جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شفاعت مختص به خداى متعال مى‌ باشد و دليل آن آياتى كه در قرآن آمده است يا شفاعت مخصوص كسانى است كه خدا به آنها اذن داده باشد و به شفاعت آنها راضى باشد اما با شرايط خاص كه يكى از شفعاء، نبى اكرم اسلام (ص) مى‌ باشد و اين مسئله مورد اتفاق همه علماء اسلام مى‌ باشد با اينكه در فروع آن باهم اختلافى دارند. اين مسئله از زمان پيامبر اكرم (ص) تا زمانهاى بعد روش مسلمانان درخواست شفاعت از شافعان راستين بوده و پيوسته از آنان در حال حيات و سمات درخواست شفاعت مى‌ كردند تا اينكه در قرن‌ هفتم ابن تیميّه با اين روش مستمر ميان مسلمانان مخالفت كرد و گفت: «پروردگارا: پيامبر و ديگر بندگان صالح خود را شفيعان ما در روز قيامت قرار ده ولى ما حق نداريم بگوئيم اى پيامبر خدا، يا اى ولى خدا، در حقّ من شفاعت نما زيرا شفاعت چيزى است كه جز خدا كسى بر آن قادر نيست هرگاه چنين چيزى را از پيامبر كه در برزخ به سر مى‌ برد بخواهى شرك ورزيده‌اى.» و سه قرن بعد عبدالوهاب مجدّدا شفاعت از شافعان راستين را تحريم كرده و درخواست‌ كننده را مشرك و عمل او را شرك ناميد. آية الله سبحانى با نوشتن اين كتاب درصدد هستند كه اين نظريه را كه ابن تیميّه ابراز كرده مورد بررسى و تحليل قرار دهد و اوّل آراء انديشمندان اسلام از همه مذاهب اسلام را مى‌ آورد و سپس شفاعت را از منظر قرآن كريم كه به دو قسم شفاعت مقبوله و شفاعت مردوده است مورد كنكاش قرار مي دهد و سپس حقيقت شفاعت را ذكر مى‌ كند و علّت اينكه چرا شفاعت جعل شد را مى‌ آورد و بعد آثار شفاعت و ماذونين به شفاعت را نوشته و سپس اشكالات و سوالاتى (5 مورد) كه در مورد شفاعت است را مطرح مى‌ كند و آخر روايات و احاديث شفاعت كه 50 روايت از اهل سنّت و 62 روايت كه از شيعه مى‌ باشد مى‌ آورد. آنچه كه بايد به آن توجه داشت اينكه استاد در تمامى كتاب در مقام ردّ يا اثبات مطالب از ادله‌ اى كه مورد اعتماد و پذيرش است (قرآن كريم و روايات صحيح) استفاده مى‌ كند.

کتاب «ما روی فی سهو النبی (ص) و نومه عن الصلاة» تالیف علی کورانی، به بررسی یکی از موضوعات مهم در رابطه با عصمت پیامبر (ص) یعنی مسئله سهو النبی (ص) می پردازد. مولف در این کتاب سعی دارد تا روایاتی که پیرامون این مسئله وارد شده است را مورد بررسی قرار دهد و روایاتی که در موضوعاتی مانند: فراموشی نبی (ص) و خواندن دو رکعت به جای چهار رکعت در نماز عشاء، شک در عدد رکعات، پنج رکعتی خواندن نماز ظهر از جانب نبی (ص) و دیگر موضوعات مرتبط وارد شده است را مطرح می سازد و هم چنین رای علما در پاره ای از این روایات و عکس العمل فقها در برخورد با این نوع از روایات را مورد بررسی قرار می دهد.

«ایمان و کفر»، در واقع ترجمۀ کتاب ایمان و کفر بحارالانوار است که در سال 1360 ش توسط جناب آقاى عزیزاللّه عطاردى براى استفاده فارسى زبانان، از عربى به فارسى برگردانده شده است. آقاى عزیز اللّه عطاردى سعى کرده‌ اند، ترجمه‌ اى دقیق از روایات ارائه دهند، به طورى که معناى کامل و قابل استفاده‌ اى از روایات در ترجمه آمده باشد، به همین منظور روایاتى که به اندازه کافى گویا نیستند و احتیاج به توضیح دارند و مرحوم علاّمه مجلسى (ره) در ذیل روایت توضیحاتى آورده است، در متن ترجمه وارد کرده و با همین دیدگاه روایت را ترجمه نموده‌ اند. مترجم مقدمه‌ اى مفصل در ابتداى جلد اول کتاب ایمان و کفر آورده است که شامل بخش‌ هایى همچون تاریخچه حدیث، بیان مراکز حدیثى، مؤلفان کتب حدیثى، زندگینامه علاّمه مجلسى (ره) و توضیحاتى از ترجمه جلد پانزدهم که کتاب حاضر است، مى‌ باشد.

