جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2442
تأمّلی در نظریه علامه طباطبائی در مفهوم امامت در آیه ابتلا
نویسنده:
محمدحسین فاریاب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«امام» در لغت به معنای پیشوا و رئیس است که در قرآن کریم به دفعات به کار رفته و آیه ابتلا از جمله موارد آن است. از دیرباز نظریاتی گوناگون درباره مفهوم امام در این آیه ارائه شده است که نظریه علّامه طباطبائی در نوع خود به لحاظ روش شناسی تفسیری بی مانند است. آنچه در این نوشتار می آید نقد و بررسی دیدگاه ایشان درباره مفهوم امام در آیه ابتلاست. نویسنده، در نقد و بررسی دیدگاه ایشان از روش تفسیری قرآن به قرآن و نیز تکیه بر روایات معتبر و رسیده از امامان معصوم(ع) استفاده می کند. بر اساس مهم ترین یافته های این تحقیق، دیدگاه ایشان اگرچه مورد پذیرش مفسّران دیگری نیز قرار گرفته است، همراه با ابهاماتی است که در نظریه ایشان، پاسخ به آنها دیده نمی شود.
صفحات :
از صفحه 45 تا 74
تفسیر عرفانی آموزه امامت در اندیشه شیعی
نویسنده:
محمد مهدی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با پیدایش نظامهای فکری در میان مسلمان، تفسیر های مختلف از اعتقادات، از جمله آموزه ی امامت صورت پذیرفته که در چند دسته عمده فلسفی، عرفانی، کلامی و حدیثی قابل طبقه بندی است. برخی از دیدگاهها نیز از دو یا چند دستگاه مفهومی بهره جسته و نظرگاه خویش را سامان داده اند، به عنوان مثال؛ تلفیق نگاه کلامی و فلسفی، یا عرفانی و حدیثی و یا عرفانی و فلسفی، نقش مهمی در آشکار شدن زوایای مختلف آموزه امامت داشته است. سید حیدر آملی با جاری ساختن عرفان نظری در بستر شیعی، نظام پایه مفهومی عرفان نظری را برای تفسیر امامت به کار گرفته و کوشیده است آن را طبق مبانی عرفانی تبیین و در مواردی که تفسیرهای موجود را در تنافی با مبانی شیعی یافته مردود اعلام کند، چنان که در بحث ختم ولایت شاهد چنین رفتاری هستیم. به لحاظ تاریخی، ولایت در عرفان برگرفته از امامت شیعی و تفسیر عرفانی امامت، وامدار عرفان نظری است. نگاه ویژه و جدید این نوشتار آغازی است برای یک تحول اساسی در بهره گرفتن از نظامهای مفهومی متنوع برای تبیین و تحلیل دقیق تر مسئله. چنان که ملاحظه خواهد شد، بسیاری از احادیث در این قالب معنای دقیق تری یافته است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 136
علویان ترکیه
نویسنده:
نوری دونمز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره),
چکیده :
علوی در لغت به معنای منسوب به علی (ع) است و در اصطلاح به کسی گفته می شود که آن حضرت را بر سه خلیفه دیگر ترجیح داده و پیرو اوست. علویان حدود هشت قرن پیش به آناتولی آمدند و اکنون حدود یک سوم جمعیت ترکیه را تشکیل می دهند و 20 الی 25 میلیون جمعیت دارند . علویان در تمام مناطق ترکیه زندگی می کنند ولی بیشتر آنها در غرب ترکیه هستند. علویان از حیث ادب و هنر بسیار غنی اند و از زمانی که به آناتولی آمدند صدها تن شاعر و متفکر تربیت کردند. فشارهای عثمانی باعث شد که آنان از منابع و ارزشهای خود دور بمانند. از زمان تشکیل حکومت ترکیه نیز چون تمام مراکز دینی بسته شد، مراکز علویان هم تعطیل شد و این نیز تاثیر بسزایی در دور ماندن آنها از ارزشهای خود داشته است. علویان از حیث اعتقاد شیعه دوزاده امامی و از حیث مذهب، جعفری هستند. این را هم در کتابهای خود کرده اند و هم بزرگان و دده های آنها بدون استثنا در تحقیقات میدانی ما گفته اند.
