مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) علم معاد (فلسفه ذیل الهیات بالمعنی الاخص)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 104
مقایسه دیدگاه حکیم مدرس زنوزی و بانو امین در توحید ذات
نویسنده:
نفیسه اهل‌سرمدی، مریم السادات ایزدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
در حکمت صدرایی توحید ذات از وحدت واجب الوجود تا بلندای وحدت وجود، مراتب و درجات دارد. مدرس زنوزی و بانو امین هر چند هر دو صدرائی مشربند، لیکن در تبیین توحید وجود مشترک نیستند. بانو همچون صدرا از هر دو تعبیر وجود رابطی و رابط، بهره می‌برد. حکیم مدرس اگرچه از بکار بردن لفظ وجود رابط، احترازی ندارد، اما در تحلیل آن گونه‌ای دیگر عمل می‌نماید. جالب اینجاست که ایشان از عدم مشارکت واجب با ممکن در مفاهیم وجودی و بازگشت علیت به تشان سخن می‌گوید، ولی مصرانه می‌کوشد که از مبنای خویش در کثرت وجود، عدول ننماید که البته در مورد نخست - بر خلاف آن دیگر - صدرا و بانو نیز چنین خط مشیی دارند. نگارنده هر چند در مورد اول، کلام ایشان را صائب می‌داند، ولی از دریچه فهم او، سلوک این حکیم متاله از وجود رابطی معلول تا نظریه تشئون، رهین توفیق نیست.
صفحات :
از صفحه 119 تا 130
مشخصات اثر
فلسفه و کلام: براهین قاعده الواحد نزد مشائیان و شیخ اشراق
نویسنده:
زهرا مطهری فرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بنا به صورت بندی این مقاله قاعده الواحد بدین معناست که از یکی جز یکی پدیدار نشود و منشأ کثرث باید در کثرت و منشأ وحدت را باید در وحدت جستجو کرد. این مقاله قصد دارد تا دلایل این قاعده مهم فلسفی را در آراء فیلسوفان مشاء و اشراق بیان کند و اهمیت این موضوع و تبعات آن در عرصه متافیزیک و فلسفه اولی را بیان کند.
صفحات :
از صفحه 14 تا 19
مشخصات اثر
اراده الهی (2)
نویسنده:
زهره ناجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئله اراده الهی آنچنان که در کلام حکمای اسلامی بیان شده است شبهات و مشکلاتی را پدید آورده است که موجب ایراد شبهات و انتقادات زیادی خصوصا از جانب متکلمان شده است. از جمله این مشکلات می توان به مسئله معلل نبودن افعال الهی به غرض، بحث اولیت خداوند و مباحثی در علم خداوند اشاره کرد که این مقاله به طرح و رد این شبهات می پردازد.
