مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 196
عقل و دین در تفسیر المیزان
نویسنده:
ظاهر ابیش اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تلاش و کوشش که در این تحقیق به انجام رسیده، این است که دیدگاه های علآمه طباطبایی (ره) را در باره عقل و دین مورد بررسی و ارزیابی قرار داده شده است. نگارنده کوشیده است که دیدگاه های و نظرات ایشان را از تفسیر المیزان به اندازه توان علمی خود در باره نسبت عقل و دین مورد بحث و بررسی قرار دهد.بررسی رابطه عقل و دین یکی از بحث های دیرینه در میان دین پژوهان بوده است که هر کدام نسبت به سازگاری و ناسازگاری آن پرداخته اند. در این رساله دیدگاه اختصاصی این شخصیت بی نظیر جهان اسلام که نقش مهمی در این میدان دارد مطرح شده است.آنچه مطالب این رساله را در بر خواهد داشت یک مقدمه و سه بخش است در مقدمه طرح تحقیق مطرح شده است. بخش اول به عنوان کلیات مطرح شده است از دو فصل تشکیل شده در فصل اول به زندگی نامه ، اساتید ، آثار وتألیفات ، روش و جایگاه علمی و ویژگیهای فکری علاّمه طباطبایی اشاره و در فصل دوم به معرّفی اجمالی، تاریخ تألیف و ویژگیهای تفسیر المیزان پرداخته شده است.در بخش دوم مفاهیم اساسی مطرح شده است این بخش نیز از سه فصل تشکیل شده است که در فصل اول به معانی لغوی و اصطلاحی عقل از دیدگاه علاّمه، و همچنین به مباحث از قبیلعقل در قرآن و روایات، متعلقات تعقل، شرائط تعقل، پیدایش و سیر علوم عقلیه در میان مسلمین و در فصل دوم به معانی لغوی و اصطلاحی دین ، دیدگاه علامه طباطبایی (ره) در تعریف دین و سایر و در فصل سوم این بخش به انواع نسبت ها بین عقل و دین پرداخته شده است.بخش سوم تحت عنوان چگونگی نسبت عقل و دین در المیزان مطرح شده است و این بخش نیز از چهار فصل تشکیل شده و در فصل اول به مباحث امکان اعتماد بر ادراکات عقلی، اهمیت و منزلت عقل، اعتبار و حجیت عقل، دلائل اعتبار عقل از دیدگاه قرآن، دین و تفکر منطقی و در فصل دوم به بحث چگونگی ارتباط عقل و وحی و درفصل سوم به بحث قلمرو عقل و دین و سر انجام در فصل حهارم به نمونه های از استدلال قرآنی بر اصول اعتقادی پرداخته شده استدر پایان نیز تحت عنوان سخن پایانی به نتایج تحقیق اشاره شده است.
مشخصات اثر
قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
زکی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این رساله عهده دار بیان قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی است. چون قلمرو دین بسیار گسترده است آن را در چند مورد از دیدگاه ایشان مورد بررسی قرار می دهیم و آن را طی چند فصل بیان می کنیم. فصل اول که شامل سابقه و ضرورت انجام تحقیق تعریف مساله پرسش های تحقیق روش انجام تحقیق فرضیه ها و کلیدواژه ها ضرورت بحث از تعریف دین موانع و مشکلات تعریف دین معنی دین در قرآن دین در روایات تعاریف متفکرین غربی از دین تعاریف متکلمان یا فیلسوفان اسلامی از دین می باشد. فصل دوم شامل ماهیت دین از نگاه متکلمان و قرآن و علامه طباطبائی منبع دین اندکی در مورد عقل که یکی از منابع دین است عقل در لغت و اصطلاح و در قرآن و روایت و جایگاه عقل نسبت به نقل و فطری بودن دین که علامه طباطبائی به آن اعتقاد دارند در این فصل بیان می شود. فصل سوم شامل قلمرو دین و سه دیدگاه در مورد آن وجود دارد و نقد و بررسی آنها و بیان این که قلمرو دین امور فردی و جمعی را شامل می شود و بیان نمونه هایی برای آن. قلمرو دین در زندگی اجتماعی کارکردهای دین در اجتماع از دیدگاه علامه طباطبائی و مزیت دین از دیدگاه ایشان و نقش آن در همبستگی اجتماعی عدالت اجتماعی سعادت جمعی اقتصاد اخلاق سیاست مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت به این نتیجه می رسیم قلمرو دین شامل همه ی این موارد می شود. فصل چهارم: که در آن اشاره به معنای سکولاریسم و زمینه های پیدایش آن در مسیحیت و دلایل سکولاریم و نقد و بررسی آن و اندکی در مورد دین حداقلی و دین حداکثری و نقد و بررسی آن بیان شده است.
