مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 15
مقرر فی توضیح منطق المظفر مع متنه الصحاح و اجوبه تمارینه المجلد3
نویسنده:
السید رائد الحیدری
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: منشورات ذوی القربی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این کتاب که به زبان عربی نوشته شده شرح و توضیح عبارات و اصطلاحات کتاب "منطق" تالیف شیخ محمدرضا مظفر است که شارح توضیحات خود را به صورت پاورقی ذیل متن اصلی کتاب آورده است. این مجلد شامل مباحث مدخل (منطق و تعریف آن، علم و تعریف و انواع آن) مباحث الفاظ، مباحث کلی (کلی و جزئی، متواطی و مشکک، مفهوم و مصداق)، معرف، و موضوعات مربوط به تعریف و اقسام آن است. موضوع مجلد حاضر درباره صناعات خمس می باشد.
تحصيل
عنوان :
نویسنده:
بهمنيار بن مرزبان؛ مصحح: مرتضی مطهری, علیرضا فیض
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انتشارات دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
التحصیل، مهم‌ترین نوشته بهمنیار و خلاصه اندیشه‌های اوست و در سه بخش منطق ، مابعدالطبیعه ، مشتمل بر امور عامه فلسفه که موضوع آن « وجود » است، و علم به احوال اعیان موجودات تدوین شده است. الهیّات بالمعنی الاخصّ ، اولین «مقاله» از بخش سوم است و طبیعیات و مسائل نفس نیز در همین بخش آمده است. بهمنیار این کتاب را به دایی خود، ابومنصور بهرام بن خورشید بن ایزدیار، هدیه کرده است. و در ترتیب مباحث آن از شیوه ابن سینا در تألیف دانشنامه علایی بهره برده است. این کتاب را در حکمت مشاء جامع‌تر از اشارات دانسته‌اند. اثیرالدین ابهری به تأسی از التحصیل کتابی به نام المحصول نوشته است. التحصیل در ۱۳۴۹ش، با تصحیح و تعلیقات مرتضی مطهری ، چاپ شد؛
شرح كتاب المنطق للعلامة الشیخ محمدرضا المظفر المجلد 3
نویسنده:
سید کمال حیدری؛ محرر: نجاح نویني
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاظمین/عراق: مؤسسة الإمام الجواد علیه السلام للفكر والثقافة,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شرح منطق مظفر، اثر آیت الله محقق سید کمال حیدری، شرحی به زبان عربی رسا بر کتاب المنطق علامه شیخ محمدرضا مظفر می‌باشد. کتاب «المنطق» از آغاز به‌عنوان یک متن درسی تألیف شده است و این شرح نیز در همین قالب، در سه جلد و حاوی شرح تمام کتاب المنطق می‌باشد؛ لذا متن آن بسیار سلیس و روان است و هیچ‌گونه دشواری در آن دیده نمی‌شود و در آن توضیحات مناسب و مورد نیاز ارائه شده است. جلد 3 درباره "الصناعات الخمس" بحث می کند
بصائر النصيرية فى علم المنطق
نویسنده:
عمر بن سهلان ساوی؛ حاشیه نویس: محمد عبده؛ محقق: حسن مراغی
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
