آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله به دنبال فهم اندیشۀ فلسفی دریدا و رفع ابهام آن هستیم؛ پاسخ ما به این ابهام آن است که دریدا را باید پیش از هرچیز در چارچوب مباحثِ امانوئل لویناس فهمید و قرار داد. این جایگذاری درید،ا در نوع خود، بسیار کلیدی است و معنای ضمنی فلسفۀ او را متفاوت می­سازد. دلیل این تحول آن است که در خوانش عمومی دریدا را در درجۀ نخست وارث نیچه و پس از آن هایدگر می­دانند که در افق فکری آن دو و در سنت نقد متافیزیک آن دو قرار می­گیرد. لویناسی دیدن دریدا به این معنی است که فلسفۀ او را گذار از فلسفۀ هایدگری، یعنی هستی­شناسی، به اخلاق بدانیم. یعنی آن که سخن دریدا، بر اساس زبانِ لویناس، در چارچوبِ عدالت قرار می­گیرد. مطابق این سخن، سوال اصلیِ مقالۀ پیش­رو این است که چگونه می­توان تقدم امر اخلاقی بر هستی­شناسی را در فلسفۀ دریدا نشان داد؟ بر این اساس تلاش فکری دریدا را باید تلاشی برای فراروی از مباحث هستی­شناسانه دانست و روش واسازی وی را تحلیلی بدانیم که نه در ساحت هستی که در نیرویِ الزام­آورِ امر اخلاقی صورت می­گیرد، عملی که رو به بیرون و شناخت آن چه هست ندارد، بلکه به نام دیگری، از آنچه که انجام شده و انجام داده، سخن می­راند. بر این اساس، هدفِ مقالۀ حاضر ایضاحِ تقدم اخلاق بر هستی­شناسی به معنای رویکردی درست به فلسفۀ دریدا می­باشد.

Abstract This paper attempts to study the place of ethics in Derrida’s works. We tray in this article to deal, firstly, with the hypothesis about an ethical-turn in deconstruction in 1990s. Thus we trace the place of ethics in the first works of young Derrida to see if he indeed had deconstructed ethics problems in his early texts. After this introduction we, secondly, read carefully the texts in which he treats ethics problematic directly and obviously manner. We analyze how the father of deconstruction problematizes the questions of ethics such as the problem of hospitality, of gift, and of promise. We try, thirdly, to find how Derrida makes-use, but critics in the same time the works of Kant, Kierkegaard and Levinas while we attempt to explain what he means by the ethics of im-possible, the possibility of the impossibility, and the tension between possible and impossible, conditional and unconditional, limited and unlimited, etc. ملخص باللغة العربية نحاول في هذه الدراسة أن نتناول الحيز الذي تشغله الأخلاق في تفكيكية الفيلسوف الفرنسي/الجزائري جاك دريدا. سنعمل في البداية على التحقق من الفرضية التي تقول بوجود تحوّل أخلاقيّ في تفكيكية دريدا، تحولٌ بدأ منذ بداية التسعينيات من القرن المنصرم. هكذا سنشرع في استقصاء حضور المشاكل الأخلاقية في كتابات دريدا الشاب للتحقق ما إذا كان قد اهتم وتناول بالتفكيك في أعماله الأولى مفاهيم وإشكاليات تنتمي كلاسيكياً إلى فلسفة الأخلاق وموضوعاتها. ثم سنعمل بعد ذلك على دراسة النصوص التي تناول فيها دريدا الكهل بعض المسائل الأخلاقية بشكل واضح ومباشر. هكذا فإننا سنبحث في كيفية تناول وأشكلة عراب التفكيكية لبعض المفاهيم والمسائل الأخلاقية من قبيل الضيافة والعطية والعفو والوعد... أخيراً سنحاول إظهار كيفية استفادة دريدا النقدية من أعمال بعض الفلاسفة الذين سبقوه في تناول مسائل أخلاقية محددة، أسماء مثل كانط، كيركيجارد، وليفيناس وكيف ميّز بين أخلاق الممكن وأخلاق المستحيل، الأخلاق المشروطة والأخلاق اللامشروطة، الأخلاق المحدودة والأخلاق اللمحدودة الخ مبرزاً ذلك التوتر بين هذه الثنائيات ومؤكداً أن التفكيك هو أخلاق المستحيل...

