جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18137
بررسی و نقد نظریۀ اشاعره در مورد قدیم بودن قرآن و صفت کلام خداوند با توجه به مبانی ملاصدرا
نویسنده:
محمود صیدی، هادی هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حادث یا قدیم بودن قرآن و صفت کلام الهی قدیمی‌ترین بحث الهیاتی در عالم اسلام است که وجه تسمیۀ علم کلام نیز به همین جهت است. با توجه به اینکه اشاعره صفات خداوند را قدیم می‌دانستند، حادث بودن صفت کلام و قرآن را منکر گشتند. اشاعره استدلال‌های متعددی در اثبات قدیم بودن قرآن از جهت کلام نفسی، دارا بودن همۀ صفات کمالی برای خداوند در ازل، خطابات قرآنی و سابق بودن کلام خداوند اقامه می‌نمایند. با وجود این، اثبات کلام نفسی منجر به تعدد قدما و حلول امور نفسانی در ذات خداوند می‌شود و لازمۀ حادث نبودن صفات خداوند، قدیم بودن آنها نیست بلکه صفات خداوند اتحاد مصداقی و اختلاف مفهومی دارند. در برخی از آیات قرآنی جبرئیل از جانب خداوند پیامبران را مورد خطاب قرار می‌دهد. لذا طرف خطاب هنگام وحی همیشه قدیم نیست. با توجه به تشکیکی بودن صفت کلام مانند صفات دیگر، کلام ذاتی مقدم بر فعلی و مجردات سابق بر مراتب مادی و لفظی کلام هستند.
صفحات :
از صفحه 121 تا 131
روابط بینامتنیّت حکمت های نهج البلاغه با آیات قرآن
نویسنده:
مینا جیگاره، زهرا صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
نظریة بینامتنی یا تناصّ، به بررسی متونی می پردازد که متون جدید را پدید می آورند و هر متن ادبی را به منزلة جذب و دگرگون سازیِ دیگر متون گذشته و یا همزمان با آن می داند. روابط بینامتنی(تناصّ) با قرآن در حکمت های نهج البلاغه به طور آشکار قابل مشاهده است. در یک تقسیم بندی تناص به سه نوع تناص اجترار (نفی جزئی)، تناص امتصاص (موازی) و حوار (نفی کلی) تقسیم شده است. عملیات بینامتنی در حکمت های نهج البلاغه نشان می دهد که بیشترین نوع تناص موجود در آن، از نوع تناصّ اجترار است. یعنی امام علی7 گاه از کل آیه و زمانی از قسمتی از آیه و یا کلماتی از آن بهره جسته تا هدف خود را بهتر به مخاطب القا نماید.
صفحات :
از صفحه 9 تا 25
بازخوانی حقیقت تکامل انسان در قرآن بر اساس اندیشه‌های صدرالمتألهین
نویسنده:
مهدیه علوی فر، عبدالحمید فلاح نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی حقیقت انسان و چگونگی تکامل او از جمله مسائل مهم در قرآن کریم و فلسفۀ اسلامی است. ملاصدرا با توجه به نظریۀ حرکت جوهری و با تکیه بر آیاتی که به رجوع تدریجی و صیرورت انسان به سوی الله اشاره دارد، به تبیین تکامل انسان پرداخته است. در آیات قرآن کریم و حکمت متعالیه تکامل انسان در دو بعد روح و جسم امکان‌پذیر است. کمال جسمانی انسان رسیدن به مرحلة تسویه و نفخ روح است، اما تکامل روح انسان از منظر قرآن و حکمت متعالیه به اسبابی همچون کمال عقل نظری و عملی، افاضات ربانی، محبت و عشق، یاد خدا، الهام گرفتن از ملائکه و مدد انسان کامل وابسته است. مقالۀ حاضر به روش توصیفی‌‌ـ‌‌تحلیلی و با توجه به مبانی ملاصدرا، به تبیین اسباب و عوامل تکامل انسان پرداخته و در نهایت به این نتیجه می‌رسد که نهایت تکامل انسان در ورود به مقام عقل بالفعل و فنای فی الله از طریق حرکات ذاتی و تبدلات جوهری امکان‌پذیر است. مصداق بار یافتن به مراحل اعلای تکامل، امام و خلیفۀ الهی بر روی زمین است.