البصائر النصيرية، از آثار قاضى، حكيم و منطقى مشهور قرن ششم هجرى، زين‌الدين عمر بن سهلان ساوى (متوفاى 540ق) است و در آن يك دوره منطق را به‌صورت آموزشى بيان كرده و با تعليقات ارزنده عالم بزرگ مصرى شيخ محمد عبده (مصر 1266 - 1323ق) و مقدمه و تحقيق جناب آقاى حسن مراغى غفارپور منتشر شده است. اين اثر از كتاب‌هاى معروف درسى سده 6ق و نيز از متون آموزشى دانشگاه الازهر بوده است. نام كامل اين كتاب عبارت است از «البصائر النصيرية في علم المنطق». اين كتاب در دو مقدمه (از محقق و نویسنده) و سه مقاله به ترتيب ذيل تشكيل شده است: مقاله اول: مفردات (شامل الفاظ كليات خمسه و مشتمل بر ده فصل)؛ مقاله دوم: تعريف اقوال شارحه كه ما را به تصور مى‌رساند (شامل دو فصل)؛ مقاله سوم: تأليفاتى كه ما را به تصديق مى‌رساند (شامل پنج فنّ). درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است: - محقق كتاب جناب آقاى حسن مراغى غفارپور - در مقدمه‌اش كه آن را در 20 فروردين 1381ش، نوشته - عجولانه و بدون هيچ استدلالى، به داورى منفى در مورد «البصائر النصيرية» پرداخته و نوشته است كه اين كتاب، اثرى از آثار گذشتگان ماست و از نوشته‌هاى تقليدى آنان در باب منطق است و بهتر است كه آن را اثرى در تاريخ علم بشماريم؛ چراكه در زمان ما هيچ ارزشى ندارد. برای توضيح در مورد نوآورى‌هاى ابن سهلان ساوى و نقش او در تاريخ علم منطق و فلسفه و تأثير بر دانشمندان بعدى به تحقيق استاد دكتر صمد موحد مراجعه شود. ابن سهلان، درباره برخى از مسائل فلسفى و منطقى نظريات خاصى داشته است كه در كتاب‌هاى فلاسفه پس از او منعكس شده است. او برخلاف نظر مشهور فلاسفه مشايى، شمار مقولات عرضى را از نُه مقوله به سه مقوله كمّ و كيف و نسبت، تقليل داد. - مصحح محترم زندگى‌نامه نویسنده را بيان كرده و توضيحاتى در مورد منزلت علمى و تأليفاتش نوشته است. او همچنين ساختار كتاب و ابوابش را توضيح داده است و بعد به اين مبحث پرداخته كه موضع ابن سهلان ساوى در مورد برخى از مسائل منطقى كه ادعاى نوآورى كرده و يا نقدى بر ابن سينا نوشته، كدام است. - مصحح در مورد زندگى استاد شيخ محمد عبده و همچنين ارزش علمى تعليقات او بر كتاب حاضر توضيحاتى بيان كرده است. مصحح نوشته است: «شيخ محمد عبده كه در طول زندگى‌اش در ميدان اصلاح بود، كوشيد تا روش پژوهش و تدريس را در دانشگاه الازهر اصلاح كند و نخست به تبديل كتب درسى و بعد به اصلاح روش، پرداخت و بعد از جستجو و تحقيق، به كتاب‌هایى دست يافت كه به نظرش آنها برای تدريس مناسب‌تر بود و از آن جمله، كتاب «أسرار البلاغة» و «دلائل الإعجاز» عبدالقاهر جرجانى در فنّ معانى و بيان و علوم قرآن، «موافقات» شاطبى در اصول فقه و «البصائر النصيرية» در منطق بود و مشكل را با شيوخ دانشگاه الازهر در ميان گذاشت و آنان هم پسنديدند و بعد از تصويب آنان، بر كتاب‌هاى يادشده تعليقاتى نوشت... تعليقات شيخ محمد عبده بر «البصائر النصيرية» در پيرامون سه موضوع است: يك- توضيح عبارات كتاب و شرح عبارات مجمل آن و تعيين ترتيب جملات و مانند آن. دو- شرح مقاصد مصنف در قواعد و مسائل منطقى... شيخ محمد