مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
>
حس(قوه حاسه)
>
حواس باطن(مقابل ظاهر)
>
متصرفه
>
متخیله
صورت متخیله(اصطلاح وابسته)
قوه متفکره(اصطلاح وابسته)
محاکات خیالیه(اصطلاح وابسته)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 23
عنوان :
مطالعه تطبیقی جهان شناسی عرفان اسلامی و هندویی
نویسنده:
شهرام پازوکی ,محمد کوکب
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمي عرفان اسلامي ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مایا
,
برهمن
,
آتمان
,
پراکریتی
,
پوروشا
,
وحدت وجود
,
عرفان تطبیقی
,
عرفان شرقی
,
حضرات خمس
,
اعیان ثابته
کلیدواژههای فرعی :
عرفان هندو ,
تن و جان ,
خالق ,
مکتب ودانتا ,
عرفان اسلامی ,
مراتب وجود(خاص) ,
حضرات خمس ,
حضرت غیب مطلق ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مقام احدیت(مقابل مقام واحدیت) ,
مقام واحدیت(مقابل مقام احدیت) ,
متخیله ,
خیال خلاق ,
جهان شناسی هندویی ,
جهان شناسی عرفانی اسلامی ,
چکیده :
عرفان اسلامی و عرفان هندویی، هر چند از دو مکتب کاملا متفاوت سرچشمه گرفته و در طی زمان به باروبر نشسته اند، اما از آنجا که اساسا عرفان- قطع نظر از اینکه به کدام مکتب و سرزمین تعلق داشته باشد- ریشه در باطن حق جوی آدمی دارد و عارفان در جست وجوی حقیقتی واحد بوده اند، از این رو در این دو عرفان ظاهرا بیگانه از هم، نیز وجوه مشترک فراوانی به چشم می خورد که حکایت از انس و الفت باطنی آنها می کند. در این مقاله کوشش شده است تا این وجوه مشترک در بعد جهان شناسی نمایانده شود، هر چند باید اعتراف کرد که مبانی عرفان ناشی از دین مبین اسلام، به دلیل وحیانی بودن و نیز خاتمیت این دین، به مراتب از اصالت، اتقان و انسجام بیشتری نسبت به عرفان های دیگر و از جمله عرفان هندویی برخوردار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی و لوازم نظریۀ خیال سهروردی
نویسنده:
نادیا مفتونی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
علم نفس
,
نفس شناسی سهروردی
,
خیال(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
عالم انوار ,
صدور فعل از نفس ,
نور اسفهبدیه ,
وهمیه (جبریه) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
نفوس فلکی ,
تجرد خیال ,
خیال اشراقی ,
مثل معلقه ,
مرایا ,
جسمانیت خیال ,
افعال نفس ,
مُثُل ,
نقش مثل معلقه در رویا ,
نور مدبر (حکمت اشراق) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حافظه ,
متخیله ,
نظریه ابصار سهروردی ,
موجودات مثالی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مساله خیال نزد دانشمندان مسلمان از ثمرات معرفتی در مسائل متنوعی چون هستی شناسی، وحی و نبوت، مفهوم سازی و کارکردهای هنر برخوردار است و در نظام فلسفی شیخ اشراق نیز در رابطه ای تلازمی با سایر مسائل ایفای نقش می کند. شاخص ترین مبانی سهروردی در پردازش نظریه خیال قاعده ابصار است که شیخ اشراق آن را در مواضع متعدد بسط داده و بر اساس آن خیال را به مثابه اشراق نفس تبیین کرده است. صرف نظر از دلیل شهودی، استدلال عمده شیخ بر خیال اشراقی، ابطال قوای متعدد ادراکی است که بر اساس آن مرتبه ای در عالم وجود را به مثل معلقه اختصاص می دهد. وی در مساله ادراک حسی و خیالی سنخیت را منتفی می داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه نبی در حکمت عملی از نگاه فارابی
نویسنده:
علی اکبر تیموری، علی اله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه سیاسی فارابی
,
مدینه فاضله
,
نبوت
,
فارابی
,