«عدم سهو النبي» تأليف شيخ مفيد، ابو عبد الله، محمد بن محمد بن نعمان عكبرى بغدادى است. اين كتاب، به زبان عربى است و به بررسى مسئله سهو النبى (ص) پرداخته است. مسئله سهو النبى، در حقيقت سؤالى است كه آيا پيامبر اسلام، حضرت محمد (ص) مانند ديگر مردم، دچار فراموشى مى‌ گشته و اشتباه و خطا مرتكب مى‌ شده است يا نه؟ اين كتاب، مانند ديگر تأليفات شيخ مفيد، در ميان ديگر تأليفات علماى شيعه، از ارزش و اعتبار والايى برخوردار است و مورد توجه و عنايت علما و انديشمندان جهان اسلام قرار گرفته است. شيخ مفيد، اين كتاب را مانند ديگر كتاب‌ هاى كلامى خود، همراه با استدلال‌ هاى عقلى و شرعى نگاشته است. وى، در اين كتاب، با استدلال به حكم عقل و استناد به آيات قرآن، به بررسى مسئله سهو النبى پرداخته و آن را به عنوان يك نظريه انحرافى عنوان كرده و ردّ نموده است.

کتاب «سفینۀ النجاة» از جمله آثار مرحوم ملا محسن فیض کاشانی رحمۀ االله علیه به زبان عربی می باشد. مؤلف خود علت تالیف چنین اثري را اثبات این نکته می داند که ادله احکام شرعیه فقط کتاب و سنت می باشند و راهی بر اجماع و دیگر ادله وجود ندارد همان گونه که ملاحظه می شود این نظریه تمایلات اخباري آن بزرگوار را نشان می دهد. کتاب حاضر از یک مقدمه کوتاه، دوازده فصل و یک خاتمه تشکیل یافته است. مؤلف در فصل اول کتاب بر این نکته تاکید دارد که ادله شرعیه در نزد امامیه منحصر در قرآن و حدیث بوده و استناد به اجماع باطل می باشد. آن چه در فصل دوم مد نظر است تاریخچه تمسک به اجماع به عنوان یکی از ادله شرعیه در میان امامیه می باشد. فیض در فصل سوم رساله اشاره اي به پیدایش اجتهاد و اصولی گري از زمان مرحوم وحید بهبهانی رحمۀ االله علیه و به دست وي نموده و آن را خطري بزرگ براي شیعه می شمارد که باعث رو آوردن مردم و علما به مکتب ائمه اربعه اهل تسنن شد. در فصل سوم مؤلف تمام حقایق و وقایع عالم را بالخصوص یا به طور عام داراي نص از معصوم علیه السلام می داند. و در فصل هاي بعدي کتاب به مسائلی چون جواز تقلید از مجتهد میت، عمل به ظن، منحصر دانستن ادله شرعیه در شنیدن از معصوم (ع)، ذم اجتهاد و مخالفت با آن و اشاره به مفسده هاي آن می پردازد.

«معانى الاخبار شیخ صدوق»، که ترجمه آن توسط آقاى شیخ عبدالعلى محمدى شاهرودى به انجام رسیده است، کتابى است در بیان احادیث غریب و اخبار مشکل که از ائمه (ع) وارد شده است و به تعبیر استاد عالى قدر على‏ اکبر غفارى (ره) این کتاب به منزله قاموس و فرهنگى است. در فهم کلمات ائمه (ع) و معانى واژگان حدیثى نیز اثرى خوب، داراى انسجام و فوائد بسیارى است. در اغلب ترجمه‏ هایى که از متون ارائه مى ‏گردد، مترجم سعى مى کند که مقصود و مرام صاحب اثر را به زبان دیگر و در قالب دیگر به مخاطب انتقال دهد. براى رسیدن به این هدف مترجمان شیوه ‏هاى گوناگونى را به کار مى ‏گیرند. یکى از شیوه‏ ها آن است که مترجم بدون توجه به نظم و سیاق کلام هماهنگ با قواعد دستورى و ساختار جمله زبان مقصد، معنا و مراد را در قالب زبان مقصد بیان دارد. در این شیوه مترجم سعى بر آن دارد که بدون اطاله مطالب و بى‏ کم و کاست معناى عبارت اصلى را با توجه به مسائل مختلف فرهنگى، به عبارات منظم و مطابق با قواعد دستورى زبان مقصد بیان دارد. این شیوه که در میان اهل فن به ترجمه آزاد (و به تعبیر برخى ترجمه محتوایى) معروف است، مورد اعتماد بوده و به تناسب قدرت و مهارت مترجم و آشنایى ‏اش با ظرائف و دقائق هر دو زبان متفاوت مى ‏باشد. به نظر مى‏ رسد که ترجمه حاضر توانسته است، بخش قابل توجه کاستى موجود در ترجمه ‏هاى دیگر را جبران کند و زمینه ‏اى فراهم آورد که خوانندگان و دوست داران روایات اهل بیت (ع) به راحتى بتوانند از فرمایشات آن بزرگواران به زبان فارسى روان بهره برند و واقعیت آن است، همان طور که مترجم محترم در مقدمه کتاب دلیلى که براى ضرورت ترجمه ذکر کرده تا حد امکان پاى ‏بند بوده است و سعى کرده براى عمل به آن تمام تلاش خویش را به کار بندد. ترجمه عبارت‏ ها به صورت روان و همه فهم است و کم‏تر موردى مى‏ توان یافت که از این قاعده بیرون بوده باشد. لذا مترجم اگر توضیحى در فهم روایت لازم دیده است، مطالب خود را بین کروشه ([]) قرار داده است. یکى دیگر از مزایاى این ترجمه، استفاده مترجم از نسخه طبع مکتبة الصدوق تصحیح دانشمند و فاضل استاد على ‏اکبر غفارى است. ایشان با ذکر اختلاف عبارات در نسخه‏ ها، شرح کلمات دشوار و غریب حدیثى و ذکر استنادهاى بیشتر براى احادیث کمک شایان توجهى به بهره‏ گیرى از این اثر نموده است. این ترجمه مانند غالب ترجمه‏ هاى دیگر داراى مقدمه ‏اى 18 صفحه مى‏ باشد که مترجم در آن ارائه نگرشى به تاریخ منع کتابت حدیث و توطئه‏ هایى که در این زمینه صورت گرفت؛ ولى علی رغم همه آن مشکلات شیعیان به حفظ و نگهدارى کتب و بدست آوردن حدیث و تدوین آنها تلاش بى ‏وقفه و پی‏گیرى مبذول داشته و مجموعه هاى ارزنده ‏اى در دسترس جامعه اسلامى گذارده ‏اند و در ادامه مقدمه نیز زندگى ‏نامه و مقام علمى شیخ صدوق (ره) در میان علماى اسلام مطالب سودمندى بیان شده است.

