مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

دسته کثیری از جنبش‌های معنویت‌گرای نوپدید با تکیه ‌بر قدرت‌های معنوی صادره از سردمداران یا پیروان مکتبشان، این‌گونه اعمال را نشانه اصالت و حقانیت مرام و مسلک خود دانسته‌اند. از سوی دیگر در عرفان اسلامی نیز اعتقاد بر این است که سالک در مسیر سیر و سلوک به قدرت‌هایی که از آن تعبیر به کرامت می‌شود، دست می‌یابد. این رساله با هدف شناسایی و معرفی دیدگاه برتر در موضوع قدرت‌های معنوی، با روش توصیفی_ تحلیلی، به استخراج، تشریح و تبیین دیدگاه‌های دو رویکرد مذکور پرداخته و از طریق مقایسه دو دیدگاه، مشابهت‌ها و تمایزهای این دو رویکرد را در سه حوزه مبانی،روش‌ها و اهداف در موضوع قدرت‌های معنوی بیان نموده است. در این پژوهش سعی شده است از میان همه جنبش‌های نوپدید شرقی، سه نحله سای بابا، اکنکار و فالون دافا که سه مصداق ویژه در موضوع قدرت‌های معنوی به شمار می‌روند، در کانون توجه قرار گیرند و با دیدگاه عرفان اسلامی مقایسه شوند.

لازمه فرایند رشد فکری انسان، وجود معلمان منتخب از سوی خالق بشر، متناسب با زمان و مكان پرورش است. برآيند اين حقيقت، پیدایش اديان گوناگون است. گو اينكه مطابق حكم عقل، دين متأخر بايد اكمل از دين متقدم باشد، ولي معمولاً معتقدان هر دين در برابر اديان جديد نوعيمقاومت نشان می دهند و بر بقاي دين خود اصرار مي ورزند و این امر سبب می شود که برخی ادیان خود را حق مطلق بدانند و با عدم توجه به عقاید و آرای ادیان و مذاهب دیگر، باورها و عقاید خود را برترین عقاید بدانند و دین خود را دین اکمل و برترتلّقی نمایند در نتیجه یک نوع روحیه انحصار طلبی بین ادیان بوجود می آید کهبه دنبال آن امکان تعامل بین ادیان و تبادل اندیشه و آراء و عقاید بین پیروان ادیان مختلف از بین می رود؛ لذا مسأله گفت وگوی ادیان مطرح می گردد. پژوهش حاضرضرورت، اهداف، مباني، محورها، شرايط و موانع گفت وگوي اديان را مطرح و تبيين کرده كه در متن حاضربه طور مفصل ذكر شده است. گفتگوی اديان نيز بسان هر پديده، موافقان و مخالفاني دارد؛ كه در این رساله کوشش بر این است تا ديدگاههايمختلف آنان و دلایل مخالفت و موافقتشان با این مسئله تا حد توان مطرح گردد.

پروتستانتیزم، روشنگری، عقل گرایی، انسان گرایی و نگرش های علمی مدرن همه و همه باعث عرفی شدن، دین گریزی و دین ستیزی گشت. به دلیل نتایجی که این اندیشه ها و نهضت ها برای انسان به بار آوردند این رویکرد در قرن گذشته تغییر اساسی کرد و بازگشتی دوباره به معنویت و دین در غرب مشاهده شد. بازگشتی که نشان از یک خلأیی داشت که عقل از پر کردن آن ناتوان بود. این بازگشت در قالب‌های متفاوتی بود، بازگشت به دین اصیل، گرایش به قرائت های نو، خیزش به سمت نهضت های جدید دینی. تمامی این خیزش های معنوی نشان از نیازهایی دارد که انسان معاصر پرنگ تر از تمام اعصار زیست خود درک می کند. رساله حاضر با بررسی مجمل وضعیت انسان معاصر و جهانی که در آن زندگی می کند در صدد شناسایی نیاز های او بر آمده است. سپس به ویژگی های نهضت های جدید دینی و بستر های گرایش به آنها و همچنین مولفه های اصلی عرفان اسلامی در سه بخش خدا، جهان و انسان پرداخته شده است. در فصل آخر ضمن بررسی تطبیقی مفاهیم خدا، جهان و انسان میان نهضت های جدید دینی و عرفان اسلامی در پی پاسخ گویی به این سوال است که با توجه به این شرایط آیا عرفان اسلامی پاسخ گوی نیاز‌های انسان معاصر هست و می تواند جایگزینی برای نجد ها باشد؟