حکمت عملی
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
سعادت اخروی
,
فلسفه سیاست
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوه ناطقه ,
رییس مدینه فاضله ,
عقل فعال ,
قرآن ,
متخیله ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
بیان حکمت عملی ,
اجرای حکمت عملی ,
شناخت نبی ,
منشأ حکمت عملی ,
جایگاه نبی در حکمت عملی ,
کمال قوه عاقله ,
کمال قوه متخیله ,
رئیس تابع مماثل ,
شؤون حکمت عملی ,
وضع دین ,
وضع نوامیس ,
رهبری اجتماع ,
مدیریت نهادهای حکومتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
حکمت عملی بدون شک یکی از مهمترین دغدغههای فلسفی فارابی است. نتیجۀ واحدی که از آثار متعدد وی دربارۀ حکمت عملی به دست میآید، تأکید بر نقش أنبیا در این عرصه است. شخص نبی با ورود به این عرصه و دستاندازی به ابعاد حکمت عملی، در استکمال و غنای آن میکوشد. پرسشی که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که نبی چه جایگاهی در حکمت عملی داشته و چگونه در جنبههای مختلف آن نقشآفرینی میکند. به طور کلی دو جنبه در حکمت عملی قابل تصور است: 1. بیان حکمت عملی 2. اجرای حکمت عملی. از منظر فارابی، حکمت عملی زمانی به سعادت میانجامد که در هر دو جنبۀ آن با موفقیت عمل شود. اهمیت این دو جنبۀ حکمت عملی و نقش کلیدی آنها در سعادت افراد جامعه اقتضا میکند که کاملترین افراد اجتماع به آنها بپردازند. به همین دلیل، شخص نبی که در عالیترین مرتبۀ انسانی قرار دارد این امور را به عهده میگیرد و با استعانت از وحی در آنها نقشآفرینی میکند. در گام نخست او به بیان حکمت عملی میپردازد و فضایل و راههای رسیدن به آن را در قالب دین بیان میکند. در گام بعد، با به دست گرفتن رهبری اجتماع، حکمت عملی را اجرا میکند و آن را در جامعه میگسترد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تخیل در اندیشۀ ریکور و ملاصدرا
نویسنده:
محمدکاظم علمی سولا، سیده اکرم برکاتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ریکور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک
,
هرمنوتیک ریکور
,
حکمت متعالیه
,
تخیل(راه های معرفت)
,
متخیله
,
تخیل و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
اِبداع (آفرینش) ,
استعاره ,
علم نفس ,
شاکله ,
وجود ذهنی ,
حس مشترک ,
وهم(معرفت شناسی) ,
همگون سازی ,
فعل بشری ,
زبان و تخیل ,
تخیل و استعاره ,
تخیل زایا ,
شاکله مندی ,
محسوس و معنا ,
وحدت بخشی خیال ,
فعل و تخیل ,
عالم خیال منفصل ,
صور متخیله ,
اتحاد در ادراکات جاری ,
منشأ ایجاد شوق ,
وجود زبانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
پژوهش حاضر، به بررسی دیدگاه های ریکور و ملاصدرا در مبحث خیال و نقش موثر تخیل به ویژه در حوزه معرفت می پردازد. گرچه مبادی دو فیلسوف در این باره متفاوت است، در حوزه های خاصی شباهت های قابل توجهی در اندیشه های این دو ظاهر می شود. ریکور که یکی از فیلسوفان معاصر حوزه هرمنوتیک است از مباحثی نظیر نشانه شناسی، زبان شناسی، ساختارگرایی، و معرفت شناسی رایج در فلسفه تحلیلی، برای غنی ساختن هرمنوتیک استفاده بسیار کرده است. بدین سبب، مساله زبان در اندیشه وی نقشی محوری دارد. تفاوت مبنایی اندیشه ریکور با ملاصدرا در مبحث تخیل، به این جهت است که در اندیشه ریکور، «زبان»، مبنای تبیین تخیل است. وی نقش تخیل در شناخت را از طریق زبان توضیح می دهد. اما ملاصدرا عمل تخیل در ایجاد معرفت را عمل قوه ای از قوای نفس می داند و مستقیما به زبان نمی پردازد. اما به رغم این تفاوت مبنایی، هر دو فیلسوف تخیل را واسطه ای میان جهان اعیان و دنیای درون ذهن، می دانند و هر دو، این امکان را با مفهوم اجتماع دو امر متباین توضیح می دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارکرد متخیّله در دریافت امور غیبی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
