آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 168
قوم مداری اندیشه و راه حل واتسن (با تأکید بر مطالعات دینی)
نویسنده:
جنان ایزدی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
قوم مداری اندیشه، شکل‌گیری معرفت در بستر تاریخ و فرهنگ، از معضلات معرفتی پست مدرنیسم است. مدرنیسم برای غلبه بر مشکلات معرفتی و خشونت دوران روشنگری به جستجوی عقلانیت عینی و تجربه‌گرایی عاری از ارزش داوری پرداخت. نقد مدرنیسم نشان داد همه شاخه‌‌های معرفت قوم مدارند. از نظر پست مدرنیست‌‌ها، مشاهدات گران‌بار از نظریه‌اند و دانشمندان، روش‌‌های تحقیق و موضوعات پژوهشی، همه محصول اجتماعند. عد‌ه‌ای نتیجه گرفتند که در فضای پست مدرن هر گونه حرکت علمی ‌‌محکوم به شکست است. برخی کوشیدند آثار عقلانیت‌‌های خاص را که بر روند پژوهش تأثیر گذارند، تحت محاسبه درآورند و از این طریق به عینیت نزدیک‌تر شوند. از نظر واتسن نقطه شروع این تلاش توجه به وجود مؤلفه‌‌های ایدئولوژیک در پژوهش‌‌های علمی‌‌ است. بدین ترتیب می‌توان ایدئولوژی موضوعات مورد مشاهده را برای گسترش فرضیه‌‌های هنجاری یا جامعه‌شناختی به کار برد و آزمایش این فرضیه‌‌ها را با هدف حجت‌آوری یا قوم مداری هدایت کرد. نتایج این رویکرد دفاع از عقلانیت، عینیت متوازن و حفظ دموکراسی علمی‌ است. عدم توجه به تفاوت مطالعات تجربی و غیر تجربی در این الگوی پژوهشی می‌تواند به تحویل گرایی بیانجامد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
بررسی و تطبیق جعل یا کشف معنای زندگی در اندیشه کیرکگور و سارتر
نویسنده:
جعفر شانظری، علیرضا فرجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
حذف علت غایی در تاریخ اندیشه، در مباحث علمی و فلسفی تغییراتی ایجاد کرده است و این موضوع عامل تغییر نگرش انسان به بحث خداوند به عنوان یک خالق و قدرت لایزال بوده است و اصلی ترین مسئله انسان، یعنی بحث درباره معنای زندگی او را تحت تأثیر قرار داده است. این امر، دلیل اصلی به حاشیه راندن اولوهیّت خداوند و جایگزین شدن قوای انسانی شده است که نتیجه نهایی آن حاکمیّت رویکردهای نیهیلیستی و پوچگرایانه بوده است. به دنبال آن، استیلای سکولاریسم و دین پیرایی مسئله معنای زندگی انسان را به چالش کشیده است و پس از آن، انسان خداوند را نه همچون منشأ معنا، بلکه به عنوان مانعی بر سر راه زندگی می‌داند. از اینرو، بر آگاهی و اراده خود تکیه می‌کند و خود را آفریننده معنای زندگی می پندارد. به همین دلیل، بحث کشف و جستجوی معنای زندگی، دستخوش تغییر شده است و به جای آن، رویکردهای معنا آفرین و سخن از جعل معنا، جایگزین شده اند. این مسئله که آیا انسان سازنده و آفریننده معنای زندگی خویش است یا آن را از عاملی بیرونی کسب می کند، امروزه به چالش بزرگی برای بشر تبدیل شده است. تقابل اندیشمندان خداباور و ملحد اهمیت چنین مسائلی را دوچندان می‌کند. به همین دلیل، در این پژوهش تلاش شده است برای این پرسش، با توجه به دو رویکرد خداباور و غیرخداباور کیرکگور و سارتر، که از اندیشمندان مکتب اگزیستانسیالیسم و از پیشگامان تحولات شگرف فلسفه معاصر هستند، پاسخی مناسب بیابیم. از یکسو، تکیه کیرکگور بر سابجکتیویته به عنوان یک حقیقت پایدار برای کشف معنای آبجکتیو زندگی با توجه به سپهرهای هستی، و از سوی دیگر، بی معنابودن بنیادین زندگی به دلیل وجود نداشتن خداوند از نظر سارتر که با توجه به آگاهی انسان می توان به روش سابجکتیو برای آن معنایی جعل کرد، ژرف اندیشی شده است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
بررسی دیدگاه کیث وارد پیرامون زمانمندی خدا با تکیه بر آرای ملاصدرا