صفحات :
از صفحه 14 تا 18
مشخصات اثر
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
منیره پلنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله مقایسه‌ای میان نگرش کلی ارسطو-البته مطابق با یکی از تفاسیر معتبر از اندیشه او-و نگرش کلی ابن سینا به دانش برین یا فلسفه اولی و موضوع‌ محوری آن صورت می‌گیرد.که براساس برخی آموزه‌های مسلم و معروف‌ ارسطویی به ویژه نظریه او درباره هم‌نام‌های منسوب به امری واحد، موضوع‌ حقیقی و محوری این علم از نظر او،موجودات مفارق ازلی و در نهایت محرک اول‌ است.بر این اساس بحث از سایر موجودات در فلسفه اولی بحثی ثانوی و به لحاظ آن انتسابی خواهد بود که آنها در نامیده شدن به نام«موجود»وامدار آن هستند. روشن است که این نگرش برخلاف سنت رایج فیلسوفان مسلمان در مواجهه با فلسفه‌ اولی و موضوع آن است؛زیرا ایشان،و نیز مدرسیان متأثر از ابن سینا موضوع این‌ دانش را با دایره‌ای وسیع‌تر در نظر می‌گیرند و اثبات واجب الوجود را در زمره‌ مسائل این دانش به حساب می‌آورند.ازاین‌رو تفکیک این دانش به دو بخش الهیات‌ بالمعنی الاعم(امور عامه)و الهیات بالمعنی الاخص(ربوبیات)صورت‌بندی می‌شود. تفکیکی که در ارسطو یافت نمی‌شود.بلکه فلسفه اولی برای او در کل یک خداشناسی‌ تمام‌عیار است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 59
مشخصات اثر
تحلیل مقایسه ای تفاوت دیدگاههای صدرالمتالهین و علامه طباطبایی در الهیات بالمعنی الاخص
نویسنده:
ابراهیم رستمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی ازبخشهای مهم فلسفه اسلامی بخش الهیات بالمعنی الاخص است.که در واقع مهمترین مسائلی که فیلسوفان بدان می پردازند درخودش جای داده است.مسائلی از قبیل اثبات واجب تعالی وصفات وافعال او که هر کدام آنها از پیچیدگی و از اهمیت زیادی در فلسفه اسلامی بر خوردار می باشند.صدرالمتالهین شیرازی در بین فلاسفه اسلامی در تاسیس قواعد عقلی وتطبیق معارف اسلامی بر مقاصد دینی شهرت بسیاری دارد و علامه طباطبایی یکی از فیلسوفان معاصر است که در فلسفه اسلامی وبالاخص در اغلب مسایل الهات بالمعنی الاخصدیدگاههای خاص و قابل توجهی دارد.این پایان نامه تحت عنوان تحلیل مقایسه ای تفاوت دیدگاههای صدرالمتالهین وعلامه طباطبایی در الهیات بالمعنی الاخص می باشد که سعی شده است با روش مقایسه ای به بررسی تفاوت دیدگاههای آنها پرداخته شود.وچون علامه در مبانی فلسفی تحت تاثیر صدرالمتالهین ودر روش متاثر از ابن سینا می باشد بنابراین مقایسه ی آراء آنها می تواند افقهای جدید ونکات بدیعی برای محقق حوزه مسائل فلسفی در پی داشته باشد.
مشخصات اثر
الهیات بالمعنی الاخص در کتاب توحید صدوق (اثبات خدا و توحید)
نویسنده:
زهرا فقیه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق در صدد است که نکات عمیق نصوص دینی کتاب التوحید را کشف کرده و با رویکردی جامع به براهین اثبات خدا و توحید، رویکرد های استدلالی روایات اهل بیت: را تبیین نماید و روشن کندکه ژرف ترین اصول فلسفی در چهارده قرن پیش در کلام معصومان: متجلی شده است.در تبیین براهین و راه های اثبات خدا روایات گاه با طرح براهینی که از سوی فلاسفه بیان نشده و گاهی با تبیینی جدید از براهین و گاهی نیز با اشاره ای غیر مستقیم در قالب تقریراتی که از روایات التوحید بدست می آید، می پردازد. لذا این تحقیق بعد از بیان مفهوم واژه الله در این نصوص به بررسی امکان شناخت خداوند برای عقل محدود انسان پرداخته و بیان می کند که عدم شناخت کنه ذات الهی؛ از یک سو ناشی از نقصان معرفت انسانی و و از سوی دیگر از حقیقت محض بودن ذات و صفات الهی نشات می گیرد .بنابراین ذات الهی به کنه قابل شناخت نیست ،ولی با توجه به عناوین خود به طور اجمالی شناخته می شود. سپس با تبیین براهین امکان و وجوب، علیت، حدوث، حرکت به بیان راه های اثبات خداوند متعال همچون صدیقین ، فطرت، نظم، خطر احتمالی و فسخ عزائم می پردازد. . در بحث توحید نیز با تبیین معنا ومراتب ذاتی و صفاتی و افعالی توحید در مورد خداوند تعالی و تعلیل آنها جایگاه موثر این روایات را در این مقوله بصورت بارزی نشان می دهد.
