مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بحث درباره اهمیت نام ها، به ویژه نام های خداوند بحث پیچیده ای است. در دوره های باستان نام یک شخص یا خدا با شخصیت و هویت وی برابر بود و آگاهی از نام خدا یا شخص کارکردی جادویی داشت. مساله نام در عهد عتیق نمود ویژه ای دارد. خداوند در عهد عتیق با نام های گوناگونی چون ال، ال شدای، الوهیم، ادونای و یهوه خوانده می شود. برخی از این نام ها بسیار کهن اند و برخی دیگر خاستگاهی سامی دارند. ال اصطلاحی رایج برای خدا در همه قبایل سامی، و یهوه نام شخصی خدای بنی اسرائیل است. به زبان آوردن نام شخصی خدا تابو بود و گناهی بزرگ به شمار می آمد. بنابراین، برای حفظ حرمت نام مقدس، اصطلاح ادونای (سرور) جایگزین آن شد. هر یک از نام هایی که در عهد عتیق برای خدا بکار رفته، سیمایی متفاوت از خدای بنی اسرائیل را ارائه می دهد. برای نمونه، ال خدایی رئوف، و الوهیم، داور است. نام یهوه در جایی نشانگر صفت رحمت خداست و در جای دیگر از او خدایی انتقام جو می سازد. پژوهش حاضر در چارچوب یهودیت باستانی و با رویکردی توصیفی - تاریخی در حد توان می کوشد جنبه های گوناگون این مساله را بازنماید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 97 تا 121

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فلسفه اخلاق در انحصار یونانیان : 2 : فصلنامه پژوهشی اندیشۀ نوین دینی

نویسنده:

محمد لگنهاوسن؛ مترجم: منصور نصیری

نوع منبع :

مقاله , ترجمه اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تمایز اخلاقی , اخلاق , آیین , رسم , نظم کیهانی , نظام , آداب اجتماعی , سنت های اخلاقی , سنت اخلاقی یونان باستان , سنت اخلاقی چین , سنت اخلاقی هندوئیسم , سنت اخلاقی مصر , فلسفه اخلاق (عام)

کلیدواژه‌های فرعی :

اخلاق دینی , زندگی , سوفیست , قوانین اخلاقی , فضایل , حکمت , تحلیل جهان بینی ها , اخلاق دینی , رذایل , ادیان هند (ادیان آریایی) , ادیان چین باستان (ادیان خاموش) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) ,

چکیده :

مقاله حاضر، بر پیدایش علم فلسفه اخلاق متمرکز است. نویسنده، برخلاف اندیشه رایجی که با توسل به سیر تحولات و مباحث فکری به وجود آمده در میان سوفیست ها و فیلسوفان یونان باستان، علم فلسفه اخلاق را محصول اختصاصی یونانیان می داند، مدعی است که با در نظر گرفتن تحولات و فرایندهای مشابهی که در سایر سنت های اخلاقی پدید آمده، نمی توان قاطعانه فلسفه اخلاق را به مثابه یک علم، محصول خاص و انحصاری یونان باستان دانست، بلکه این مباحث در میان سایر فرهنگ ها نیز به چشم می خورد. در این باره، نویسنده، به ویژه به منازعات اخلاقی و تحولاتی اشاره می کند که در سنت اخلاقی چین میان اخلاق کنفوسیوسی و دیدگاه های موتزو رخ نمود. این تشابهات، برای رد ادعای مختص بودن فلسفه اخلاق به یونانیان و فرهنگ غرب کافی است، هرچند که نمی توان منکر این واقعیت شد که فلسفه اخلاق غربی دارای نوعی ویژگی های اختصاصی است که در سایر فرهنگ ها به چشم نمی خورد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 28 تا 38

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

منارة التاريخية في مصر الوثنية و المسيحية : اطلب التاریخ الصحیح فتستریح و تریح

نویسنده:

اسكندر صيفي

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

مصر/ قاهره: المطبعة العصرية,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

14. ادیان religions , فاقد چکیده

کلیدواژه‌های فرعی :

ممالیک , معابد مصر , حکومت مصر , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , کیش های حیوانی در مصر باستان , تاریخ مصر , اساطیر مصر , تمدن مصر , کلیسای ارتدوکس قبطی , جامعه مصر , پادشاه در مصر باستان ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نظرات فی مقارنة الأدیان

نویسنده:

عصمت نصار

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قاهره: دار الهدایة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

