جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 40
تحلیل محتوای هویت اجتماعی زن با تاکید بر هویت دینی در سینمای دهه هشتاد ایران
نویسنده:
اعظم جعفریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفهوم هویت به معنای درک نسبتاً پایدارهر شخص از کیستی و چیستی خود در ارتباط با افراد و گروه‌های دیگر تعریف شده است که از طریق تعاملات اجتماعی فرد با دیگران در فرآیند اجتماعی شدن کامل می‌شود. به طور کلی هویت به دو بعد هویت فردی و هویت جمعی تقسیم می‌شود. مبنای اصلی هویت فردی تمایز از دیگران و مبنای اصلی هویت اجتماعی شباهت با دیگران است. هویت فردی به نظام شخصیت هر فرد تکیه دارد و شامل ویژگی‌های فردی و نقش‌های خاص هر فرد در زندگیش می‌شود. اما هویت جمعی انتساب یا عضویت فرد را در یک جمع یا گروه خاص نشان می‌دهد. هویت جمعی در پاسخ به ما کیستیم و چیستیم؟ و گروه‌های دیگر کیستند؟ مطرح می‌شود. این هویت تمایز جمعی از افراد را از جمعی دیگر نشان می‌دهد. هویت قومی، هویت طبقاتی، هویت دینی، هویت ملی و هویت فرهنگی مصادیقی از هویت جمعی هستند.برخوداری از دین و تعالیم مذهبی مشترک پایبندی و وفاداری به آن و اعتقاد و تمایل به مناسک و آیین‌های مذهبی فراگیر، در شکل دهی به هویت اجتماعی بسیار موثر است. امروزه هویت دینی یکی ازمهم‌ترین اجزاء هویت اجتماعی و یک منبع مهم اولیه هویت بخشی و معنا بخشی به بسیاری از مردم دنیاست. اسلام به عنوان یک دین الهی شاخص‌های یک هویت موفق را برای افراد تبیین کرده است. این شاخص‌ها را می‌توان از بین آیات قرآن و سخنان پیامبر مکرم (ص) اسلام دریافت کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه تعریفی از هویت زن مسلمان با توجه به معیارهای دین مبین اسلام و بررسی میزان به تصویر کشیده شدن این هویت توسط سینمای دهه هشتاد ایران است. بدین منظور ابتدا مولفه‌های هویت زن مسلمان از بین آیات قرآن کریم و احادیث پیامبر مکرم اسلام (ص) اخذ گردیده و بعد از آن به دنبال این هویت در بین فیلم‌های سینمایی بوده‌ایم. چارچوب نظری این تحقیق مشتمل بر نظریه برجسته‌سازی رسانه و مبانی جامعه شناسی شناخت می‌باشد. تحقیق حاضر از نوع تحلیل محتوای کمّی می‌باشد. نمونه این تحقیق 94 فیلم از بین467 فیلم اکران شده دهه هشتاد بوده است که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شده‌اند. ابزار تحقیق، چک لیست محقق ساخته است و یافته های تحقیق توسط نسخه 16 نرم افزارspss سنجیده شده است. اعتبار تحقیق از نوع صوری می‌باشد و پایایی تحقیق با ضریب اسکات سنجیده شده است و رقم 79.2 بدست آمده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد سینمای ایران نقش مثبت و موثری در ارائه هویت زن مسلمان به جامعه نداشته است.بین دو نیمه‌ی دهه‌ی هشتاد از نظر ارائه پیام‌های هویتی تفاوت معناداری دیده نشده است. بیشترین پیام ارائه شده در حوضه ی زن و خانواده بوده است.