مشخصات اثر
نقد روایات تعجیل پیامبر در تکرار آیات هنگام نزول
نویسنده:
محمد خامه گر، مهدی جلالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
پیرامون شأن نزول آیات 16 تا 19 سوره قیامت که خداوند، پیامبر را از تعجیل در تکرار آیات نهی فرموده است، روایاتی در تفاسیر شیعه و سنی به نقل از جوامع روایی اهل سنت بیان شده است. در مواجهه با روایات تعجیل چند پرسش مهم مطرح می شود: نخست آنکه آیا از جهت سندی و محتوایی، این روایات قابل اعتماد هستند؟ و دیگر آنکه به فرض صحت سند و محتوای این روایات، آیا می توانند سبب نزول آیات فوق باشند؟ در این نوشتار برای پاسخگویی به این سؤالات، سند روایات تعجیل و نیز محتوای آنها از جهت میزان سازگاری آن با ماهیت وحی، شخصیت و مقام پیامبر ارزیابی گشته است. در انتهای مقاله نیز امکان سبب نزول بودن روایات تعجیل برای آیات 16 تا 19 سوره قیامت مورد بحث قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 32 تا 50
مشخصات اثر
مفهوم سازی استاد مطهری از وحی: از تحویلی نگری تا جامع نگری، و ارتباط آن با فطرت و ایمان
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی، هاشم قربانی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
جستار حاضر، از منظری روش­شناسانه، جامع­نگری استاد مطهری به بحث تحلیل مفهوم وحی را کاوش می­نماید. از سویی، فیلسوفان مسلمان وحی را اتصال نبی با عقل فعال تلقی کرده و فقط به هویت علمی و شناختاری آن تأکید می‌کنند؛ و از سوی دیگر، برخی متفکران وحی را به صرف گرایش و تجربه نبی ارجاع داده­اند. در این تصور از وحی، بر بعد تجربی­انگاری و گرایشی وحی تأکید می­شود. هر دو رهیافت تصوری فروکاهش‌گرایانه و تحویلی­نگر از وحی ارائه می­دهند. استاد مطهری، با نقد هر دو رهیافت، به تحلیلی جامع­نگر از وحی الاهی دست یازیده­اند: به اعتقاد ایشان، وحی الاهی علاوه بر اینکه بعد شناختاری دارد و پیام الاهی است، بعد گرایشی نیز دارد. در مقاله حاضر، با بررسیدن مقام جامع­نگری از وحی، ارتباط آن با ایمان و فطرت نیز نزد مطهری واکاوی می­شود. مفهوم­سازی استاد از ایمان، از حیث روشی، از تصور ایشان از وحی کسب هویت می­کند. بنابراین، ایمان نزد مطهری هویتی دو بعدی دارد: شناختاری و گرایشی دارد. این تحلیل از وحی و ایمان با تقسیم فطرت به دو بعد شناختی و گرایشی نیز متلائم است؛ یعنی، تصور استاد از دو بعدی بودن انسان در تحلیل ایشان از وحی و ایمان مؤثر افتاده است. بدین‌سان، در منظومه فکری استاد، این سه بحث در تعامل ناظر بر هم هستند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
تحلیل مقایسه ای چیستی وحی،از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) و دکتر سروش(نظریه کلام محمد(ص))
نویسنده:
روح‌الله عباسی کجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اصطلاح تجربه‌ی دینی در دو قرن اخیر، اصطلاح رایج در بحث‌های فلسفه‌ی دین و کلام جدید است. این اصطلاح برای اولین بار توسط شلایر ماخر، فیلسوف آلمانی در سال 1832 میلادی مطرح گردید. علی‌رغم اختلافاتی که بین اندیشمندان غربی راجع به حقیقت تجربه‌ی دینی مشاهده می گردد برخی از روشنفکران دینی این اصطلاح را معادل و مترادف با وحی دانستهو تجربه‌های دینی را با تجربه‌های پیامبرانه یکی می‌دانند. علامه‌ی طباطبایی (ره) به مانند سایر مفسرین سنتی، وحی را امری بیرونی دانسته که منشأ آن خداوند است و گزاره های قرآنی را خطا ناپذیر دانستهو مسأله‌ی خاتمیت را نیز امری درون دینی شمرده است که از آیات قرآنقابل استنباط است.