آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

اعتقاد به وجود منجی و قیامت در آخر زمان از مباحثی است که از آغاز خلقت بشر تاکنون مطرح گردیده و همواره در همة مذاهب وجود داشته است. کتاب حاضر به زبان عربی، تصحیحی است از «النجم الثاقب» اثر آیه‌الله «شیخ حسین طبرسی نوری» که دربارة روایات مختلف شیعه و سنی دربارة امام زمان (عج) به نگارش درآمده است. اثر حاضر پس از مقابله با نسخة خطی کتاب و اضافه کردن حواشی، تعریب و تکمیل تحقیقات کتاب، هم‌چنین اضافه کردن عناوین برای هر فصل به چاپ رسیده است. محتوای مجلد دوم: عصر غیبت صغری و کبری، دیدار کنندگان حضرت صاحب الزمان و کرامات و معجزات ایشان در عصر غیبت، مکذبین و دروغ گویان تشرف دیدار حضرت، وظایف منتظران و...

تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء علیهم السلام کتابی است تاریخی-روایی دربارهٔ قیام و شهادت امام حسین (ع) که توسط رضی قزوینی نوشته شده و تصحیح آن را سید مهدی رجائی انجام داده است. نویسنده در مقدمه گفته است که این کتاب شرح لهوف سید ابن طاووس است و اغلب منابع آن، منابع کتاب بحارالانوار. ترتیب مطالب کتاب مانند لهوف است و از سه مقدمه و سه مسلک و خاتمه تشکیل یافته و هر مسلک و خاتمه شامل چند مجلس است. مقدمهٔ اول دربارهٔ برخی معجزات و کرامات و مکارم اخلاقی و احتجاجات امام حسین، مقدمهٔ دوم شامل روایاتی در فضیلت گریستن بر آن حضرت، و مقدمهٔ سوم دربردارندهٔ روایاتی دربارهٔ عزاداری، به ویژه در تاسوعا و عاشوراست. مسلک اول در امور پیش از جنگ است و شامل این مسائل: آیات و روایات دربارهٔ امام حسین، خروج آن حضرت از مدینه و وارد شدن به مکه، شهادت مسلم بن عقیل و روانه شدن امام و یارانش به سوی کربلا. در مسلک دوم از رخدادهای در کربلا و شهادت امام و اصحابش سخن رفته، و مسلک سوم دربارهٔ سرگذشت اهل بیت امام و ورود آنان به کوفه و شام است. در این مسلک از مسائلی چون رخدادهای در مسیر شام، مجلس یزید، برخی معجزات و کرامات واقع شده برای اهل بیت امام، مدفن رأس آن حضرت، اربعین و بازگشت اهل بیت به مدینه سخن رفته است. خاتمهٔ کتاب، که در حدود دویست صفحه است، عهده‌دار بحث از رجعت امام حسین، عذاب قاتلانش، قیام مختار و دست‌اندازی خلفا بر قبر آن حضرت است.

حماسه عاشورا پس از قرن ها، همچنان بر تارک تاریخ میدرخشد و جان تشنه انسان های حقیقت جو را سیراب میسازد. این تأثیرگذاری شگرف، نشان از ژرفا و ابعاد و زوایای پیدا و پنهان بسیار در این رویداد عظیم دارد. دراین میان، بعد عاطفی و حماسی این حادثه بیشتر مورد توجه قرار گرفته، گرچه در کنار آن، رویکرد تحلیلی نیز به تدریج جای خود را در منظومه فکری اندیشمندان، مورخان و مصلحان باز کرده است که در آن، افزون بر چشم دل، با چشم عقل و خرد نیز به این واقعه نظاره میشود. تحلیل عقلانی حادثه طفّ وقتی پذیرفتنی خواهد بود که بتوان میان عناصر و مؤلفه های گوناگون این رخداد سترگ، هماهنگی ایجاد کرد، و این مهم به ثمر نمی نشیند جز آنکه پیش از هر چیز، زمینه های کلامی و انگیزه های اعتقادی که امام را به سوی این حرکت سوق داد، مورد علاقه قرار گرفته و عناصر تاریخی، سیاسی و جامعه شناختی حادثه، در پرتو آن تحلیل شود. این مقاله با رویکرد تحلیلی، به بیان دیدگاه های پنج گانه اندیشمندان شیعی در رویکرد کلامی به فلسفه قیام حسین بن علی(ع) پرداخته و با نقد و بررسی، به دیدگاه مختار خود میرسد.