بررسی تطبیقی روابط اجتماعی سبک زندگی دینی و سبک زندگی مدرن با تاکید بر جامعه ایران
نویسنده:
فرانک سیدی، محمد رحیم بیرقی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
دنیای مدرن دارای متنی فرهنگی است که در آن عناصر فرهنگی به منصه ظهور می رسند و تمام تعاملات اجتماعی و کنشهای افراد در این بستر فرهنگی شکل می گیرند، و معنا می شوند. این مقاله به تبیین این تعاملات که خود موجب پدیداری سلایق فردی و سبک زندگی افراد می شود با دو رویکرد دینی و جامعه شناختی می پردازد. همچنین با در نظر گرفتن اینکه در جامعه ایران که فرهنگ غالب مذهبی است، در اکثر موارد ما شاهد سبک زندگی مدرن مصرفی هستیم، که چالشهایی را بوجود آورده، و در این مقاله به اختصار به آن پرداخته می شود. ادبیات نظری این مقاله برگرفته از نظرات جامعه شناسان و الهیون است. روش تحقیق حاضر تحلیلی - تبیینی است. ابزار جمع آوری اطلاعات اسناد و مدارک موجود از طریق تحلیل محتوای (تعریف درون متنی) می باشد. بررسی ها نشان می دهد، به تدریج که محیط و تعاملات اجتماعی انسان از جامعه سنتی فاصله می گیرد، سبک زندگی مدرن بیشتر متجلی می شود و در جامعه ایران که فرهنگ مذهبی غالب است، الگوی سبک زندگی مدرن و مصرفی موجب تقابل گردیده است و پیامدهایی را به همراه داشته است. در صورتی که با ایجاد تلاش در جهت سبک زندگی دینی و تقویت ایمان مذهبی می توان چالشها را تقلیل داد و با رهایی افراد از خودبیگانگی آنها را به هویت دینی خود رهنمون کرد. نگارندگان مقاله معتقدند که سبک زندگی دینی خود یکی از راهکارهای اقتصاد مقاومتی است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 64
ابعاد هویت اجتماعی - دینی دانشجو
نویسنده:
علی اخترشهر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
هویت ابتدا به معنای «یکی شدن» و در روان شناسی به معنای «یکی شدن خود» مطرح شده و در مردم شناسی، در «هویت نژادی» متجلی بوده است. هویت از نظر جامعه شناسی صرفاً «یکی شدن خود» نیست، بلکه «یکی شدن با خود و دیگران» محسوب می شود که توضیح دهنده هویت فردی و اجتماعی است. در بحث هویت دینی، برخورداری از دین و تعالیم مذهبی مشترک در یک جامعه مورد توجه قرار می گیرد. با توجه به شدت یافتن فرایندهای توسعه و نوسازی در جوامع کنونی، مذهب همچنان در تمام ابعاد خود به عنوان منبعی مهم برای هویت و معنابخشی در جهان متجدد و آشفته کنونی به شمار می رود. ازطرفی، هویت دینی ویژگی هایی دارد که این ویژگی ها زمینه تعریف هویت اجتماعی دانشجو را مشخص می کنند. این ویژگی ها عبارتند از: 1. ارائه پاسخ به پرسشهای بنیادین؛ 2. جهت بخشیدن به زندگی؛ ۳. رویکرد مثبت به آینده؛ 4. وحدت اعتقادی؛ ۵. زمینه ساز هویت تمدنی؛ 6. مقبولیت اجتماعی؛ 7. ایجاد شان و منزلت برای یک جمع؛ ۸. معنابخشی به جهان. بنابراین، دانشجوی امروزی رسالتها و وظایفی بسیار مهم تر از فراگیری دروس خاص علمی دارد. ایفای چنین نقش مهم و تاریخ سازی بدون حصول شرایطی خاص ممکن به نظر نمی رسد. از این رو، باید به ترسیم هویت جدید دانشجو متناسب با نیازهای نو رو آورد که یکی ازاین نیازها، تقویت هویت معنوی ودینی دانشجویان است که هویت اجتماعی وی را نیز می سازد.
هویت بخشی دین به انسان از دیدگاه علامه جوادی آملی
نویسنده:
رحیم دهقان سیمکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
