مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب " اخترنالك" اثر شهید محمدباقر صدر می باشد موضوع کتاب هدایت بشر بر پایه دستورها و احکام اسلام در زمینه‌های گوناگون، به ویژه امور اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است. دیدگاه فقهی درباره قوانین، چهره اقتصادی جامعه اسلامی، طرح های مفصل اقتصاد جامعه اسلامی، جانشینی انسان، اجتهاد، منابع قدرت در حکومت اسلامی و پایه‌های همگانی از مباحث این کتاب به شمار می‌آید.

کتاب "تجديد الخطاب الديني بين الحقيقة والأوهام" اثر استاد "سيد علي نجل السيد طاهر السلمان" می باشد موضوع کتاب بررسی و تجزیه و تحلیل مجدد اصول دین مبین اسلام است که به زبان عربی نگارش یافته است. مولف با استشهاد به آیات و احادیث این موضوعات را مطرح کرده است: نبوت، خاتمیت پیامبری، عمومیت و جهانی بودن اسلام، تفسیرهای مختلف از تجدید دین اسلام، و برداشت‌های گوناگون از این تفسیرها که با پرسش‌هایی درباره‌ی تجدید احکام دین اسلام همراه است.

کتاب فقه العقيدة؛ بحوث في أصول الإيمان و فروعه تقریر دکتر طلال حسن از مباحث آیت الله سید کمال حیدری می باشد. زمان گذشته از راه نفوذ و قدرت باورها و اندیشه های مردم – مجتهدین، متفکران، روشنفکران و غیره – تأثیر گذاشته است، و تکرار و عقب گرد و پیروی از گذشته مادۀ اصلی و اساسی آنان گشته است. لذا لازم است که با یک تأسیسی جدید، ذهن و قلب خود و مردم را از تسلط گذشته و تکرار بی فایده اش بیرون بکشیم، نه اینکه آن را ترک کنیم، این یک اشتباه استراتژیک دیگر است، اما ما باید گذشته مطالعه و تحلیل کنیم و هیچ گاه نگذاریم که بر ما حکمفرما باشد، چون که تأثیر پذیری از تاریخ و گذشته به معنای پیروی سلبی و موجب تقلید کورکورانه در باورها، احکام و اخلاق خواهد شد، با اینکه ما برای زمانی غیر از آن زمان گذشته خلق شدیم، پس ما باید آنچه را که با نیازهای عقلی، فکری، فرهنگی، معنوی و رفتاری ما مطابقت دارد، داشته باشیم. بر این اساس، ایدۀ این اثر حاضر در عالم ایمان و باورها که مهمترین عالم فکری و دینی ماست، راه اندازی شده است. پس اگر در باورها آزاد اندیش شدیم و از تأسیسات گذشتۀ دور رها شیدم، قطعا در این زمینه راه زیادی را پشت سر گذاشته ایم. این کتاب مشتمل بر ده فصل می باشد که در چهار محور اساسی به شرح ذیل تقسیم می شوند: محور اول: تفقه، اجتهاد و تقلید محور دوم: اعتقادات بین تصدّی مرجعیت و عنصر زمان محور سوم: بحث های مقدماتی در توحید و مسائل آن محور چهارم: بحث های مقدماتی در مکتب اهل بیت علیهم السلام خاتمه: طریقیّت فطرت در تحصیل معارف الهی

بحثی درباره استماع کلام الهی ، معنی و مقام عبادت و بندگی خدا، مراتب توحید، توحید چهارگانه، امر بین الامرین، آیه مودت، اجر رسالت، آیه مودت، فلسفه قرائت قرآن و... از جمله مباحث و موضوعاتی هستند که در این کتاب مطرح شده است.

إجتهاد عند الشيعة الإمامية أدوار و أطوار؛ دراسة منهجیة موضوعیة تواکب حرکة الاجتهاد و أدواره و أطواره، مروری تاریخی بر سیر تطور اجتهاد و تفکرات فقهی نزد شیعه امامیه است. در این نوشتار با رویکردی تاریخی به بررسی فراز و نشیب های اجتهاد شیعی پرداخته شده و ادوار مختلف فقه امامیه به تصویر کشیده شده است. نویسنده ابتدا به بیان معنای لغوی و اصطلاحی اجتهاد پرداخته و پس از آن شکل گیری اجتهاد از زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تا زمان عصر غیبت را از لحاظ تاریخی مورد بررسی قرار داده است. وی روش صحابه و تابعین را در استنباط احکام شرعی از آیات و روایات و سایر منابع فقهی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و اقسام اجتهاد اعم از اجتهاد عقلی و نقلی و دو رویکرد کلی اخباری گری و اصولی نسبت به اجتهاد را در میان مجتهدان شیعی را توصیف کرده است. وی به شش دوره اجتهاد فقه شیعی اشاره کرده و ویژگی های هر دوره را نیز بررسی کرده و نقاط ضعف و قدرت این ادوار را بیان کرده است.

