جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پایان نامه، (اصطلا حات از دیدگاه قرآن کریم) است. در این خصوص، ابتدای بحث به واژه شناسی اصلاح اختصاص داده شده است. و چون کلمه افساد، در اکثر آیات و روایات به عنوان کلمه متضاد اصلاح آورده شده، به واژه شناسی این کلمه نیز توجه شده است. سپس، جایگاه اصلاحات بررسی شده است. در ادامه، اقسام اصلاحات اعم از فردی، خا نوادگی، واجتماعی آمده است و پس از آن بعضی از روشهای اصلاحی نیز مطرح شده است. در خاتمه نیز به پاره ای از ویژگیهای مصلح اشاره شده و اصلا حاتی که در روزگار حضرت مهدی (عج) انجام خواهد شد، توصیف شده است.

آنچه که در این رساله تقدیم می گردد بیان کلی و مختصری از اصول دعوت از دیدگاه قرآن و سنت می باشد. رساله را با بیان مفاهیم کلی موضوع شروع و سپس به جوانب مختلف آن؛ از جمله: حکم آن، جایگاه آن در قرآن و سنت و سپس مطرح کردن شبهه ای در این راستا و پاسخگویی به آن و بعد بیان راه دعوت و جوانب مختلف آن پرداخته و در بخش دوم به بیان ارکان موضوع که داعی و مدعو و محتوای دعوت می باشد پرداخته ام و در بخش بعدی روشهای دعوت را ذکر و سرانجام با بیان مصادر و منابع اصلی دعوت و ذکر منابع و مآخذ رساله را خاتمه داده ام.

در پایان نامه حاضر پس از تعریف عدل و معانی لغوی آن مباحثی در چهار فصل به این شرح آمده است: فصل اول، اعتدال در امور نفسی شامل موضوعات: ایمان و اعتقاد، انواع ایمان، اعتدال در اخلاق، مفهوم حد وسط و مصادیق آن، مفهوم مستقیم و استقامت در قرآن، اعتدال در گفتار، قول معروف، قول کریم، قول لین، اعتدال در راه رفتن، اعتدال در مجالست و همنشینی، ملاک های دوستی از نظر قرآن مجید، اعتدال در انفاق، اقتصاد و میانه روی در عبادت؛ فصل دوم، اعتدال و میانه روی در امور اقتصادی: پرهیز از دنیا در آینه آیات و روایات، دنیای پسندیده در آینه آیات و روایات، تفصیل و تحلیل مسأله و توجیه آیات، اعتدال در معیشت، آداب ضیافت در قرآن و حدیث، تعریف پوشش و رعایت اعتدال در لباس، مد لباس از دیدگاه قرآن و حدیث، اعتدال در مسکن؛ فصل سوم، اسراف و تبذیر و پیامدهای آن، اسراف از دیدگاه قرآن؛ فصل چهارم، بهترین نمونه در اعتدال و میانه روی، سیره و سنن پیامبر(ص)، آداب دعا و قرائت قرآن.

حروف جاره به لحاظ داشتن وضعیتی خاص در میان حروف، برای ایجاد معانی خود، نیازمند ارتباط با دو لفظ دیگرند. از این پدیده نحویان با عنوان «تعلق حروف جر» تعبیر کرده اند. با عنایت به این مناط نیاز نداشتن حروف جری که به صورت زاید، و یا احیانا در دیگر معانی به کار می روند، نیز استعمال غیر حرفی برخی از این حروف، تفسیر می گردد. در بیشتر موارد، تعیین متعلق به آسانی صورت می گیرد. اما گاه استفاده از حروف جر، در کلام از حالتی غیر معمول برخوردار بوده که در این مورد قرائن عقلی و نقلی و احیانا سیاق و جز آن، مفسر را برای تعیین متعلق کمک می کند. یافتن و تعیین متعلق این حروف در درک صحیح معنا تاثیر گذار است و گاه با تعیین متعلقات گوناگون، عبارت به چند وجه، قرائت می شود.

کتاب "" بیان معانی الفاظ القرآن "" تصنیف علی ابن عبدالله بن عباس ( فو : 118 ه.ق)- که در ضمن مجموعه ای مخلوط از رسائل قرآنی است – در اصطلاح قرآن پژوهان ، در فن وجوه و نظائر قرآن کریم است . این کتاب ، اثری مستقل و ارزشمند در این زمینه به شمارمی آید و در آن ، وجوه معنایی 72 واژه از قرآن آمده است . دانشمندان ، کهن ترین اثر در این فن کتاب را "" الاشباه و النظائر "" مقاتل ابن سلیمان بلخی (فو : 150 ه.ق.) میدانند و در این نظر ، همداستانند . اگر صحت انتساب رساله مذکور به علی بن عبدالله بن عباس ، ثابت شود باید آن را کهن ترین نگاشته در این زمینه به حساب آورد که به نوبه خود ، ارزشی ویژه خواهد داشت . هیچ کدام از پنج نفری که در مصادر تراجم و رجال به این نام و نام پدر و جد ، نامبرده اند ، صاحب تالیف ، شمرده نشده اند ، با این وصف می توان قراین متعدد درون متنی و برون متنی برای صحت انتساب این رساله به علی بن عبدالله بن عباس ، اقامه کرد .