عبده در اين موضوعات، مباحث را گسترش داده و بدون بيان نام منطقيان و كتاب‌هایشان به مباحثشان اشاره كرده و اين بر اطلاعات وسيع ايشان دلالت مى‌كند. او همچنين شواهد و امثال متعددى برای توضيح مباحث و آسان‌سازى آن آورده است. سه- در اين تعليقات، عبده وارد بحث از نقدهاى ابن سهلان ساوى بر ابن سينا مى‌شود و بحث را تعقيب مى‌كند و به كاوش از منشأ شكّ‌هاى ابن سهلان هم مى‌پردازد و برای كشف حقيقت به منابع ساوى مراجعه مى‌كند و از بررسى تعليقاتش معلوم مى‌شود كه او به شرح محقق طوسى نظر دارد. البته او، شارح و مقررى منصف است و برای خودش در مورد نوآورى منطقى و يا تأسيس قاعده‌اى در منطق ادعایى ندارد. به خاطر اهميت اين تعليقات، آن را تصحيح كرده و به كتاب ملحق ساختيم تا ياد شيخ را جاودانه كنيم. - شيخ محمد عبده نوشته است: «در هنگام سفرم به بيروت در سال 1304ق، كتابى را در علم منطق ديدم كه «البصائر النصيرية» ناميده مى‌شد، نوشته امام قاضى زاهد ابن سهلان ساوى، پس به‌دقت در آن نگريستم و دريافتم كه آن كتاب با همه اختصارش داراى مطالبى است كه در كتب مطول نيست و از مناقشات وهمى خالى است و... همچنين ديدم چنان نظمى دارد كه در بين كتاب‌هایى كه بعد از ابن سينا و مانند او در اين علوم مى‌شناسیم، بى‌سابقه است؛ پس نسخه‌اى از آن نوشتم و در نزد خود نگه داشتم تا آنكه به بررسى وضعيت درسى دانشجويان دانشگاه الازهر و كتاب‌هاى مناسب برای متوسطان پرداختم؛ پس آن را با دقت و كلمه به كلمه خواندم و ارزشش در نزد من بيشتر شد و آن را به استادان دانشگاه الازهر عرضه كردم و آنان هم تأييد كردند. البته هرچند عبارات كتاب روشن است، ولى برای زمانه خودش نوشته شده و چون در زمان ما برخى از عباراتش نيازمند توضيح است، تعليقاتى توضيحى نوشتم تا مقصودش به‌خوبى آشكار گردد. - نویسنده، صورت‌هاى مختلف مغالطات را توضيح داده و در پایان آورده است كه همين مقدار در بيان مغالطات قياسى كافى است و استاد شيخ محمد عبده در تعليقه نوشته است كه بسيارى از موارد مغالطات باقى مانده كه نویسنده آن را ذكر نكرده است. او سپس مثال‌هایى را برای اين مطلب بيان كرده است. - مصحح در پایان كتاب، فهرست اعلام (اشخاص و كتب) را آورده است. - بنا بر نظر استا دكتر صمد موحد، «البصائر النصيرية» به قصد تقرب به مجلس ابوالقاسم محمود بن مظفر بن عبدالملك مروزى خوارزمى كه از 521 تا 526ق، وزير سلطان سنجر بود، تأليف شده است. «بصائر» از كتاب‌هاى معروف درسى سده 6ق، بوده؛ چنان‌كه شيخ شهاب‌الدينسهروردى در اصفهان آن را نزد ظهير قارى (يا فارسی) خوانده و به گفته شهرزورى، از نوشته‌هاى وى چنين برمى‌آيد كه در «بصائر» بسيار تأمل مى‌كرده است. ابن سهلان در اين كتاب كوشيده است تا آنچه را كه قدما از توضيح آن غفلت كرده‌اند، روشن گرداند و آنچه را كه به‌اجمال نوشته‌اند، به‌تفصيل آورد و موارد نادرست را گوشزد كند. اين كتاب... از كتاب‌هاى درسى جامع الازهر بشمار آمده است.