حمیدرضا خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم غیب(کلام)
,
رؤیا
,
وحی الهی
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
خیال(معرفت شناسی)
,
متخیله
کلیدواژههای فرعی :
مشاء ,
نظریه تذکار ,
شرایط اتصال به غیب ,
نبوت خاصه ,
نفوس فلکی ,
قوای باطنی نفس ,
علم نفس ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
عقل(قوه عاقله) ,
عقل هیولانی ,
تبیین فلسفی وحی ,
محاکات معقول در خیال نبی ,
عملکرد دو گانه خیال ,
استغنای عقل از خیال ,
تبیین فلسفی رؤیا ,
تاثیر نفوس فلکی در خیال ,
آگاهی از جمیع جزئیات عالم مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اگر در مباحث جهان شناختی پذیرفته باشیم که هستی دارای دو بخش عالم غیب و عالم شهادت است و این مسأله نیز مستدل شده باشدکه هر امری که در عالم شهادت رخ میدهد در مبادی عالیه و عقول مجرده ثبت و ضبط است، در نتیجه دسترسی به عالم غیب به معنای پذیرش اتصال وارتباط نفس انسانی با مبادی عالیه است دراین مقاله سعی شده است با تبیین دیدگاه ابن سینا درباره نقش متخیله در ارتباط با غیب، ابتدا با ارائه مقدمه و مدخلی پیرامون نقش تخیل در تفکر و ادراک کلیات به بررسی نحوه کارکرد متخیله در دریافت امور غیبی پرداخته شود، از این رو با تبیین فلسفی مقوله وحی و رؤیا به عنوان دو مقوله اصلی درارتباط با غیب به چگونگی کارکرد متخیله در معرفت شناسی این دو مقوله پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه قوه عاقله و مغز در آرای فلسفی و طبی ابن سینا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ابن سینا
,
مغز انسان
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عقل(قوه عاقله)
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صور معقوله ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
فعل قوی ( نفس ) ,
صورت غیر حسی ,
کلیات خمس ,
قوه مفکره ,
اختلاط عقل ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
متصرفه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
بدن شناسی ,
جایگاه مادی عقل ,
رابطه عقل و بدن ,
پریشان گویی ,
تشویش ذهن ,
خواب و بیداری ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ابن سینا عاقله را قوه ای مجرد می داند که برای فعل خاص خود، نیازمند عضو خاصی در بدن نیست و دلایل متعدد اثبات تجرد نفس ناطقه را پشتوانه این ادعا قرار می دهد. در همین حال، در آثار فلسفی خود، به نیاز و مراجعه عاقله به حس و متخیله و مفکره - که از نظر او، با کمک عضو جسمانی کار می کند - اشاره می نماید و در مواردی، اختلال در تعقل را که ناشی از ضعف و خستگی و اختلال در مغز است می پذیرد. علاوه بر این، به عنوان طبیب، از بیماری های جسمانی عارض بر سر و مغز، که تعقل و تفکر را مختل یا متوقف می نمایند، سخن می گوید و راه های معالجه و داروهای مربوطه را شرح می دهد. مقاله حاضر با ملاحظه آرای فلسفی و آثار طبی ابن سینا، به شناخت رابطه عقل با مغز و بررسی و تحلیل نقش های مثبت یا منفی اعضای بدن - به ویژه مغز - در عمل تعقل می پردازد و وجه جمع نظریه های ظاهرا متفاوت شیخ در این مورد را بیان می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی آرای ابن سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساموئل تیلور کالریج