«رسالة في تأثير الزمان و المكان على استنباط الأحكام»، حاصل قلم آیت الله شیخ جعفر سبحانی است كه در سال ۱۴۱۸ ق به زبان عربی تأليف شده است. زمان و مكان و تأثيرات آن در اجتهاد يكى از مباحث مهم و قابل توجه است كه هر فقيهى در استنباط احكام بايد مد نظر قرارش بدهد. شايد بتوان امام راحل را در عصر جديد احيا كننده اين نظريه برشمرد. مؤلف، كتاب را در سه فصل تنظيم كرده است: فصل اول در تأثيرات زمان و مكان در استنباط احكام شرعيه مى‌ باشد. فصل دوم در جايگاه زمان و مكان در احکام حکومتی است. فصل سوم در تأثير زمان و مكان در فقه اهل سنت مى‌ باشد.

«رسائل و مقالات»، اثر جعفر سبحانى در 7 مجلد به زبان عربى مى‌ باشد. موضوع آن، بحث‌ هاى كلامى، فلسفى، تاريخى و فقهى مذهب اماميّه مى‌ باشد. جلد دوم از دو بخش مقالات كه 14 عدد است و بخش دوم رسائل كه 17 عدد مى‌ باشد، تشكيل شده‌ است. بخش مقالات: مقاله 1: اجتهاد و ضرورت‌ هاى عصر. مقاله 2: جايگاه عقل در شريعت و عقيده. مقاله 3: نقش زمان و مكان در اجتهاد. مقاله 4: جايگاه جهاد اسلامى در قرآن و سنّت. مقاله 5: سيره و شخصيت پيامبر (ص) در قرآن كريم. مقاله 6: حضرت على (ع) در كتاب و سنّت. مقاله 7: آراء سنّت در خصوص حديث لا تجتمع امّتى على ضلالة. مقاله 8: شخصيت و وثاقت ابو بصير. مقاله 9: علاّمه مجلسى (ره) احياء كننده مذهب در قرن 11. مقاله 10: زيارت قبور از نظر اسلام براى زنان. مقاله 11: كتب معجم مصطلحات. مقاله 12: مرد علم و ادب خيابانى تبريزى. مقاله 13: پلوراليسم دينى يا كثرت‌ گرايى. مقاله 14: بررسى كتاب صحيح امام بخارى. بخش دوم:رسائل رساله 1: پاسخ به رئيس روزنامه رأى در خصوص درج مقاله‌ اى در موضوع تقيّه، امامت، عصمت ائمه (ع) و رجعت كه از معتقدات شيعه نيستند. رساله 2: ارسال قصيده‌ اى در مدح نبى اكرم اسلام (ص) به مراسمى ادبى در دمشق. رساله 3: پاسخ به سؤالات فقهى كه در شماره 399 مجله شريعت عربستان مطرح شده بود. رساله 4: پاسخ به نامه جوانان منطقه اجساء در خصوص برپايى مراسم عزاء امام حسين (ع). رساله 5 و 6: پاسخ به درخواست دار الزهراء كويت در خصوص شبيخون فرهنگى غرب براى محو هويت اسلامى و چگونگى مواجهه با آن. رساله 7: نامه به خادم حرمين ملك فهد در خصوص صيانت از آثار اسلامى. رساله 8: نامه به طاهر هاشمى در خصوص شخصيت ابن تيمية. رساله 9: مناقب و فضائل حضرت زهرا (ع) در كتاب جامع صغير جلال الدين عبدالرحمن سيوطى. رساله 10: نامه به سفير عربستان در مورد توزيع كتاب ضد شيعه در مراسم حجّ. رساله 11 و 12 و 13: نامه به دكتر محمد عبده يمانى در مورد حفظ آثار بقيع، دعوت به برپايى كنگره علمى تقريب بين مذاهب اسلامى و ايمان ابوطالب. رساله 14: نامه به وزير امور خارجه عربستان در رابطه برپايى كنگره علمى در خصوص مساله توحيد و شرك و مساله ايمان و كفر. رساله 15: نامه براى شيخ محمود شلتوت در رابطه با حوزه علميه در زمان شاه. رساله 16: نقد به كتاب دكتر ناصر قفارى به نام اصول مذهب الشيعة الامامية. رساله 17: زندگى‌ نامه سيد حميرى.