آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

امکان مواجهه با غیر، هم به معنای اخلاقی و هم به معنای هرمنوتیکی، شالوده‌ی اندیشه‌ی "لویناس" است. لویناس می‌گوید که فلسفه‌ی غرب به این که من با چیزی مواجه می‌شوم که از بنیاد، غیر از من است، عنایت نداشته زیرا همواره جویای آن بوده است که غیر را از آن خود کند و تهدیدی را که غیر، پیش می‌آورد خنثی سازد. در نزد لویناس، تفسیر، شکلی از مواجهه با غیر است و درست همان‌طور که متون، پیام‌های ساده و صریح بیان نمی‌کنند، مواجهات اخلاقی هم مجموعه‌ی ثابتی از قواعد را که بر رفتار اخلاقی حاکم شود، به دست نمی‌دهند. اخلاق از دیدگاه لویناس راهی برای معرفت به درست و نادرست و خیر و شر، پیش پا نمی‌گذارد: اخلاق به زعم وی، محل تماس با چیزی است که به اساسی‌ترین صورت در برابر من عرض‌اندام می‌کند و از این رهگذر، هویت فرد و رابطه‌اش با جهان، در معرض تردید قرار می‌گیرد. پاسخ یا واکنش فرد به این مواجهه، ماهیت اخلاقی وی را مشخص می‌کند. پس نتایج مواجهات هرمنوتیکی و اخلاقی، از پیش به طور دقیق، رغم نخورده‌اند. آن‌ها در خود مواجهه صورت می‌بندند. آن‌چه در نوشته‌های لویناس، بیش از همه به چشم می‌خورد، تاکید بر اخلاق به عنوان نوعی به پرسش گرفتن سوژه است نه راه‌حلی برای مسائل او. کتاب حاضر در پنج فصل، به اندیشه‌های "امانوئل لویناس" از فیلسوفان فرانسوی قرن بیستم اختصاص یافته است. بر این اساس، فصل نخست کتاب به آثار لویناس در زمینه‌ی پدیدارشناسی که در دهه‌های سی و چهل منتشر شده، اختصاص یافته است. در فصول دوم و سوم آثار اصلی لویناس یعنی "تمامیت و نامتناهی" و "ماسوای هستی یا فراسوی ذات" بررسی گردیده است. فصل چهارم درباره‌ی متونی است که لویناس درباره‌ی مضامین دینی و یهودی نوشته است. فصل پنجم نیز که "لویناس و خوانندگانش" نام دارد، نشان می‌دهد که چگونه می‌شود مدل گشودگی یا پذیرندگی متن را درباره‌ی نوشته‌های خود لویناس نیز به کاربست.

اگر تنهایی در آغاز تحقیق به عنوان وحدتی تجزیه ناپذیر میان هستنده و هستی توصیف شد، این تنهایی از جایی چون پیش‌فرض "دیگری" ناشی نمی‌شود. و در عین حال نیز به عنوان کناره‌گیری از یک رابطۀ داده شدۀ پیشینی با دیگری هم ظاهر نمی‌شود. این تنهایی از زیرایستا نشأت می‌گیرد. تنهایی وحدت اصلی هستنده است، این حقیقت که هستنده در هستی وجود دارد و از آن‌جا اگزیستنس خود را معماری می‌کند. سوژه تنهاست، زیرا که یکتاست. سوژه نیاز به تنهایی دارد، تا آزادی آغازین بتواند وجود داشته باشد، حاکمیت هستنده روی هستی، یعنی به عبارت کوتاه، برای آنکه هستنده وجود داشته باشد. پس تنهایی فقط ناامیدی و وا گذاشته شدن نیست، بلکه قوت و غرور و حاکمیت هم هست. راه‌هایی که در نهایت با مفاهیم ناامیدی درتحلیل‌های اگزیستنسیالیستی انجام گرفته، توانسته است تنهایی را به طور موفقیت‌آمیز پاک کند، به این ترتیب این راهها از یک طرف همۀ مضمون‌های ادبیات رومانتیک و بیرونِسک و از طرفی دیگر روانشناسی دربارۀ غرور تنهایی و همچنین تنهایی استثنایی و اریستوکراتیکی را به فراموشی می‌سپارد.

