آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: این پژوهش به تحلیل مفاهیم کلیدی در کیهان‌شناسی فارابی می‌پردازد و با تحلیل منابع یونانی-عربی و زمینه‌سازی زندگی و اندیشه او در محیط فرهنگی و فکری، تفسیر جدیدی از تحول فلسفی او ارائه می‌کند. زمان او

نهاد به‏مثابۀ واقعیتی اجتماعی و عامل انسجام‌بخشِ کنش‌های مشترک میان افراد جامعه، علاوه‏بر آنکه تاکنون، موضوع بررسی‌های جامعه‌شناختی و اقتصادی واقع شده، در تحلیل‌های هستی‌شناسانه ازسوی برخی فیلسوفان معاصر نیز موردنظر بوده است. فارابی به‏مثابۀ اندیشمندی که برای امر اجتماعی و جامعه در تحلیل‌های فلسفی خود، اهمیت فراوان قائل بوده، فیلسوفی است که با عرضۀ نظریۀ خاص خویش درحوزۀ انگاره‌های عمومی توانسته در خوانشی دوباره، مبانی و بسترهایی را برای بحث درخصوص تحلیل هستی‌شناسانۀ نهاد و پاسخ‌گویی به پرسش مطرح‌شده دربارۀ چرایی اشتراک کنش‌های مردم جامعه به‌دست دهد. در این پژوهش کوشیده‌ایم با واکاوی نظریۀ انگاره‌های عمومی فارابی و لوازم آن و همچنین بررسی مفهوم «نهاد» به ‏مثابۀ واقعیتی اجتماعی، نسبت میان این دو مقوله را تبیین کنیم. طبق دیدگاه فارابی، نهادها همان انگاره‌های عمومی‌ای هستند که نیازهای طبیعی یا معقولات قدسی را توسط صورت‌های محسوس محاکات می‌کنند و آن‌ها را مقدمه‌ای برای رفتار قرار می‌دهند و به‌تبع آن، اعتباریاتی جدید را به‌وجود می‌آورند.

ابو نصر فارابی در عین حال که به معنای واقعی فیلسوف و به نحوی مؤسس فلسفه اسلامی است، گزارش‌گر و بسط دهنده نظرات فلسفی پیش از خود از جمله ارسطو و افلاطون است. همچنین به عنوان مَشرب و مدخلی برای فلسفه پس از خود از جمله بوعلی و به تبع آن فلسفه اسلامی در شرق و فلسفه اسکولاستیک در غرب است. از این‌رو بررسی آراء فلسفی فارابی حائز اهمیت ویژه‌ای است. فارابی در معرفت‌شناسی خود معرفت را به حسی، خیالی، وهمی و عقـلی تقسیم نموده است. چیستیِ هـر یـک از گونه‌های شناخت، تا کنون زمینه بحث‌های فلسفه بسیاری را فراهم نموده است. بویژه شناخت عقلی که حقیقت آن با نوعی ابهام و پیچیدگیِ افزوده همراه است و در شکل‌گیری علـوم (که با مفاهیم و گزاره‌های کلی سامان می‌یابند) تأثر بسزا دارد. در این مقاله مبتنی بر آثار و متون دست اول حکیم فارابی ماهیت شناخت عقلی و چگونگی تکوّن آن را مورد بررسی قرار داده و کوشیده‌ایم از منظر او به پرسش‌هایی نظیر اینکه شناخت عقلی چه نـوع معرفتی است، با چه فرایندی تحصیل می‌شود و چه سطحی از شناخت اشیاء را پیش روی فهم بشر می‌نهد و اینکه تفاوت آن با شناخت حسی چیست پاسخ دهیم.