مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
بررسی تطبیقی مفهوم «تحریف عهدین» از نگاه مفسران و متکلمان
نویسنده:
محمد حسن احمدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه ,
چکیده :
متکلمان اسلامی، تردیدی در تحریف شده بودن تورات و انجیل موجود، روا نداشته اند. از سویی دیگر، اصطلاح تحریف در قرآن به صورت جدی مطرح شده است. مراجعه به عهدین صرف نظر از ناسازگاری های درونی - وجود نمونه های فراوانی از ناسازگاری های مطالب آن با عقل را آشکار می سازد. این رویکرد کلامی، زمینه طرح مفهومی از تحریف را فراهم آورده است که به نظر می رسد کاملا با مفهوم قرآنی آن هماهنگی نداشته باشد. بررسی آیات قرآن نشان می دهد که قرآن کریم، قصد جدی برای ورود به حوزه تحریف عهدین مصطلح، نداشته است و عهدین، به عنوان یک ماهیت نوشتاری خاص، مورد نظر آیات قرآن و روایات نبوده اند. بنابراین اساسا انتظار اینکه آیات قرآن یا روایات به نقد مطالب عهدین بپردازند، انتظاری غیر عالمانه و ناشی از عدم درک صحیح گفتمان فرهنگی حاکم است. مبنای کلامی تحریف بر بررسی متن عهدین و نقد متنی آن و مشاهده انبوه نااستواری های متنی، شکل گرفته است. آنچه که قرآن کریم، در طرح مساله تحریف، به آن تمرکز پیدا کرده است، مساله کتمان حقانیت پیامبرصلی اله علیه و آله و سلم است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 22
معناشناسی خشیت در قرآن کریم
نویسنده:
محمدرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
پژوهش حاضر، تدبر و تاملی در معنی و مفهوم واژه «خشیت» در قرآن کریم است که یکی از پایه ای ترین مفاهیم سیر و سلوک و بندگی حق، شناخته می شود. این نوشته بر آن است تا این موضوع را در کلام حق و تبلور آن را در کلام معصومین بکاود و راه های رسیدن به خشیت واقعی را بررسی کند، تا آنچه که بنده، خداوند را از او دور می سازد و مانع از رسیدن انسان به خشیت و خوف حقیقی می شود، مورد بحث قرار دهد و نتیجه این تحقیق و بحث راهنمایی باشد که بندگان خداوند را به سوی این نعمت بی منت رهنمون شود و آنان را آگاه سازد که خشیت حالتی درونی و قلبی است که در مقابل جلال و جبروت خداوند به انسان دست می دهد و حالتی است که با شرم و حیا و تعظیم و خشوع بر آستان حق همراه است و این نکته را یادآور شود که خشیت، خوف ساده نیست بلکه با تکریم همراه است و لازمه رسیدن به آن صفای درونی و خلوص قلبی است. در این پژوهش علاوه بر بیان ارتباط «خشیت» با «تسبیح»، اشاره ای کوتاه به مترادفات «خشیت» خواهد شد، تا تدبر در آیات قرآن را بر ما جدی تر سازد که هر واژه ای در کلام حق از نظر بلاغی جایگاه ویژه ای دارد و هیچ تکراری از این جهت دیده نمی شود؛ بلکه هر واژه ای به مقتضای کاربرد دارای معنا و مفهومی ویژه است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 51
تاملی در مقایسه تطبیقی تفسیر التفسیر القرآنی للقرآن و المیزان
نویسنده:
محمد صادق حیدری، بهروز یدالله پور
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
یکی از روش های تفسیر قرآن در عصر حاضر «روش تفسیر قرآن به قرآن» است. این منهج ریشه در روش تفسیری معصومین علیه السلام دارد. پژوهش حاضر، مقایسه ای گذرا میان دو تفسیر «التفسیر القرآنی للقرآن» از عبدالکریم خطیب و «المیزان» سید محمدحسین طباطبایی می باشد. از آنجا که این دو مفسر، تفسیر خود را بر اساس روش قرآن به قرآن نگاشته اند، مقاله در صدد آن است تا بخشی از دیدگاه های تفسیری خطیب، در مواجهه با اندیشه های تفسیری طباطبایی را به شیوه تطبیقی مورد نقد و بررسی قرار دهد. هر چند تفاسیر مذکور، از روش تفسیر قرآن به قرآن بهره جسته اند، اما التفسیر القرآنی للقرآن برخلاف المیزان، رویکرد تفسیری خود را بیشتر بر پایه تامل و تدبر در خود آیات قرآن و اهتمام به عقل و خرد آزاد مفسر، بدون امعان نظر به روایات و دیدگاه های تفسیری دیگر مفسران، استوار نموده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 126
معناشناسی استکبار در قرآن کریم