امادکتر سروش علی‌رغم اینکه تجربه‌های دینی را متفاوت از تجربه‌های پیامبرانه می‌داند در نهایت این دو را به گونه‌ای به یکدیگر نزدیک می‌کند که تمایز و تفاوتی را که خود ایشان هم بدان قائل شده است به ورطه‌ی فراموشی می‌سپارد و با تسامح و تساهل، آن دو را یکسان می داندو نتایجی را بر آن مترتب می سازد.در نظر وی وحی یا تجربه‌ی دینی- علی‌رغم تشتت آرای ایشان در این زمینه- امری درونی قلمداد می‌شود و به دنبال آن بحث از خطاپذیری قرآن مطرح می گردد اما این خطا پذیری در حیطه‌‌ی گزاره‌های تاریخی و طبیعی است نه گزاره‌های ماورای طبیعی که این تفکیک نیز بر طبق مبانی ایشان درست نیست و در نهایت ارتباط کیفیت و نوع تلقی از وحی با مسأله‌ی خاتمیت مطرح گردیده است. تبیین، تحلیل و مقایسه‌ی این دو دیدگاهراجع به مسائل مذکور، محتوای این رساله را رقم زده است.
مشخصات اثر
کاربست رسول و نبي در عقاید اسلامی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
نحوه گویش قرآن در نام آوری پیامبران با دو عنوان رسول و نبی، خاستگاه اظهار نظر عالمان مسلمان درباره تفاوت آن دو شده است. از گویش قرآن همساز انگاری این دو مفهوم به دست آمد. روایت هایی از ائمه وجود دارد که نبی، صدای فرشته را می شنود یا در خواب می بیند، اما رسول در بیداری هم میبیند لذا ارتباط آن ها عموم و خصوص مطلق است. از مقطعی که آثار آن در قرن سوم یافت شد، شهرت یافته که ارتباط آن ها عموم و خصوص مطلق با معیار شریعت، کتاب و معجزه است. منشا این تفاوت گذاری جدید، نوع ماموریت و مبانی قول ائمه است که البته هم چنان با مخالفت برخی متاخران مواجه است. مصباح یزدی بر اساس قول علامه طباطبایی، تفاوت را در اتمام حجت رسول دانسته که استدلال ایشان را ناکافی یافتیم.
مشخصات اثر
نقش نبی در دریافت وحی ‌‌با تکیه بر دیدگاه فارابی، ابن سینا و ملاصدرا ‌‌به‌همراه نقد دیدگاه برخی روشنفکران معاصر
نویسنده:
عطیه سادات فیض , فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
پژوهش های فلسفی کلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئلۀ‌‌ وحی و نقش نبی در آن، از مسائل بسیار مهم در میان اندیشمندان اسلامی است و در این میان، فارابی نخستین کسی است که به‌گونه‌ای روشمند، به تحلیل بحث وحی و نبوت پرداخته است. او تبیینی معرفت‌شناسانه از وحی دارد و معتقد است که عقل مستفاد نبی پس از تعالی و اتصال با عقل فعّال، معرفت وحیانی را دریافت کرده و به مدد قوۀ‌‌ تخیل به حقایق و امور معقول، صورت می‌بخشد. ابن سینا نیز ضمن وارد کردن قوه‌‌ حدس در فرآیند وحی و تبیین مراتب عقول، بر این باور است که نبی حقایق عقلی را دریافت کرده و به این حقایق، از طریق قوۀ‌ متخیّله‌‌، صورت می‌دهد. ملاصدرا نیز معتقد است که عقل فعّال، عقلِ بالقوه را به فعلیت می‌رساند. او تمایز میان وحی و غیر وحی را در اموری مانند نحوۀ‌ دریافت معقولات، کمّیت آنها و کیفیت وصول به مبدأ معقولات می‌داند و برای بیان این تمایز، از عنصر قوۀ‌ حدس و عقلِ قدسی بهره می‌جوید. از دید این سه فیلسوف، نبی «قابل» وحی است که پس از اتصال به عالم غیب و یا اتحاد با آن، معارف را ابتدا از طریق عقول و در نهایت، بی‌واسطه دریافت می‌کند.
