جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫يکي از مباحث مهم حقوقي در اسلام، حقوق زن است. اين پژوهش در سه بخش، حقوق زن را در قرآن بررسي کرده و با حقوق زن در کشور تاجيکستان مقايسه نموده است. منابع اسلامي بين زن و مرد، از جهت انسانيت تفاوتي قائل نيست و عدالت محور است و تفاوت موجود در بعضي موارد هم به خاطر عدالت است. اما در قوانين تاجيکستان، تساوي و تشابه و برابري آن دو، از هر جهت است. بنابراين، اطلاق تساوي در دو رويکرد، اشتراک لفظي است. از نظر قرآن، نفقه زن بر عهده شوهر است؛ اما در قوانين تاجيکستان، پرداخت نفقه وظيفه هرکدام از زن و شوهر است و در صورت معلول بودن شوهر يا عدم امکان فعاليت جسمي شوهر، زن بايد او را تأمين کند. از نظر قرآن، مرد هيچگونه تسلط اقتصادي بر زن ندارد؛ اما طبق قوانين تاجيکستان، زن و مرد بايد با هم کار کرده و حق استفاده از امکانات خود را داشته باشند. در مورد نصف بودن سهمالارث زن، به روشني مواد قوانين ارث تاجيکستان با اسلام مخالفت دارد و اصل در آن، برابري زن و مرد است. بر اساس قرآن، زن در برابر مهر و نفقه، کليه اوقات و استمتاعات خود را در اختيار مرد قرار ميدهد. اما در قوانين تاجيکستان، «برابري» اصل اساسي در روابط ميان زوجين است. بيشتر موارد صحت و ممنوعيت ازدواج در اسلام، در تاجيکستان عملي ميگردد. از نظر اسلام، حق طلاق يک طرفه است؛ ولي در قوانين تاجيکستان، با رضايت دو طرف يا درخواست يکي از آنها، طلاق صورت ميگيرد. براساس قوانين اسلام، اشتغال و خروج زن بايد با موافقت شوهر باشد؛ ولي طبق قانون تاجيکستان، اين گونه نيست. قرآن براي زن، استقلال و مسئوليت سياسي و حق تعيين سياست کشور و جامعه و تعيين رهبري قائل است و به جز چند مسئوليت خاص مردان، زن ميتواند عهدهدار ساير مسئوليتها شود. البته قانون تاجيکستان، بر مبناي برابري زن و مرد، قضاوت نموده است.

‫چکيده : پژوهش حاضر، تأثير تشويق وتنبيه بهنگام و صحيح در تربيت کودکان و نوجوانان را بررسيده و سيره معصومين( به عنوان اسوه کامل تربيتي را بيان مي‌کند. نويسنده در چهار فصل ابعاد مختلف اين مسأله را شرح مي‌دهد. در فصل اول ضمن بيان مسأله و طرح پرسش‌هاي تحقيق، فرضيه‌ها، اهداف و قلمرو تحقيق، به تبيين نظام تشويق و تنبيه در قرآن و سنت پرداخته و اهميت و نقش تشويق و هدف از آن‌ها در امر تربيت را منعکس مي‌سازد. وي در فصل دوم با اشاره به انواع تشويق و تنبيه به صورت عمومي و فردي، نکات مهمي که ‌بايد در تشويق و تنبيه رعايت شود، با توجه به آيات قرآن و روايات باز گفته و ديدگاه‌هاي موافقان و مخالفان تشويق و تنبيه مطرح و نقد کرده است. در فصل سوم آثار و پيامدهاي تشويق و تنبيه و آفات تشويق و تنبيه نابجا و عوارض ضد تربيتي آن‌ها را بررسيده و نتيجه مي‌گيرد: قبل از انجام هر کار تربيتي بايد نخست، از آن شناخت کامل و انگيزه لازم و کافي داشت و سپس دست به عمل زد. فصل چهارم به مراحل و شيوه‌هاي تشويق و تنبيه در قرآن و سنت اختصاص دارد و از روش‌هاي تحسين، رضامندي، دعا کردن در حق متربي و تحريص وي به روش‌هاي مالي و... و سرانجام استفاده از راه‌هاي عاطفي و روحي و مراحل تنبيه همچون: تغافل، انتساب به غفلت و سهو و انذار و تنبيه بدني، سخن رفته و سيره معصومين( در باب شرايط و موقعيت‌هاي ويژه تشويق و تنبيه کودکان و نوجوانان و اصلاح عملکرد آنان از اين روش، شرح داده شده است.

---

---

‫يکي از مسلکهاي فقهي در ميان شيعيان، اخباريگري است. اخباريها در رابطه با تفسير قرآن، بر اساس مباني خاص خود، روش تفسيري خاصي را اتخاذ کردهاند. اين پژوهش در چهار فصل، به نقد و بررسي مباني و روش آنها پرداخته است. مکتب اخباريگري آثار مثبت و منفي فراواني داشته است. از آثار مثبت آن ميتوان به تأليف برخي جوامع روايي شيعه اشاره نمود. دانشمندان اخباري به دو گروه افراطي و معتدل تقسيم ميشوند. اخباريهاي افراطي متأثر از روايات «نهي از تفسير به رأي» و ادله ديگر، تفسير قرآن را جز با استناد به روايات جايز نميدانند. ولي اخباريان معتدل، تفسير قرآن را با رعايت اصول و قواعد تفسير مجاز ميدانند. اخباريها متواتر بودن قرآن را از مسلمات و ضروري دين ميدانند؛ به جز بعضي از اخباريها که قرآن را متواتر نميدانند. اخباريها به جز برخي از آنان، قائل به عدم تحريف قرآن هستند. عمدهترين دليل بعضي بر تحريف قرآن، برخي از روايات است که به لحاظ دلالت و سند مشکل دارند. اين روايات نقد و بررسي شده است و عدم تحريف قرآن، با عقل و نقل ثابت شده است. اعجاز قرآن نيز يکي از مسلّمات در ميان مسلمانان است که اخباريان نيز به آن باور دارند؛ گرچه در آثار آنها، مطلب زيادي در اين زمينه به چشم نميخورد. بعضي از اخباريها قائل به عدم امکان تفسير قرآن هستند. دلايل امکان فهم قرآن ارائه شده و دلايل اخباريها نقد و بررسي شده است. همچنين اخباريهاي افراطي قائل به عدم جواز تفسير قرآن هستند و براي اين مدعا دلايلي را ارائه کردهاند که دلايل جواز تفسير قرآن نيز ارائه شده و ادله قائلان به عدم جواز، نقد و بررسي شده است. از ميان روشهاي تفسيري، اخباري ها تفسير روايي را برگزيدهاند. اخباريهاي افراطي تفسير قرآن را منحصر به معصومان( ميدانند؛ ولي اخباريهاي معتدل، تفسير با عقل را بدون کمک گرفتن از معصومان(، تفسير به رأي ميدانند. اخباريها دلايلي را بر نقد تفسير اجتهادي ارائه کردهاند که در اين پژوهش نقد و بررسي شده است.