نویسنده:
اصغر افتخاری، مجتبی باباخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از حوزه‌های نسبتا جدید در عرصه مطالعات زبان‌شناسی، روش معناشناسی است که بیشترین کاربرد را در تحلیل متون و فهم ساختار آن دارد. در این میان، قرآن کریم با توجه به آسمانی بودن متن آن و منزه بودنش از سهو و اشتباه‌های رایج بشری، از اتقان و اعتبار بسیار بالاتری نسبت به سایر متون برخوردار است. لذا بررسی ساختار متن و نحوه استعمال واژگان در این کتاب آسمانی می‌تواند روش مناسبی در فهم هرچه دقیق‌تر معانی آن باشد. این جستار با استفاده از روش معناشناسی توصیفی به تبیین دقیق معنای «استکبار» در قرآن کریم پرداخته است. این مفهوم در مجاورت با واژگانی تحلیل شده است که «هم‌نشینِ» آن، در آیات و سوره‌های مختلف قرآن کریم آمده‌اند. بر این اساس، ضمن ارائه تعریفی مختار از استکبار با بهره‌گیری از هم‌نشین‌های آن، مفاهیمی همچون «عُتُوّ»، «غرور» و «بی‌باوری به معاد» به عنوان علل و ریشه‌های استکبار، و نیز مفاهیمی چون «عُلوّ»، «استنکاف»، «کفر» و «ظلم» به عنوان آثار و نتایج استکبار، بر اساس نحوه استعمال در قرآن کریم شناخته شده‌اند. بررسی زبان‌شناسانه واژه‌های هم‌نشین مزبور، حکایت از آن دارد که استکبار در قرآن کریم از محل تلاقی سه جریان اعتقادی (نفی معاد)، روحی (خودبرتربینی) و بالاخره اجتماعی (اتراف و نفی حقایق) حاصل می‌آید.
صفحات :
از صفحه 27 تا 53
روش فریقین در تفسیر آیه اکمال
نویسنده:
فرزاد جهان بین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آیه 3 سوره مائده یکی از آیات مورد بحث در تفاسیر فریقین است. بررسی رویکرد مفسران در تفسیر این آیه به روشنی بیانگر آن است که مفسران برای بازکاوی و فهم مدالیل کلام الهی از روش های مختلفی بهره جسته و در این زمینه از روش و الگوی مشخصی پیروی نکرده اند بلکه هر کدام بر اساس مبانی و اصول مورد پذیرش در نزد خود به روشی روی آورده اند. این تحقیق با نگرش توصیفی - تحلیلی، به بررسی روش مفسران در تفسیر آیه اکمال در تفاسیر: التبیان، روض الجنان، البرهان و المیزان از شیعه و تفاسیر: جامع البیان، مفاتیح الغیب، روح المعانی و المنیر از اهل سنت پرداخته است. بررسی ها نشانگر آن است که در میان تفاسیر فریقین تفسیر المیزان از جهت غنای مباحث و در نظر گرفتن جوانب مختلف و نقد و بررسی آنها و ارائه نظر مختار مبتنی بر آیات قرآن جایگاه ممتازی دارد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 116
نقد تفکیکی انگاری ملاصدرا
نویسنده:
جنان ایزدی، احدفرامرزقراملکی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
بر اساس یکی از دیدگاه های طرح شده، روش شناسی ملاصدرا در حکمت متعالیه تفکیکی است. مدعای این نظرگاه این است که ملاصدرا در سیر تحول روشی خود از رویکرد فلسفی- عرفانی و تاویلی نخستین خویش به رهیافتی وحیانی دست می یابد. مستند تفکیک انگاری مطالعه ای موردپژوهانه بر رویکرد ملاصدرا در مساله معاد جسمانی است. اگر چه نگاه تحولی به حکمت متعالیه و سنجش عینی تفکر صدرایی از مزایای این طرح پژوهشی است، ضعف هایی چون: نگاه حصرگرایانه به تحول، ایهام ملازمت تلفیق و تاویل، عدم کفایت ادله، و خلط ایستار فلسفی و ایستار وحیانی این نظریه را با چالش جدی مواجه می سازد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 77
بازشناسی تاریخی مکاتب غزالی، طبرسی و طنطاوی در حوزه تفسیر علمی قرآن
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، محمدتقی موسوی کراماتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده، جستاری گذرا بر سیر تاریخی تفسیر علمی است که تلاش شده تا با ارائه فرایند تاریخی شکل گیری و تکثر انواع اندیشه های مربوط به اعجاز علمی، روش های به کار گرفته شده در آن مورد تحلیل و بازشناسی قرار گیرد تا در پرتو آن زمینه ای برای معرفت شناختی هر چه بهتر روش فهم معارف قرآنی فراهم آید. با تقسیم ادوار تاریخی اعجاز علمی به چهار دوره: تکوین، تدوین، ترویج و تنقیح؛ روش های به کار گرفته شده در سه مکتب: غزالی، طبرسی و طنطاوی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت روش مکتب طبرسی در تعامل با اعجاز علمی قرآن به عنوان بهترین روش معرفی شده است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 64