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه هنر
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صانع ,
علم نفس ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صور معقوله ,
تداعی ,
تداعی صور (معانی) ,
افعال نفس ,
صورت غیر حسی ,
عقل فعال ,
خود حیوانی ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سیره ادبی ,
استعاده ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث خیال از جمله مهم ترین و اصلی ترین مباحث فلسفه هنر در حوزه ادبیات و هنر است. از افلاطون تا به امروز، فیلسوفان و متفکران، آرای مهم و متفاوتی در زمینه خیال ارایه نموده اند. پیش از رنسانس، در منظر اندیشمندان غربی، این معنا صرفا در ساحت فلسفه مورد بحث قرار می گرفت، اما همراه با تحولات علمی و ادبی، نظریه پردازی در عرصه خیال، به حوزه نقد ادبی و نیز نظریه پردازان عرصه شعر و هنر نیز کشیده شد. از جمله این نظریه پردازان، ساموئل تیلور کالریج شاعر و نویسنده انگلیسی است که در سال 1817، با نگارش کتاب سیره ادبی، تئوری خود درباره تمایز میان خیال و تخیل را ارایه نمود. از دیدگاه بسیاری از منتقدان و متفکران، وی اولین کسی بود که این تمایز را مطرح نمود. این مقاله با بررسی آرای ابن سینا در کتاب شفا و تامل در آرای وی، تبیین نموده است که هشت صد سال پیش از کالریج، این ابن سینا بود که متفاوت با آرای اسلاف خویش، تمایز میان خیال و تخیل را مطرح نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین «معرفت تشکیکی» بر پایهی وجودانگاری معرفت در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدحسین وفاییان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت تشکیکی
,
هستی شناسی اسلامی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
مسانخت وجود و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
کتاب المباحث المشرقیه ,
اتحاد عاقل و معقول ,
اشارات و تنبیهات ,
حقیقت هستی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
نظام هستی ,
فاعل شناسا ,
معرفت شناسی عقلی ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
شدت مرتبه وجود ,
معرفت شهودی ,
ادراک حقیقت وجود ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
متخیله ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
تناسب مدرِک و مدرَک ,
وجودانگاری معرفت ,
تکثر طولی ,
نسبیت پذیری معرفت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
6123 2251
چکیده :
نظام هستیشناسی در حکمت متعالیه، بر پایهی نظریهی «اصالت وجود و تشکیک مراتب آن» استوار است. حقیقت معرفت در این نظام، از سنخ وجود بوده و ازاینرو، دارای احکام مشترکی با آن است. مسانخت وجود و معرفتْ امکان اثبات «معرفت تشکیکپذیر» را فراهم میآورد. مسألهی پژوهش جاری توصیف تشکیکپذیری معرفت و در پیِ آن، بررسی امکان و مؤلفههای آن در حکمت متعالیه است. رهیافت حاصل، که با رویآورد تحلیلی- منطقیِ عبارات صدرالمتألهین به دست آمده، اثبات معرفتی تشکیکپذیر(بهسبب مسانخت وجود و معرفت) است که مراتب آن متناسب با مراتب وجودی مُدرِک و مُدرَک پدید میآید. از اینرو، معرفت با تغییر مراتب وجودی آن دو، متصف به شدت و ضعف شده، در این میان، ابزار شناختِ مُدرِک نیز متناسب با مرتبهی وجودی معرفت و نحوهی حصول آن خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه وجودشناختی و معرفتشناختی حس مشترک در نفسشناسی فارابی
