مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

در کتاب حاضر، نگارنده به ارائه و تشریح نظریه اخلاق باور می‌پردازد، وی اغلب، تعاملات علمی در حوزه فیزیک دارد ولی دارای آرا و عقاید در دیگر حوزه‌های علوم به‌ویژه روان‌شناسی، دین و اخلاق نیز هست. نگارنده در این کتاب ایده‌ای را با نام اخلاق باور مطرح می‌کند و مدعی می‌شود که هرکس باوری را بدون قرینه و شاهد بپذیرد، خطای اخلاقی مرتکب شده است. نگارنده با این نظریه درواقع علم جامعه‌شناسی را جایگزینی برای اخلاق می‌داند. اخلاق، ایمان، تأثیرهای فردی و فرافردی نظریه اخلاق باور، مفاد و محتوای این نظریه برخی از موضوعات بررسی شده در این کتاب هستند.

بیان گوشه‌هایی از «سیره اخلاقی» اهل‌بیت(ع) و روش‌های تربیت افراد در مکتب اخلاقی آنان است. در این نوشتار سیره عملی اهل‌بیت در اخلاق فردی و اجتماعی به تصویر کشیده شده و نمونه‌هایی از ویژگی‌ها و فضایل اخلاقی آنان بیان گردیده است. در همین راستا نویسنده به گوشه‌هایی از اخلاق پیامبر اسلام(ص)، امام علی(ع)، فاطمه زهرا(س)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع) تا امام زمان(عج) اشاره کرده و درس‌هایی را که می‌توان از سیره اخلاقی این بزرگواران گرفت مانند گسترش عدل و احسان در جامعه، اصلاح ذات البین، کظم غیظ، خاموش کردن آتش کینه و دشمنی در افراد، ایجاد آرامش در محیط خانه و جامعه، ایثار و از خودگذشتگی، تحمل مخالف، عفو و گذشت از لغزش‌های دیگران و پوشیدن عیب‌های آنان را تشریح نموده است.

این کتاب ـ به زبان عربی ـ درباره اخلاق پیامبر (ص) خاندان آن حضرت است که مولف، موضوعات مطرح شده در زمینه اخلاق پیامبر (ص) و امامان شیعه را به ترتیب بیان کرده است. مسائل اخلاقی بیان شده شامل فضایل اخلاقی مانند تواضع، عدل، شجاعت، حیا، زهد، حلم، دوست داشتن فقرا، ایثار، مهربانی، تصدق و نظایر آن است.

مولف در این کتاب که به زبان عربی نوشته شده با استناد به آیات و روایات اخلاق و رفتار و خلق و خوی پیامبر (ص) و امامان شیعه را در سه فصل بازگو نموده است. کتاب در سه فصل تنظیم یافته است: 1- اخلاق النبی (ص) و کرامات و خصوصیات خلقی و خلقی ایشان، 2- اخلاق امامان معصوم (ع) و کرامات و خصال آن بزرگواران (در ادامه‌ی این فصل نشانه‌های ظهور امام مهدی (عج) ذکر گردیده است)، 3- اخلاق شیعه شامل معنی تشیع، صفات مومن و شیعه.

موضوع کتاب حاضر، تبیین جنبه‌های مختلف اخلاق اجتماعی رسول اکرم(ص) در قالب حکایت‌های کوتاه است. این اثر، با توجّه به اهمیت خاص نقش اخلاق در سلامت فردی و اجتماعی و بهسازی کلیة شئونات زندگی انسانی به وسیلة آشنایی بیش‌تر با والاترین الگوی اخلاق یعنی پیامبر اسلام(ص) تدوین شده است. در این کتاب، تلاش شده تا برخی از اصول اخلاقی حضرت ختمی مرتبت(ص) از قبیل صبر و بردباری؛ تواضع و فروتنی؛ شوخ‌طبعی؛ مهمان‌نوازی؛ اهمیت به حقوق همسایه؛ آراستگی و نظافت؛ غیبت گریزی؛ قاطعیت و شجاعت؛ کمک به فقرا و نیازمندان؛ رعایت حقوق دیگران؛ مدارا با دشمنان و اسیران؛ اهمیت به عبادت، شکرگزاری و صدقه؛ تعلیم و تعلّم؛ عفو و گذشت؛ خوش‌‌خلقی و نرمی کلام؛ آداب غذا خوردن؛ عدالت و عدم تبعیض و... در قالب حکایت‌هایی کوتاه که عموماً از زبان نزدیکان ایشان و به خصوص حضرت علی(ع) بیان شده‌اند ذکر گردیده و به این وسیله الگویی کامل و دقیق از اخلاق اجتماعی به مخاطب ارائه شود.

نويسنده در اين کتاب درصدد است با بررسي نزول آيات اخلاقي، سير تشريعي و مراحل سلوک انسان را به تصوير بکشد و با مقايسه آن با مراحل عملي سير و سلوک عرفاني سالکان و عارفاني که مدعي انقيا به کلام وحي الهي هستند، به پرسش‌هاي ايجاد شده در ذهن پژوهشگر پاسخ دهد. در اين کتاب بيان مي‌شود که با توجه به اينکه سلوک انساني غايت نهايي را در افقي فرادست و متعالي، به تصوير مي‌کشد؛ درواقع به بياني رازآلود و توام با اسرار از هدف اصلي آفرينش انسان که تقرب خداوند و رسيدن به مقام خليفه الهي است، سخن مي‌گويد.

این کتاب، مجموعه‌ای از سخنرانی‌های "محمد تقی عبدوس" با موضوع آموزه‌های اخلاقی و رفتاری امامان شیعه (ع) است که ذیل مباحثی از این دست تنظیم شده است: قرض الحسنه، امانت‌داری، سخاوت گشاده دستی، نیکی به پدر و مادر، تغافل و نادیده گرفتن، شکر گزاری، قدردانی از خدمات دیگر، شیوه برخورد با مردم، خودستایی به انگیزه خدا خواهی، سوگندهای امامان، مهمان‌نوازی، عزت نفس، و قدرت معنوی امامان.

در کتاب حاضر به اجمال سیره ـ شخصیت و فضایل اخلاقی پیامبر اکرم(ص) بازگو شده‌است.

کتاب حاضر سراسر ادب، پاکيزگي، راستي و دستورات زندگي است. ادب در خانواده، ادب در جامعه، ادب نسبت به خويشتن و اعضا و جوارح را عنوان نموده است. به جهت اهميت سلامت و بهداشت، مطالبي به‌صورت جزءبه‌جزء در مورد سلامتي غذا و نوشيدني‌ها، مسکن و همچنين بهداشت ظاهري و دروني افراد بيان شده است. در پايان نيز مصاديق کار، ازدواج، ثروت و فقر و رفتار متعادل اجتماعي را شرح داده است.