ترجمه ماشینی : پیامدهای اخلاقی و سیاسی گزارش های لویناس و سارتر از وجود انسان را بررسی می کند. کریس سیلی در «لحظه‌های اختلال» امانوئل لویناس و ژان پل سارتر را با هم در نظر می‌گیرد تا مفاهیم اخلاقی و سیاسی توصیف‌های مشابه آن‌ها از وجود انسان را کاملاً درک کند. سیلی با تمرکز بر نقاط تماس و تفاوت میان نوشته‌هایشان در مورد متعالی بودن، هویت، هستی و دگرگونی، نه تنها درکی از سیاست سارتر ارائه می‌کند که در آن برنامه تا حدودی غیرسیاسی لویناس را می‌توان در عرصه سیاسی، بلکه خوانشی صریحاً سیاسی از لویناس ارائه کرد. که به خوبی با آثار سارتر طنین انداز است. با گردآوری گزارش‌های هر دو متفکر از وجود مختل شده به این طریق، مکانی نظری یافت می‌شود که از آنجا می‌توان این ادعا را که سیاست و اخلاق متقابلاً ناسازگار هستند، زیر سؤال برد.

ترجمه ماشینی : این کتاب مهم جدید به مقایسه آثار مربوط به دو متفکر برجسته قرن بیستم، امانوئل لویناس و آلبر کامو می پردازد. تال سسلر میراث ماندگار آنها را در چارچوب خاص مقاومت فکری در برابر تمامیت خواهی و خشونت سیاسی، با تمرکز ویژه بر رویکردهای مربوط به هولوکاست و نسل کشی در قرن بیستم و به تبع آن، مسئله تئودیسه و ایمان مذهبی مقایسه می کند. لویناس و کامو به بررسی منطق متافیزیکی و سیاسی متافیزیکی و سیاسی همسو و مکمل هر متفکر در مخالفت با استبداد می پردازند. سسلر بر مؤلفه مذهبی در تصویر لویناس از هیتلریسم به عنوان بت پرستی (درکی که کامو در آن سهیم است) و همبستگی بین لیبرالیسم و یکتاپرستی تأکید می کند. این کتاب به بررسی تأملات لویناس و کامو در مورد هولوکاست و مسئله تئودیسه می پردازد و به نقدهای متناظر آنها از استالینیسم و فلسفه تاریخ هگل می پردازد. سسلر در ادامه به این می‌پردازد که لویناس و کامو چگونه می‌توانستند با موضوع سیاسی اصلی عصر خودمان، یعنی بنیادگرایی مذهبی مقابله کنند، و ماهیت دوگانه اسرائیل و الجزایر را در نوشته‌های لویناس و کامو توضیح می‌دهد. >

ترجمه ماشینی : این پروژه با تمرکز بر تفکر پدیدارشناختی و قاره‌ای، به مشکل تعصب «چشمی محوری» در فلسفه می‌پردازد. من که یک پدیدارشناس نابینا بودم، متوجه گرایش چشم محوری شدم که بر دیدگاه‌های فیلسوفان، از جمله استدلال‌ها، استفاده از استعاره‌ها، و انتخاب مثال‌ها، حاکم بود. به عنوان یک خواننده نابینا متوجه شدم که چنین چشم محوری مانع از درک ادعاهای آنها می شود. این باعث شد به این فکر کنم که آیا تعصبات چشم محور ممکن است آنها را به استدلال ها و جهان بینی های نامتعادل یا نامعتبر سوق دهد. سؤالات مطرح شده عبارتند از: آیا فلسفه ای وجود دارد که بیش از همه حواس دیگر متکی به بینایی نباشد؟ آیا ممکن است که فلسفه اساس خود را در بینش و مفاهیم بصری قرار ندهد؟ در پروژه‌ام، من آثار موریس مرلوپونتی و امانوئل لویناس را بررسی می‌کنم تا مشخص کنم آیا می‌توان از منظری غیر چشم‌مرکزی فلسفه‌ورزی کرد یا خیر. به عنوان بخشی از پروژه ام، من روندی در تفکر قاره ای را به سمت آنچه مارتین جی «ضد چشم محوری» می نامد بررسی می کنم. در حالی که بسیاری از بینش‌های او را بسیار ارزشمند می‌دانم، به این نتیجه می‌رسم که موارد «ضد چشم» بررسی‌شده توسط جی، در نهایت عاری از چشم‌محوری نیستند، و نه جایگزین مناسبی برای آن ارائه می‌کنند: تا زمانی که بینایی (یا نقطه مقابل آن، نابینایی ) بخش اصلی یک جهان بینی فلسفی باقی می ماند، در هسته خود چشم محور باقی می ماند.