محک النظر
نویسنده:
أبو حامد غزالي؛ محقق: رفیق عجم
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دار الفکر اللبناني,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
محك النظر، از جمله آثار عربی ابوحامد محمد بن احمد غزالی طوسی معروف به امام محمد غزالی (متوفی 505ق) در موضوع علم منطق است. این کتاب با تحقیق و حواشی رفیق العجم منتشر شده است. ساختار کتاب مشتمل بر یک مقدمه مفصل از محقق، مقدمه مؤلف و متن اثر است که در ضمن فنون، اقسام و فصول ارائه شده است. گزارش محتوا محقق اثر مقدمه‌اش را در پنج عنوان مطرح کرده است. ابتدا محیط فرهنگی و فکری، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را در سه بخش بررسی کرده است. در ادامه، از زندگی نویسنده و شخصیت او سخن گفته و در آخرین بخش از مقدمه، کتاب و موضوعات آن را مورد مداقه قرار داده است وی در مقدمه، ترتیب زمانی آثار غزالی را متذکر شده و جایگاه محك النظر را پس از مقاصد الفلاسفة و معيار العلم، سومین اثر دانسته است لازم به توضیح است که «معيار العـلم» مهم‌ترین و مبسوط‌ترین اثر منطقی‌ غـزّالی‌ است کـه از شـاهکارهای کتب‌ منطقی‌ و کتابی‌ آمـوزشی و جـامع و ساده و روان‌ و پر از ابتکار و نوآوری است. غزّالی در این کتاب سعی داشته است که‌ علاوه‌ بر مثال‌های مـتداول مـنطقی، مسائل‌ فقهی‌ را به‌‌عنوان‌ مـثال‌ شـاهد آورد و ازایـن‌رو‌ کتاب‌ او در بین دیـگر کـتب منطقی امتیازی خاصّ دارد. این کـتاب بـه تصریح غزالی پس از کتاب تهافت و قبل از ميزان العمل تألیف یافته است و به موازات آن «محك النّظر» را مختصرتر‌ در منطق نوشته است. در ميزان العمل مکرر از معيار العلم نام مـی‌برد و در مـحك النّظر که پیش از‌ معيار‌ العلم به پایان رسیده مکرر‌ به‌ معيار العلم که در دست تألیف دارد، اشاره می‌کند و خصوصاً در آخر محك النّظر به خـواننده چـنین خطاب می‌کند: «من تفصیل این مـطالب را‌ در‌ مـعيار العلم آورده‌ام، اما نسخه‌ معيار‌ العلم را هنوز به کسی ننموده‌ام و به دست کسی نداده‌ام؛ زیراکه هنوز احتیاج به اصلاح و تهذیب دارد. برخی مطالب را باید بدان بیفزایم و برخی دیگر را از آن بـپیرایم. اما‌ مـوانع‌ مرا از آن باز داشته اسـت...» در حقیقت غزالی در کتاب معيار العلم، منطق را از مباحث فلسفی جدا و آن را تبدیل به یک علم معیار ممزوج با برخی ویژگی‌‌ها و اصطلاحات فقهی و کلامی نمود. پس از آن کار اختلاط را با کتاب «محك النظر» ادامه داد و به منطق جامه اسلامی کاملی پوشانید؛ به‌گونه‌ای که کار پیوند زدن کامل گردید محقق کتاب، سیر تحول و تغییر اصطلاحات منطقی در سه کتاب مقاصد الفلاسفة، معيار العلم و محك النظر را در ضمن جدولی ارائه کرده است
شمسية فی القواعد المنطقية
نویسنده:
مهدی فضل الله
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
معونة فی الجدل
نویسنده:
ابراهيم بن علی شيرازي؛ محقق: علي بن عبدالعزيز عميريني
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کویت: منشورات مرکز المخطوطات و التراث,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
