مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
احکام وجود(عرفان نظری) قواعد عرفانی مراتب وجود(خاص) معرفت شناسی عرفانی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1310
فلسفه عرفان عملی
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
هنگامی که از بیرونِ یک علم درباره ساختار و چارچوب کلی آن می‌اندیشیم و در باب مسائلی چون چیستی، موضوع، مبادی، مسائل، روش و غایت آن می‌پرسیم، در قلمرو فلسفه آن علم قرار داریم. یکی از علومی که در زمین فرهنگ اسلامی رویید، عرفان عملی است. علم عرفان عملی از سلوک عرفانی سخن می‌گوید و عناصر، مراحل و موانع آن را برمی‌رسد. سرنوشت عرفان و صحت و سقم و تکامل آن در گرو تنقیح مباحث عرفان عملی است. تنوع و تفاوت فِرَق و طریقت‌های عرفانی، اولا و بالذات به تفاوت در عرفان عملی آنها برمی‌گردد؛ چنانکه ارزش و اعتبار تجربه‌های عرفانی نیز تا حد بسیاری وابسته به برنامه سلوکی سالک است. از این‌رو، تنقیح مباحث عرفان عملی در پیشبرد عرفان و تصحیح و تدقیق آن و پیشگیری از انحرافات ضروری است. برای تنقیح عرفان عملی، لازم است ساختمان کلی آن را مطالعه کنیم. تنقیح مبادی و مبانی و کاوش در حدود و ثغور و مداقه در منابع و روش و توجه به مناسبات این علم با دیگر علوم و بازکاوی ساختار و اصول کلی آن، راه را بر تحول و نوآوری در این حوزه می‌گشاید. برخی از مباحث یادشده در آثار سنتی عرفانی به‌اجمال مطرح شده است، اما وقت آن رسیده است که به «فلسفه عرفان عملی» همچون دیگر فلسفه‌های درجه دوم، به نحو استقلالی و تفصیلی بپردازیم. پیدا است که چنین امری فراتر از گنجایش یک مقاله است. از این رو در این مقاله به برخی از مهم‌ترین عناصر این بحث به‌اجمال می‌پردازیم و سایر مباحث مربوط را به توفیق و مجالی دیگر وامی‌گذاریم.
صفحات :
از صفحه 93 تا 115
نقد و بررسی ادله وجوب «وجود مطلق» در عرفان
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حق تعالی به عنوان "وجود مطلق" مطرح است و منظور از اطلاق همان اطلاق سعی است که عنوان حاکی برای آن وجود بی قید است. در این مقاله پاره ای از ادله اثبات وجوب "وجود مطلق" مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و معلوم شده است که در این ادله بین مفهوم و مصداق؛ حمل اولی و حمل شایع؛ اطلاق مفهومی و اطلاق سعی؛ امکان ماهوی و امکان فقری خلط شده است. دلیلی هم که در این مقاله برای اثبات مدعای عارف پیشنهاد شده است، در صورتی تام خواهد بود که وجود واجب الوجود با برهانی اثبات شود که بر کثرت حقیقت وجود یا وحدت تشکیلی آن مبتنی نباشد تا با عارف (وحدت شخصی وجود) سازگار باشد و تنها برهانی که این خصوصیت را دارد، برهان صدیقین به تقریر علامه طباطبایی است که بر هیچ مساله فلسفی مبتنی نیست، لکن این برهان بی اشکال نیست، زیرا واقعیتی که ملاک صدق قضیه "واقعیت نابود است"، می باشد، همان عدم محض است و عدم محض در خارج منشا انتزاع ندارد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 42
آیت الله جوادی آملی (1312 هـ ش - )
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
وب سایت عرفان شیعی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
دعا و طلب در عرفان نظری
نویسنده:
منیر پورطولمی، سلام اله کاظم خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دعا و درخواست بندگان ازآنجایی ­که با وعده اجابت از جانب خداوند متعال مورد تأکید قرار گرفته و می­تواند در روند حوادث و وقایع عالم خلقت تأثیرگذار باشد، در عرفان نظری مطرح گردیده است. عرفای مسلمان سرّ اجابت دعا را در مرتبه اعیان ثابته و از حیث اسما و صفات خداوند دانسته­ و البته مسئله اجابت دعا را از مسئله تحقق خواسته بنده متمایز نموده ­اند. در مقاله حاضر پس از تعیین انواع دعا و تبیین جایگاه اسما و صفات خداوند و بحث درباره اعیان ثابته نشان داده شده که اعیان ثابته چگونه به‌عنوان لوازم اسما و صفات خداوند در تحقق حوادث گوناگون، ازجمله طلب و درخواست بندگان تعیین­ کننده هستند. همچنین یادآور شده که قطعی بودن امر اجابت از جانب خداوند متعال تنها در صورتی است که داعی با معرفت و تصوری صحیح از خداوند و قلبی طاهر تنها خدا را خوانده و غیرِ حق را در دل و ذهن خود جایگزین حق نکرده باشد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 38
بررسی برخی از مبانی وحدت وجود
نویسنده:
هادی وکیلی، ابوالفضل تاجیک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وحدت وجود به عنوان یکی از اصلی ترین مباحث مطرح شده در عرفان همواره مطمح نظر عارفان و محل بحث محققان عرفان پژوه بوده است. به اعتقاد نگارنده درک و فهم درست معنای وحدت وجود جز با درک صحیح مبانی آن میسور نخواهد شد. در این نوشتار به صورت مختصر، به بیان و بررسی سه محور اصلی و مبنایی برای ورود به مبحث «وحدت وجود» پرداخته ایم و مراد عارف از تشکیک، توحید و تجلی حق در عالم را مورد بررسی قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 133 تا 147
اخلاق محبت در آرا و اندیشه‌های آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد رضا حجازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
محبت و عشق از عناصر کلیدی و زیربنایی در عرصه­ های معرفتی، اخلاقی و عرفانی است. از این رو پژوهش درباره آن در همه ساحت­های یادشده، می‌تواند بخشی اصلی از مباحث زیربنایی یا روبنایی شمرده شود. جایگاه محبت در عرصه اخلاق و رابطه عمیق و تنگاتنگ آن با بخش‌های مختلف اخلاق و عرفان عملی، باعث می‌شود پیوندی ناگسستنی میان اخلاق و عرفان از یک سو، و اخلاق و محبت و عشق از دیگر سو، پدید آید. عمق این درهم‌تنیدگی تا جایی است که محبت و عشق به شکوفایی و شکل‌گیری یک نظام اخلاقی مبتنی بر محبت، منتهی شده است. این نظام اخلاقی مبتنی بر محبت و عشق که «اخلاق محبت» خوانده می‌شود، از یک جهت، مبانی کلامی و فلسفی خود را با عنصر محبت (محبت خدا) مرتبط می‌داند؛ و از جهت دیگر، در پرتو اصل محبت و عشق، به مسائل فرعی و موضوعات متنوع اخلاقی می‌پردازد. در این پژوهش بر آنیم که با تکیه بر آرا و اندیشه ­های استاد فرزانه، آیت ­الله جوادی آملی، اصول و مبانی «اخلاق محبت» را بررسی و احصا نموده، جایگاه آن‌ها را در شاخصه ­دهی به یک ساختار نظام مند اخلاقی در مقایسه با سایر نظام ­های رایج و تعریف شده اخلاقی ترسیم کنیم. در نهایت شاخصه مبنایی برای تمایز «اخلاق محبت» و دیگر نظام‌های اخلاقی، به دست خواهیم داد. اهم این اصول و مبانی، در چهار گروه کلی «معرفتی و معرفت‌شناختی»، «مبدأشناختی»، «انسان‌شناختی»، و «عملی و غایت‌شناختی» قرار می‌گیرند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 132
نحوه وجود نفس و کيفيت حدوث و قدم آن از ديدگاه ابن عربي و ملاصدرا
نویسنده:
‫محمد ميري
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
---
تجدد امثال در مکتب ابن عربي
نویسنده:
‫رسول باقريان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ، ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
---
خاتم اولياء در عرفان با تکيه بر آراء امام خميني و ابن عربي
نویسنده:
‫يونس برهاني
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫ختم ولايت در عرفان نظري پس از ابن عربي، از مباحث مهم عرفاني است و در حقيقت، پايان سير عارفان است و اساس جميع کمالات در عرفان به حساب ميآيد. تجلي اين صفت در خاتم اوليا، بالاترين مراتب قرب به حق شمرده ميشود. البته کلمات به ظاهر ناسازگار ابن عربي در مورد ولايت مطلقه که مصداق آن حضرت عيسي عليه السلام است، و ولايت مقيده که مصداق آن گاهي اميرالمؤمنين عليه السلام وگاهي امام مهدي? و يا مردي از عرب و گاهي خود ابن عربي است، ايجاد پارهاي از اشکالات و انتقاد از وي شده است. امام خميني نيز خاتم اوليا را بر مبناي انديشه شيعي و عرفاني، حضرت حجت? دانسته و آراي اين دو عارف در نهايت به هم ميرسد. پژوهش حاضر در ضمن پنج فصل، به بررسي خاتم اوليا از ديدگاه امام خميني و ابن عربي پرداخته است. نگارنده در آغاز پس از بيان مفاهيم کليدي، به بيان حقيقت ولايت و خاتميت پرداخته و پس از آن، چيستي خاتميت و نبوت و ارتباط آن با ولايت را بررسي کرده و مباني و شرايط ولايت را از نظر امام خميني و ابن عربي بيان کرده است. وي در ادامه به مبحث اصلي، يعني خاتم اوليا در انديشه ابن عربي و امام خميني پرداخته و اين نتيجه را بيان کرده است که در کلام ابن عربي تنافي وجود ندارد. بالاترين مقام به معصومان عليه السلام اختصاص دارد و اولياي الهي نيز به شئوني از آن دست مييابند. ولايت باطن نبوت به شمار ميآيد و در واقع جنبه الهي نبوت است. کسي که به مقام فناي حق رسيده است، اگر جنبه رسالت داشته باشد، نبي ورسول خواهد بود، و اگر جنبه رسالت نداشته باشد، فقط ولي و نبي خواهد بود. در ديدگاه امام خميني، ولايت عامه در وجود حضرت آدم و عيسي عليه السلام تحقق پيدا کرده است. با اين وجود، امام خميني? معتقد نيست که وجود ايشان با وجود حق يکي شده است. اما ولايت خاصه که بعد از فناي عبد حاصل ميشود، مخصوص مهدي? است.