مشخصات اثر
تصحیح الهیات بالمعنی‌الاخص از کتاب "شوارق‌الالهام" محقق لاهیجی
نویسنده:
رقیه مظاهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کتاب "شوارق‌الالهام" اثر ملاعبدالرزاق لاهیجی (م 1072 ه.ق)، شرحی مفصل و محققانه بر "تجریدالاعتقاد" خواجه‌نصیرالدین طوسی و از کتب ارزشمند کلامی است . این شرح، جامع نظرات و آرای متکمان و فلاسفه قبل از خود می‌باشد و با توجه به غلبه رویکرد عقلی فلسفی آن، بر نقلی بودن از مهمترین کتابهای کلامی است . لذا احیاء و ارائه متن منقح این اثر ارزشمند، ضروری به نظر آمد. برای تحقق این امر، بخش "الهیات‌بالمعنی‌الاخص " که شامل اثبات صانع و صفات او می‌باشد از کتاب "شوارق‌الالهام" انتخاب شد. با تفحص در نسخ خطی کتابخانه‌های شهرهای مشهد، قم و تهران، قدیمی‌ترین و معتبرترین نسخه‌ها برای تصحیح انتخاب گردید. طی مقابله و تطبیق، اختلاف مطالب بین این نسخ، معین و عباراتی که از لحاظ درستی و انتساب به مولف ، مقبول واقع می‌شد در متن و عبارات دیگر در پاورقی هر صفحه آورده شده است . در تنظیم مطالب ، روش فصل‌بندی و ترتیب و تقسیم مطالب ، همانگونه که مولف در متن انجام داده است ، حفظ شده و عبارات متن "تجرید الاعتقاد" در پرانتز و یا قلم درشت مشخص گردید و نیز ابتدا و انتهای نقل‌قولها در متن معین گردیده و نشانی ماخذ و منابع استفاده شده در پاورقی ذکر شد. در جهت تکمیل کار، اصول صحیح رسم‌الخط عربی و آئین نگارش در متن اعمال گردید. بر این تصحیح، مقدمه‌ای در سه فصل، شامل کلیات و سخنی در باب علم کلام و شرح حال و ویژگیها و آثار عبدالرزاق لاهیجی آورده شده است .
مشخصات اثر
الهیات بالمعنی الاخص در نهج‌البلاغه
نویسنده:
رضا یوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خلاصه آنچه که این پایان‌نامه به دنبال آن است بدین قرار است : در بخش اول آن سعی شده است که گوشه‌ای از شخصیت والا و بلند مرتبه سرباز گمنام اسلام، مولی‌الموحدین و نیز کتاب ارجمند و مقدس نهج‌البلاغه از زبان صاحبنظران مختلف اعم از مسلمان و غیرمسلمان برشته تحریر کشیده شود، هرچند که شناخت و معرفت شخصیت آن ابرمرد تاریخ به جهت اتصال به عالم قدس‌الهی غیرممکن و محال می‌نماید. در بخش دوم به اثبات صانع مقدس از طرق گوناگون (فطرت ، حدوث و خلق عالم، قصد و عنایت ، فسخ عزائم و نقص همم) پرداخته شده است . اگرچه کتاب نهج‌البلاغه کتاب جامعی است و در راستای موضوع خاصی نیست و همانطور که از عنوان آن پیداست مولف و گردآورنده آن سعی نموده که تنها خطب و رسائل و کلمات قصار آن حضرت را که از جنبه ادبی و بلاغی نظر وی را جلب کرده گردآورد، لذا مسائل و موضوعات نهج‌البلاغه متفاوت بوده و مطلب خاصی را دنبال نمی‌کند. بنابراین در این قسمت برهان‌هایی را که در رابطه با اثبات باریتعالی بکار رفته، به آن اشاره شده و پیرامون آنها توضیحات مختصر داده شده است . در بخش سوم به این مطلب اشاره شد که اگرچه بر وجود اقدس خداوند، دلایل مختلف اقامه شده و چنانچه گفته‌اند الطرق الی الله بعدد انفاس الخلائق اما عقول را بر ذات و کنه او راهی نیست و عقل و فهم