صفحات :
از صفحه 151 تا 176
مساله فیض در حکمت  اسلامی بحثی در باب مساله صدور «فیض» و نسبت آن با حقیقت محمدیه
نویسنده:
محمد علی اخویان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
از نگاه حکیمان مسلمان، خداوند تنها وجود بخش هستی است. از آن جا که هستی از خدا فرا نمی گذرد و جز او همه چیز هیچ است؛ پس برای خداوند، هدف و غرضی مگر ذات خود او نیست و از آن روی که ذات هستی پیوسته و همیشه بوده، فاعلیت او نیز همیشگی و جاودانه است. این ویژگی را «فیض» خداوند می نامند. از آن جا که خداوند مراتب عالی توحید ذاتی و صفاتی را داراست، بسیط و بی تکثر است. نخستین صادرش بیش از یکی نیست و این، نخستین خلیفه واسطه تداوم فیض او بر دیگران است و به دلیل این که فیض دائم است، واسطه نیز چنین می باشد. بنابر متون دینی و نوشته های دانشمندان حوزه دین، نخستین صادر که صلاحیت واسطه شدن میان خلق و خالق را داشته باشد، حقیقت محمدی(ص)، نور اهل بیت(ع) و در عصر حاضر امام زمان(عج) است. مستند و برهانی ساختن پیش فرض ها در این موضوع، نیازمند بررسی دقیق آموزه فیض از نظر لغت و اصطلاح (عرفان و فلسفه) و در آینه آیات و روایات است. همین طور، فهم دقیق واسطه فیض و تطبیق آن بر وجود حضرت حجت(عج) نیز به بررسی تاریخچه و سیر بحث و معانی صحیح واسطه بودن نیاز دارد. تفکیک درست حوزه براهین انسان کامل، غایت مندی و واسطه در فیض، که هر سه برای اثبات وجود و استمرار امام(ع) اقامه شده و نیز پاسخ به اشکالاتی که متوجه این براهین است، استحکام و کارآمدی چنین براهینی را بالا می برد. چنان که جست و جوی نظایر این براهین در کلام و فلسفه غرب، به همگانی شدن آن کمک می کند.
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
جریان‌شناسی جنبش‌های مهدوی
نویسنده:
اسماعیل علی خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی (ره),
چکیده :
از جریان‌های مطرح در جهان اسلام، جنبش‌های مهدوی یا متمهدیان است. جهان اسلام در طول تاریخ اسلام آزمایشگاه مهدویت بوده، امواجی از ادعاها در باب مهدویت را به خود دیده است. جنبش‌های مهدوی با توجه به موقعیت مذهبی، سیاسی و اجتماعی، از مبانی نظری متفاوتی در باب مهدویت (نظیر فرزند پیامبر(ص) و از نسل فاطمه(س) بودن، شعار «الرضا من آل محمد»، مقام «بابیت» امام زمان(ع)، «امامت باطنی»، «ولایت» و «مهدویت نوعیه») پیروی کرده‌اند. در دوره‌های مختلف تاریخی، زمینه‌های گوناگونی (نظیر پویایی و نشاط مهدویت، انحراف اسلام از مسیر اصلی، ظلم و فساد داخلی و تهاجم بیرونی و علاقة شدید به اهل‌بیت(ع)) باعث پدید آمدن و گسترش جنبش‌های مهدوی بوده است. استفاده از نشانه‌های مهدویت، استفاده از نمادهای صدر اسلام، عوام‌گرایی مردم و عوام‌فریبی مدعیان و حمایت استعمار در دوران اخیر، باعث رونق بازار جنبش‌های مهدوی بوده است. این جریان آثار مخربی، نظیر رویارویی با اسلام، ایجاد تفرقه در جامعه اسلامی و ایجاد فرقه‌های انحرافی برای جهان اسلام داشته است
صفحات :
از صفحه 173 تا 204
امامت و ولایت از دیدگاه شهید مطهری و اقبال لاهوری
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، گل حسین شاه نقوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر شهید مطهری، امام همه شئونات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم جز دریافت وحی را داراست. ایشان اوصافی چون عصمت، علم، افضلیت، شجاعت، عدالت، اخلاق و... را برای امام بر می شمارند. شهید مطهری به انتصابی بودن امامت از ناحیه خداوند قائل است. ایشان ولایت را به ولایت مثبت و منفی تقسیم کرده، هر کدام را دارای اقسامی می داند. ولایت مثبت را به محبت، امامت، زعامت و تصرف و تکوین تقسیم کرده، امام معصوم علیه السلام را دارای هر چهار قسم ولایت می دانند و ولایت منفی را نیز ولایت شیطان و شیطانی قلمداد می کنند. علامه اقبال لاهوری نیز به عنوان یکی از متفکران بزرگ اهل سنت، ضرورت امام را بیان کرده، از دلیل عقلی در اثبات آن کمک می گیرد. مهم ترین شئون امامت از دیدگاه ایشان، رهبری جامعه، اتحاد ملت های مسلمان و جلوگیری از هرج و مرج در جامعه است. علامه اقبال، شجاعت، عدالت و راستگویی را از مهمرترین اوصاف امام می داند و به انتخابی بودن امام قائل است. ایشان ولایتی را که برای اهل بیت علیهم السلام مطرح می کند، برخلاف شهید مطهری فقط ولایت در محبت است و به بقیه اقسام ولایت قائل نیست.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