از وجود به موجود دومین کتابی است که از لویناس ، فیلسوف فرانسوی ، در اختیار خوانندگان فارسی زبان قرار می‌گیرد . این اثر در مجموعه آثار لویناس اهمیت و مرتبه خاصی دارد از آن رو که در سیر فکری این فیلسوف ، اولین کتابی است که گویای بسیاری از مضامین و دغدغه‌های پا بر جای اوست : بر آمدن و جدا شدن سوژه و سوبژکتیویته از وجود محض و بی نام و نشان ، مواجهه با دیگری و استعلا به ساحت غیریت ، زمان و نسبت آن با سوبژکتیویته و غیریت ، دلالت‌های هستی‌شناسانه و فرا هستی‌شناسانه احوال ، رابطه دوگانه و نه چندان سر راست با پدیدارشناسی و میراث پدیدارشناسانه هوسرل و هایدگر ، و شاید از همه مهم‌تر گذر از وجود به موجود که در خود به عنوان کتاب نیز انعکاس پیدا کرده و خلاف مسیری است که هایدگر در تفکرش می‌پیماید. مترجم این کتاب – مسعود علیا – آن را از زبان فرانسه به فارسی برگردانده و در این میان ، ترجمه انگلیسی کتاب را نیز مد نظر داشته است و ترجمه فارسی مقدمه آلفونسو لینگیس ، مترجم انگلیسی از وجود به موجود را در آغاز کتاب آورده که بتواند در فهم بهتر متن خواننده را یاری نماید .

ترجمه‌ی حاضر مشتمل بر گفت و گو با شش فیلسوف فرانسوی از جمله "امانوئل لویناس"، "مونیک اشنایدر"، "میشل سر"، "لوس ایریگاری"، "میشل لودوف" و "ژاک دریدا" است. گفتنی است: "لویناس"، درمقام فیلسوف، مضامین "پدیدار شناسی" را معرفی و شکوفا کرد. بیش‌تر فیلسوفی تحلیلی است. او نسبت به نماد و معنای آن بسیار آگاه است. در زیر لایه‌ی هستی شناختی آثار او، یک رشته نشانه شناختی نیز وجود دارد. "ایریگاری"، نماینده‌ی آوایی در فلسفه‌ی روابط انسانی است. فمینیسم خاص او بر خلاف گرایش‌ یکسان سازی که مشخصه‌ی نوعی فمینیسم است، در پی کشف وجوه تفاوت است. "میشل لودوف"، نیاز به تخیل فلسفی را در تمام مراحل کارش تعقیب می‌کند و "ژاک دریدا" از ناقدان نهادهاست و با وجود این بر معیارها و انسجامی که در نهادها وجود دارد پافشاری می‌کند. زمینه‌ی اصلی آثار او، معنا و رابطه‌اش با متن است.

«محمود درویش»، شاعر بزرگ و فقید فلسطینی در شعر «بدرود با ادوارد سعید» می‌نویسد: «زیبایی‌شناسی یعنی رسیدن به تناسب». اگر تناسب را ورای هر منظر زیبایی‌شناسانه، آنی بدانیم که کلیت شاکله‌ی فکر فلسفی را می‌سازد، آن‌گاه است که می‌توان به درک و فهم روابط بین دستگاه‌ها و ایده‌های فلسفی رسید. کتاب «کنش‌پذیری ریشه‌ای» نوشته‌ی «تامس کارل وال» اتصال کنش‌پذیری به واسطه‌ی گرانیگاه‌هایی‌ست که امانوئل لویناس، موریس بلانشو و جورجو آگامبن درعین جدایی منظر فلسفی‌شان داشته و دارند، آن هم در ریشه و پیوند با منطق استعلایی امانوئل کانت: بلانشو که کنش‌پذیری را نسبت به تصویر می‌دانست، لویناس که آن را نسبت به دیگری تعریف می‌کرد و پس‌از‌آن دو، آگامبن که کنش‌پذیری را نسبت به در-زبان-بودن شرح داده و می‌دهد. این کتاب به یکی از پرسش‌های اساسی فلسفه هم می‌پردازد: چه چیزی دازاین را نمایان می‌کند؟ نویسنده از منظر بلانشو، لویناس و آگامبن می‌نویسد: وقتی هیچ چیزی نباشد(؟!). البته که کتاب کنش‌پذیری ریشه‌ای دائما با این پرسش و ده‌ها پرسش دیگر کلنجار می‌رود و در بسیاری از مواقع پاسخی هم در کار نیست، اما جست‌وجو در وجود رازآمیز اثر هنری و اخلاق تصویری لویناس در کنار زبان تصویری بلانشو و بعد، اجتماع تصویری آگامبن، کتاب را عجیب مهم و خواندنی کرده‌است، هرچند نمی‌توان منکر پیچیدگی‌های سرشار از آزار آن شد که شاید به هر روی طبیعت مواجهه با این سه فیلسوف باشد.