ادیان , رابطه اسلام و ادیان , کتب ادیان و مذاهب

کلیدواژه‌های فرعی :

تعریف دین , 14. ادیان religions , ادیان هند (ادیان آریایی) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) ,

کد کنگره:

BL80/2‏‫ /ن6 ن6

چکیده :

کتاب نظرات فی مقارنه الادیان یک کتابی است درباره کلیاتی از دین و ذکر برخی از ادیان قدیمی می باشد. تعریف دین و منشا آن، دیانت مصر قدیم، دیانت هندوسی( یا هندوئیزم) و... در این کتاب ذکر شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

هنر و خرد

نویسنده:

فردوس حاجیان

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه هنر , مطالعات هنر , هنر والا , هنر مخرب

کلیدواژه‌های فرعی :

خدایان , دعا , خلاقیت , قدرت هنر , هنر پیشرو , قالب هنری , دین و هنر , قرآن , آیین (مراسم) , ادیان یونان باستان (ادیان آریایی) , دین‌های روم باستان (ادیان آریایی) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , هنر معاصر , هنر و تقدس , هنر و زندگی , هنر سکولار , نیایش و هنر , هنر نمایش ,

چکیده :

در طول تاریخ، هنر همواره انسان را همراهی کرده است. انواع متفاوت هنری، بسته به زمان های متفاوت و جوامع مختلف، اشکال گونه گون داشته است. گرچه هنر، بخشی از زندگی انسان را تشکیل می دهد اما نقش آن در زندگی مهم تر و عمیق تر از امور روزمره است. این اهمیت هنر به صورت های متنوع دیده می شود، اما در هر صورت نوعی تقدس به هنر بخشیده است. زمانی برای شکار و برکت زراعت، از هنر بهره می گرفتند و زمانی هم در کلیسا جهت آموزش های مذهبی به مردم از آن استفاده می کردند. حتی در جوامع سکولار معاصر هم، هنرمندان بازمانده تقدس از دست رفته به شمار می روند. علت تقدس هنر، در ذات آن نهفته است. زیرا هنر بر آن است که به انسان تعالی ببخشد و از مرزهای روزمرگی فراتر ببرد. نکته ای که باید در آن تامل کرد این است که اهمیت هنر در جوامع گوناگون، سبب شده که بر قدرت اجتماعی آن هم افزوده شود. متاسفانه این حسن، بری از عیب نبوده و نیست. از ابتدای تاریخ و احتمالا ماقبل آن، افراد و گروه هایی تلاش کرده اند تا با استفاده از این قدرت عظیم، بر مردم تسلط یابند و جهت تحقق خواسته های نفسانی خود از هنر، استفاده ابزاری نمایند. این دشواری بزرگی است که هنر همیشه با آن روبرو بوده و هست. از هنر که وظیفه اش اعتلای روح و معنویت بشر و سرانجام رها کردن او از تعلق به امور دنیوی است، برعکس در جهت تحمیق و تحکم بر انسان ها استفاده شده است. این پژوهش می کوشد تا مرز میان هنر والا و هنر مخرب را ترسیم نماید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 129 تا 142

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

موسوعه الميسره فى الأديان والمذاهب والاحزاب المعاصره .ج2

نویسنده:

مانع بن حماد الجهنى

نوع منبع :

کتاب , آثار مرجع

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

تاریخ ادیان , ادیان (دایره المعارفها)

کلیدواژه‌های فرعی :

ادیان , 14. ادیان religions , عقاید اصلی (در مقابل عقاید فرعی) (ادیان) , ادیان غیر توحیدی , ادیان ابراهیمی , ادیان توحیدی , مذاهب , ادیان ابتدایی (در مقابل ادیان پیشرفته) , ادیان الهی (در مقابل ادیان غیرالهی) , ادیان غیر الهی (در مقابل ادیان الهی) , ادیان زنده (در مقابل ادیان خاموش) , ادیان شرق (در مقابل ادیان غرب) , ادیان غرب (در مقابل ادیان شرق) , آیین های ادیان ژاپنی (آیین ادیان) , ادیان ایران باستان (ادیان آریایی) , ادیان هند (ادیان آریایی) , ادیان یونان باستان (ادیان آریایی) , ادیان یونان باستان (ادیان ابتدایی) , ادیان‌ اروپای باستان (ادیان ابتدایی) , ادیان‌ آفریقایی (ادیان ابتدایی) , ادیان چین باستان (ادیان خاموش) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , ادیان یونان باستان (ادیان خاموش) , تاریخ ادیان , دین پژوهی , تاریخ مذاهب , ادیان غیر ابراهیمی (ادیان الهی) ,

