آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

فارابی اولین فرد در دنیای اسلام است که مواجههٔ فلسفی با ترجمهٔ تفکر فلسفی یونانی و مفاهیم بنیادی متافیزیک ارسطویی دارد. وی بنا به گفتۀ خودش، راه تجدید و تفسیر فلسفه را از خودِ فلسفۀ افلاطون و ارسطو یاد گرفته است و با ارائۀ تفسیر خاص خودش از معانی «موجود» و «ماهیت»، موجود به معنای سوم - منحاز بماهیّة ما فی الخارج - به ضروری و غیرضروری دسته‌بندی می‌کند و ویژگی‌های موجود اول ِضروری را تبیین می‌کند و معتقد است که موجود غیرضروری در اصلِ وجود خودش، فقیر است و فقر آن باید از سوی موجود ضروری و غنی برطرف شود. فارابی تأکید دارد که همۀ موجودات عالم فیضان وجودی موجود اول هستند. وی از راه تفسیر خاص و دین‌پذیر خودش از برخی مفاهیم فلسفۀ ارسطویی، محور متافیزیک ارسطویی را از «موجود» به «خداوند» تغییر می‌دهد و بنیان فلسفه در دورۀ اسلامی را بنا می‌نهد. تفسیر فارابی از معانی موجود و ماهیت به‌روشنی بسترسازی تمایز متافیزیکی آنها را آماده می‌کند و منصۀ ظهور جمع حکمت اشراقی افلاطونی و فلسفۀ ارسطویی در دنیای اسلام می‌شود. این نوشتار در قالب پژوهش مسئله‌محور تلاش می‌کند با شواهد و قراین، به این پرسش پاسخ دهد که فارابی چگونه تفسیر بنیادین دربارۀ خدا به مثابۀ وجود را در متافیزیک ارسطو وارد می‌کند؟ نوشتار حاضر با روش تحلیل محتوا به این نتیجه می‌رسد که فارابی با ارائۀ تفسیر خاص نحوۀ وجودی موجودات و نیز تفسیر ماهیت موجودات، به تأسیس نگاه فلسفی در دنیای اسلام دست می‌زند.

الملخص: لقد ظهر مصطلح التفكيك في أمريكا أثناء انعقاد المؤتمر حول اللغات النقدية وعلم الإنسان في جامعة جون هو بكنز في أكتوبر سنة 1966 ومن بين المشاركين في المؤتمر( لوسيان جولدمان وتزفتان تودوروف ورولان بارث وجاك لاكان وجاك دريدا)، قدم دريدا أثناء مداخلته محاضرة تحمل عنوان:( البنية والعلامة واللعب في خطاب العلوم الإنسانية) وهي مداخلة ضمّت قواعد نظرية التفكيك. كانت بداية دريدا الأولى من خلال قراءة هوسرل حيث قدّم لعمله (أصل الهندسة) ليأتي بعد ذلك عمله (الصوت والظاهرة) والذي يمكن أن نعتبره القراءة الدريدية للفينومينولوجيا الهوسرلية، ومن بين أهم المسائل التي ناقشها التفكيك هي العلاقة بالأخر وفكرة الجسد، فالعلاقة بالأخر أكثر فكرة تثيرها هي (مشكلة الاختلاف)،أما الجسد يكون حسب دريدا ذلك المعلن عليه عبر الكلام وما يحيط بنا وثمة ما يتكتم عليه، ويضع اللمس كأساس لعلاقة مع الاخر.

الكاتب : نور الدين علوش . الملخص تشكل السعادة من أهم قضايا تاريخ الفلسفة . حيث شكلت نواة المشروع الفلسفي السياسي للفارابي.والإنسان حسب الفارابي خلق ليصل إلى السعادة القصوى؛ من أ جل الوصول إلى ذلك, لابد للإنسان من تعلم الفضائل المرتبطة بالمعرفة . يتكلم الفارابي حول سعادة الدنيا والآخرة. فيحدد الفارابي أربعة فضائل التي اذا حصلت في الأمم وفي أهل المدن حصلت لهم بها السعادة.ووفقا له الكمال النظري هو السعادة القصوى والمعرفة النظرية هي الخير الوحيد في ذاته . واحد من أهداف التربية بناء مجتمع فاضل, حيث يعمل الجميع من اجل تحقيق السعادة .هذه الورقة تحاول فحص منظور الفارابي للسعادة وطرق الحصول عليها .

بسیاری گمان کرده‌‌اند بحث از خیال، بعد از شیخ‌اشراق و بعدتر، نزد ملاصدرا بطور جدی مطرح شده است، اما حقیقت اینست که بسیاری از ایده‌‌های مهم در زمینۀ خیال را فارابی پیش کشیده و در میان مباحث وجودشناختی و معرفت‌‌شناختی، به مبحث خیال نیز پرداخته است. برخلاف سنت یونانی که خیال در آن وجه معرفت‌‌شناسانه نداشت، فارابی برای نخستین‌بار، و برخلاف افلاطون و ارسطو، به وجه معرفتی آن نیز التفات اساسی پیدا کرده و بسیاری از ساحتها را در پیوند با خیال تبیین و تحلیل کرده است. بنابرین، خیال در منظومۀ معرفتی فارابی کارکردهای متنوع دارد؛ ازجمله: حفظ صور محسوس، تجزیه و ترکیب صور، محاکات، مقایسه، تنظیر، تقلید، تفکر استعاری، تعلیم و تربیت و تأدیب، تحریک بر عمل، رساندن مردم به سعادت، ادراک معانی، بویژه در مسئلۀ رؤیا، وحی و مکاشفات. برخی از این موارد، امروزه در علوم متعدد مورد توجهند. البته اگر خیال ما را از تعقل بازدارد یا جایگزین عقل گردد، نگاه فارابی به آن منفی است، اما سایر کارکردهای خیال در آثار فارابی مثبتند.