مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

روضة المسائل فی اثبات اصول الدین بالدلائل اثر علی بن حسن خُنَیزی (۱۲۹۱-۱۳۶۳ق)، از فقیهان و متکلمان امامی قرن سیزدهم و چهاردهم قمری توسط انتشارات حیدریه در نجف چاپ گردیده است موضوعات مهم کتاب عبارتند از: •

کتاب «افشای یک توطئه» تالیف علی آل محسن است. مولف در ابتدای کتاب خود چنین می گوید: مدتی است کتاب «لله ثم للتّاریخ: کشف الاسرار و تبرئة الائمة الاطهار» از نویسنده ای انتشار یافته که خود را سید حسین موسوی نامیده است و بر پشت کتاب، خود را از علمای نجف معرفی می کند. این کتاب در محافل اهل سنت پاره ای کشورها، جنجالی فراوان و رویکردی ژرف را موجب شده است. برخی از این گروه، کتاب نام آورده را در هم کوبنده مذهب شیعه امامیه و رسوا کننده شماری از مراجع بنام دانسته اند. اما من هنگامی که در این کتاب درنگ کردم آن را کتابی پریشان و آشفته یافتم که سزاوار پاسخ نیست و شایستگی هیچ گونه عنایتی را ندارد. اما چون دیدم مخالفان شیعه، این کتاب را به شمار می آورند و از افشای دلایل آن بسیار دم می زنند و سخنان نادرست و دروغ آن را به هنگام استدلال به رخ افراد ضعیف می کشند، و از سویی مومنان در پاسخ به این کتاب پای می فشرند، خود را ناگزیر یافتم پرده از پوچی و نادرستی های آن برگیرم و ترفندها و بر بافته های آن را بیان دارم تا نادانان فریب آن نخورند و از حجت برای منحرفان و گمراهان فرو افتد. پس کتابی نوشتم و آن را «لله و للحقیقة: ردّ علی کتاب لله ثم للتّاریخ» نامیدم و در آن همه پندارهای این نویسنده را کاویدم و همه کتاب او را با خطاها و نادرستی هایش آوردم و هر نکته را چندان پی گرفتم که پرده از دروغ آن برمی گیرد و دلایل آن را از اریکه صحت به زیر می کشد. این کتاب در بردارنده فواید بسیار و منافع سترگ است، لیکن حجم بسیار یافته، زیرا نویسنده کتاب نامبرده سخنان شبهه آمیز و دروغ های بسیار در خود دارد که می بایست پرده از آنها بر گرفته می شد و بطلان آن آشکار می گشت. مولف در کتاب خود به شبهاتی مانند: عبدالله بن سبا، موضوع متعه، خمس، نگاه شیعه به کتابهای آسمانی و دیگر شبهات پاسخ داده است.

در مقاله حاضر رابطه خدا و عمل انسان از دیدگاه متکلمان اسلامی (اشاعره، معتزله و امامیه) و ادله هرکدام از آنها با توجه به قدرت الهی در مورد همه ممکنات، بررسی شده است. بنا بر دیدگاه اشاعره و معتزله فعل انسان یک فاعل دارد. از دیدگاه اشاعره این فاعل خدای متعال است و از دیدگاه معتزله خود انسان است. بنا بر دیدگاه امامیه، فعل انسان دو فاعل دارد: یکی فاعل مباشر و دیگری فاعل غیر مباشر. فاعل مباشر، انسان و فاعل غیر مباشر خدای متعال است. گناه نیز به عنوان فعل انسان، بنا بر دو دیدگاه اخیر ـ یعنی معتزله و امامیه ـ قابل توجیه و بنابر دیدگاه اشاعره غیر قابل توجیه عقلانی است. این مقاله تلاش می نماید تا موضوع فوق را از دیدگاه فرق اسلامی تطبیق و تحلیل نماید.

«الشيعة في عقائدهم و أحكامهم» اثر سيد امير محمد كاظمى قزوينى، بررسى و توضيح عقايد و احكام مذهب شيعه اثنی‌عشر ى و پاسخ به شبهات مطرح شده پيرامون آن مى‌باشد كه به زبان عربى در سال 1396ق نوشته شده است. نويسنده انگيزه خود از تأليف كتاب را، زدودن شبهاتى كه به عقايد و احكام مذهب اماميه به ناروا نسبت داده شده، عنوان نموده است. "ساختار" كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در بيست‌وچهار فصل تنظيم شده است. نويسنده در ابتدا بحثى لغوى و معنايى در مورد شيعه داشته و سپس به اصول مذهب شيعه، توحيد و معناى، عدل و نبوت از ديدگاه شيعه پرداخته و در نهايت، ضمن بحث از تعداد ائمه (علیهم السلام) و مسأله خلافت پس از پيامبر (صلی الله علیه و اله و سلم)، برخى از احكام و امور عبادى را بررسى نموده و شبهات مطرح شده در مورد هر يك را پاسخ داده است.