چکیده :

این دایره‌المعارف شامل اطلاعاتی در مورد مذاهب و ادیان مختلف از باستان تا دوران معاصر است که خواننده را با فرقه ها و گروه ها و مذاهب و ادیان مختلف آشنا می سازد. در این کتاب، از رمز و راز بین‌النهرین تا ذن‌بودیسم، به تمام ادیان بزرگ از سراسر جهان دست خواهید یافت. کشف نگرش‌ها، آرمان‌ها، هنر و معماری آیین هندو، سیک، بودیسم، یهودیت، مسیحیت و اسلام در این دایره‌المعارف میسر گردیده است. موسوعه المیسره، موسوعه‌ای است که در زمینه فرقه‌ها و مذاهب اسلامی تدوین شده است. این موسوعه، امکان پژوهش در زمینه فرقه‌ها و مذاهب اسلامی را برای محققان فراهم آورده است این موسوعه زیر نظر مانع بن حُماد الجهنی در دو مجلد قطع وزیری در 1227 صفحه به زبان عربی از سوی «دارالندوه العالمیه» در ریاض، چندین بار چاپ و منتشر شده است. از نظر شکلی و ساختار ظاهری، معمولاً در دائره‌المعارف‌ها پس از سدة هفدهم، از شیوة رایج الفبایی در تنظیم مطالب استفاده می‌شود، لیکن در این دائره‌المعارف نه تنها این شیوه رعایت نشده است، بلکه اساساً مشخص نیست که بر مبنای چه شیوه‌ای موضوع‌ها و مقاله‌ها ردیف شده‌اند. اگر تاریخ پیدایش هر فرقه در نظر بوده است که این مسئله نیز رعایت نشده است. اگر بر مبنای موضوعی و رشته‌‌ای، تنظیم شده است که این‌گونه هم نیست. بنابراین، ترتیب مقاله‌ها توجیه مشخصی ندارد. هرچند برخی درباره تفاوت میان دائره‌المعارف و موسوعه گفته‌اند: نظام تألیف در دائره‌المعارف بر حروف هجایی استوار است و از حرف الف شروع و به یا ختم می‌شود، ولی موسوعه، به این نظم الفبایی ملتزم نیست و مؤلف هر نظامی را که بخواهد بسته به ذوق و سلیقه‌اش برمی‌گزیند. از نظر ساختار شکلی، این موسوعه، از یک مقدمه و شش قسم و یک خاتمه تشکیل شده است که هر قسم شامل چند فصل است. هر فصل نیز یک مقدمه و چند زیرمجموعه دارد. در این دایره المعارف در پایان هر مقاله، بعضی از منابع معرفی شده است، افزون بر آن، نویسندة هر مقاله مشخص نیست و در هیچ جا نویسندگان معرفی نشده‌اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ديانات القديمة : محاضرات فی مقارنات الادیان

نویسنده:

محمد ابوزهره

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب

وضعیت نشر :

دارالفکر العربی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

14. ادیان religions , تاریخ ادیان , کتب ادیان و مذاهب

کلیدواژه‌های فرعی :

کتب اهل سنت , بودایی , عقاید اصلی (در مقابل عقاید فرعی) (ادیان) , دین برهمایی , دین بودایی , تعالیم دین برهمایی , خلود روح , آداب و رسوم , تناسخ نفوس , 3. مذاهب Religious denomination , فرق اسلامی (فرق) , مذاهب بودایی , ادیان چین باستان (ادیان خاموش) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , تاریخ مصر , ادیان باستان , ادیان چینی , ادیان هندی , ریاضت نفس ,

چکیده :

