جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
تبیین مفهوم لذت و اقسام آن از منظر غزالی
نویسنده:
عین الله خادمی، حمیدرضا حاجی بابایی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
غزالی لذت را به ادراک ملایم تعریف کرده و برای آن اقسام مختلفی بیان می ­کند که عبارتند از: لذت حسی و قلبی، لذت حسی و غیر حسی، لذت ظاهری و باطنی، لذت حسی و عقلی، لذت عقلی و بدنی. او چگونگی تکوین و تکامل لذات در انسان را ضمن پنج مرحله تبیین می­ کند و پنج عاملِ تفاوت از ناحیه قوه مدرکه، تفاوت از ناحیه ادراکات، تفاوت در معانی مدرَکه، تخالف نوعی و تخالف از حیث قوت و ضعف را به­ عنوان ملاک­ های تمایز لذات بیان می­کند. ابو حامد در تعریف لذت متأثر از فارابی است و عدم توجه او به دو تعریف ارائه ­شده از سوی ابن ­سینا مبین نقص کار ایشان است. اقسام مختلف لذت از نگاه غزالی را می­ توان به یک تقسیم واحد برگرداند. عدم تمایز میان عقل و قلب از سوی او در بیان اقسام مختلف لذت، امری ناصواب است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
اهل بیت(ع) براى اُنس یافتن با خدا چه رهنمودهایی داده اند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
با توجّه به اهمّيت اُنس با خدا و نقشى كه در سازندگى و تأمين آسايش انسان دارد ، در احاديث اهل بيت(ع) سه ره نمود مهم براى مأنوس شدن با خدا و دل بستگى به او ارائه شده است : اوّل . ياد خدا كردن ، چنان كه از امام على عليه السلام روايت شده است : الذِّ بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
کلیدواژه‌های فرعی :
روش های تربیت نفس از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور؛ هنگامه بیادار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از سرآمدان معرفت دینی از منظر اخلاقی - تربیتی، صدرای شیرازی است. در این مقاله می‌کوشیم با استفاده از روش کتاب‌خانه‌ای آرای وی را بکاویم تا به الگوها و روش‌های تربیتی مد نظرش دست یابیم. پرسش محوری ما این است که صدرا در آرای نفس‌شناسی خویش به چه روش‌های تربیتی، اشاره صریح یا ضمنی کرده است. وی آرای تربیتی خود را بر اساس مبانی فلسفی‌اش، خصوصاً دو اصل حرکت جوهری و اتحاد نفس و قوا استوار کرده است. مطالعه آرای وی روشن می‌کند که اهتمام به انس با حق و ذکر مداوم، الزام به محاسبه و مراقبت از نفس در مسیر حرکت استکمالی نفس و پالایش نفس و غور در باطن از راه‌های اصلی تربیت نفس به شمار می‌رود. اجرای عدالت تربیتی بر اساس انعطاف‌پذیری روح، حفظ بدن و اعتدال‌گرایی در این مسیر، تقویت تمرکز و حضور نفس، تربیت بر اساس تکرار و عادت، تقویت اعتماد و عزت نفس، و تربیت بر اساس پرورش خلاقیت نیز سایر مراحل تربیت نفس را تشکیل می‌دهند.
صفحات :
از صفحه 73 تا 89
جایگاه انس با قرآن کریم در زندگی به سبک اسلامی
نویسنده:
مرتضی صادقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این تحقیق « جایگاه انس با قرآن کریم در زندگی به سبک اسلامی » می باشد که مشتمل بر چهار فصل می باشد. فصل اول دارای دو بخش کلیات و مفاهیم می باشد. کلیات شامل مقدمه، ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، اهداف و روش تحقیق می باشد. و در بخش دوم به تعریف واژگان می پردازیم.فصل دوم پیرامون انس با قرآن و مباحث مرتبط با آن می باشد که مشتمل بر پنج بخش است. در بخش اول ویژگی های قرآن همچون جامعیت، جهانی بودن، تازگی و تحریف ناپذیری قرآن ذکر شده است. در بخش دوم شرایط انس با قرآن شامل شناخت عظمت قرآن، طهارت، ولایت، خشوع و توفیق الهی بیان شده است که رعایت این شرایط نقش مهمی در انس با قرآن دارد. بخش سوم به بیان موانع انس با قرآن اختصاص دارد که مشتمل است بر آلودگی محیط درون، کبر و خودبزرگ بینی، بی توجهی و اعراض از قرآن، ناشنوایی باطن و دنیاگرایی. در بخش چهارم یازده