فسئلوا أهل الذكر، اثر محمد تیجانی، کتابی است در بررسی عقاید شیعه و اهل سنت و اشاره به ویژگی‌های مذهب تشیع که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. نویسنده در مقدمه، به بیان این مطلب پرداخته که پرسش‌هایى که در این کتاب مطرح شده است، ویژه مسلمانان کنجکاو، خصوصا اهل سنت می‌باشد؛ آنها که مى‌پندارند فقط خود به سنت راستین نبوی چنگ زده‌اند، بلکه دیگر مسلمانان را محکوم کرده و گاهى به استهزاء مى‌گیرند در بخش اول، سؤال‌هایی در رابطه با ذات اقدس احدیت مطرح شده است، از قبیل: رؤیت و جسم بودن خداوند؛ عدل الهی با جبر چگونه سازش دارد؛ سخن اهل ذکر درباره خداوند و اهل ذکر درباره خداوند متعال چه می‌گویند. پیرامون رؤیت و جسم بودن خداوند، به این نکته اشاره شده است که خداى سبحان در قرآن کریم مى‌فرماید: در بخش دوم، سؤال‌های پیرامون پیامبر (صلی الله علیه و اله) مطرح و پاسخ داده شده است. بخش سوم، درباره اهل‌بیت (علیهم السلام) است. در بخش چهارم، به بحث پیرامون احوال برخی از اصحاب پرداخته شده است. نویسنده، معتقد است تمام احکام تشریعى و عقاید اسلامى از راه اصحاب به ما رسیده است و هیچ‌کس ادعایى ندارد که از راه کتاب و سنت، عبادت خدا مى‌کند، جز اینکه اصحاب واسطه رساندن این دو مصدر اصلى به تمام مسلمانان در شرق و غرب عالم هستند و از اینکه اصحاب، پس از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اختلاف کردند، متفرق شدند، به هم فحش دادند، یکدیگر را لعن کردند و حتى با هم پیکار نموده و همدیگر را کشتند، به اعتقاد وی، نمى‌شود بدون هیچ بحث و نقد و اعتراض و تحقیقى، احکام را از آنان فراگرفت و همچنین نمى‌توانیم به نفع یا علیه یکى از آنان داورى کنیم جز اینکه احوال و اوضاعشان را بررسى کرده و تاریخ زندگى آنان را چه در حیات پیامبر (صلی الله علیه و آله) و چه پس از آن، بررسى نماییم و بدین‌سان حق‌جوى را از دنباله‌روى باطل و مؤمن را از تبهکار و مخلص را از منافق و مرتد را از شاکر جدا ساخته و تشخیص دهیم در بخش پنجم، به بررسی اعمال، رفتار و زندگانی خلفای سه‌گانه پرداخته شده است. نویسنده، معتقد است انسان پژوهشگر اگر کتاب‌هاى تاریخ را بررسى کند و بر برخى از مسائل پشت پرده خلفاى سه‌گانه آگاه شود، مطمئن مى‌شود که آنان از نگارش احادیث پیامبر، خوددارى کردند و حتى نگذاشتند مردم، آن احادیث را بازگو یا به دیگران منتقل کنند؛ زیرا بدون شک مى‌دانستند که این احادیث هرگز با منافعشان سازگار نیست و حداقل با بسیارى از احکامى که به‌خاطر منافع خود ساختند و طبق اجتهاد شخصی‌اشان تأویل کردند، تعارض . بخش ششم، پژوهشی است کوتاه پیرامون خلافت و مسائل پشت پرده آن که قبل از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله) و پس از آن رخ داده است نویسنده در بخش هفتم، به توضیح این مطلب پرداخته که مشکل حدیث از بزرگ‌ترین مشکلاتى است که امروزه مسلمانان دست‌به‌گریبان آنند، به‌ویژه در این دوران که از دانشگاه‌هاى وهابیان، دکترهاى متخصصى در فنون حدیث‌شناسى فارغ‌التحصیل شده‌اند و تنها احادیثى را حفظ مى‌کنند که با مذهب و عقیده و مسلکشان سازگار باشد