نویسنده:
فائزه زارعیان، فروغ رحیم پور، مهدی امامی جمعه، جنان ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده یکی از مباحث برجسته‌ی الهیاتی پرداختن به صفت ازلیت خداوند است. درباره‌ی مبحث ازلیت دو دیدگاه وجود دارد: فرازمانی و زمانمندی. غالب فیلسوفان قرون وسطی و نیز فلاسفه‌ی جهان اسلام درباره‌ی ازلیت خداوند دیدگاه فرازمانی داشتند که براساس آن، خداوند موجودی غیر‌زمانمند فرض می‌شود که برای او درنظرگرفتن آغاز و انجام زمانی بی‌معناست. در دیدگاه زمانمندی که توسط برخی از فیلسوفان دین معاصر مطرح شده است، ازلیت خداوند رنگ‌وبویی زمانی می‌یابد و به این معناست که خدا در همه‌ی زمان‌ها بوده، هست و خواهد بود. این مقاله می‌کوشد با واکاوی آثار کیث وارد که در زمره‌ی فیلسوفان متأله معاصر قرار دارد، استدلال‌های او را در مقام توجیه زمانمندی خدا تحلیل نماید و بدین‌وسیله، تقریری روشن از دیدگاه او درخصوص ارتباط خدا با موجودات زمانمند ارائه کند. همچنین می‌کوشد با عرضه‌ی دیدگاه کیث وارد به نظام فلسفی ملاصدرا، به ارزیابی آرای وی بپردازد و درنهایت نشان دهد که براساس شیوه‌ی خاص حکمت صدرایی، چگونه می‌توان ضمن حفظ دیدگاه فرازمانی درباب ازلیت خداوند، تفسیر معقولی از ارتباط خدا با موجودات مادی ارائه داد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 70
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا و خواجه نصیر
نویسنده:
فاطمه کلانتری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اکثر فلاسفه اسلامی با برهان فلسفی تنها نوعی از معاد (معاد روحانی) را به اثبات رسانده و نوع دیگر (معاد جسمانی) را تعبداً پذیرفته اند. در میان آنان ، شاخص ترین چهره ای که برای اثبات معاد جسمانی با روش فلسفی اهتمامی گسترده ورزیده است ، فیلسوف معروف ، صدرالمتألهین شیرازی است. وی که از روش مشائیون و اشراقیون در این موضوع خرسند نبوده ، خود به تلاش در این مسیر پرداخته و توانسته است معاد جسمانی را با بدن مثالی به اثبات برساند ولی سرانجام چون این معاد مطابق با معاد عنصری قرآن نبود به روش وحیانی روی آورد. خواجه نصیر نیز از جمله متکلمانی است که از طریق آیات و روایات سعی کرده است معاد جسمانی را اثبات نماید. در این رساله تلاش شده است که نخست انواع معاد و تفاوت جسم دنیوی و اخروی مطرح و پس از آن ، به اثبات معاد جسمانی از نظر ملاصدرا و خواجه نصیر و به دنبال آن به دفع شبهات معاد جسمانی با توجه به مبانی آن دو دانشمند و سپس به برخی از احولات آخرت و در پایان به نقد و بررسی و مقایسه نظرات این دو متفکر پرداخته شود. نتایج حاصل از این تحقیق بدین قرار است : الف با توجه به صفات و افعال الهی ؛ از قبیل حکمت ، عدل ، ... می توان ضرورت معاد را اثبات کرد. ب عده ای برای انکار معاد جسمانی شبهاتی را مطرح کرده اند که مبنای اکثر آنها مقایسه آخرت با دنیا است. ج ملاصدرا ، شخص محشور در روز قیامت را همان انسان موجود در دنیا (حقیقت واحدی مرکب از جسم و روح) می داند و سعی دارد با توجه به تجرد خیال معاد جسمانی را با برهان عقلی به اثبات برساند ، اما این براهین تنها معاد روح با بدن مثالی را اثبات می کنند لذا به دلایل وحیانی روی می آورد. د ظواهر آیات قرآن بیانگر معاد جسمانی (حشر روح همراه با بدن) است و این آیات قابل تاویل نیست ، هر چند عده ای از روی جهل دست به تاویل آنها زده اند. ه خواجه بر اساس آیات و روایات معاد جسمانی را اثبات کرده است و برای اینکه دچار مشکل اعاده معدوم نشود بر این باور است که اجزای اصلی بدن هنگام مرگ پراکنده می شوند ، ولی از بین نمی روند و در روز جزا همین اجزاء جمع می شوند.