صفحات :
از صفحه 66 تا 87
مشخصات اثر
نگاهی به تجربه دینی
نویسنده:
محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
این‌ مقال‌ بر آن‌ است‌ تا افق‌ روشنی‌ از تجربة‌ دینی‌ را فراروی‌ ما قرار دهد. ابتدا به‌ تصویری‌ اجمالی‌ از تجربة‌ دینی، سپس‌ به‌ تعریف‌ و انواع‌ و اقسام‌ آن‌ اشاره‌ کرده، و بر آن‌ است‌ که‌ مد‌عیات‌ تجربة‌ دینی‌ را می‌توان‌ در سه‌ محور گنجاند که‌ عبارتند از: 1. آیا تجربة‌ دینی‌ و عرفانی‌ می‌تواند منبع‌ شناخت‌ تلقی‌ شود؟ 2. آیا تجربة‌ دینی‌ و عرفانی‌ می‌تواند خدا را اثبات‌ کند؟ 3. آیا تجربة‌ دینی‌ و عرفانی‌ می‌تواند اساس‌ دین‌ و دینداری‌ تلقی‌ شود؟ این‌ سه‌ محور بررسی‌ شده‌ و این‌ نتایج‌ به‌ دست‌ آمده‌ است: تجربة‌ دینی‌ و عرفانی‌ می‌تواند منبع‌ شناخت‌ تلقی‌ شود؛ البته، حقانیت‌ مد‌عیات‌ این‌ تجربه‌ها، معیارهای‌ خاص‌ خود را می‌طلبد. چنین‌ تجربه‌هایی‌ می‌توانند خدا را برای‌ عارف‌ و شخص‌ تجربه‌گر اثبات‌ کنند؛ البته‌ دیگران‌ ملزم‌ نیستند، چنین‌ اد‌عاهایی‌ را بپذیرند، مگر این‌ که‌ متعلق‌ آن‌ها را برهان‌ عقلی‌ اثبات‌ کند یا به‌ طریقی‌ به‌ خطاناپذیری‌ و عصمت‌ عارف‌ و شخص‌ تجربه‌گر اذعان‌ یابیم. تجربة‌ دینی‌ همچنین‌ نمی‌تواند محور و اساس‌ دین‌ و دینداری‌ واقع‌ شود و اشکالات‌ فراوانی‌ متوجه‌ آن‌ است. در پایان، مقایسه‌ای‌ بین‌ تجربة‌ عرفانی‌ و دینی‌ و وحی‌ به‌ عمل‌ آمده‌ و به‌ برخی‌ شبهات‌ دربارة‌ بسط‌ تجربة‌ نبوی‌ پاسخ‌ داده‌ شده‌ است.
