جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 180
بررسی دلایل وجودشناختی الاهیات سلبی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، فاطمه استثنایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
الاهیات سلبی، در بعد معرفتی بر شناخت ناپذیری؛ و در بعد زبانی، بر بیان ناپذیری خدای متعال تاکید دارد. در بعد معرفتی، به دلایلی چون عدم توانایی احاطه بر خدای متعال، تعالی و فوق عقل بودن او، نقص معرفت معلول نسبت به علت و محدودیت قوای ادراکی انسان؛ و در بعد زبانی، به مفهوم ناپذیر بودن و صورت نداشتن امر متعالی و ... استناد می شود. منتقدان اشکالاتی چون تعطیل، ناکافی بودن معرفت سلبی، تعارض در گفتار و ... را بر این دیدگاه وارد کرده اند. در واقع، بیشتر طرفداران الاهیات سلبی، در عین تاکید بر نقص معرفت بشری، قائل به تعطیل نیستند و معرفت به خدای متعال را دارای مراتب می دانند. در الاهیات سلبی، سخن گفتن از او، به دلایلی چون سخن گفتن به واسطه اضطرار درونی، یا به قصد تعلیم دیگران است؛ و یا سخن ها و عبارات ایجابی ناظر است به تجلیات خدای متعال و آنچه پس از او هستند؛ هر کس به اندازه فهم خود و به همان میزان که آثار و ظهورات خدای متعال را یافته است، از او سخن می گوید.
صفحات :
از صفحه 27 تا 54
معنای اسم «مبدِّل» از اسمای حق تعالی چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : «مبدِّل»از اسماى خداوند است. خداوند تبدیل‌ هاى خود را به گونه ‌اى پنهانى و با رجال غیب انجام مى‌ دهد. براى نمونه، ناگهان کسى در لحظه ‌اى به زمین مى‌ خورد یا مى ‌میرد، بدون این که مباشرى در ظاهر دیده شود در حالى که این کار توسط یکى از رجال غیب بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
علم و معرفت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
از دیدگاه ابن عربی و بنابر نظریه خلق مدام، «علم» تجلی دائم خداوند بر دل هایی است که سرگرمی های دنیا آنها را محجوب نکرده باشد. علم حقیقی همراه با عمل است و نتیجه آن «بهشت معنوی» است. از نظر وی مقام علم، الهی و مقام معرفت، ربانی است؛ بنابراین علم برتر از معرفت است. عارف فقط محل شهود اسم «رب» خداوند است؛ اما عالم آن است که خداوند با ذات و الوهیت خود در او تجلی کرده است، پس تمام اسمای الهی را شهود می کند. بر اساس این تفاوت است که معرفت از عالم خلق و علم از عالم امر است. و نیز عارف دارای احوال عرفانی است، به خلاف عالم که آن احوال در او ظهور نمی کند؛ بلکه دارای مقامات ثابت است. عارفان موحد هستند؛ اما عالمان- گرچه از جهت عارف بودن موحدند- دارای «علم نسب» اند؛ تنها عالمان اند که علم احدیت کثرت و احدیت تمییز دارند.