سروری امام متقیان و امیرالمومنین حضرت علی(ع) در تمام عرصه های فضایل مورد اتفاق همگان است، پیشوایی و یکه تازی او در گسترۀ "کلمه" و "کلام" با نگاهی گذرا به میراث مکتوبی که امرزه با نام او در دسترس ماست، آشکارتر می شود، چرا که سخن علی(ع) به لحاظ لفظ و محتوا در سطح و درجه ای والا قرار دراد، در گفتار او رنگی از علم خدا و بویی از گفتار مصطفی(ص) است.

مطابق با تصویری که توماس کوهن در کتاب ساختار انقلاب‌های علمی از مرحله «بحران علمی» و در نتیجه «تغییر پارادایم» ارائه می‌کند، همیشه در فرایند تغییر مکتب و جایگزینی آن با مکتبی دیگر شاهد برخی مقاومت‌ها هستیم و به همین دلیل در عصر بحران علمی گاه شاهدیم که انبوهی از نظریات تولید می‌شوند. این سیر تحولات را در فرایند تغییر و جایگزینی مکاتب حدیثی امامیه، از جمله جایگزینی مکتب حلّه با مکتب بغداد در نیمه دوم قرن هفتم، نیز شاهدیم. بعد از ابن‌ادریس حلّی و با آشکار شدن نقاط ضعف فقاهت مکتب بغداد، الگوی مکتب بغداد در مواجهه با سنت (عدم حجیت اخبار آحاد) با چالش‌های جدی روبه‌رو شد و فقهای متعددی با الگوی کلان فکری این مکتب مخالفت کردند. در این بین برخی، مثل محقق حلّی در المعتبر، سعی کردند با ایجاد اصلاحاتی در این مکتب، توسعه‌ای را در پذیرش روایات قائل شوند و ضعف‌های نظریه مکتب بغداد را برطرف کنند. برخی دیگر نیز، مثل علی بن‌طاووس، احمد بن‌طاووس، فاضل آبی و محقق حلّی در معارج الاصول، نظریه حجیت اخبار آحاد را در مقابل نظریه مکتب بغداد طرح‌ریزی کردند تا اینکه علامه حلّی در آثار خود ادله متعدد عقلی و نقلی بر حجیت اخبار آحاد ارائه می‌دهد. به دلیل قوت استدلال او، مکتب حلّه با نام وی در بین امامیه شهرت می‌یابد.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا برنجکار، رییس انجمن کلام حوزه در دومین نشست از نخستین روز مدرسه زمستانی کلام امامیه به تبیین موضوع «نظریه های فطرت بنیاد» پرداخت. وی معنای فطرت را امر غیر اکتسابی یا اکتسابی روشن و بی نیاز از تحلیل و بررسی های پیچیده، فطرت محل بحث از نوع فطرت معرفتی دانست نه فطرت گرایشی. وی در ادامه به بیان تاریخچه دیدگاه های باب فطری معرفتی از گذشته تا عصر حاضر پرداخت و نظریات سقراط، افلاطون، ارسطو، دکارت، ابن سینا، شیخ حر عاملی، سیدبن طاووس، مدرسه کوفه، مدرسه قم، مدرسه بغداد و مدرسه حله را به صورت اجمال در این باب بررسی کرد. حجت الاسلام والمسلمین دکتر برنجکار اظهار داشت: در بین متلکمان اسلامی، براساس گزارش هایی که از مدرسه کوفه می بینیم، معرفت فطری را معرفت اضطراری می نامند به این معنا که ما مضطر هستیم به دانش معرفه الله و خداوند این معرفت را در دون ما قرار داده و اکتسابی نیست. شاهد بر این مطلب ادعای اشعری است بر این که جمهور امامیه قائل بودند معرفه الله و بلکه همه معارف مضطر است و استدلال در آن نقشی ندارد. وی افزود: البته در این میان هشام بن حکم و ابو محمد نظری مخالف با جمهور متکلمان امامیه دارند. رییس انجمن کلام حوزه خاطرنشان کرد: در مدرسه قم نیز مرحوم کلینی و صدوق قائل به اضطرار هستند و عام ذر را مطرح می کنند اما از شیخ مفید به بعد اضطرار کنارگذاشته و معرفت اکتسابی مطرح شد. در مدرسه بغداد و حله نیز این اضطرار دیگر مطرح نیست، اما در خراسان دوباره احیاء می شود. فطرت در قرآن و روایات وی نیز گفت: قرآن و روایات خداشناسی را امری مجهول که نیاز به استدلال و کشف داشته باشد مطرح نمی کنند. نه اینکه عقل توان اثبات نداشته باشد، بلکه به این معنا که راه منحصر به استدلال نیست، زیرا فطرت داریم و «کل مولود یولد علی الفطره». حجت الاسلام والمسلمین دکتر برنجکار اضافه کرد: بحث معرفت فطری در دو مقام قابل طرح است، نخست این که معرفت در چه موقفی به انسان داده شده است؟ پاسخ در آیات و روایات اشاره به عالم ذر دارد. دوم «چیستی ویژگی های معرفت»؛ معرفت است یا گرایش؟ آیات و روایات فطرت را تفسیر به گرایش از قبیل خداشناسی و خداجویی نکرده، بلکه تفسیر به معرفت می کنند. و چنین که برخی گفته اند معرفت مبهم نیست، بلکه در لسان روایات می بینیم اتفاقا معرفت صریح است و شدت دارد، چون از جنس معاینه و دمیدن مطرح شده است و این معاینه به معنای دیدن یا چشم نیست که علاوه حکایت از شناخت شدید دارد. و فطری بودن معرفت همیشه به این معنا نیست که به آن توجه وجود دارد، بلکه نیاز به تذکر همیشه وجود دارد و ارسال رسل به همین منظور است. تذکر به معرفت نیز از طریق مختلف اتفاق می افتد: نخست «استدلالات عقلی» و دیگری «از راه اسمائ و صفات». وی در ادامه به ویژگی های معرفت فطری پرداخت و بیان کرد: ویژی های معرفت فطری عبارتند از: معرفت فطری شدید است؛ لذا تعابیری مثل معاینه در روایات برای معرفت ذکر شده است این معرفت به قلب معروف است نه عقل معرفت فطری معرفت اساسی است و بقیه معرفت ها به ابن معرفت مربوط اند.