شکل ­گیری هویت هر فرد مرهون دو عنصر کلیدی شناختن خود و داشتن هدفی مشخص است، که دو محورِ تحقیق در عرصه معرفت‌شناختی و غایت‌شناختی را بر انسان لازم می­سازد. علامه جوادی آملی، ضمن ارائه تعریفی جامع از انسان بر مبنای دین به «حیّ متالّه»، به هویت‌بخشیِ دین به انسان هم در عرصه معرفت­شناختی به لحاظ شناختِ خود و هم در عرصه غایت‌شناختی پایبند است: در عرصه معرفتی، همان‌گونه که انسان در هستیِ خود فقر محض بوده، به لحاظ معرفتی نیز عین فقر است و بدون تعریف شدن از سوی خداوند سبحان ممکن نیست خود را بشناسد و هویت خود را دریابد. در عرصه غایت شناختی نیز، حرکت انسان به سوی مظهریت اسماء حسنای حق بوده و انسانیت انسان یا هویتِ او در پایان این سیر جوهری مشخص می‏شود. این دو عرصه نشان خواهد داد که تنها فردی از انسانیت و هویت حقیقیِ انسانی برخوردار خواهد بود که به لحاظ اعتقادی دین درست و حق را برگزیده باشد و به لحاظ اعمال و اخلاق بر مبنای رفتارهای صحیح دینی عمل کند. این مقاله در دو محورِ عمده خودشناسی و غایتمندی و با تمرکز بر آثار علامه جوادی آملی نقش دین در هویت‌بخشی به انسان را تبیین نموده است. روش این مقاله در مراجعه به آرا، استنادی و در تبیین محتوا، تحلیلی و تبیینی است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 110
شعائر دینى در اسلام مفهوم شناسى، ویژگى ها و کارکردها
نویسنده:
حسین اربابى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
همان گونه که خداوند متعال متدینان را به تشدید عزم و قوت اعتقاد تشویق مى کند، آنها را به رفتار و عمل متناسب با آن نیز ترغیب مى نماید تا حاکى از اعتقادات و تقویت کننده آنها باشد. این اعمال گاه صرفا انفرادى بوده و فقط نشان دهنده رابطه فردى انسان با خداست و گاه علاوه بر این، داراى نمود و ظهور اجتماعى بوده و برانگیزاننده عواطف و احساسات جمعى متدینان است. این دسته از اعمال، که «شعائر دینى» نامیده مى شوند، بخش قابل توجهى از دین اسلام را به خود اختصاص مى دهند و نقش فراوانى در حوزه فردى و اجتماعى مسلمانان ایفا مى کنند. این پژوهش با رویکرد نظرى تحلیلى، «شعائر اسلامى»، ویژگى ها و کارکردهاى آن را بررسى کرده و نشان مى دهد مقصود از آنها عبارت است از: نشانه هاى ظاهر و آشکارى که اراده الهى به انجام آنها تعلق گرفته است تا مؤمنان خدا را به یاد آورند و معرف هویت دینى متدینان و نشان وابستگى ایشان نسبت به دستورات دینى باشد. در مجموع، شش ویژگى را از این تعریف مى توان استنباط نمود که عبارتند از: حکایتگرى، اعلان، وضع، مشارکت، انتساب، و تمایز.
صفحات :
از صفحه 59 تا 75
نقش هویت دینى در خودمهارگرى
نویسنده:
حمید رفیعى هنر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه در روان شناسى، توانایى خویشتن در غلبه بر رفتارها، افکار، هیجانات، و تکانه هاى ناخواسته در قالب مفهومى به نام «خودمهارگرى» نمود یافته است. خودمهارگرى شرایط دستیابى به اهدافى را که افراد براى خود تعیین نموده و با قواعد و معیارهاى اجتماعى مطابق است فراهم مى نماید. هدف این مقاله، تبیین چگونگى تأثیر آموزه هاى دینى در خودمهارگرى در میان افرادى است که به هویت دینى دست یافته اند. هویت دینى از یک سو، به ویژگى هاى مشترک در میان پیروان یک دین اشاره داشته و از سوى دیگر، به تمایز دین داران نسبت به دیگر گروه هاى غیردینى توجه دارد. روش پژوهش، توصیفى تحلیلى بوده و محقق با بررسى، دسته بندى، و تحلیل آموزه هاى اسلامى در زمینه مهار خویشتن به یافته هاى ذیل دست یافته است: دین اسلام براى افرادى که هویت دینى را پذیرفته اند، با چهار شیوه، شرایط ارتقاى خودمهارگرى را فراهم مى نماید که عبارتند از: ارائه اهداف و معیارها، تعیین مصادیق مهار، ایجاد انگیزه مهار، و نظارتگرى بر رفتارها.