مرحله برای انس با قرآن بیان شده است که از ساده ترین مراحل یعنی همراه داشتن قرآن، خواندن و استماع قرآن شروع می شود و با روخوانی قرآن، قرائت و تلاوت قرآن، تکرار تلاوت و حفظ قرآن، ادامه یافته و در نهایت، آخرین مراحل انس شامل تفکر و تدبر در قرآن، تمسک به قرآن، بهره گیری از ترجمه و تفسیر و عمل به قرآن را در بر می گیرد. در بخش پنجم که آخرین بخش این فصل می باشد، فواید و آثار انس با قرآن، شامل بهره مندی از هدایت قرآنی، بصیرت افزایی، امیدواری و بالارفتن سطح معرفت عمومی جامعه، ذکر شده است. در فصل سوم انس با قرآن در زندگی فردی و اجتماعی را مورد بررسی قرار می دهیم که مشتمل بر سه بخش می باشد. بخش اول به بیان انس با قرآن در زندگی فردی شامل روابط زوجین، تعامل با والدین و تربیت فرزندان اختصاص دارد. در این بخش، برخی از آیات قرآن و روایات ائمه ی اطهار (علیهم السلام) که در آنها به نحوه ی تعامل با گروه های فوق الذکر اشاره شده، ذکر شده است. و هر چه انس ما با قرآن بیشتر باشد، تعامل ما با همسر، والدین و فرزندان، بیشتر با دستورات قرآن در این موارد مطابقت دارد. در بخش دوم به انس با قرآن در زندگی اجتماعی اشاره می کنیم که شامل تعامل با خویشاوندان، تعامل با همسایگان و تعامل با دوستان می باشد. در بخش سوم نیز نمونه هایی از انس ائمه اطهار (علیهم السلام) و بزرگان دین با قرآن ذکر شده است. فصل چهارم که آخرین فصل این تحقیق می باشد، مشتمل بر نتیجه گیری و پیشنهادهای پژوهشی می باشد که نتایج حاصل از این تحقیق این است که انسان باید در تمام امور زندگی و مخصوصا به هنگام بروز مشکلات و گرفتاری ها به قرآن پناه ببرد و از رهنمودهای آن استفاده کند، همچنین تلاوت روزانه ی خود را افزایش دهد تا با قرآن بیشتر مانوس شده و تمام شئون زندگی خود را بر اساس تعالیم قرآن پیش ببرد.
شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های انس با قرآن در آیات و روایات
نویسنده:
میثم بابائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر، به شناسایی و تحلیل مولفه های انس با قرآن در آیات و روایات پرداخته و از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، اکتشافی می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. جامعه پژوهش متنی و شامل قرآن کریم، بحارالانوار و کنزالعمال و نمونه تحقیق متنی و شامل آیات و روایات مربوط به انس با قرآن از منابع پیش گفته می باشد.پس از بررسی آیات و روایات در منابع، 481 گزاره به دست آمده در ذیل 21 مولفه دسته بندی شد. مولفه ها در قالب سرمقوله، دو مقوله و پنج زیرمقوله انس مقدماتی، فهم و عمل به قرآن در بعد فردی؛ و ترویج و اجرای قرآن در بعد اجتماعی اختصاص داده شد. پس از تحلیل مولفه ها از بین 21 مولفه، مولفه‌ی"ایمان"با فراوانی 16.2 ، "فهم دقیق" با فراوانی14.8 و مولفه"اطاعت و پیروی" با فراوانی 10.8 درصد به ترتیب رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.در بین زیرمقوله ها نیز "عمل به قرآن" که در بعد فردی انس با قرآن قرار دارد با فراوانی 29 درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است.موارد زیرمجموعه انس مقدماتی با قرآن را می توان پیش نیاز تدبر دانست، چنان که تدبر عامل ثمر بخشی آن هاست. فهم نفسی ابتدایی قرآن کریم، ملازم با قرائت و مقدم بر تدبر است. تدبر هم مقدم برتفکر و هر دو زمینه ساز تذکر هستند. به طور کلی موارد مندرج تحت فهم ابتدایی قرآن (خصوصا تدبر)، مقدمه فهم دقیق و عمیق آن (تفسیر) هستند. هر سطحی از فهم به تناسب خود مقدمه عمل به قرآن کریم است. بعد اجتماعی انس با قرآن شامل ترویج و اجرای قرآن کریم نیز ارتباط متقابلی با انس فردی دارد، یعنی ترویج و اجرای هرچه بیشتر قرآن کریم در جامعه، رونق انس فردی با قرآن را بیشتر می کند و انس فردی نیز، زمینه ساز عمل به وظایف اجتماعی انس است.