بشری عاجز و قاصر از آن است که وجود حضرتش را تحدید نماید و از آنجا که وجود مقدس او از هر جهت وجودی بی‌حد و نهایت و از هر نظر علی‌الاطلاق است ، موجود مقید و محدودی همچون انسان و یا ملائکه مقرب را به ذات او راهی نبوده و هرگز کنه وجود او را درک نخواهد کرد. در بخش دیگر به توحید و وحدانیت حضرت حق پرداخته و ضمن بیان یکتایی خداوند صفات ثبوتیه و سلبیه‌ای را که در کتاب نهج‌البلاغه به آنها اشاره شد و نیز قرآن کریم در مواردی به آنها پرداخته، مورد بحث قرار گرفته است . ابتدا با بیان این مطلب که صفت غیر از موصوف است به بیان غیریت و دوگانگی آنها اشاره شده و سپس در مورد خداوند بحث شده و با نفی صفات از او به توحید صفاتی خداوند و اینکه ذات او با صفات ، عینیت داشته، اشاره شده و در مورد بعضی از صفات زیر بطور مختصر توضیحاتی داده شده است . در قسمت نبوات و ولایات ، به نبوت عامه و خاصه اشاره شده و ویژگی و اختصاصات نبی و نیز وضع اجتماعی زمان ظهور، ذکر شده و به بیان فلسفه و فایده نبوت پرداخته و اینکه رسالت تنها وظیفه پیامبران است و تنها پیامبران هستند که می‌توانند واسطه میان خداوند و انسانها باشند. در بخش پایانی به اهمیت و ضرورت معاد و بازگشت به آخرت اشاره و آنگاه به خصوصیات بهشت و جهنم پرداخته و مقایسه‌ای اجمالی میان دنیا و آخرت صورت گرفته است و در آخر مراتب و درجات بهشت و رضوان الهی گفته شده و اینکه جایگاه و سرانجام اهل طاعت و معصیت بهشت و جهنم خواهد بود.
مشخصات اثر
الهیات سلبی از دیدگاه پروکلس
نویسنده:
رحیمیان سعید, اسکندری زهرا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
الهیات سلبی یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است که اصطلاحا به آن دسته از مکاتب الهیاتی اطلاق می شود که در تبیین معرفت نسبت به خدا، گزاره های سلبی را اصل قرار می دهند. در میان یونانیان، نوافلاطونیان به تفصیل به این بحث پرداخته اند. پروکلس یکی از نوافلاطونیانی است که در قرن پنجم پس از میلاد می زیسته و سالها ریاست آکادمی اتن را بر عهده داشته است. وی مهمترین فرد نوافلاطونی پس از فلوطین است. در آثار وی از طرفی شناخت ایجابی از مبدا نخستین غیر ممکن دانسته شده است و از طرف دیگر وجود اصولی همچون پیوستگی موجودات با احد، رجعت و نحوی دریافت فیض، مستلزم شناختی ایجابی از مبدا نخستین است. این نوشتار به بررسی مساله شناخت از دیدگاه پروکلس می پردازد و با رجوع به آثار وی سعی در حل پارادوکس مذکور دارد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 43
مشخصات اثر
الهیات بالمعنی الاخص در نهج البلاغه
نویسنده:
علیرضا شمالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