صفحات :
از صفحه 31 تا 38
هویت دینی یا هویت های دینی
نویسنده:
حجت اله جوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث هویت و مسایل مربوط به آن امروزه در نزد دانشمندان علوم انسانی و اجتماعی جایگاه ویژه ای دارد. بحران هویت، تعارض هویت، تغییر هویت و مشکلات ناشی از آنها، زیر مجموعه مبحث هویت است. دین (در این مقاله مشخصا دین اسلام) به عنوان یکی از مولفه های اساسی تمدن بشری نقش اساسی در تکوین هویت انسان ها دارد. تحلیل هویت دینی و ویژگی های انسان دیندار یکی از بایسته های پژوهشی در قلمرو دین پژوهی است. تاثیر دین در منش آدمی و آثار و نتایج آموزه های دینی در زندگی انسان ها همواره یکسان تلقی نشده است. این نوشتار به تحلیل نوع فهم از دین و تاثیر آن بر هویت انسان می پردازد. بر این مبنا، تنوع نگاه به دین، تنوع هویت دینی را در پی خواهد داشت. در یک نگاه کلی چهار رهیافت عمده در تحلیل هویت دینی بر شمرده شده است: رهیافت فقهی، رهیافت اخلاقی، رهیافت ایدئولوژیک و رهیافت عرفانی. حیات انسان دیندار بر مبنای هر یک از رهیافت های فوق واجد ویژگی های خاصی است که در این مقاله به تحلیل آن ویژگی ها و لاجرم تفاوت هویت های دینی مبتنی بر آنها پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 154
شاخصه های هویت اسلامی و نقش خانواده در پدیداری آن (از منظر آیات و روایات)
نویسنده:
خدیجه ابول اولا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
كانون خانواده نخستين محيط تربيتی و مهم‌ترين جايگاه پرورش استعدادهای فطری فرزندان است. والدين می خواهند فرزندانشان به شايسته‌ترين نحو، تربيت دينی يافته و با خودشناسی بر مدار توحيد حركت كنند. خانواده‌ها برای بهبود روابط خود با فرزندان و تأثيرگذاری بر آنان بايد مقتضيات عصر جديد را بشناسند و ضمن آگاهی بخشی، بسيار سنجيده و هدف‌مند گام بردارند. این مقاله با روش تحليلی و توصيفی نگاه ویژه‌ای به موضوع هويت داشته و با استمداد از آيات نورانی قرآن و كلام معصومين، مؤلفه‌های برجسته هويت اسلامی را مورد تحليل قرار داده است. ابتدا با بهره‌گيری از آموزه‌های اعتقادی و اخلاقی قرآن و معصومين به بيان چيستی هويت و اقسام آن پرداخته و سپس بسترهای لازم جهت احراز هويت اسلامی در لوای اصل خدامحوری، اعتلاجويی و معادباوری تبيين شده است. در نهايت برخی شاخص‌های برجسته هويت اسلامی و راه كارهای تأثيرگذار خانواده، از جمله پای بندی به ارزش‌ها، پرورش فضايل اخلاقی، معرفی الگوهای صالح، رعايت حقوق متقابل، تربيت جنسی، بصيرت‌افزايی، مديريت زمان، مسؤوليت‌پذيری، انتظار و آرمان‌شهر مهدوی معرفی گرديده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 59
رابطه دین داری و خودشناسی با شکل گیری هویت
نویسنده:
علیرضا بخشایش,مریم رضایی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه دین داری و خودشناسی با شکل گیری هویت است. این پژوهش به شیوه کتابخانه ای انجام شده است. بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش، هویت یک ساختار روانی ـ اجتماعی پیچیده است که از دیرباز توجه جامعه شناسان و روان شناسان را به خود جلب کرده است. نوجوان در این دوره، باید به تعریف مناسبی از «خود» دست یابد که منحصر به فرد و مجزای از دیگران باشد و سازگاری شخصی و اجتماعی را برای او فراهم آورد. تعیین هویتی که با تواناییها، انتظارات و توقعات فرد ناسازگار باشد، سبب ایجاد بحران میشود و فرد را با مشکلاتی در زندگی اجتماعی روبه رو میسازد. دین نقش اساسی در تکوین هویت دارد. گرایش های مذهبی به عنوان یک پایگاه هویتی پرقدرت میتواند مسیر تکامل را به نوجوان نشان دهد.
عاملیت بدعت و تحجر در عرفی شدن دین
نویسنده:
سید رضا کلوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
عرفی شدگی از مقولات پر بحث و جديد جامعه ایران است و تجربه انقلاب اسلامی و پيامدهای خاص آن، فضای مناسب و كشش ويژه ای برای ورود آن به مجامع علمی موجب گشته است. هدف عمده اين تحقيق، بررسی نقش تحجر و بدعت در عرفی شدن دين است. در مناظرات اين مسئله، مفهوم مورد توافقی برای تحجر و بدعت نيامده، و این مقال علاوه بر مفهوم شناسی عرفی شدن به مفهوم شناسی این دو واژه نیز پرداخته است. سرانجام علاوه بر مختصات شناسی اجمالی دو نوع انديشه متحجرانه و بدعت گذارانه؛ بدعت عاملی شناخته می شود كه مستقيماً در عرفی شدن اثرگذار است و با افزايش ميزان بدعت، بر ميزان عرفی شدگی نیز افزوده خواهد شد. اما تحجر اگرچه در ابتدا عاملی در خلاف جهت عرفی شدگی و در برابر آن تفسير می شود، در بلندمدت، با مكانيسمی خاص، كمتر شتابنده غير مستقيم در مسير عرفی شدگی دين و جامعه قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
  • تعداد رکورد ها : 40