صفحات :
از صفحه 19 تا 41
تسبیح ظاهر و مظهر و مراتب تشکیکی آن
نویسنده:
فاطمه طباطبایی، الهام غیور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با توجه به جایگاه عظیم تسبیح در قرآن اعم از تسبیح خداوند و مخلوقات، با طرح دو ساحت «ذات» که از هر گونه قیدی مبراست و «ظهور» که دربردارنده هر گونه صفات و کمالات مخلوقات است، کوشش می شود تا کیفیت تسبیح همه موجودات، مراتب تشکیکی آن، تسبیح انسان کامل و تفاوت آن با تسبیح سایر مظاهر تبیین گردد و نیز به شرح تنزیه و تشبیه و تنزیه از تنزیه و یا تسبیح از تسبیح که همان «یسبح بحمده» است پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 85 تا 113
تبیین وجود شناختی صفات فعل از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
حسن عزیزی , مهدی دهباشی , موسی ملایری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نحوه وجود صفات الهی و نوع ارتباط آنها با ذات مقدس حق از اصلی ترین مسائل خداشناسی است که نطریات گوناگونی در باره آن از طرف مکاتب فلسفی، کلامی و فرقه­ های مذهبی بیان شده است. اگر چه این مسأله هم در باب صفات ذات مطرح است و هم در باب صفات فعل، اما بررسی آن در قلمرو صفات فعل از اهمیت و صعوبت بیشتری برخوردار است. این صفات طبق نظر مشهور فیلسوفان مسلمان، زائد بر ذات و صرفاً انتزاعاتی ذهنی‌اند. با این حال، تحلیل جامع و مستقل قابل اعتنایی در این باره ارائه نشده است. در تحقیق حاضر از طریق تحلیل مفهوم اضافه، ثابت شده است که اضافه دارای وجود خارجی است بنا براین، صفات فعل نیز باید دارای وجود خارجی باشند. اما وجودی انگاشتن صفات فعل ما را با مشکل بزرگی روبرو می­ کند که همین مشکل معتزله را به نفی صفات واداشت. برای رفع این مشکل در حکمت متعالیه با استفاده از مبنای اصالت و تشکیک وجود، نوعی رابطه را می­ توان بین خداوند سبحان و این صفات وجودی تعریف کرد که درعین حفظ تنزیه و بساطت حق، وجود این صفات نیز حقیقی تلقی شده و ذات مقدس حق را حقیقتاً مصداق این صفات دانست.
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
تأثیر نگاه وجودشناسانه ملاصدرا به علم در برخی مباحث هستی‌شناسی
نویسنده:
محمد مهدی مشکاتی , مریم فخرالدینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا در باب علم، دارای ابتکاراتی است که فلسفه او را از نظام­ های فلسفی پیشین، متمایز می‌سازد. وی با رویکردی وجودشناختی به علم، نگاهی متفاوت به مسائل مربوط به آن دارد. ابداعات صدرالمتألهین در این موضوع، زمینه­ ا‌ی مناسب برای حل مسائل دشواری که تا پیش از وی، پاسخ کامل و صحیحی برای آن ارائه نشده بود، فراهم کرد. در این نوشتار، تنها برخی از پیامدهای هستی‌شناختی نگاه وجودشناسانه ملاصدرا به علم، مورد بررسی قرار گرفته است، لیکن تبیین این مسائل، از چنان درجه اهمیتی برخوردار است که نگاه ما را به هستی، کاملاً دگرگون می‌سازد، مسائلی چون علم خداوند به مخلوقات، معرفت به خداوند، اثبات شوق و عشق در همه موجودات. بی‌شک ملاصدرا بدون اصول فلسفی خود و مسائلی که در حوزه علم به اثبات می‌رساند، قادر به تبیین عقلانی و صحیح این مسائل بسیار مهم نبوده است
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
بررسی معنای دوگانۀ استخلاف در عرفان اسلامی
نویسنده:
محمود یوسف ثانی، فائزه بالایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خلافت از مفاهیم اصلی عرفان اسلامی است. مفهوم استخلاف عبد از رب که به برخی آیات و روایات نیز مستند است منجر به انسان شناسی عمیقی در عرفان نظری شده و بیشتر مورد توجۀ عرفا بوده است. استخلاف عبد از رب به جهت ویژگی های منحصر به فردی چون جامعیت اسما و صفات الهی، وساطت فیض، کون جامع بودن، تناظر با عالم کبیر و دارا بودن بالاترین معرفت نسبت به حق تعالی، در وجود این مختصر شریف است. اما نوع دیگری از استخلاف نیز در عرفان اسلامی وجود دارد که براساس ارتباط عبد و رب استنباط می شود و برخی از عرفا نیز اشاراتی به آن داشته اند. استخلاف رب از عبد رابطۀ دوسویۀ عبدی است که به مقام جمع الجمعی رسیده و معارف عمیق توحید را درک کرده و به قلۀ منیع فقر و عجز و عبودیت تامه رسیده است. این دسته از اولیای الهی با وجود داشتن قدرت دخل و تصرف در تمام امور عالم عبودیت و فقر را برمی گزینند و از پروردگار خویش استخلاف در جمیع امور خود را مسئلت می کنند. مقالۀ حاضر به شرح و توضیح این دو نوع استخلاف می پردازد.