مفهوم دیگری در فلسفه لویناس به مفاهیم دیگر او هویت می بخشد. وی با نقدی معرفت شناختی - هستی شناختی، تمامیت سوژه و کلیت دیگری را به پرسش می گیرد. به زعم لویناس دیگری امکان نفی تمامیت سوژه و امکان تعالی سوژه در فراروی از هویت ایستای خود است. این مقاله بر آن است تا نشان دهد نسبت سوژه با دیگری نسبتی معرفت شناختی - هستی شناختی نبوده بلکه از بنیان، نسبتی اخلاقی است. سوژه در مجاورت دیگری شکل می گیرد. مهمترین ساحتی که هستی دیگری با هستی دیگری مجاور می شود، لحظه ی نیستی و مرگ اوست. این امر به رابطه اخلاقی بنیادینی منجر می شود که در آن مسئولیت در برابر مرگ دیگری بنیاد و مهمترین وجه مسیر تحقق هستی ما ست. به زعم ما فهم هستی چنان که هایدگربر آن پافشاری می کند هستن به سوی مرگ خود، از طریق رابطه ی اصیل دازاین با مرگ خود نیست، بلکه مرگ دیگری، نقطه ی عزیمت ویران کننده ی دریافتن نیستی گره خورده با هستی است. هستی در هستن برای دیگری و سوبژکتیویته در کنش های ارتباطی انسان با دیگری و متعاقب آن با مراقبت از دیگری در برابر مرگ متحقق می شود.

ایمانوئل لویناس یکی از معروفترین فیلسوفان اخلاق در جهان معاصر می‌باشد که به تعبیر خودش به اخلاق، اعتبار فلسفی دوباره‌ای بخشید. لویناس مواجهه با «دیگری» را شرط امکان اخلاق معرفی می‌کند.این پژوهش تلاشی در بررسی جوانب این مواجهه می‌باشد.در فصل اول «تاریخچه غیریت» مختصری آورده شده است.فصل دوم به بررسی مبانی اندیشه لویناس اختصاص داده شده است. در این فصل به توصیف طرح لویناس در اخلاق و معنای اخلاق نزد او، گذر لویناس از پدیدارشناسی و اهمیت بُعد یهودی اندیشه وی پرداخته شده است.فصل سوم جوانب مواجهه با دیگری مورد بررسی قرار گرفته است. در این قسمت ابتدا توصیف «من» قبل از مواجهه با دیگری بررسی شده و این‌که ما در هیئت «نامتناهی» و «چهره»، دیگری را ملاقات می‌نماییم. سپس اوصاف این مواجهه در قالب زبان به تصویر کشیده شده و جوهره اخلاقی زبان بیان گردید. همچنین در ادامه تلاش لویناس برای گذر از زبان هستی‌شناسانه برای مواجهه با دیگری و بررسیِ مسئولیت نامتناهی و مسئله عدالت و سیاستمورد بحث قرار گرفت. در آخر به بیان توفیق لویناس در بنیان نهادن یک اخلاق دیگر آیین با استفاده از پدیدارشناسی غیریت خاص خودش اشاره گردید و این‌که هرچند «ماسوای هستی» قدمی بلند به گذر ازهستی شناسی به ماسوای هستی است، اما به نظر می‌رسد سرنوشت لویناس همچون اولیس که به موطنش ایتاکا بازگشت، بازگشتی «ناخواسته» به موطن هستی شناسی خویش می باشد.

ترجمه ماشینی : ویتگنشتاین و لویناس رابطه غالباً نادیده گرفته شده بین فلسفه های دو تن از مهم ترین و مشهورترین متفکران قرن بیستم را بررسی می کنند. پلانت با تحمیل کار هر فیلسوف بر دیگری، بین سنت‌های فکری متضاد که آن‌ها به اشتراک گذاشتن آن‌ها کمک کردند، حرکت می‌کند. تمرکز اصلی بر روی کتاب، تعامل پیچیده و در عین حال روشنگر بین تعدادی از مضامین اخلاقی-مذهبی در تفکر بالغ ویتگنشتاین و روایت متمایز لویناس از مسئولیت اخلاقی است.