شرح و بررسی زوایای مختلف «حدیث نفس» و موارد مدح و ذم آن و شرح روایاتی در این موضوع است. در این نوشتار انواع سخن گفتن شخص با خود در موضوعات مختلف و اندیشه‌های درونی که برخی از آن‌ها جایز و برخی ممدوح و برخی دیگر غیر جایز است، مطرح شده و در مورد هر یک از آن‌ها روایاتی نقل گردیده است. نویسنده ابتدا تعریفی از حدیث نفس ارایه کرده و راه‌های علاج آن را بیان نموده است. آنگاه از منظری فقهی به حدیث نفس نگریسته و انواع احادیث نفس ناشایست برای مومنان و حدیث نفس‌های شایسته و قابل قبول و حتی مستحب و دارای ثواب و اطاعت را بیان کرده و ذیل هر یک از موضوعات حدیثی نقل کرده است. وی همچنین به آثار حدیث نفس مذموم و ممدوح اشاره کرده و احاطه علمی خداوند و اولیای الهی از حدیث نفس مردم و خبر دادن از ضمیر و درون آن‌ها را بررسی نموده است. در بخش دیگری از کتاب برخی از حدیث نفس‌های صادر شده از انبیای الهی و پیامبر اسلام(ص)، حدیث نفس ملایکه با خویش و حدیث جنیان و سایر مخلوقات بیان شده و برخی از اذکار قلبی و دعا که شایسته است جزو حدیث نفس افراد باشد، بیان شده است.

حکایاتی درباره امام زمان عج از مرحوم ایت الله بهجت ره که درباره مهدویت حکایات بسیار با ارزشی ذکر فرمودند...

کتاب حاضر درباره کسانی است که توفیق دیدار امام زمان عج الله را پیدا کرده اند. کتاب چند بخش دارد: بخش اول : کسانی که در زمان پدر امام زمان عج ایشان را ملاقات کرده اند، بخش دوم: در زمان غیبت صغری، بخش سوم: دیدار در غیبت کبری ، بخش چهارم: دیدار حضرت در خواب و بخش آخر نوادر می باشد.

عقائد الإماميه الإثنى عشرية به زبان عربى كه تقريبا 40 سال قبل توسط سيد ابراهيم موسوى زنجانى تأليف شده است. موضوع: بررسى عقائد شيعه به روش استدلالى از كتاب و سنة و استعانت از بعضى علوم ديگر مثل فلسفه، تاريخ فيزيك رياضى ستاره‌شناسى و... بيان عقايد مختص شيعه دوازده امامى كه شامل تحقيقات كامل مهم و دقيقى است دربردارندۀ معارف، آفرينش، معاد، اصول دين و ساير معارف شيعه كه با ادله قطعيه از آيات قرآن و اخبار معصومين عليهم‌السلام و شواهد علمى به اثبات رسيده‌اند. ساختار كتاب به‌طور اختصار اين‌گونه مرتب شده است: 1.