«محمود درویش»، شاعر بزرگ و فقید فلسطینی در شعر «بدرود با ادوارد سعید» می‌نویسد: «زیبایی‌شناسی یعنی رسیدن به تناسب». اگر تناسب را ورای هر منظر زیبایی‌شناسانه، آنی بدانیم که کلیت شاکله‌ی فکر فلسفی را می‌سازد، آن‌گاه است که می‌توان به درک و فهم روابط بین دستگاه‌ها و ایده‌های فلسفی رسید. کتاب «کنش‌پذیری ریشه‌ای» نوشته‌ی «تامس کارل وال» اتصال کنش‌پذیری به واسطه‌ی گرانیگاه‌هایی‌ست که امانوئل لویناس، موریس بلانشو و جورجو آگامبن درعین جدایی منظر فلسفی‌شان داشته و دارند، آن هم در ریشه و پیوند با منطق استعلایی امانوئل کانت: بلانشو که کنش‌پذیری را نسبت به تصویر می‌دانست، لویناس که آن را نسبت به دیگری تعریف می‌کرد و پس‌از‌آن دو، آگامبن که کنش‌پذیری را نسبت به در-زبان-بودن شرح داده و می‌دهد. این کتاب به یکی از پرسش‌های اساسی فلسفه هم می‌پردازد: چه چیزی دازاین را نمایان می‌کند؟ نویسنده از منظر بلانشو، لویناس و آگامبن می‌نویسد: وقتی هیچ چیزی نباشد(؟!). البته که کتاب کنش‌پذیری ریشه‌ای دائما با این پرسش و ده‌ها پرسش دیگر کلنجار می‌رود و در بسیاری از مواقع پاسخی هم در کار نیست، اما جست‌وجو در وجود رازآمیز اثر هنری و اخلاق تصویری لویناس در کنار زبان تصویری بلانشو و بعد، اجتماع تصویری آگامبن، کتاب را عجیب مهم و خواندنی کرده‌است، هرچند نمی‌توان منکر پیچیدگی‌های سرشار از آزار آن شد که شاید به هر روی طبیعت مواجهه با این سه فیلسوف باشد.

کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» نوشته‌ی سی. فرد آلفرد، به بررسی تقاطع اندیشه‌های امانوئل لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند پیوندهای نظری میان این سه حوزه فکری را کشف کند و نشان دهد چگونه می‌توانند برای غنی‌سازی یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند. آلفرد در ابتدای کتاب، مروری بر اندیشه‌های کلیدی لویناس، به‌ویژه مفاهیم «دیگری»، «مسئولیت» و «اخلاق» ارائه می‌دهد. او استدلال می‌کند که تأکید لویناس بر اولویت اخلاقی «دیگری» و مسئولیت بی‌قید و شرط در قبال دیگران، پیامدهای مهمی برای نظریه انتقادی و روانکاوی دارد. سپس نویسنده به بررسی اندیشه‌های مکتب فرانکفورت، به‌ویژه آثار تئودور آدورنو، ماکس هورکهایمر و هربرت مارکوزه می‌پردازد. او نشان می‌دهد که نقد این متفکران از عقلانیت ابزاری و سلطه در جامعه مدرن، با دغدغه‌های اخلاقی لویناس همسو است. آلفرد استدلال می‌کند که مفهوم «دیگری» لویناس می‌تواند به غنی‌سازی نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت کمک کند. در ادامه، کتاب به بررسی نظریه‌های روانکاوی، به‌ویژه آثار زیگموند فروید و ژاک لکان می‌پردازد. آلفورد استدلال می‌کند که مفاهیم لویناس در مورد سوژه و تقدم «دیگری»، پیامدهای مهمی برای درک روانکاوانه از هویت و رابطه با دیگران دارد. او همچنین نشان می‌دهد که چگونه بینش‌های روانکاوی می‌تواند به درک عمیق‌تر اندیشه‌های لویناس کمک کند. در فصول پایانی، آلفرد پیامدهای اخلاقی و سیاسی تلفیق اندیشه‌های لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی را بررسی می‌کند. او استدلال می‌کند که این سنتز فکری می‌تواند منجر به درک جدیدی از مسئولیت اخلاقی، نقد اجتماعی و تحول سیاسی شود. آلفرد همچنین بر اهمیت تأمل انتقادی در مورد روابط قدرت و نابرابری در جامعه تأکید می‌کند. در مجموع، کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» اثری نوآورانه و تفکربرانگیز است که پیوندهای غیرمنتظره‌ای میان سنت‌های فکری متفاوت برقرار می‌کند. آلفرد با تسلط بر اندیشه‌های پیچیده لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی، خوانشی تازه و جذاب از تقاطع این حوزه‌های فکری ارائه می‌دهد. این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه قاره‌ای، نظریه انتقادی و روانکاوی، منبعی ارزشمند و تأمل‌برانگیز خواهد بود.

کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» نوشته‌ی سی. فرد آلفرد، به بررسی تقاطع اندیشه‌های امانوئل لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند پیوندهای نظری میان این سه حوزه فکری را کشف کند و نشان دهد چگونه می‌توانند برای غنی‌سازی یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند. آلفرد در ابتدای کتاب، مروری بر اندیشه‌های کلیدی لویناس، به‌ویژه مفاهیم «دیگری»، «مسئولیت» و «اخلاق» ارائه می‌دهد. او استدلال می‌کند که تأکید لویناس بر اولویت اخلاقی «دیگری» و مسئولیت بی‌قید و شرط در قبال دیگران، پیامدهای مهمی برای نظریه انتقادی و روانکاوی دارد. سپس نویسنده به بررسی اندیشه‌های مکتب فرانکفورت، به‌ویژه آثار تئودور آدورنو، ماکس هورکهایمر و هربرت مارکوزه می‌پردازد. او نشان می‌دهد که نقد این متفکران از عقلانیت ابزاری و سلطه در جامعه مدرن، با دغدغه‌های اخلاقی لویناس همسو است. آلفرد استدلال می‌کند که مفهوم «دیگری» لویناس می‌تواند به غنی‌سازی نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت کمک کند. در ادامه، کتاب به بررسی نظریه‌های روانکاوی، به‌ویژه آثار زیگموند فروید و ژاک لکان می‌پردازد. آلفورد استدلال می‌کند که مفاهیم لویناس در مورد سوژه و تقدم «دیگری»، پیامدهای مهمی برای درک روانکاوانه از هویت و رابطه با دیگران دارد. او همچنین نشان می‌دهد که چگونه بینش‌های روانکاوی می‌تواند به درک عمیق‌تر اندیشه‌های لویناس کمک کند. در فصول پایانی، آلفرد پیامدهای اخلاقی و سیاسی تلفیق اندیشه‌های لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی را بررسی می‌کند. او استدلال می‌کند که این سنتز فکری می‌تواند منجر به درک جدیدی از مسئولیت اخلاقی، نقد اجتماعی و تحول سیاسی شود. آلفرد همچنین بر اهمیت تأمل انتقادی در مورد روابط قدرت و نابرابری در جامعه تأکید می‌کند. در مجموع، کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» اثری نوآورانه و تفکربرانگیز است که پیوندهای غیرمنتظره‌ای میان سنت‌های فکری متفاوت برقرار می‌کند. آلفرد با تسلط بر اندیشه‌های پیچیده لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی، خوانشی تازه و جذاب از تقاطع این حوزه‌های فکری ارائه می‌دهد. این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه قاره‌ای، نظریه انتقادی و روانکاوی، منبعی ارزشمند و تأمل‌برانگیز خواهد بود.

موضوع این تحقیق، بررسی و تحلیل صلح بنیادین است که در پرتو مواجهه با «دیگری» در نهاد سوژه امپریالیست رخ می‌دهد. لویناس سوژه‌ای را به نمایش می‌گذارد که در راستای بنیان بهشتی زمینی خواسته‌هایش را بر جهان تحمیل نموده و به بلعیدن اغیار و فروکاستن آنها به خویش سرگرم است. سوژه خودکامه که هویتش را با خشونت و در ارتباط با اغیار شکل داده، با «دیگری» مواجه می­شود که در برابر تمامیت‌خواهی او مقاومت می‌کند. ایده لویناس جهت پایان خشونت، ریشه در سوبژکتیویته‌ای دارد که غیرقابل فروکاست به آگاهی است و مسئولیتی نامتناهی بر سوژه تحمیل می­‌کند. مواجهه با چهره «دیگری» از ابتدا صلح‌آمیز است. چهره، با متنبه ساختن سوژه برای صلح و همبستگی، او را بر انجام وظیفه‌ بر می‌انگیزد و پیش از هر پرسش و انتخاب، سوژه را شخصا مسئول صلح با «دیگری» می­‌کند؛ مسئولیتی که پیش از این در آن مستقر شده‌ است و نمی­تواند خود را از آن کنار بکشد. صلح موردنظر لویناس صلح بنیادین، اصیل و فراتر از صلح و جنگ متعارف است.

ترجمه ماشینی: زمان و دیگری شامل مجموعه‌ای از مقالات است که در سال‌های 1946-1947 در کالج فیلسوفیک پاریس به‌عنوان سخنرانی ارائه شد، همراه با مقالات دیگری که به زمان، اجتماعی بودن و اخلاق می‌پردازند. این اثر، همراه با هستی و موجودات، اولین فرمول‌بندی از فلسفه خود لویناس را نشان می‌دهد که بعداً در آثار دیگر به طور کامل توسعه یافت. زمان و دیگری که با تحلیل وجود بدون موجودات آغاز می‌شود، سپس منشأ سوژه را توصیف می‌کند و از رویارویی آن با شخص دیگری عبور می‌کند.