صفحات :
از صفحه 171 تا 184
بررسی مبانی صوفیه در فهم و تاویل قرآن
نویسنده:
بمان علی دهقان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر عموم مسلمانان قرآن کريم مهمترين منبع برای شناخت احکام و معارف اسلامی به شمار می آيد. اما در باره چگونگی فهم اين کلام الهی ميان آنان اختلاف شده و فرق و طوايف مختلف مسلمانان با نگرش و ديدگاه خاص خود به آن نظر و کوشش کرده اند تا معانی آن را دريابند. در اين ميان صوفيه با ديدگاهی متفاوت با اهل حديث و فقهاء و متکلمان اسلامی در صدد فهم و تأويل قرآن بر آمده اند و شيوه صحيح فهم قرآن را طريق باطنی خوانده و ساير شيوه های تفسيری را کم فايده دانسته اند. از طرف ديگر اهل حديث و فقهاء اسلوب صوفيه را در فهم قرآن بدعت و ناروا خوانده اند. در مقاله حاضر به بررسی مبانی صوفيه و عرفا و نيز موضع مخالفان آنها در خصوص فهم و تأويل قرآن پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 109 تا 131
مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری
نویسنده:
مریم محمودی، علی اخلاقی، سمیرا قاسمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن را برگرفته از تأویل و تفسیر آیات و احادیث و یا معجونی از آن دانسته‌اند. حضرات و یا عوالم خمس از اصطلاحات مهم و کلیدی این نحله فکری است که ماهیت قرآنی و کلامی دارد و بزرگانی چون ابن عربی با استناد به آیات قرآن و احادیث آن را طرح و بحث کرده‌اند. در این مقاله حضرات خمس از زبان عرفا شرح و با استناد به آیات و اقوال مفسرین و عرفای بزرگ جنبه قرآنی آن‌ها بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 167
روش‌شناسی تفسیر سیاسی قرآن
نویسنده:
یوسف خانمحمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر، در پی بررسی شاخصه‌های روش‌شناسی تفسیر سیاسی قرآن است. سؤال اصلی پژوهش، چیستی و ویژگی‌های روش‌شناسی این نوع تفسیر است. مدعای مقاله این است که قرآن‌گرایان، با تغییر در روش‌های سنتی تفسیر قرآن و با عرضه روش جدید، به فهم تازه‌ای از قرآن رسیدند که متفاوت از قرآن‌پژوهان پیشین بود. این فهم جدید، با تأکید بر عقل‌گرایی، علم جدید تاریخ، اهداف و مقاصد قرآن، تعامل با واقعیت‌های سیاسی ـ اجتماعی، پرهیز از احادیث ضعیف و عرضه نتایج پژوهش به زبان ساده برای توده مردم و نفی اجماع، شکل گرفت. حاصل پژوهش با این شاخصه‌ها، نشان دادن اسلام اعتدالی و کارآمد در عرصه داخلی و نظام بین‌المللی است. این مقاله بر اساس رویکرد تاریخ فکری‌، با الهام از روش استیوارت هیوز سامان یافته است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 112
معناشناسی تاریخی و توصیفی واژه اسلام در قرآن
نویسنده:
محسن نیک سخن قمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی تاریخی وتوصیفی واژه اسلام در قرآن کریم عنوان پایان نامه ای است که در 5 فصل تهیه وتنظیم شده است فصل اول این پژوهش شامل کلیاتی پیرامون مباحث معناشناسی و تاریخچه ی آن و تعریف اصطلاحات می باشد .در فصل دوم معناشناسی تاریخی لفظ اسلام درسه دوره جاهلی، عصر نزول و پس از عصر نزول مورد بررسی قرآنی، روائی تاریخی ، لغوی و ... قرار گرفته است و در پایان این فصل به این نتیجه دست می یابیم که لفظ اسلام با گذر از دوره جاهلی و ورود به دوره نزول قرآن دچار تطور معنائی و به عبارت بهتر دچار تعدد معنا گردیده است که علاوه بر حفظ معنای تسلیم که قبل از ظهور دین اسلام شامل آن می شده است با نزول قرآن کریم معنای خاص دین اسلام نیز بر ان افزوده شده است و تا زمان حال نیز این تعدد معنا را حفظ کرده است.در 3 فصل دیگر پایان نامه به بررسی توصیفی واژه اسلام در قرآن کریم و دیگر مشتقات سلم مانند سلام، سلیم، استسلام، سالم و ... پرداخته ایم که در فصل سوم و چهارمبه بررسی توصیفی واژه اسلام و ومشتقات آن مانند مسلم، مسلمات و .. در آیات مکی و مدنیاشاره شده و تمام آیات مورد بررسی قرار گرفته تا مراد خداوند از لفظ اسلام در قرآن کریم مشخص گردد و می توان در نتیجه گیری این فصل این گونه گفت که در آیات قرآن گاهی لفظ اسلام در معنای تسلیم به کار رفته است و گاهی نیز در معنای دین اسلام مورد استفاده قرار گرفته است.در فصلهای چهارم و پنجم نیز مشتقات دیگر سلم مورد مطالعه قرار گرفته اند.