کتاب «مائةُ مَنْقَبَة» معروف به فضائل ابن شاذان کتابی است تالیف ابوالحسن محمد بن احمد بن علی، معروف به ابن شاذان قمی و از بزرگان شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری است. در این کتاب، صد کرامت و فضیلت درباره حضرت علی (ع) برگرفته از منابع مختلف، ذکر شده است. مؤلف از میان اخبار متعدد، یک‌ صد روایت را گلچین کرده و این امر باعث شده روایاتی بسیار زیبا و بشارت دهنده به شیعیان جمع‌ آوری گردد. مهم‌ تر از آن، مقبولیت کتاب نزد مخالفان است. چنانکه بزرگانی از اهل تسنن به آن اعتماد کرده و مطالب و روایات آن را در کتاب‌ هایشان آورده‌ اند.

ثواب الاعمال و عقاب الاعمال شیخ صدوق (ره) به اهتمام محمدعلى مجاهدى با نام پاداش نیکى‌ ها و کیفر گناهان به فارسى ترجمه شده است. این کتاب یکى از کتب ارزشمند حدیثى است که با خواندن آن انسان را به اعمال خیر تشویق و از کارهاى ناپسند و زشت نهى مى‌ نماید. مترجم کتاب با آوردن متن عربی و فارسی در یک صفحه و اعراب گذاری متن احادیث تطبیق را برای خوانندگان بسیار سهل نموده است و بر آن بوده است که با رعایت این اصول ترجمه‌ ای بدست دهد که بیش از پیش مورد استفاده و مطالعه عموم فارسی زبانان قرار گیرد و تا حد زیادی توانسته در این زمینه موفقیت بدست آورد.

«ولایت فقیه در حکومت اسلام» تألیف آیت الله سید محمد حسین حسینی تهرانی است که به همت محسن سعیدیان و محمد حسین راجی تنظیم و تدوین شده است. این کتاب درباره حکومت اسلامى و ولایت فقیه و حدود و شرایط آن است. این کتاب که حاصل درس‌ هاى نویسنده است، با استفاده از آیات قرآن و روایات و شواهد تاریخى و اجتماعى به مباحث فقهى و علمى و دلایل ولایت فقیه و شرایط و موانع آن و حقیقت ولایت امام و فقیه عادل و نحوه حکومت آنها در اسلام در چهار جلد پرداخته است. برخى از مطالب کتاب، جدید است و سابقه قبلى ندارد. مهم‌ ترین ویژگى کتاب رویکرد معارفى و مطالب عرفانى مرتبط با آن است.

«رسالة الحقوق» از آثار جاودان، ماندگار، پر ارج و گران‌ مایه ای است که از سید الساجدین امام زین العابدین علی بن الحسین بن علی بن ابی‌ طالب علیهم‌ السلام برای شیعیان به یادگار مانده است و همواره مورد توجه بوده و هست. «رسالة الحقوق» عنوان حدیثی طولانی از امام است كه حاوی بیش از ۵۰ تکلیف و وظیفه مؤمن نسبت به ديگران است. «رسالة الحقوق» همچون درسنامه اخلاقی مؤمن در حوزه روابط فردی و اجتماعی است. وظایف فرزند در برابر پدر، مادر، وظایف همسران نسبت به یکدیگر و فرزندان و نیز وظیفه همسایه، استاد، شاگرد، امام جماعت، حكومت از جمله موضوعات این رساله است. به دلیل جایگاه خاص و محتوای جامع «رسالة الحقوق»، ترجمه ها و شرح‌ های متعددی بر آن نوشته و منتشر شده است.