اگرچه عنوان این پایان نامه اثبات صانع است، لکن نظر به اینکه از جانبی مشرکان صانع را باور داشتند،منتها برای او شریکانی قائل بودند و از جانب دیگربیشتر آیات قرآن در اثبات توحید است، در این پایان نامه آیات مذکور نیز مورد بررسی قرار گرفته اند.نخست براهین اثبات صانع، سپس گوناگونی موجودات جهان، زان پس نظم و هماهنگی حاکم بر جهان وسرانجام وجود حس مذهبی در انسان بیان شده است ومناسب هر یک از این مضامین و موضوعات آیاتی ازقرآن کریم شاهد گرفته شده است.

پایان نامه حاضر در سه فصل به بررسی موضوع می پردازد. فصل اول که با عنوان علم تفسیر است در مورد تفسیر در لغت و در اصطلاح، فرق بین تفسیر و تأویل، اهمیت تفسیر و اقسام آن بحث می کند. در فصل دوم که تحت آداب تفسیر است، آداب نفسانی و خصوصیات شخصیتی مفسر، جلوه های هنری و آداب ضروری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. در فصل سوم منابع نقلی و عقلی و منبع لغوی و زبانشناسی تفسیر مورد بررسی قرار گرفته است.

این رساله به دو بخش کلی تقسیم شده است: بحش اول شامل مطالبی در باب اسامی پیامبر در قرآن اولین فرزندان مهاجرین و انصار که به نام محمد موسوم شدند چه کسی پیامبر را موسوم به محمد کرد برکت و فضیلت نام محمد ارزش نام محمد در نزد علمای اسلام نام مبارک محمد در چهار سوره قرآنی فرق بین رسول و نبی اخبار حضرت مسیح از آمدن خاتم الانبیاء و معنی فارقلیط است. بخش دوم هم شامل القاب و اسامی پیامبر (ص) در قرآن می باشدمانند: منادی خاتم النبین داعی الله مصدق مذکر مدتر مزمل یس طه بینه برهان امی و... است.

تجاوز از حد را در رفتار و اعمال انسان «اسراف»گویند. در آموزه های زندگی ساز اسلام، اسراف یکسره ممنوع است، و این ممنوعیت همه ابعاد زندگی انسان رافرا می گیرد؛ یعنی همه مردم در تمام شؤون و در هرزمان و مکان موظفند اصل عدم اسراف را رعایت کنند.نعمتهای الهی امانتهایی هستند که خداوند برای رشد وتعالی انسانها در اختیار آنها نهاده است؛ پس بهره برداری از نعمتها باید همسو با اوامر الهی و در جهت سعادت جاودانی انسان باشد. اسراف برهم زننده اعتدال و به وجود آورنده فساد در عالم است. البته، این فساد درامور فردی زودتر از جنبه اجتماعی اصلاح خواهد شد.تعالیم حیات بخش اسلام راه نجات انسانها را از چنین معضلی در اعتدال و میانه روی می داند. اسلام در همه امور دینی و دنیوی اعتدال و دوری از افراز و تفریط راتوصیه می کند. اگر اسراف را نمی پسندد نقطه مقابل آن یعنی تفریط را هم روا نمی دارد و تنها امتیاز و برتری رادر رعایت اعتدال یا حد میانه می داند. در این پایان نامه بیشترین سعی نویسنده تبیین و توضیح این مدعابراساس معارف قرآن و حدیث است.

(نگرشی بر زمینه های تفسیری، روایی، فقهی،تاریخی، فتوای امام خمینی درباره نویسنده مرتد کتاب آیه های شیطانی.)در این تحقیق ثابت شد است که اولا، موضوع استخفاف و استهزاء مقدسات حربه ای در دست همه منکران و معاندان در برابر دعوت روشنگر ورهایی بخش پیامبران آسمانی بوده است. آنها هرگاه پوچی و بطلان باورهای خود را در برابر انوار وحی ملاحظه کرده اند و به ناتوانی در مقابله منطقی با وحی واقف گردیده اند به خرده گیری و سبک انگاری مقدسات دین روی آورده اند. ثانیا، سیره عملی پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله و مسلمانان راستین صدر اسلام، دفاع ازمبانی و مقدسات مذهبی بوده است و با غیرت و حمیت با اهانتها و هتک حرمتها برخورد کرده اند. ثالثا، بابررسی دقیق منابع تفسیری، روایی، فقهی، و تاریخی اسلام، نزدیکی دیدگاههای فریقین شیعه و سنی وحمیت های دینی آنان جلوه گر می شود و می توان استنباط و استدلال نمود که کافه مسلمین یک آرمان وبرنامه عملی مشترک در مقابله با این اهانتها دارند.فتوای مشهور امام خمینی درباره نویسنده کتاب آیه های شیطانی همسویی و هماهنگی کامل با سنت پیامبر صلی الله علیه وآله و سیره همه مسلمانان راستین تاریخ اسلام دارد.