بررسی مفهوم ظن و گمان در قرآن کریم
نویسنده:
محمدحسین توانایی، فرخنده بهاالدینی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
یکی از شایع ترین پدیده های ذهنی که موجب تیرگی دل، ظلمت درون، کدورت و افسردگی می شود، سوء ظن است. فرد بدگمان تنها به نقطه های ضعف و مبهم و تاریک زندگی خود و دیگران توجه می کند. این پدیده ممکن است حتی در قوه دماغی انسان هم اختلال به وجود آورده و باعث وسوسه در عقاید و افکارش شده و در غایت، به خروج از ایمان منتهی گردد. ضد آن حسن ظن و خوش گمانی و روشن بینی است که با فطرت آدمی و هدف آفرینش، هماهنگی و همبستگی داشته، آرامش درون و سعادت را به دنبال دارد. پژوهش حاضر، ضمن بررسی موارد استعمال واژه ظن و تبیین دقیق آن به مباحثی چون سوء ظن به خود، دیگران و خداوند و نقطه مقابل آن و همچنین عوامل ایجاد کننده و آثار و درمان آن پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 175 تا 194
شمول منابع نقلی دینی در قلمرو نیازهای بشری
نویسنده:
محسن قاسم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و معارف ایران,
چکیده :
قرآن و حدیث به ترتیب، دو منبع از منابع اصیل شناخت دینی به شمار می آید؛ این دو منبع که در این مقاله، منابع نقلی دینی نامیده می شود، در نصوص فراوانی خطاب خود را انسان ها فرض کرده اند و ضمن تاکید بر دارا بودن نیازهای مادی و معنوی انسان ها، دستور العمل هایی برای سعادت دنیوی و اخروی او ترسیم کرده است. مقایسه اسلام و منابع نقلی آن اعم از قرآن و سنت نشان می دهد این آیین، مکتب و آیینی اجتماعی است و تنها سعادت اخروی مردم را در نظر نگرفته است. قرآن کریم در یک نگاه کلی بر نیازهای بنیادین بشر که شامل اعتقاد درست، خلق پسندیده و عمل شایسته است، تاکید کرده و اصول کلی آن را تعلیم داده است. جزئیات و تفاصیل این اصول کلی که به نحوی به حوزه نیازهای آدمی معطوف است به سنت معصومان (ع) واگذار شده است. شناخت این تعالیم در گرو آگاهی از جنبه های گوناگون جامعیت و شمول این دو منبع است؛ این مقاله ابتدا جامعیت کتاب آسمانی قرآن را - که مبنای مهمی در تفسیر قرآن به شمار می آید - از رهگذر روایات، بررسی کرده و سپس برخی مصادیق نیازهای بشری را بر اساس الهام از روایات به عنوان منبع شامل و جامع دین برشمرده و در پایان، نتیجه می گیرد شمول و گستردگی منابع نقلی در پاسخ به نیازهای بشر مسلمان و غیر مسلمان غیر قابل انکار است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
تفسیر تاریخی قرآن کریم
نویسنده:
جعفر نکونام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
تفسیر تاریخی یا ترتیب نزولی قرآن عمر کوتاهی دارد و روش و فوائد و مبانی آن چندان روشن و منقح نشده است و لذا بسیاری بر آن شوریده اند. در این مقاله قصد بر آن است که برخی از مهمترین فواید و مبانی و راهکارهای آن تبیین شود. تفسیر تاریخی قرآن بهترین تفسیر برای قرآن دانسته می شود؛ زیرا قرآن متنی تاریخمند است و طی 23 سال در پی مقتضیات و حاجات مربوط به عصر رسالت پیامبر اسلام (ص) نازل شده است. همان دلایلی که موجب شده است، قرآن به ترتیب خاصی نازل شود، برای تفسیر قرآن نیز وجود دارد. قریب به اتفاق سوره های قرآن دفعی النزول بوده و معدودی از سوره ها نیز که تدریجی النزول بوده است، فقرات آن در پی هم نازل شده اند و هیچ وقفه بلند مدتی میان آنها حادث نشده است. ما با مفروض گرفتن ترتیبی که در روایات ترتیب نزول انعکاس یافته و در عین حال نگاه انتقادی به آن به جهت برخی از مشکلات آن می توانیم به ترتیب منقح تری از سوره های قرآن دست پیدا کنیم و اساس تفسیر تاریخ قرآن قرار بدهیم.
صفحات :
از صفحه 41 تا 68
  • تعداد رکورد ها : 2474