تحلیل مبانی نظری و شواهد نقلی نظریه میرزا مهدی اصفهانی در باب معاد جسمانی
نویسنده:
جعفر شانظری ، علی مستأجران
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تحلیل و بررسی بُن‌مایه‌های فکری میرزا مهدی اصفهانی در مسئلهٔ معاد جسمانی راه‌گشای شناخت نظریهٔ وی با توجه به پشتوانهٔ ادلهٔ نقلی خواهد بود. اهتمام وافر اصفهانی به ظواهر نصوص منجر به مطرح‌شدن دیدگاهی مشابه نظریه متکلمان اسلامی شده است. اما بنیان اندیشه اصفهانی بر مسائلی از قبیل خلقت انسان‌ها در عالم ذر، تعیین نوع طینت انسان‌ها، ورود به عالم دنیا و خلط طینت‌ها و سپس خروج از عالم دنیا و حشر و نشر بر اساس بدن دنیایی استوار است. گاهی اصفهانی منشأ فهم این سِیر را فضل و امتنان الاهی می‌داند و گاه عدل و قسط. از این رهگذر دو مسئله در منظومه فکری اصفهانی بسیار مهم و اساسی است: 1. توجه خاص به نصوص، بدون تأویل دلالی؛ 2. ضرورت انطباق تحلیل و تبیین‌ها در مسئلهٔ معاد بر آیات و روایات. اصفهانی از لحاظ روش‌شناختی روی‌آوردی تکثّرگرا و بعضاً روشی وحدت‌گرا به مسئلهٔ معاد جسمانی دارد. به تعبیر دیگر، وی به دنبال این است که میان دیدگاه‌های خود و آیات و روایات به نحو روشمند جمع کند و این مبنا را تا آنجا پیش برده است که تقریراتش را به مشکات انوار اهل بیت b منتسب دانسته است.
صفحات :
از صفحه 247 تا 266
اندیشه های کلامی - فلسفی ابن میثم بحرانی در شرح نهج البلاغه
نویسنده:
محمد رصافی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این رساله در چهار بخش تنظیم شده است. در بخش اول زندگینامه ابن میثم به تفصیل آورده شده است. بخش دوم اختصاص به نظرات ابن میثم درباره الهیات دارد (شناخت خداوند، براهین اثبات خدا، توحید، صفات الهی) بخش سوم شامل نظرات ابن میثم درباره خلقت آسمان و زمین است. بخش چهارم نظرات ابن میثم درباره فرشتگان و ملائکه است./
قلمرو ادراک و اعتبار حکم عقل از دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
داود حسینی چفلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در پژوهش در یک مکتب خاص عرفانی یا فلسفی، از جمله فلسفه ملاصدرا و عرفان محی الدین ، شاید مهمترین و یا یکی از مهمترین مسائل مسأله عقل باشد. چرا که پاسخ به آن، روشن کننده بسیاری از مسیرهای بعدی، در آن مکتب می باشد. در این پژوهش، به سه مسأله اساسی درمورد عقل پرداخته شده است؛ اول این که در این دو مکتب عقل به چه معما یا معناهایی به کار رفته است؛ دوم این که ادراک عقل در نظر صاحبان این دو مکتب، چه حدودی دارد؛ و سوم این که حکم عقل نزد آن ها، از چه حدی از اعتبار برخوردار است. برای یافتن پاسخ این سوالات، روش کتابخانه ای، مبتنی بر مطالعه، جمع آوری اطلاعات اولیه و سپس، پردازش یک نظریه سازگار، در پیش گرفته شده است. بدین منظور کتب اصلی، شروح، مقالات و کتب مرتبط، مورد مطالعه قرار گرفته اند. سعی شده است که چینش و نظم مطالب، نوین باشد؛ و حتی الامکان از تکرار، شرح بی مورد و نیز، خلاصه گویی منجر به حذف برخی از مراحل کار، پرهیز گردد. از این رو پس از طرح مسأله، بلافاصله به پاسخ های آن ها پرداخته شده و از حواشی زاید پرهیز گردیده است. نیز، متن به صورتی است که آشنایی با مبانی نظری شخصیت های مورد نظر را می طلبد. اهم نتایج بدین قرار است که: اولاً: تقریباً گستره معنایی عقل، در فلسفه ملاصدرا و عرفان محی الدین به یک میزان است؛ مگر در برخی موارد که مثلاً از مشرب فلسفی ملاصدرا ناشی شده است؛ نظیر عقل به معنای عقل عملی. ثانیاً، عقل، در مکتب ملاصدرا تقریباً همان معنای انسان مدرِک، و در مکتب محی الدین اقلاً جنبه های غیر حسی او را منتقل می کند؛ این حد مشترک، به دو جهت عقل فکری و غیر آن تقسیم می شود. از این وجه دوم حدی در ادراک عقل نیست، چرا که حدی در ادراک انسان نیست، گرچه وجه اول بسیار محدودتر است. ثالثاً، آن چه عقل غیر فکری می یابد، از منظر ملاصدرا، قابل تبیین به زبان عقل فکری است؛ ولی از نگاه محی الدین، نه. اما، گویی هر دو، ادراک انسانی را لابشرط نسبت به عقل فکری، عقل غیر فکری و غیر آنها می دانند.