مشخصات اثر
تبیین انحرافات اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (ره)
نویسنده:
فاطمه درویشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
پایان نامه حاضر با عنوان " تبیین انحرافات اجتماعی از منظر امام خمینی(ره)" از نوعتحقیقات "بنیادی" است که به شیوه "توصیفی- تحلیلی" به رشته تحریر در آمده است. از لحاظ معرفت شناسی، وحی، فطرت، قلب و عقل انسان به عنوان منابع شناخت و معتبر دین در منظر امام خمینی (ره) است. ایشان اساسی ترین حق انسان ها را، حق حیات سالم می داند که از آزادی فطرت پاک انسانی سرچشمه می گیرد. از لحاظ هستی شناسی خداوند، خالق و آفریننده جهان هستی و در نتیجه، مالک آنو دارای حق مطلقه بر آن است. هستی شناسی هر شخص، انسان شناسی او را تحت تاثیر قرار می دهد. در انسان شناسی، حیات حقیقی انسان را محدود به زندگی مادی نمی داند بلکه حیاتی است که سیر آن در جهت اهداف اخروی قرار گرفته باشد. در این پایان نامه بیان شده است که در اصطلاح جامعه شناسان، رفتاری که باعث نقض هنجارهای مهم جامعه بوده و از نظر اکثر مردم قابل مجازات باشد انحراف نام دارد که با توجه به نظر مردم به دو شاخه مثبت و منفی تقسیم می شود. بر خلاف این دیدگاه، آراء و اندیشه امام خمینی (ره) که بر گرفته از آموزه های اسلامی است، انحراف را یک پدیده تابع هنجارها و ارزش هایی متغیر و خواست اکثریتنمی داند. بلکه ملاک تشخیص یک انحراف در دیدگاه ایشان استفاده و تطابق با منابع درونی و بیرونی است که مهم ترین آنها عقلبه عنوان نماد راهنما به خیرات است. از نظر امام خمینی (ره) هر چند اصل تأثیر گذاری عوامل گوناگون بیرونی در رفتار انحرافی انسان تا اندازه ای قابل قبول است، اما تنها عامل نیست. در منظر ایشان به دلیل وجود ارتباط تنگاتنگ میان فرد و جامعه، عوامل انحراف به دو نوع عامل بیرونی و درونی تقسیم می شوند.در طول این تحقیق روشن می شود که امام خمینی(ره) معتقدند چون انحراف مسأله ای یک وجهی نیست و در انحراف، فرد و جامعه هر دو نقش دارندلذا در ارائه راه حل آن نیز باید به ابعاد مختلف انحراف و تطابق روش ها و شدت عمل در برخورد با انواع انحراف و ... توجه داشت. امام خمینی(ره) گروه هایی از جامعه چون نخبگان، مراکز آموزشی و مسئولین حکومتی را به دلیل ویژگی اثرگذاری بر جامعه مورد خطاب خاص قرار داده و راهکارهای پیشگیرانه و درمانی ویژه ای را برای حل انحرافات جامعه به هر یک از گروه های مذکور ارائه داده اند. برخی از راهکارهای امام (ره) در ارتباط با حل معضل انحراف در جامعه عبارت است از: توجه به خدا و دوری از فرهنگ استعمار و بازگشت جامعه به فرهنگ اصیل اسلامی، وحدت جامعه، احیای ارزش های اصیل اسلامی، نظارت بر رسانه های تأثیر گذار بر جامعه و ...
مشخصات اثر
بررسی دیدگاه ویلیام فدرر درمورد مصادر قرآن
نویسنده:
سید کامل عسکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن پژوهی در سده های اخیر از اولویت های مهم مستشرقان است. یکی از موضوعاتی که خاورشناسان در آن تشکیک کرده اند اصالت قرآن نسبت به محیطی که در آن حضرت محمد(ص) به نبوت مبعوث شده و همچنین متون کتب دیگر ادیان و فرق است. پیش فرض بسیاری از مستشرقان این است که قرآن اثری بشری است که از دو مولفه فرهنگ جاهلی شبه جزیره و ادیان دیگرتأثیر پذیرفته است. ویلیام فدرر نویسنده و مورخ معاصر آمریکایی نیز همسو با این نظر، منکر الهی بودن قرآن است. این تحقیقبا موضوع بررسی دیدگاه ویلیام فدرر، به ترجمه و نقد بخشی از کتاب WHAT EVERY AMERICAN NEEDS TO KNOW ABOUT THE QUR`AN در مورد مصادر قرآن پرداخته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی ابعاد مختلف ادعای فدرر را به بحث می نهد. نتیجه پژوهش حاضر بیانگر نادرستی بسیاری از ادعاهای فدرر است. مهمترین نقاط ضعف وی عبارتند از؛ عدم مراجعه به منابع دست اول و معتبر، آدرس دهی غیر دقیق به منابع، عدم مراجعه به منابع تاریخی و حدیثی شیعه، تعصب نسبت به باورهای مسیحیت و غرض ورزی در برابر معارف قرآنی. نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات استشراق و نیز مباحث کلامی و تفسیری کاربرد آشکار دارد. این نتایج همچنین در عرصه تبلیغ و جذب غیرمسلمانان واقناع فکری ایشان کارایی دارد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 196