الف: موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف):در این رساله ضمن بررسی اجمالی اندیشه‌های امانوئل لویناس به خوانش مقاله‌ی طولانی «خشونت و متافیزیک» نوشته‌ی ژاک دریدا می‌پردازیم، که نگاهی ژرف‌تر به استلزامات تفکر بدیع لویناس درباب امر اخلاقی را میسر می‌کند. نقد دریدا بر فلسفه‌ی اخلاق لویناس که ناظر بر جنبه‌های ناپیدا و لوازم و نتایج ناخواسته‌ی فلسفه‌ی اوست، گامی موثر در پیشبرد پروسه‌ی لویناس و تنقیح آن است. لویناس در حکمی غریب اعلام می‌دارد اخلاق فلسفه‌ی اولی است و نه هستی‌شناسی. او همچون بسیاری از فیلسوفان پس از نیچه، در پی گریز از محدودیت‌های سوژه‌گرایی در تفکر غربی ست. لویناس سوژه‌گرایی را بنیان جنگ با دیگری می‌داند و در این میان بر هایدگر خرده می‌گیرد که هستی شناسی ابزارِ مناسبی برای غلبه بر متافیزیک غربی، که اساسش بر سوژه‌محوری و خودگرایی ست، نیست. لویناس با تکیه بر اخلاق می‌کوشد تا بر این متافیزیک که همه چیز را در قیاس با «خود» و بر اساسِ تمامیتِ هویتِ «من» درک می‌کند فائق آید. دریدا به واسازینظریات اخلاقی لویناس می‌پردازد، او برآن است که «بیرون» همان «درون» است و اساساً هیچ جایی در بیرون برای تفکر وجود ندارد، در واقع نمی‌توان قائل به یک «بیرون» برای سنت اروپایی شد چرا که در نهایت هر اندیشه‌ی متعارض با آن در دام استعاره پردازی‌های آن می‌افتد و به حیطه‌ی متافیزیکِ آن درمی‌غلتد. لویناس در پیِ رهایی از سلطه سنت یونانیِ «امرهمان» و «فرد» است، اما تفکر خود او نیز سرانجام خود را یک متافیزیک تعریف می‌کند که البته مفهومی یونانی است.ب: روش تحقیقمطالعه‌ی آثار اصلی و مهم دریدا و لویناس، برای درک کلیت نظری و فلسفه‌ورزی این دو فیلسوف. ترجمه مقالات و شرح‌های انگلیسی درمورد مقاله‌‌ی خشونت و متافیزیک. رجوع به متون متفکرانی که دریدا در مقاله‌ی خود مورد مداقه قرار می‌دهد، به ویژه آثار افلاطون، هایدگر و هوسرل، مطالعه‌ی آثار نیچه، کریچلی، رورتی، بدیو و غیره برای دست یافتن به فهمی بهتر از نظریات دریدا، سعی در تبیین و تحلیل موضوع مورد بحث و توجه به ارتباطات و پیوستگی موضوعات مطرح شده در این آثار. ج: نتیجه‌گیری و پیشنهادها:باید پیش از اظهار نظر درباره‌ی متفکران غربی از جمله دریدا، و فهم کلی آنها با قرار دادن‌شان زیر چارچوبی کلی همچون پست‌مدرنیست یا پساساختارگرا، آثارشان را با دقت و سخت‌کوشی خواند. خواندن خلاقانه تنها راه برای فلسفه‌ورزی است. ما نیز در جامعه‌ی خود و در دانشکده‌های فلسفه به جای انتخاب‌های جهت‌مند باید خواندن خلاقانه و صبورانه را اشاعه دهیم. تفکری پیش از خواندن وجود ندارد که بخواهیم از تفکرِ خودمان یا تفکرِ آن‌ها سخن بگوییم. مطالعه‌ی آثار دریدا ما را با نمونه‌ای از این خوانش خلاقانه آشنا می‌کند که از مرزهای تفکرِ آگاهانه و موجود فراروی می‌کند، و تفکر چیست جز همین فراروی؟