آراء کلامی فاضل مقداد (ره)
نویسنده:
پدیدآور: حسین حمیدی ؛ استاد راهنما: جعفر شانظری ؛ استاد مشاور: حمید عطایی نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
پژوهش پیش رو به بررسی دیدگاه‌های کلامی جناب فاضل مقداد (ره) در مسائل علم کلام می‌پردازد. وی که از متکلمان بزرگ عالم تشیع در قرن نهم هجری به شمار می‌آید، با رویکردی عقلی و نقلی، اصول اساسی دین اسلام را تبیین می‌نماید.در این پژوهش، با توجه به آثار کلامی فاضل مقداد (ره) که از هر دو منبع نقل و عقل استفاده شده است می‌توان دریافت که او کوشیده‌است تا هرچند مانند معتزلیان با به دست‌دادن تفسیرهای عقلانی، از متون و آموزه‌های دینی دفاع نماید، ولی از ادله نقلی هم غافل نماند و عقائد اساسی دین اسلام را با هر دو نوع دلیل(عقل و نقل) اثبات نموده است، و شیوه دین‌پژوهی او در اصول عقاید و روش کلامی‌اش، برگرفته از آموزه‌های قرآن و روایات بوده، که بر استدلال، تبیین و احتجاج بر پایه عقل و وحی مبتنی است. فاضل مقداد (ره) در باب خداشناسی برای اثبات خداوند متعال دو راه را پیموده که یکی به صورت برهان «إنّی» و دیگری از طریق برهان «لمّی» است. طریق اول استدلال از راه اثبات وجود آثار نیازمند به وجود موثراست و طریق دوم استدلال بر اثبات باری تعالی از راه تأمل و تفکر در خود وجود و تقسیم وجود به ممکن و واجب. سپس وی به دلیل این که قائل به الهیات سلبی نیست به شرح و توضیح صفات ثبوتیه الهی پرداخته و صفات ثبوتیه خداوندمتعال را به سه دسته ی کلی تقسیم نموده (صفات ثبوتیه ای که افعال الهی متوقف بر آن هاست، صفات ثبوتیه ای که افعال الهی متوقف بر آنها نیست و دسته سوم توابع صفات)و ایشان در ادامه صفات سلبیه باری تعالی را تبیین می نماید.عدل در نگاه فاضل مقداد (ره)، تنزیه خداوند از فعل قبیح و تنزیه او از اخلال به واجب است بدین معنا که ایشان، خدای متعال را مبرا از ارتکاب عمل قبیح می شمارد و وارد کردن اخلال در تحقق امر واجب را در مورد او محال می داند.وی در باب راهنما شناسی(نبوت و امامت)، دیدگاه‌های کلامی خود را بیان نموده و با استفاده از ادله عقلی، اصلضرورت بعثت انبیاء را اثبات کرده، و با تأکید بر عصمت نبی و امام دلائل خود را بر این امر اقامه می‌کند.در پایان به شرح فرجام انسان ها در باب فرجام شناسی پرداخته و با طرح موضوع جسمانیت معاد، بر اثبات آن استدلال اقامه نموده و معاد و احوال روز قیامت را توصیف کرده است.