«المعونة فی الجدل» بحثی درباره جدل و مناظره است که توسط نویسنده ای توانمند در جدل و مناظره نگاشته شده است. در مقدمه کتاب ابتدا اشاره ای به زندگی نویسنده کتاب، ابواسحاق شیرازی شده است و استادان و شاگردان وی را معرفی کرده است. همچنین در ادامه در مقدمه کتاب به آثاری که وی نگاشته نیز اشاره ای کوتاه داشته است. این کتاب بر اساس تنها نسخه خطی منحصر به فرد کتاب موجود در کتابخانه گوته آلمان که به شماره ثبت 1183 نگهداری می شود تصحیح شده است. این نسخه در 54 برگ نوشته شده و درباره عنوان و نام مولف آن نوشته شده: «کتاب المعونة فی الجدل تصنیف الشیخ الامام الاجل الاواحد ابی اسحاق ابراهیم بن علی بن یوسف الفیروزی المعروف بالشیرازی». در ادامه باید گفت جدل ترجمه کلمه (دیالکتیک) است، مرکب از دو جزء دیا و لکتیکون و به مفهوم گفتار می باشد. در قیاس جدلی احراز حق یا اثبات باطل مد نظر نیست، بلکه الزام طرف مقابل یا رفع الزام از خویش (خواه به حق باشد یا به باطل) مورد توجه است. بنابراین جدل عبارت است از بحث، پرسش و پاسخی که به نحوی خاص بین دو طرف برقرار می شود. بدین سان که یک طرف پیوسته از دیگری سوال می کند و عقیده او را درباره امری جویا می شود و طرف مقابل را به بررسی مطلب وا می دارد و از او می خواهد که به سوالات وی پاسخ دهد. دو طرف جدل عبارتند از سائل و مدافع. هدف از پرسش این است که سائل مدافع را وادار به تناقض گویی (جمع بین سلب و ایجاب) کند که علامت بارز کذب است. مبادی جدل دو دسته اند: یکی مشهورات و دیگری مسلمات. مشهورات قضایای معتقدی هستند که سبب اعتقاد به آنها شهرتشان میان همه است و مسلمات نیز قضایای معتقدی هستند که چه صادق باشند و چه کاذب و چه مشکوک به سبب توافق مردم و تسلیم در مقابل آنها، صادق هستند. اما این کتاب در چند باب نوشته شده که عبارتند از: بیان وجوه ادلة الشرع، وجوه الکلام علی الاستدلال الکتاب، الکلام علی الاستدلال بالسنة، الاعتراض علی الاستدلال بالاجماع، الکلام علی قول الواحد من صحابة، الکلام علی فحوی الخطاب، الکلام علی دلیل الخطاب، الکلام علی علی معنی الخطاب و هو القیاس، الکلام علی استصحاب الحال، ترجیح الظواهر و ترجیح المعانی.###
نظریه آراء محموده و مبانی و پیامدهای آن در اندیشه ابن سینا
نویسنده:
فرزانه ذوالحسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن سینا نظریه آراء محموده خویش را بر پایه تقسیم مبادی اقیسه و دقت در تداخل بین آنها، شناخت قوای انسان با تأکید بر عقل عملی و ارتباط‌های سه گانه آن با عقل نظری، بدن و نفوس اجرام سماوی و بررسی نقش آن در تولید مشهورات، و نیز روش شناسی در صناعت جدل به ویژه در مقایسه با برهان و توجه به جایگاه شهرت در فن جدل استوار ساخته است. آراء محموده از نظر ابن‌سینا مشهورات مطلقه‌ای هستند مانند «عدل خوب است» که عامه مردم با تکیه بر اذعان همگانی و متأثر از اسباب شهرت، آنها را بدیهی می‌انگارند و بدان‌ها جزمی در حد یقین دارند. این جایگاه، کارکرد مهمی درجهت مصالح اجتماعی به این قسم قضایا بخشیده است. از نظر ابن سینا تنها با آزمون فطرت عقل می‌توان خود را از اسباب شهرت فارغ انگاشت و آنگاه شک در آراء محموده و اولیات باب برهان را به عقل نظری عرضه داشت. در این شرایط عقل می‌یابد که قادر به تشکیک در آراء محموده هست ولی نمی‌تواند در اولیات عقلی شک کند و اینچنین جزم به آراء محموده از جزم به اولیات متمایز می‌گردد. البته ابن سینا صدق پذیری این قضایا را پذیرفته و بررسی آنها در باب برهان و حصول یقین نظری بدانها را میسر می‌داند. حاصل این دو نگاه شکل‌گیری دو سطح در اخلاق است. اخلاقی در سطح عامه مردم که از کلیات عقلی ناتوان هستند ولی به آراء محموده مانند اولیات یقین دارند. و اخلاقی شامل قضایای کلی یقینی معطوف به عمل در قلمرو عقل نظری که حکمت عملی ثابت و جاودانه را در سطح حکما رقم می‌زند.