ولایت علمی ائمه از منظر فریقین
نویسنده:
تهران خلیل اویچ، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشته حاضر پیرامون ولایت ائمه اطهار (ع) در موضوعی بحث می کند که مورد توافق اکثریت فرق اسلامی است. ولایت ائمه(ع) در ساحت علم و فهم دین بر همگان روشن است. همین ویژگی باعث شده است که تطبیق بین فریقین در قالب همیشگی آن صورت نگیرد‏‏ ، بلکه به مقدمات مورد توافق فریقین بدون اصرار بر جدا کردن سرفصلها و منابع پرداخته شده ، سپس لوازم و نتایج آن استخراج شده است. رویکرد تقریبی در نوشته حاضر بدین صورت اعمال شده است که بر نقاط مشترک اسلامی بیشتر تمرکز شده است و نهایتا نتیجه نیز تابع همین رویکرد است‎ ؛ با این ملاحظه که فضایی پیش روی امت اسلامی گشوده شده است که پیروی از آن موجب ارتقای فرهنگ اسلامی خواهد شد و آن التزام علمی و عملی به ولایت علمی ائمه اطهار (ع) است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
جستاری در حیات نوری امامان علیهم السلام
نویسنده:
محمد حسین فاریاب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
چکیده :
مسئله آفرینش نوری امامان معصوم علیهم السلام از مسائلی است که اگرچه در روایات بازتاب درخور توجهی داشته، در آثار متکلمان و محققان کمتر بدان پرداخته شده است. نگارنده در این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از روایات معتبر به بررسی این مسئله، به ویژه شئون امامان علیهم السلام در آن عرصه پرداخته است. بر اساس مهم ترین یافته های این پژوهش، هرچند برخی متفکران، از اساس منکر وجود ارواح قبل از ابدان هستند، روایات معتبر و متعددی بر حیات نوری و روحی امامان علیهم السلام تأکید می کند. بر اساس این روایات، ایشان نخستین آفریدگان خداوند؛ در آن عرصه، وجودی حقیقی و نوری داشته اند و به تمجید و تقدیس پروردگار مشغول بوده اند. بر اساس روایات معتبر، وجود ایشان واسطه فیض برای آفرینش دیگر آفریدگان بوده است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
ارتباط مفهوم علم الکتاب و ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام
نویسنده:
محمدحسن صالح
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
مفهوم علم الکتاب که در قرآن کریم از آن یاد شده است به منزله یکی از فضایل اهل بیت علیهم السلام، نقشی اساسی در اثبات ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام دارد؛ به گونه ای که در برخی روایات، اهل بیت به سبب دارا بودن این معرفت خاص قادر بر تصرف تکوینی معرفی شده اند. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و گردآوری کتابخانه ای از یک سو فراتر از بحث مصداق شناسی، به ارتباط دو مفهوم «علم الکتاب» و «علم من الکتاب» و آثار تکوینی مترتب بر این ارتباط پرداخته ایم و از سوی دیگر بر عدم تفکیک این علم از اراده و قدرت تأکید ورزیده ایم. نتیجه اینکه توجه به این نکات نقشی اساسی در اثبات ولایت تکوینی اهل بیت از طریق آیه علم الکتاب خواهد داشت.
صفحات :
از صفحه 99 تا 118
استمرار امامت در عصر غیبت با تئوری ولایت (محدوده و اختیارات)
نویسنده:
رضا باقی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
امـام در اصـطلاح شـیعه جانشـین رسـول خـدا (ص) در همـۀ امـور دنیـوی و اخـروی می باشد؛ ایشان پس از پیامبر(ص) غیر از دریافت وحی تمام اختیـارات پیـامبر (ص) را دارد. از آنجایی که آخرین امام معصوم امام زمان (عج) در پس پردۀ غیبت است حال سؤال ایـن است که استمرار امامت در زمان غیبت چگونه است؟ و چه اختیاراتی متوجـه او مـی باشـد؟ در این مقاله به ایـن نتیجـه رسـیده‌ایـم کـه اسـتمرار امامـت در زمـان غیبـت توسـط فقهـای جامع‌الشرایط می‌باشد و در اینباره کمتر مخالفتی شده است. اما دربارۀ محدودۀ اختیـارات فقها اقوال مختلفی وجود دارد. این تحقیق مسأله محور بوده و به روش تحلیلی پیش رفته و در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و با ابزار فیش برداری سود جسته ایم.
صفحات :
از صفحه 25 تا 42
  • تعداد رکورد ها : 2442