صفحات :
از صفحه 145 تا 166
یگانگی نفس و بدن در اندیشه اهل معرفت
نویسنده:
محمد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حکمای مشائی به دوگانگی نفس و بدن معتقد بوده و درمقابل، در حکمت متعالیه، سخن از یگانگی نفس و بدن است. نوشتار پیشرو نگاه اهل معرفت به این مسئله را بررسی کرده و نشان می دهد که عارفان، قرن ها پیش از صدرالمتألهین، یگانگی نفس و بدن در وجود انسانی را باور داشته اند. افزون بر تصریحاتی که از آنها در این موضوع به جا مانده است، بسیاری از مبانی و اصول عرفان نظری نیز مبنای یگانگی نفس و بدن را مورد تأکید قرار می دهد. کون جامع بودن وجود انسانی، آفرینش او بر صورت الهی و با دو دست حق متعال، احدیت جمع وجود انسانی بین روح و بدن، تطابق نسختین و مقام خلافت الهی انسان، برخی از این مبانی عرفانی است که مبتنی بر مسئله یگانگی نفس و بدن می باشد. نوشتار پیشرو به بررسی چگونگی تلازم هرکدام از مبانی مزبور با یگانگی نفس و بدن می پردازد.
صفحات :
از صفحه 121 تا 143
اندیشه های عرفانی شیخ آذری اسفراینی در آینۀ جواهرالاسرار
نویسنده:
رضا حسین آبادی ، جواد(فرزاد) عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
چکیده :
در این مقاله بر اساس کتاب «جواهرالاسرار» به معرّفی اندیشه‌های عرفانی حمزه بن علی ملک اسفراینی(784 – 866 ه.ق) معروف به شیخ آذری پرداخته شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که انتخاب نفس‌شناسی به عنوان بهترین راه خداشناسی؛ اعتقاد به رؤیت الهی؛ تبیین مقام جامعیّت انسان و خلیفه‌اللّهی او؛ تطبیق‌های متنوّعِ عالَم کبیر با عالَم صغیر و تبیین روابط آن دو؛ حقیقت محمّدیّه؛ انسان کامل؛ نبوّت و ولایت؛ و تبیین مراتب هستی از جمله آرای انعکاس یافته‌ در برخی آثار این عارف شیعی، به ویژه جواهرالاسرار اوست. البتّه شیخ در ارائۀ مباحث مذکور، از برخی یافته‌های علم حروف و نقطه و تعالیم مکتب ابن عربی به کرّات استفاده کرده است که بدین ترتیب آذری را می‌توان به استناد کتاب جواهرالاسرار به نوعی از شارحان مکتب ابن‌عربی و در مکتب صحو قلمداد کرد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 40
واکاوی اراده الهی در اندیشه فلاسفه و متکلمان اسلامی با تأکید بر مدرسه کلامی بغداد و حله
نویسنده:
مهدی فرمانیان، حسین حجت خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
چکیده: «اراده الهی» از مهم ترین مباحثی است که تبیین کلامی و فلسفی آن با یکدیگر متفاوت است؛ هرچند برخی متکلمان در تفسیر «اراده الهی» به اندیشه فلسفی گراییده اند. در اندیشه متکلمان نخستین امامیه، با تأکید بر مضامین احادیث اهل بیت، اراده یکی از مراتب فعل الهی و به معنای «عزم بر مشیت» بود؛ اما مدرسه بغداد، همگام با معتزله بغداد، آن را به «فعل الهی» یا «امر به فعل» تفسیر کرد؛ گرچه ذاتی دانستن اراده و تفسیر آن به «علم به مصلحتِ در فعل» نیز طرفدارانی داشت. پس از مدرسه بغداد و در طول تاریخ کلام امامیه، تحلیل اراده تحت تأثیر اندیشه فلسفی قرار گرفت و سرانجام در مدرسه حله، اراده به امری ذاتی یا همان داعی، یعنی «علم به مصلحت و خیریت در فعل» تفسیر شد. در این پژوهش، درصدد هستیم با واکاوی چیستی اراده از دیدگاه فیلسوفان و متکلمان، سیر تطور آن را در سده های میانه، به ویژه در اندیشه کلامی مدرسه بغداد و حله بررسی کنیم و با ارزیابی تطبیقی این دیدگاه ها، نسبت آنها را با رویکرد روایات در این زمینه دریابیم.
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
  • تعداد رکورد ها : 180