شهرت قضایای ارزشی و یقینی‌بودن آنها
نویسنده:
حسن اسماعیل‌پور نیازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اندیشمندان بزرگی چون شیخ الرئیس بوعلی سـینا، خواجـه نصـیرالدین طوسـی، محقـق اصفهانی و مرحوم مظفر، قضایاي ارزشی یعنی حسن عـدل و قـبح ظلـم را جـزء «مشـهورات بالمعنی الأخص» شمرده اند. «مشهورات بالمعنی الأخص» دربرابر «یقینیات» است؛ واقعیتی وراي تطابق آرا ندارد و مبدأ جدل است؛ ازاینرو این شبهه مطرح شده اسـت کـه چنـین نظریـه اي بـا نظریه مشهور شیعه مبنی بر ذاتی و عقلیب ودن حسن و قبح در قضایاي ارزشـی و قابلیـت دفـاع برهانی از آنها منافات دارد. براي رفع تعارض این دو مبنـا، دو محمـل بـراي کـلام اندیشـمندان مذکور به همراه شواهدي از مطالب آنـان ارائـه شـده اسـت. طبـق محمـل نخسـت، مقصـود از مشهوري بودن حسن عدل و قبح ظلم، مشهوریت آنها نزد عقلاست که از این جهت، واقعیتی جز شهرت نزد عقلا ندارد. طبق محمل دوم، حسن و قبح در دو معنا دو حکم دارد: نخست، به معناي گرایش درونی افراد نسبت به عدل و ظلم مورد نظر است که دراین صورت فقط شـهرت پشـتوانه آن است و واقعیتی وراي شهرت ندارد و صدق و کذب نمیپذیرد؛ دوم، به معناي ملائمت عـدل و ظلم با کمال انسانی است که هم واقعیت نفس الأمـري دارد و هـم صـدق و کـذب پـذیر اسـت. خواجه نصیرالدین طوسی اولی را به نام عقل عملی و دومی را به نام عقل نظري نامیده است.
حسن و قبح عقلایی و اعتباری (بررسی مقایسه ای حسن و قبح از دیدگاه متکلمان و حکمای مسلمان به ویژه علامه طباطبایی)
نویسنده:
عبدالرضا باقی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
اين نوشتار عهده دار تبيين حسن و قبح از ديدگاه متکلمان و حکمای مسلمان به طور عام، و بيان ديدگاه علامه طباطبايی در اين راستا به نحو خاص می باشد. از اين رو ضمن تحليل و نقد ديدگاه متکلمان، حسن و قبح عقلايی و اعتباری از ديدگاه حکمای مسلمان مورد توجه و تاکيد قرار گرفته است. از آن رو که برای اين موضوع در آثار حکمای قبل از علامه بابی مستقل باز نشده است و آنچه در اين زمينه از آن ها برجای مانده است، نکاتی اجمالی است که اين اجمال را نيز بيشتر بايد در لا به لای آثار منطقی ايشان، جستجو و اصطياد نمود. از اين رو بجاست اين موضوع را در آثار علامه طباطبايی بکاويم چه اينکه ايشان ضمن پايبندی فی الجمله به همان موضع حکما در اين باب ورود جدی و جديدی نموده اند، و موضوع را مورد تامل و دقت و بازنگری قرار داده اند، از اين رو ايشان در آثار خود بحثی تحت عنوان ادراکات حقيقی و اعتباری طرح نموده اند و امور اعتباری را به اعتباريات قبل الاجتماع و بعد الاجتماع تقسيم نموده اند و پس از نقد تلقی متکلمان اشعری و معتزلی از حسن و قبح، حسن و قبح عقلايی و اعتباری را در قالب اعتباريات بعد الاجتماع، تشريح، تحليل و مورد تاکيد قرار داده اند و در مواضع مختلف به زوايای گوناگون اين ديدگاه پرداخته اند. نگاه علامه در اين باب از ابعاد مختلف مانند بعد معرفتی، دينی، فلسفی، اخلاقی، اصولی و کلامی می تواند مورد توجه قرار گيرد که در اين نوشتار به برخی از اين ابعاد پرداخته شده است. ضمن اينکه از بيان برخی ديدگاه های مغاير و مخالف با علامه نيز غفلت نشده است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 164
  • تعداد رکورد ها : 15