مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

در آیه چهارم سوره تحریم خداوند دو تن از همسران پیامبر (ص) را مورد سرزنش و تهدید قرار داده و می فرماید اگر بخواهید اقدامی بر ضد پیامبر (ص) انجام دهید خداوند، جبرئیل، صالح المومنین و ملائکه مولا و پشتیبان آن حضرت می شوند. عبارت صالح المومنین در این آیه محل گفتگوی مفسران فریقین است. عموم اهل سنت مقصود از صالح المومنین را ابوبکر و عمر دانسته اند. آنان در بیان ادله روایی به روایاتی از صحابه و تابعین استناد جسته اند و از سوی دیگر با مطرح نمودن جمع بودن صالح المومنین و تطبیق صالح المومنین بر ابوبکر و عمر به دلیل نسبتی که با عایشه و حفصه داشته اند، سعی در پیشبرد هدف خود نموده اند. اما مفسران شیعه به هیچ روی این انطباق را نپذیرفته و تنها مصداق صالح المومنین را امام علی (ع) می دانند. از این رو ادله روایی آن گروه از مفسران اهل سنت را از حیث سند و دلالت، ضعیف و متناقض با یکدیگر دانسته و ادله دلالی ایشان را نیز با استناد به دلایل درون متنی و برون متنی بی پشتوانه و جانبدارانه قلمداد می کنند.

یکی از راه‌های بیان حقایق دین در مکتب تشیّع، ادعیّه و زیاراتی است که از ناحیۀ معصومین(ع) صادر و به شیعیان تعلیم داده شده است، از مهمترین زیارات ائمه اطهار(ع) در نزد شیعیان، توجه و اهتمام به زیارت روز عید غدیرخم(زیارت غدیریه) است، این زیارت از امام دهم علی النّقی الهادی(ع) است و تاریخ صدور آن به سالی برمی‌گردد که معتصم عباسی آن حضرت را به بغداد احضار کرد، در این موقعیّت حضرت به زیارت امیرالمومنین(ع) تشریف فرما شدند، و یکی از کم‌نظیرترین زیارت‌نامه‌هایی را که بخشی از عقاید شیعه در آن مطرح است، بیان فرمودند.محتوای زیارت غدیریه، منبعی غنی از آیات قرآن و روایات در اثبات ولایت امام علی(ع) است، و می‌توان در یک نگاه اجمالی آن را بر سه محور تقسیم نمود: اوّل: آیاتی از قرآن کریم که در بیان فضائلِ امیرالمومنین(ع) نازل شده و امام هادی(ع) به آنها استشهاد می‌فرمایند. دوم: فضائلی که خودِ امام هادی(ع) در توصیف امام علی(ع)، متذکّر می‌شوند. سوم: ذکر بخش‌هایی از تاریخ زندگی امیرالمومنین(ع).مطالب این پژوهش در چهارفصل تنظیم شده است، فصل اوّل کلّیات است که به بیان مسأله و اهمیّت و اهداف تحقیق، اختصاص یافته؛ فصل دوم با عنوان مفهوم شناسی به ابعاد زیارت در اسلام و اهمیّت روز غدیرخم و همچنین منبع شناسی زیارت غدیریه می‌پردازد؛ و امّا فصل سوم به بررسی فضائل امام علی(ع) و مواردی از تاریخ زندگی ایشان و روایات وارده در زیارت غدیریه اختصاص یافته؛ فصل چهارم که فصل پایانی محسوب می‌شود، شامل استشهادات قرآنی امام هادی(ع)، مرتبط با فضائل و حقّانیّت ولایت امام علی(ع) است.

رهبری خدمتگزار به عنوان یکی از رویکردهای جدید رهبری است. بر اساس این رویکرد، خدمتگزاری پیروان به جای خدمت به خود ترجیح داده می شود. بر مبنای همین نکته، این رویکرد را می توان با آنچه اسلام به رهبران و زمامداران توصیه می کند، مقایسه کرد.هدف: این مقاله با هدف معرفی مختصر رهبری خدمتگزار و انطباق برخی از شاخصهای آن با رهبری در اسلام تنظیم شده است و به روش کتابخانه ای می باشد. به این منظور، دیدگاه امام علی(ع) به عنوان رویکرد اسلام به رهبری، انتخاب و ویژگی های رهبری از دیدگاه ایشان با دیدگاه صاحب نظران غربی مقایسه شد. روش: روش گردآوری داده ها روش کتابخانه ای است. در این پژوهش متون گوناگون در مورد رهبری خدمتگزار از دیدگاه اندیشمندان غربی ومتون اسلامی در این خصوص مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که مدل رهبری امام علی(ع) الهی است و فراتر از آنچه در نظریات رهبری معاصر غربی ذکر شده، قرار دارد. در پایان مقاله، مدلهای رهبری خدمتگزار در قالب یک جدول با دیدگا ههای امام علی(ع) تلخیص شده است.

این نوشتار ، کوششی در جهت تبیین نظری رابطه اخلاق و قدرت در سیره حکومتی امام علی علیه‏السلام است . نگارنده در پی پاسخ به این سئوال اصلی است که نگرش و دیدگاه امام علی علیه‏السلام در خصوص رابطه اخلاق و سیاست چیست و چه الگویی ارائه می‏کند ؟ نشان می‌دهد که آن حضرت به حدی بهاصول و ارزش‌ها‌ی اخلاق در زمینه قدرت وسیاست پایبند بود که در تزاحم بین اصل قدرت و حکومت و اصول ارزش های اخلاقی و انسانی،به آسانی و بدون کوچک ترین درنگ، قدرت و حکومت را وا می‌نهد و پایبندی خود به اصول اخلاقی را حفظ می‌کند.ایشان به لحاظ مبانی فکری خویش از حق و باطل تعبیری کاملاً درون دینی دارند و معتقد هستند که حق سرچشمه الهی دارد و منشأ حقانیت هر امری، دینی و الهی است و ملاک های آن کاملاً معین و مشخص است. و بالتبع در عرصه‌ی سیاست و حکومت نیز اثبات حق و عمل به آن را وظیفه اصلی حاکم می‌دانند. از این منظر تفکیک اخلاق از سیاست غیرممکن می‌شود؛ اخلاق جزئی از سیاست می‌گردد و سیاستی که از مدار اخلاق خارج شود، درواقع از مدار حق خارج شده است. اخلاق مداری درسیاست نتیجه‌ی حق مداری در اندیشه‌ی سیاسی است.

نفس اماره با گرایش به خواسته های نفسانی، در تعارض با فطرت الهی آرامش خود را به چالش می کشاند. قناعت و پرهیز از زیاده خواهی از جمله عواملی است که انسان را از صفات رذیله ای چون حرص و طمع، دروغ، خودخواهی و دلبستگی به امور مادی مبرّا ساخته و زندگی توأم با آرامش روان را به ارمغان می آورد. در این نوشتار با استفاده از روش کتابخانه ای و استنادی، تحلیلی ابتدا عامل «قناعت» ونیز نقطه مقابل آن «حرص» را مورد تحقیق قرار داده و سپس همبستگی قناعت و آرامش روانی را بر مبنای سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه و اصول روان شناسی به بحث گذاشته و بر این اساس همبستگی وثیق عامل اخلاقی قناعت و نیل به آرامش روانی اثبات شده است.