آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ادیان بزرگ دارای کارکردها و آثار اجتماعی اند. اسلام درخشان ترین رهیافت را به روابط اجتماعی دارد. از منظر قرآن هدف اصلی بعثت پیامبران برپایی عدالت در ابعاد گوناگون با مشارکت فراگیر مردم است قرآن کریم از یک سو در هدف گذاری کلی رسالت پیامبران، اهداف اجتماعی را در چشم انداز عمومی قرار می دهد و از سوی دیگر در احکام گوناگون حتی احکام عبادی ، توجه به دمیدن روح اجتماعی در برابر منافع فردی برجسته است. قرآن کریم تاثیری شگرف بر روابط اجتماعی مسلمانان از نژادهای گوناگون با یکدیگر و همچنین مسلمانان با دیگر پیروان ادیان و حتی با غیر مسلمانان دارد و صلح و آرامش شعار محوری این کتاب است. همزیستی مسالمت آمیز با یکایک انسان ها فارغ از هرگونه تشخص و پایه گذاری جامعه سالم ، از برکات آموزه های قرآنی است که در جای جای این متن وحیانی بر آن تاکید شده است. در این مقاله چیستی تاثیر قرآن بر روابط اجتماعی و چگونگی اثرگذاری با پردازش ایده های بنیادی در زمینه های گوناگون، با تکیه بر دیدگاه مفسرانی که با نگرش اجتماعی به تفسیر پرداخته اند، موضوع پژوهش است.

علم انساب از تعیین نسب مردم و روش‏هاى پژوهش در آن، با هدف پرهیز از خطا در تعیین نسب اشخاص سخن مى‏گوید. نسب‏شناسى از جمله علوم پایه براى مورخ محسوب مى‏شود و مى‏توان آن‏را در زیر مجموعه تراجم طبقه‏بندى کرد. تاریخ نسب‏شناسى در میان عرب به قبل از اسلام بر مى‏گردد لکن خلافت اموى بیشترین حمایت را از نسب‏شناسى داشت. در دوره عباسیان نیز مسأله‏ى کلامى و فقهىِ حقانیتِ قریش و نفى بنى امیه از آن، به طرح مباحث جدیدتر و جدى‏تر در عرصه‏ى نسب‏شناسى انجامید. در مقاله حاضر ضمن معرفى علم انساب و مکاتب آن سیر تاریخى پیدایش و تطور این دانش در اسلام تا عصر حاضر مورد بررسى قرار گرفته و در انتهاى مقاله گزیده‏اى از منابع مهم این شعبه از معرفت، شامل منابع عمومى، انساب پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم قبایل، و بالاخره پاره‏اى از تحقیقات خاورشناسان به اجمال ارائه شده است.

گفتار نخبگان هر ملتی بر ادبیات آن ملت تأثیر غیر قابل انکاری دارد، مطمئنا سخنان علی(ع) به عنوان مردی فصیح، بلیغ و رهبر جامعه بر اشعار شاعران عربی سرا تأثیر فراوانی داشته است این پایان نامه با ارائه شواهدی به بررسی تأثیر نهج البلاغه بر نظم عربی تا سقوط بغداد پرداخته است. نگارنده این مدت را به دو عصر اسلامی و عباسی تقسیم کرده است: ‎1. عصر اسلامی: تا سال ‎132ه را شامل می گردد در این فصل نویسنده شواهدی از دیوان شاعران این عصر ارائه داد که از نهج البلاغه تأثیر پذیرفته اد هر چند که در آن زمان سخنان حضرت در نهج البلاغه گردآوری نشده بود ولی به خاطر غنای لفظی و معنوی آن به صورت مجموعه هایی در نزد افراد جمع آوری و حفظ می گشت. ‎2. عصر عباسی: این عصر از سال ‎132ه تا سال ‎656ه را در بر دارد و در دو فصل مورد بررسی قرار گرفته. الف: عصر عباسی در شرق. ب: عصر عباسی در غرب یا اندلس. شواهد جمع آوری شده در این رساله مؤید این مسأله است که تأثیر و تأثر معمولا از طریق قالب الفاظ یا از طریق مضامین سخنان حضرت بوده است ./