هدف ازاین پژوهش، بررسی مساله الهیات بالمعنی الاخص در نهج البلاغه است. رساله حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا انجام یافته و مباحث آن دردوبخش کلی تنظیم شده است. بخش اول، به عنوان مقدمه تحقیق، طی دو فصل به ارائه کلیاتی پیرامون نهج البلاغه می پردازد. درفصل اول، به عنوان مقدمه تحقیق، طی دو فصل به ارائه کلیاتی پیرامون نهج البلاغه می پردازد. در فصل اول مختصری از زندگانی و آثار سید رضی به عنوان گردآورنده نهج البلاغه بیان شده و به دنبال آن خود نهج البلاغه مورد بررسی قرار می گیرد. درفصل دوم از بخش اول، شخصیت امیرالمومنین(ع) از جنبه علم الهی مورد بررسی قرار گرفته وبه آیات نازل در شان آن حضرت، سخنان پیامبر اکرم(ص) در مقام و منزلت حضرت و .... اشاره می شود. دربخش دوم پایان نامه، الهیات بالمعنی الاخص در نهج البلاغه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. الهیات بالمعنی الاخص تماما" به بحث درخصوص خداوند از جنبه های مختلفی چون اثبات خداوند، نحوه شناخت خدا و نفی هرگونه شباهت بین او ومخلوقات، چه در ذات و چه درصفات، توحید خدا و .... اختصاص دارد. تمامی موارد مذکور، به خوبی از عبارات امیرالمومنین(ع) قابل استفاده و فهم است و نکات ارزنده ای را می توان از آن استخراج کرد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که اولاگ در جهان اسلام، حضرت امیرالمومنین(ع) اولین کسی است که به طور مفصل و دقیق پیرامون مباحث الهی به نحو مستدل و همراه با عبارات برهانی بحث نموده اند. هرچند که در زمان خود حضرت، فهم این مباحث برای مردم دشوار و گاهی غیرممکن بوده است. ولی در طی زمان هرچه بر غنای مباحث الهیات و فلسفه افزوده می شد، ارزش و اعتبار سخنان حضرت بیشتر نمایان و آشکار می شد، تاحدی که این عبارات و سخنان، راهگشا و فاتح ابواب فراوانی از علوم، به خصوص فلسفه اسلامی گشوده نشده است. ثانیا" سخنان امیرالمومنین(ع) درباب الهیات و خداشناسی در مرتبه ای است که هیچکس نه قبل و نه بعد ازایشان، به عمق و نکته سنجی آن سخن نگفته است. حتی در برخی از مباحث همچون وحدت خداوند، حضرت فتح باب کرده اند و درپاره ای دیگر گویی که حضرت به وسیله علم الهی خود و ارتباط با منبع وحی، پیش بینی می کرده اند که در آینده، دربین مسلمانان چنین بحثهایی رخ می دهد و برای جلوگیری از انحراف، مباحثی را به طور دقیق و صریح بیان کرده اند. ثالثا" حضرت علی(ع) نخستین کسی بوده اند که مباحث الهی و حکمی را درقالب الفاظ و واژه های عربی ریخته و عرضه نموده اند. پیش از ایشان هیچ کس به چنین کاری دست نزده است. زیرا دایره الفاظ و واژه ها برای دربرگرفتن آن معانی بلند و ارزشمند کوچک بوده است. مگراینکه نوعی تجرید درآنها اعمال شود و این تنها از مقام معصومی چون علی(ع) که با عالم غیب ارتباط داشته اند، ممکن بوده است که درنهایت فصاحت و بلاغت، آن معانی بلند و والارا درقالب آن الفاظ و واژه ها ریخته و به مشتاقان علوم هدیه نموده اند. رابعا" با توجه به عبارات و سخنان آن حضرت درباب خداشناسی اثبات می شود که یکی از راههای مطمئن و استوار براط شناخت خداوند و صفات او وفهم مباحث مربوط به الهیات، راه فلسفه و استدلال و برهان عقلی است. مخالفان این مباحث باید بدانند که فهم دقیق و صحیح پاره ای از آیات قرآنی و سخنان معصومین علیهم السلام، از جمله سخنان امیرالمومنین(ع)، تنها با توجه به این مباحث امکان پذیر است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 104