آراء کلامی فاضل مقداد
نویسنده:
حسین حمیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:پژوهش پیش رو به بررسی دیدگاه‌های کلامی جناب فاضل مقداد (ره) در مسائل علم کلام می‌پردازد. وی که از متکلمان بزرگ عالم تشیع در قرن نهم هجری به شمار می‌آید، با رویکردی عقلی و نقلی، اصول اساسی دین اسلام را تبیین می‌نماید.در این پژوهش، با توجه به آثار کلامی فاضل مقداد (ره) که از هر دو منبع نقل و عقل استفاده شده است می‌توان دریافت که او کوشیده‌است تا هرچند مانند معتزلیان با به دست‌دادن تفسیرهای عقلانی، از متون و آموزه‌های دینی دفاع نماید، ولی از ادله نقلی هم غافل نماند و عقائد اساسی دین اسلام را با هر دو نوع دلیل(عقل و نقل) اثبات نموده است، و شیوه دین‌پژوهی او در اصول عقاید و روش کلامی‌اش، برگرفته از آموزه‌های قرآن و روایات بوده، که بر استدلال، تبیین و احتجاج بر پایه عقل و وحی مبتنی است. فاضل مقداد (ره) در باب خداشناسی برای اثبات خداوند متعال دو راه را پیموده که یکی به صورت برهان «إنّی» و دیگری از طریق برهان «لمّی» است. طریق اول استدلال از راه اثبات وجود آثار نیازمند به وجود موثراست و طریق دوم استدلال بر اثبات باری تعالی از راه تأمل و تفکر در خود وجود و تقسیم وجود به ممکن و واجب. سپس وی به دلیل این که قائل به الهیات سلبی نیست به شرح و توضیح صفات ثبوتیه الهی پرداخته و صفات ثبوتیه خداوندمتعال را به سه دسته ی کلی تقسیم نموده (صفات ثبوتیه ای که افعال الهی متوقف بر آن هاست، صفات ثبوتیه ای که افعال الهی متوقف بر آنها نیست و دسته سوم توابع صفات)و ایشان در ادامه صفات سلبیه باری تعالی را تبیین می نماید.عدل در نگاه فاضل مقداد (ره)، تنزیه خداوند از فعل قبیح و تنزیه او از اخلال به واجب است بدین معنا که ایشان، خدای متعال را مبرا از ارتکاب عمل قبیح می شمارد و وارد کردن اخلال در تحقق امر واجب را در مورد او محال می داند.وی در باب راهنما شناسی(نبوت و امامت)، دیدگاه‌های کلامی خود را بیان نموده و با استفاده از ادله عقلی، اصلضرورت بعثت انبیاء را اثبات کرده، و با تأکید بر عصمت نبی و امام دلائل خود را بر این امر اقامه می‌کند.در پایان به شرح فرجام انسان ها در باب فرجام شناسی پرداخته و با طرح موضوع جسمانیت معاد، بر اثبات آن استدلال اقامه نموده و معاد و احوال روز قیامت را توصیف کرده است.
تحلیلی از عالم برزخ در وجودشناسی ابن‌سینا
نویسنده:
رضا محمدنژاد، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بر اساس آیات و روایات، عالم برزخ میان زندگی دنیایی و حیات اخروی قرار گرفته است و بر اساس متن‌های فلسفی، عالمی میان عالم مجردات و عالم مادیِ محض است و حدّ وسط بودن آن ایجاب می‌کند که نه به کلی واجد ماده و مقدار و بیگانه از عالم مجردات باشد و نه به کلی فاقد ماده و مقدار و بیگانه از عالم مادی، بلکه با داشتن مقدار و صورت بدون ماده، بهره‌ای از عالم مجردات و بهره‌ای هم از عالم مادی دارد. ابن‌سینا با استناد به قائم بودن صورت جسمیه به ماده و محال دانستن تحقق صورت و شکل و مقدارْ بدون ماده، عالم برزخ و معاد جسمانی را قابل اثبات نمی‌داند، از این رو، در مراتب هستی مورد نظر او، جایگاهی برای عالم برزخ وجود ندارد و جایگاه نفوس بعد از مرگ را نیز با تأکید بر عالم افلاک و عقول تبیین می‌کند. در این مقاله، آرای ابن‌سینا در مورد عالم برزخ، زندگی و عوالم بعد از حیات مادی، تبیین و بررسی خواهد شد.
  • تعداد رکورد ها : 168