تاریخ گذاری سوره های مکی یعنی معین کردن سال نزول این سوره ها حقیقت آن است که این موضوع یک مبحث کاملا جدیدی است که مطرح شده است. یعنی در کتب گذشتگان سخنی از تعیین زمان نزول به میان نیامده است. بلکه فقط به مکی یا مدنی بودن سوره ها اشاره شده است. در این پایان نامه سعی شده است تا با توجه به قرائن و شواهد الفاظ آیات و تاریخ اسلام وتفاسیر موجود و روایات ترتیب نزول تاریخ گذاری دقیق نیمی از سوره های مکی انجام شود./

این رساله ترجمه بخشی از جلد سوم کتاب معروف نیکولا هارتمان موسوم به اخلاق است. در جلد سوم کتاب پیرامون نیرویی که در انسان، تکلیف رفتار او را در ارتباط با ارزشها روشن می کند بحث می شود . نیروی اختیار انسان، محور اصلی بحث در جلد سوم است که نویسنده با نگرش انتقادی و تاریخی به آن میپردازد.

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست در منابع دیجیتالی

از آن جا که تربیت اهمیت فراوانی در تعیین سرنوشت فرد و جامعه داشته وروش‌های صحیح یا ناصحیح تربیتی می‌تواند موجب سعادت یا شقاوت شود، لازم است که درمیان منابع گوناگون موجود، به استخراج آموزه‌هایی برگرفته از تعالیم دینی پرداخته شود تا مسیر هدایت به درستی طی گردد. آموزه‌های وحی، منبع مناسب و بسیارغنی جهت تربیت افراد و جامعه بشری است. در این میان، آموزه‌های اهل‌بیت(ع) جایگاه ویژه‌ای دارد که از جمله آنها می‌توان به نهج‌البلاغه علی(ع) اشاره کرد که نکات تربیتی فراوان موجود در آن راهنمای گرانبها و منوری برای طی کردن مسیر سعادت است. هم‌چنین شخصیت‌های الهی مانند لقمان حکیم نیز درحکمت‌های ارزشمند خود، آموزه‌های گرانسنگ تربیتی برای ما به یادگار گذاشته‌اند که می‌تواند مسیر تربیت شایسته را هموار سازد. انسان عصر حاضر در معرض هجوم انواع روش‌های تربیتی و رسانه‌های متنوعی قرار دارد که بر تربیت او تأثیر فراوان داشته و سبب سرگردانی اوشده و به جای رسیدن به هدف عالی تربیت یعنی تقرب و کمال، او را به ورطه سقوط و تباهی سوق داده است. بنابراین ضروری است که ضمن مطالعه و شناخت روش‌ها و آموزه‌های تربیتی مفید و نجات بخش که منشأ آنها در تعالیم الهی می‌باشد، نقشه راهی مطمئن و کاربردی ترسیم شود که موجب نیل فرد و جامعه انسانی به کمال و هدایت شایسته گردد. مطالعه و کاربرد آموزه‌های تربیتی‌نامه ارزشمند 31 نهج‌البلاغه و مجموعه حکمت‌های لقمان می‌تواند انسان را به این مطلوب برساند. به همین منظور، پژوهش حاضر، به بررسی تطبیقی آموزه‌های تربیتی‌نامه 31 نهج‌البلاغه و حکمت‌های لقمان پرداخته است. هدف از اجرای این تحقیق، دستیابی به نقشه راهی نوین جهت استفاده در امر مهم و خطیر تعلیم و تربیت است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته به طوری که ‌نامه 31 و مجموعه حکمت‌های لقمان در قرآن و منابع روایی به عنوان منابع گردآوری داده‌ها مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای و به شکل فیش‌برداری جمع‌آوری شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که آموزه‌های تربیتی مانند توحید، امر به معروف و نهی از منکر، سفارش به تقوا و توجه به معاد به صورت مشترک در هر دو منبع آمده است، اگر چه اشتراک میان برخی آموزه‌های مذکور تنها در عنوان آنهاست، لکن اکثریت آموزه‌های تربیتی در دو منبع یاد شده دارای اشتراک متنی و محتوایی یا مفهومی هستند که نشانگر سرچشمه مشترک آنهاست. هم‌چنین آموزه‌هایی مانند دعا، آیین آزادگی، کار شرافتمندانه و معرفی الگو تنها در‌نامه 31 دیده شد که می‌توان علت تفاوت برخی آموزه‌ها را به شرایط تاریخی، اجتماعی و فرهنگی دوران زندگی دو بزرگوار و نیز تفاوت شخصیت و سطح دانش آنان مربوط دانست. هم‌چنین می‌توان گفت که آموزه‌های تربیتی علی(ع) دارای هردو جنبه فردی و اجتماعی هستند و بر مبنای حکمت عملی است ولی آموزه‌های تربیتی لقمان اکثرا جنبه فردی داشته و حول محور حکمت‌های علمی دور می‌زنند.

پرسش از معنای زندگی و حیات، چیستی، چگونگی و راه وصول به آن، برای هر انسانی که مرغ اندیشه و تدبر خویش را فراتر از آسمان روزمرگی ها به پرواز درآورد و بر وجود حقیقی اش، ورای هاله استثار و التباس جسم خاکی نظر اندازد، مطرح است. به این موضوع از چشم اندازهای گونگونی چون فلسفه، روان شناسی و دین می توان نگریست. هر چند سهم علومی چون فلسفه و روان شناسی، در عرصة تأمل و تفکر در این دغدغة حیاتی بشر. قابل چشم پوشی نیست؛ اما بدون تردید، دین از گذشته های دور، یگانه پناهگاه اصلی در این گونه دغدغه ها و نگرانی های بشر بوده است؛ با آن که تحولات تاریخی، بسیاری از عناصر و نمادهای گذشته را به فراموشی و انزوا برده اند، ادیان هنوز یکی از مهم ترین مراجع پاسخ گویی به این پرسش ها هستند. در این رساله، نگارنده بر آن است تا با تکیه بر دین اکمل اسلام، نقش معنادهی مفاهیمی چون مکان، کار، عشق و مرگ را به عنوان نمونه، از منظر آیات و مفاهیم روح بخش قرآن، بررسی کرده، در نهایت معنای غایی زندگی را تبیین نماید؛ همچنین با تکیه بر آموزه ها و معارف قرآن، اصول مکتب لوگوتراپی با معنا درمانی در روان شناسی، مورد بررسی، تطبیق و نقد قرار گرفته و در نهایت جمع بندی و نتیجه گیری شده است.

بر اساس تعالیم ناب اسلام عزیز ، بهترین نسخه برای سعادت بشر ، قرآن کریم است و از همین روست که جایگاه تفسیرقرآن و تدبر درآیات آن روشن می شود . و حرکت در این مسیر موجبات سعادت انسان را فراهم میکند.از طرفی نوع تفاسیر مفسرین به قرآن خود یک مسأله ی جداگانه و مهم است . و تفسیر علامه طباطبائی و استاد مطهری رضوان الله تعالی علیمها ، یک تفسیر اجتماعی به حساب می آید .این دو بزرگوار دغدغه ی اصلاح اجتماع را داشته اند نوشته های خود را با همین نگاه و با استفاده ازآیات شریفه ی قرآن مطرح نموده اند . و لذا می توان در میان نوشته های قرآنی آنها به یک اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن دست یافت .در این اثر کوچک دانشجوئی ، اخلاق اجتماعی مطرح شده درآثاراین دو دانشمند فرزانه دنیای اسلام نوشته شده است و به صورت یک پایان نامه در هفت فصل شکل گرفته است .در فصل اول به کلیات و تعاریف لغات واصطلاحها پرداخته میشود و درفصل دوم اخلاق اجتماعی در عرصه ی سیاسی بررسی میشود و شامل برخی اخلاق مثل صبر و وفای به عهد و هجرت و جهاد و ....می شود .در فصل سوم این مجموعه به بررسی اخلاق اجتماعی در زمینه ی اقتصادی پرداخته می شود و در این فصل اخلاقی مثل قرض الحسنه و خمس و کم فروشی مطرح می شود .در فصل چهارم اخلاق جنسی مطرح می شود و شیوه ی صحیح مدیریت آن مطرح می شود و اخلاقی مثل پوشش ، عفت و تهمت ، نهی از زنا ، در این فصل بررسی میشود .در فصل پنجم اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن کریم در خانه و از سوی پدر و مادر مطرح میشود و اخلاقی مثل تربیت فرزند در آن بررسی میشود.در فصل ششم اخلاق تبلیغی مطرح می شود و اخلاقی را که یک مبلغ باید به آنآراسته شود بیان شده است و به اخلاقی مثلمأمور به وظیفه بودن ، تذکر دادن ، تحمل و دوری کردن زیبا پرداخته میشود .و در فصل پایانی به اخلاق همزیستی پرداخته میشود و در طی این فصل به اخلاقی مثل مزمت عیب جوئی و مسخره کردن ، و آداب ورود به منزل دیگران و آداب دوستی ، پرداخته میشود .