كتاب حاضر بخشي از تأليفات ابوزهره در زمينه علم كلام و مباحث مربوط به فرقه‌ هاي اسلامي و ادیان و تاریخ ادیان است. فصل اول کتاب درباره ادیان مصر قدیم است. در این فصل یکتاپرستی از ابتدای ورود به مصر بررسی شده است و سپس به زمان حضرت یوسف پرداخته شده است. در ادامه تقدس فرعون و حیوانات در میان مصریان بیان شده. در فصل دوم دین برهمایی در هند را نقد و بررسی کرده است و عقاید خاص و عام آن نیز بیان شده. همچنین تناسخ ارواح و خلود روح در دین برهمایی را تحلیل کرده است. در ادامه در این فصل نظام طبقاتی در ادیان هند و طبقه برهمایی ها را معرفی و طبقه الزراع، طبقه الخدم و الاسری و... آمده است. فصل سوم کتاب دین بودایی را در برگرفته که از ابتدای پیدایش این دین تا آراء و عقاید بوداییان، ریاضت نفس در میان بودایی ها، آداب و رسوم آنان و در پایان کتاب های بودایی مورد بازیابی قرار گرفته است. فصل چهارم کتاب الکونفوشیویه (کونفوشیوسیه) از ادیان قدیمی و باستانی چین است. در این فصل کلیه آنچه مربوط به این دین است از آغاز پیدایش تا آداب و رسوم و عقاید و مرام های این دین و پیروان آن بررسی شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مکاتب گنوسی: خاستگاه و اعتقادات

نویسنده:

محبوبه هادی نیا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

گنوس , ثنویت (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , ثنویت گنوسی , ثنویت گنوسی , آیین گنوسی (ادیان خاموش) , اصطلاحنامه عرفان

کلیدواژه‌های فرعی :

گنوس , منجی , اسکندریه , راه کشف و شهود , انجیل , تورات , طومارهای بحرالمیت , یونانی گرایی , آدم و حواء , هرمس گرایی , صلیب , دوره آخرالزمان , عرفان اسلامی , رستگاری (مسائل جدید کلامی) , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , شرّ در ادیان ایران باستان (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , مکاشفه یوحنا (کتاب) , ادیان ایران باستان (ادیان آریایی) , هبوط انسان (آموزه‌ها‌ی دین مسیحیت) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , دین مسیحیت (ادیان زنده) , دین یهود (ادیان زنده) , عرفان مسیحی , عرفان یهودی , معرفت(ادراک جزئی) , آباء کلیسا , جهان شناسی گنوسی , انسان شناسی گنوسی , آرخون ها , ادیان شرقی - رمزی یونانی , ادیان آرامی , سنت رمزی و باطنی , خاستگاه مکاتب گنوسی , نجع حمادی , الاهیات توحیدی , گنوسی ایرانی , فلسفه افلاطونی میانه , آیین های التقاطی شرقی , خداشناسی گنوسی , هستی شناسی گنوسی , پدر آسمانی , کیهان شناسی گنوسی , خاوس , فرجام شناسی گنوسی , نجات شناسی گنوسی , اخلاق گنوسی ,

شاپا (issn):

2008-0476

چکیده :

گنوس واژه ای است یونانی به معنی دانش و معرفت و گنوستیسیزم به معنی مذهب گنوسی، نامی است برای برخی مکاتب دینی و آیینی، که نجات انسان را در گرو دستیابی به نوعی معرفت پوشیده و سری می دانستند که تنها در اختیار برگزیدگان قرار داشت. این مکاتب از حوالی دو قرن پیش از میلاد تا قرن دوم میلادی در منطقه شامات، به ویژه اسکندریه در مصر، فعال بودند و آموزه هایشان به شدت بر الهیات یهودی، مسیحی تاثیر نهاد و توانست، در حدود هزار سال بعد، عرفان اسلامی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. برجسته ترین ویژگی نظری مکاتب گنوسی، اعتقاد به نوعی ثنویت بود که سر تا سر هستی از قلمرو الوهیت تا وجود انسان و ارکان جهان را در بر می گرفت. از این رو عقیده به دو خدا و تقابل میان روح و جسم انسان که معمولا با تشبیهات نور و ظلمت، خیر و شر و روح و ماده تبیین می شد، اساس آموزه های خداشناسی، انسان شناسی و جهان شناسی گنوسی را پایه گذاری نموده است. به رغم مطالعات گسترده درباره تعیین خاستگاه مکاتب و عقاید گنوسی، این موضوع همچنان مبهم و مورد اختلاف محققان است. علت این امر حضور عقاید و فرهنگ های مختلف مانند ادیان شرقی-رمزی یونانی، آرامی، مصری، ایرانی و یهودی در آموزه های گنوسی است. اما بسیاری از محققان آموزه های ثنوی-اشراقی گنوسی را حاصل تاثیر پذیری این مکاتب از ادیان ایرانی دانسته اند، که قابل تامل است. هدف از این نوشتار بررسی نظریات مختلف درباره تعیین ریشه و خاستگاه مذهب گنوسی و اساس آموزه های نظری آن در باب خدا، انسان و جهان است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 117 تا 146

مشخصات اثر

ثبت نظر