نفس و مراتب آن در عرفان نظري ابن عربي و فلسفه صدرايي
نویسنده:
‫محمدرضا مروج
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
‫اين نوشتار در صدد تعريف نفس انساني و تبيين مراتب و سير تکاملي آن بر اساس ديدگاه مکتب عرفاني ابن عربي و حکمت متعاليه ملاصدراست. فيلسوفان مشائي نفس انسان را به صورت يک ذات مجرد مي‌دانند که آفريده شده و تا آخر نيز به همين صورت باقي مي‌ماند و تنها از نظر کمالات ثانويه و عوارض و اوصاف، قابل تغيير و تحول است. عرفا و حکماي حکمت متعاليه بر خلاف آنها معتقدند: انسان تنها موجودي است که مي‌تواند به تمام مراتب کمال برسد. از نظر ملاصدرا نفس به عين حدوث بدن حادث مي‌شود، نه پيش از آن؛ زيرا نفس صورت بدن است. سپس به تدريج در نتيجه حرکت جوهري سير استکمالي خود را مي‌پيمايد؛ تا اينکه به مقام تجرد برسد. اما نفس، هم در حدوث و هم در اين سير استکمالي نيازمند بدن است. البته از نظر ملاصدرا نفس در حدوث جسماني، اما در بقا روحاني است. عرفا مانند ابن عربي، به جاي نفس واژه روح را به کار مي‌برند. آنان روح را هم حادث مي‌دانند و هم قديم؛ ليکن قديم بودن روح از جهت وجود اجمالي همه ارواح به نحو وحدت در نزد علت آنهاست؛ نه اينکه آنان معتقد به وجود مستقل و منفصل ارواح انساني باشند. در رابطه با کمال نفس، ملاصدرا از راه حرکت جوهري، استکمال را ثابت کرده؛ ولي عرفا با فرضيه تجدد امثال، آن را به اثبات رسانده‌اند.گرچه ميان اين دو نظريه تفاوت‌هايي وجود دارد، ولي هر دو در اين نتيجه مشترک‌اند که عالم هستي ثبات و سکون ندارد. نويسنده پس از بيان ديدگاه‌ها در باره سير تکاملي نفس، به مراتب نفس و موضوع وحدت يا کثرت نفس مي‌پردازد و بيان مي‌دارد: برخي نفوس را متعدد مي‌دانند و برخي به وحدت نفس قائل‌اند؛ لذا قائلان به وحدت نفس، نفس نباتي، حيواني و انساني را مراتب مختلف يک حقيقت واحد ذکر کرده‌اند. از نظر افلاطون، هر انساني به تنهايي سه نفس نباتي، حيواني و انساني دارد و اين نفوس هر کدام وظايف خاصي را ايفا مي‌کنند. در مقابل، حکماي مشاء معتقدند که انسان يک نفس بيشتر ندارد؛ همراه با قواي گوناگوني که در خدمت اويند. بنابر اين، کار نفس با کار قوا متفاوت است. از نظر ملاصدرا بين نفس و قواي آن ارتباط وثيق غير قابل تفکيک وجود دارد. او اين ارتباط را شأنيه مي‌داند؛ به اين معنا که در عين واحد بودن، مي‌تواند خود را در شئون مختلف، متمايز نشان دهد.
  • تعداد رکورد ها : 1310