نویسنده:
مریم شکیبامنش، مریم عاطفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
فارابی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم نفس
,
حس مشترک
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
عقل نظری ,
کتاب فصوص الحکمه ,
عالم غیب(کلام) ,
ادراک حسی ,
علم نفس به قوای مدرکه ,
معرفت حسی ,
تعلیقات ,
هستی شناسی اسلامی ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
وحدت قوای نفس ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حواس خمس(اصطلاح وابسته) ,
متخیله ,
عقل مستفاد ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
ارتباط ذهن و عین ,
شواهد تجربی ,
قوای باطن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
حس مشترک در بین سایر قوای ادراکی از ارزش و جایگاه ویژهای برخوردار است. فارابی با معرفی حس مشترک به عنوان یکی از قوای باطنی نفس و محل تجمع دریافتهای سایر حواس با بیان ادلهای وجود این قوهی را برای نفس تثبیت میکند. نکتهی قابل توجه در این زمینهی تأکید فراوان وی بر نقش و نحوهی عملکرد حس مشترک در تحصیل علم و معرفت است؛ به گونهای که بدون این قوه، هیچ نوع ادراک حسی صورت نمیگیرد، در حالی که نمیتوان نقش سایر حواس را در امر ادراک انکار کرد؛ حتی در کارکرد حس مشترک، میتوان کسب ادراکات عقلی را هم بر عملکرد آن مبتنی ساخت؛ حتی به نظر میرسد در نظر این فیلسوف، حس مشترک با وساطت در برقراری ارتباط میان عالم ذهن و عین، نقش مهمترین نیروی حسی را در فرآیند کسب معرفت بر عهده دارد. در این صورت، حتی رسیدن به درجهی متعالی عقل مستفاد و ارتباط با عقل فعال و عالم غیب هم به نحوی موقوف بر عملکرد حس مشترک است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معنای نبوت نزد ابن سینا
نویسنده:
سمیه قاسمی نراقی، مصطفی محقق داماد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل قدسی
,
نبوت
,
ابن سینا
,
قوای محرکه
,
فلسفه بوعلی
,
وحی
,
متخیله
کلیدواژههای فرعی :
قوه ناطقه ,
عقل فعال ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در فلسفه اسلامی نبوت و رسالت با دو اصل عقل و خیال تبیین می شود. ابن سینا نبوت را دارای سه مرتبه دانسته است. نخستین مرتبه، مختص کمال عقل قدسی و قوه عقل نظری است. مرتبه دوم مختص به کمال متخیله و در نهایت هم نبوت مختص به انفعالات خاص جسمانی و قوای محرکه است. وی کمال متخیله را برای تحقق نبوت کافی می داند. اهمیت دادن به متخیله در تبیین معنای نبوت می تواند راه را برای وارد شدن تخیلات شخصی نبی به حوزه وحی و دریافت و انتقال آن به دیگران بگشاید. اما در فلسفه شیخ الرئیس متخیله هر چه قوی تر باشد، می تواند دریافت های خود را دقیق تر و البته با جزئیات بیشتر حکایت نماید. از طرفی اگر چون ابن سینا قوت قوای محرکه را مرتبه ای دیگر از نبوت بدانیم، راه را برای این خرده گشوده ایم که هر کس به کمال متخیله یا قوت محرکه برسد، به نبوت رسیده است. در حالی که ابن سینا دریافت وحی از عقل فعال را از طریق عقل قدسی، انتقال آن به دیگران را با حکایت های دقیق متخیله قوی و اظهار معجزات را با قوه محرکه می داند. تمامی قوای نفسانی در کمال قوت خود خادمان قوه ناطقه اند. بدین ترتیب ابن سینا نشان می دهد کمال متخیله و قوای محرکه نبی با همراهی قوت عقل مرتبه ای از نبوت را می سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 106 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 23
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید