی، بر پایه‌ی مبادله و داد و ستد است. قرآن کریم درآمدهای مشروع را مایه‌ی قوام جامعه و زینت و آرامش زندگی می‌داند. در آموزه‌های دینی، پاک‌ترین درآمدها از آنِ کسی است که آن را از راه معامله و تجارت سالم به دست آورده باشد، تطفیف و کم‌فروشی از مصادیق آفت درتجارت صحیح و سالم است.کلمات قرآنی همسو با تطفیف؛ بخس، قسطاس، کیل، وزن و خسران می‌باشد، در قرآن کریم، اهل مدین و اصحاب الایکه در زمان شعیب(ع) و اهل مدینه قبل از ورود پیامبر(ص) به این شهر از کم‌فروشانی هستند که در معاملات و کیل و پیمانه بخل می‌ورزیده‌اند. کم فروشی تنها در باب معاملات نیست بلکههر نوع نقصان و کم گذاشتن و عدم رعایت حق و انصاف را شامل می‌شود. از جمله مصادیق کم‌فروشی؛ گران‌فروشی، کم گذاشتن در خدمات و امتیازات، کم‌کاری و بی‌توجهی به حق‌الناس است.از مهم‌ترین حقوق در حیطه‌ی خانواده رعایت متقابل حقوق همسران و والدین و فرزندان است و بی‌توجهی به این حقوق کم‌فروشی محسوب می‌شود.قرآن کریم، بی‌تقوایی، بی‌نمازی، باور نداشتن معاد و حب دنیا را از جمله علل کم‌فروشی شمرده است.در متون دینی برای اصلاح این عیوب راهکارهایی همچون: فهم دقیق حق‌الناس، داشتن وجدان‌کاری و سئولیت‌پذیری، فرهنگ قانون‌گرایی و نظام توانمند نظارتی و قانونی ارائه شده است. خشم و غضب الهی، عدم پذیرش دعا و عبادت، قساوت قلب، کم‌شدن روزی حلال، گسترش ظلم‌و‌ستم‌وفساد، محرومیت از خیر و برکات الهی، عذاب الهی و از بین رفتن اعمال نیک از آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی تطفیف شمرده می‌شود.