تبیین رویکرد عرفای مسلمان نسبت به فرح و شادمانی با توجه به آیات و روایات
نویسنده:
سید علی اصغر میرباقری فرد , طاهره خوشحال دستجردی , زینب رضاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
رویکرد عرفا به موضوع فرح، نشئت­ گرفته از آیات قرآن کریم و روایات است. در منابع دینی، فرح پسندیده توجه به مُنعم و سپاسگزاری از او و رضایت خداوند را درپی دارد؛ اما فرح مذموم و برخاسته از انگیزه­ های شهوانی موجب غفلت از مُنعم، سرمستی، غرور و ضلالت می­ شود. عرفا نیز بر همین اساس از دنیا و شادی­های مذموم آن روی­گردان شده و فرح به حق ­تعالی را بهترین مبنا برای شادمانی حقیقی و پایدار دانسته ­اند. آنان معتقدند اموری چون ایمان به خدا، قرب الی الله، معرفت خدا، رضا به مقدرات الهی، طاعت خداوند و اندوه برای امور اخروی، زمینه ­ساز نیل به محبوب و برخورداری از فرح راستین و پایدار است. تأثیر فراوان آموزه­ های دینی در رویکرد عرفای مسلمان به موضوع فرح از یک سو و لزوم تبیین و شناخت مبانی فکری ایشان د راین­باره از سوی دیگر، چنین ایجاب می­ کرد که این مقوله در پژوهشی مستقل کاویده شود. در این نوشتار، به روش تحلیل محتوا، رویکرد عرفا به موضوع فرح با توجه به آیات و روایات تبیین می­ گردد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 124
رابطه عقیدتی - معرفتی انسان و خدا در نهج البلاغه
نویسنده:
بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
مفهوم «رابطه» یک­صد و پنجاه سال پیش هرگز به معنای امروزی به ­کار نمی ­رفت. با این وجود، مفاهیم جانشین آن از قبیل «انس» در نهج ­البلاغه به­ کرّات آمده است که هریک از آنها بیان­ کننده اصناف و مراتب رابطه اعم از رابطه انسان و خدا و سایر رابطه­ هایند. در زمینه روابط انسان، در مجموع با چهار رابطه مواجهیم: رابطه انسان با خدا، خودش، انسان­های دیگر و طبیعت. هریک از این روابط هم در پنج ساحت وجودی انسان تحقق می­ یابند که در مجموع بیست نوع رابطه را دربر می ­گیرد که یکی از آنها، رابطه عقیدتی - معرفتی انسان و خداست. این رابطه شامل روابط بندگی، خلیفگی، عاشقانه و همکاری است که روابط اول و سوم و دوم به ترتیب از بسامد بالایی در نهج ­البلاغه برخوردارند. اما رابطه همکاری به آن شکلی که در ادیان خاور دور نظیر دائویی (Taoism) مطرح است، در نهج ­البلاغه طرح نشده است؛ اما در عین حال، خدا و بنده همکاری می­ کنند تا رفتارهای انسان بهتر و به کمال خود نزدیک شود.
صفحات :
از صفحه 143 تا 162
حقیقت انسان و امکان شناخت آن در مکتب صدرایی
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
آشنایی هر انسانی با من خویش و درک آن همواره ذهن بشر را مشغول می دارد. زیرا پاسخ آن سبب معنا بخشیدن به زندگی و حیات آدمی می شود. به عقیده صدرالمتالهین حقیقت انسان به دلیلی قابل شناخت نیست و از این رو آنچه را حکما بیان می کنند حقیقت او نیست اگرچه بیانگر ویژگی هایی از انسان است. صدرا راه های رسیدن به این معرفت را بیان می دارد. وی دو گونه تعریف ماهوی ارائه می دهد. در تعریف نخست اگر چه همانند فیلسوفان سلف از حیوان ناطق استفاده می کند اما با مبنا قرار دادن مبحث قوه و فعل و حرکت جوهری در روند تعریفی خود از پیشینیان فاصله می گیرد. در تعریف دوم به تبعیت از عرفا و کسانی که وی آنان را راسخان در علم می نامد تعریف ماهو انسان را بر اصولی چون وحدت حقیقت وجود و تشکیک در مراتب آن و جامعت انسان از همه عوالم و نشئات وجودی پایه گذاری می کند. مقاله حاضر با نگاه به مبانی قرآنی و روایی انسان شناسی صدرا به بررسی این مساله می پردازد.
صفحات :
از صفحه 241 تا 254
شوق و انس از صدر اسلام تا قرن هفتم
نویسنده:
مریم‌السادات قاضی میرسعید
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تردیدی نیست که هر گروه از عالمان هر علمی الفاظ مخصوص به خود را دارند و از آن برای بیان مقاصد و اهداف خود استفاده می‌کنند. در میان صوفیان نیز الفاظ و اصطلاحاتی متداول است که مفاهیم خود را با آن اصطلاحات بیان می‌کنند. البته اصطلاحات عرفا به گونه‌ای است که بر دیگران پوشیده است زیرا آنها می‌کوشند که غیر اهلش بر آنها آگاه نشود و در این تحقیق من بر آن شدم که پس از مقدمه‌ای پیرامون اصطلاح شناسی عرفا به شرح و توضیح دو اصطلاح شوق و انس در عرفان اسلامی از صدر اسلام تا قرن هفتم بپردازم.