نقش تغییر علّت در تأویل قصص قرآنی در متون عرفانی
نویسنده:
رحمان مشتاق مهر، فرهاد محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
روش عارفان در بیانِ اندیشه­های عرفانی و مفاهیم سیروسلوک بیشتر مبتنی‌بر نقل حکایت­هایی از گذشتگان است که گهگاه متناسب با موضوع، تغییراتی در اصل آنها ایجاد می­کنند تا معنی مورد نظر خود را با آن بیان کنند. بنابراین در روش‌شناسی تأویلِ عارفان از داستان­ها، توجّه به نوعِ تغییری که آنها در روایتِ اصلیِ حادثه­ها ایجاد می­کنند، اهمیّت بسزایی دارد. مهم‌ترین‌ تغییری که آنها در داستان­ها ایجاد می­کنند، «جابه‌جایی و تغییر علّت اولیّه»­­ای است که باعث ایجاد حادثه و شکل­گیری داستان شده‌است. این تغییر علّت، خود باعث تغییرات اساسی در دیگر ­اجزا و عناصر داستان و دگرگونی ساختار کلّی آن می­شود و بافت و زمینه­­ای که در داستان به وجود می­آورد کاملاً با بافت و زمینۀ قبلی آن متفاوت می‌گردد. در این نوشتار، نخست به اهمیّتِ «علّت» و نقش آن در نوع و چگونگی عناصر داستان اشاره می­کنیم، سپس به ذکر چند نمونه از برداشت­های عرفانی عارفان از داستان‌ها که با تغییر علّت اصلی آنها، تغییرات دیگری نیز در درون روایت به وجود آمده‌است، می‌پردازیم.
صفحات :
از صفحه 37 تا 59
منهجيه النقد التاريخی بين الكتاب المقدس و القرآن الکريم عند أركون
نویسنده:
قاسم الکعبی
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
صفحات :
از صفحه 111 تا 134
عقل و قلمرو آن در شناخت حقایق از دیدگاه ملاصدرا و تطبیق آن با قرآن کریم
نویسنده:
زهرا خیراللهی، احمد احمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عقل یکی از ابزارهای بسیار مهم شناخت است از آنجا که فیلسوف ،عالم علوم تجربی، عالم علوم انسانی وعلوم دینی وهمه شاخه های علوم وحتی مردم عادی با عقل سروکار دارند، لذا شناخت خود عقل که به چه معناست، داده های آن از کجا تأمین می شوند ، و حدود و قلمرو آن تا کجاست ؟ و نیز رفع ابهامهایی که در این ارتباط وجود دارد، یکی از نیازهای اساسی و مهم است. به همین دلیل این موضوع که در قرآن کریم مورد توجه بوده و در فلسفه صدرالمتألهین نیز جایگاه بلندی دارد مورد بررسی این پژوهش قرار گرفته است. این نوشتار در صدد است ازسویی ثابت کند که در قرآن عقل به معنای فهم است و داده‏های آن از حس و فراحس دریافت می‏شود و از سوی دیگر احاطه و محدوده شناخت و توانایی عقل را از دیدگاه قرآن معین می‏کند و همچنین با بررسی مفهوم عقل و نقش آن در شناخت حقایق و محدوده آن در فلسفه صدرالمتألهین، مشخص می‏گردد که در این موضوع، دیدگاه وی به مفهوم قرآنی عقل نزدیک است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
  • تعداد رکورد ها : 18137