چکیدهعرفان اسلامی عبارتست ازیک جهانبینی ومکتب که هم در عرصه نظری وهستی شناسی ومسائل مختلف آن،دارای دیدگاهها ونظریات عمیق و دقیق است وهم در بعد اخلاقی،عملی وتربیتی اعم از فردی و اجتماعی دارای آموزه ها ،دستورات ورهنمودها می باشد.لذا در طول تاریخ خویش از شخصیتها و اندیشمندان عارف وحکیم وآثارومنابع غنی برخوردار بوده وهست.در میان این عالمان عالم وعامل،عده ای جامعیت بیشتری داشته ودر علوم مختلف اسلامی صاحب نام وصاحب اثربوده اند.اما کمتر عارفانی بوده اند که علاوه بر تبحر وتخصص در سایر علوم اسلامی به مسائل سیاسی،اجتماعی وحکومتی توجه داشته ومستقیما در آن دخالت کنندو مبارزه نمایندونظریه ارائه دهندودین وحکمت وعرفان راهمراه با سیاست ناب دانسته وسیاست را عین دیانت تحقق دهند.شاید بتوان گفت:بعد ازائمه معصوم واهل بیت(ع)امام خمینی تنها کسی بود که توانست به این موضوع مهم جامه عمل بپوشاندوجامع نظری وعملی فقه،فلسفه،عرفان،قرآن،سیاست وفرهنگ گردد.بنابراین ضرورت داشت گوشه ای از این جامعیت در مسئله ارتباط عرفان وسیاست از منظر امام خمینی(ره)مورد بررسی قرار گیرد،بر همین اساس سئوال این است که عرفان ومبانی ومسائل واصطلاحات آن چگونه ودر چه حدی در گفتارونوشتار سیاسی(که در صحیفه نور ایشان آمده است)ایشان تجلی و بروز داشته است؟هدف در این پایان نامه آنست تابه پرسش مذکورباروش اسنادی ومطالعات کتابخانه ای پاسخ داده وموضوع موردبررسی وتوصیف وتحلیل قرارگیرد،حاصل مطالعات،جمع آوری،تحلیل وبررسی این شدکه حضرت امام(ره)به دلیل جامعیت در دیانت وسیاست واحساس مسئولیت در ارتقای تربیت معنوی واخلاقی خواص وعوام نه تنها در گفتارهاونوشتارهای علمی وتخصصی خویش،بلکه در سخنرانیهاونوشته های عمومی وسیاسی خود نیز بر حسب حال زمانی ومکانی ومخاطبین به مباحث نظری وعملی عرفانی درعرصه های فردی واجتماعی اشاره مستقیم وغیر مستقیم داشته است وعرفان را در میان آحاد جامعه وافرادکشوری ولشکری گسترش داده است.کلمات کلیدی: عرفان اسلامی ،سیاست ،ادبیات سیاسی ،امام خمینی(ره) ،صحیفه نور ،اخلاق ،معنویت

در میان آثار عرفانی نامه اي از ابن عربی به فخر رازي وجود دارد. برخی معتقدند این نامه همان است که ابن عربی در فتوحات مکیه خویش در دو باب به آن اشـاره کـرده اسـت . وي در فتوحات در خصوص مکارم اخلاق و جـوانمردي سـخن مـی گویـد، در حـالی کـه نامـه موجود، دعوت فخرالدین رازي به کسب علوم شهودي و کشفی است. سوال ایـن اسـت آیـا نامه اي که در برخی از رسائل ابن عربی وجود دارد همان است که مورد ادعاسـت ، یـا اینکـه نامه موجود غیر از نامه اي است که ابن عربی نوشته است؟ در این مقاله ضـمن ارائـه ترجمـه نامه ابن عربی به فخرالدین رازي و با روش اسنادي تحلیلی این نتیجه حاصل می شود که ایـن نامه غیر از نامه اي است که ابن عربی در فتوحات به آن اشاره کرده است. بـدین ترتیـب بایـد گفت که وي حداقل دو نامه براي فخرالدین رازي نوشته است.

چکیده: امروزه گفتگوی ادیان و فرهنگ ها برای ایجاد بستر های لازم همزیستی و همفکری میان انسان ها بسیار مهم و حیاتی است. در این زمینه یافتن محورهای مشترک مورد تأکید فرهنگ ها و تمدن ها بیشتر از هر چیزی برای تحقق همزیستی ضرورت می یابد و نوع نگاه به انسان، جایگاه او در نظام هستی، نسبت او با خدا و دیگران، ماهیت زندگی فردی و اجتماعی او، غایت و نهایت او در این جهان و دیگر مسایل حیات بشری می توانند در شکل دادن همزیستی بشری نقش موثری داشته باشند. عرفان اسلامی با بهره گیری از آموزه های معنوی دین اسلام و عرفان هندی با تأکید بیشتر بر اهمیت حیات معنوی بشری می توانند با در ارائه تصویر مشترک از انسان و با بیان برخی صفات معنوی و ضرورت تعالی روحانی او توصیف نسبتاً همگون و کاربردی تری ارائه نمایند. در واقع، محوریت حیات معنوی انسان و اهمیت اهداف و سیر و سلوک روحانی او و ابزاری انگاشتن زندگی دنیوی و محوریت تکامل معنوی برای انسان از منشظر عرفان اسلامی و هندی این امکان را می دهد تا در دنیای بحران زده کنونی که انسان در تعریف هویت خود مشکلات اساسی دارد و سکولاریسم و الحاد بخش زیادی از حیات او را به خود اختصاص داده است، از قابلیت های این دو رویکرد عرفانی برای بازتعریف هویت انسان استفاده مؤثری گردد. بنابراین، اهمیت گفتگوی مشترک عرفان هندی و اسلامی، ضمن در نظر داشتن برخی از اختلاف منظرها، تلاش برای تقرب به فهمی مشترک و مقرون به صواب از انسان به ویژه با تأکید بر محوریت امور معنوی در کلیت زندگی اوست که این کار تنها با بررسی های دقیق ابعاد گوناگون انسان شناسی در عرفان اسلامی و هندی امکان پذیر است. در این مقاله ضمن تبیین اهمیت جایگاه انسان در تحقق گفتگوی ادیان، فرهنگ ها و همزیستی بشری، تلاش می شود ابعاد مشرک انسان شناختی عرفان اسلامی و هندی که در فعلیت دادن به موارد فوق نقش بیشتری دارند نشان داده شوند.