جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 48
ابوریحان بیرونی
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
بررسی پدیده تخلخل و تکاثف در طبیعیات فلسفه اسلامی (بحثی منتقدانه از منظر دانش فیزیک)
نویسنده:
سعید انواری، عباس انواری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«تخلخل» و «تکاثف» دو اصطلاح در علم طبیعیات هستند که در معانی متعددی به کار رفته اند. در این مقاله معانی مختلف این دو اصطلاح، اعم از حقیقی، غیرحقیقی، و مجازی، و تفاوت آن ها با نمو و ذبول، سمن و هزال، ورم و نیز زیادت و نقصان مصنوعی بیان شده و به شرح انواع مختلف آن ها از قبیل: طبیعی و قسری، ذاتی و عرضی، جسمانی و روحانی پرداخته شده است. سپس با بیان دلایل فلاسفه مشاء و ارائه آزمایش های تجربی در اثبات تخلخل و تکاثف حقیقی، به نقد و بررسی این دلایل از منظر دانش فیزیک پرداخته و نشان داده شده است که گرچه به برخی از این دلایل ایراداتی وارد است، در مجموع می توان از تخلخل و تکاثف حقیقی دفاع کرد و سخن مخالفان این نوع از تخلخل و تکاثف، همچون شیخ اشراق، صحیح به شمار نمی آید.
صفحات :
از صفحه 23 تا 53
فرقه قرائیم و کلام اسلامی
نویسنده:
محمدکاظم رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
قرائیم، یکی از کهن ترین فرقه های موجود یهودیت پس از جریان رسمی آن ربانیان - می باشد که در میانه قرن دوم شکل گرفت و بعدها به عنوان جریانی غالب در میان برخی مراکز یهودی ایران مورد پذیرش قرار گرفت. نکته مهم درباره فرقه قرائیم، تاثیرپذیری آنها از کلام اسلامی و تعاملشان با جریان کلامی معتزله است. نوشته حاضر، ضمن بررسی تاریخچه شکل گیری و تکوین قرائیم، برخی وجوه تاثیرپذیری قرائیم از کلام اسلامی را مورد بحث قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 45 تا 71
تحلیل انتقادی روایت های فتح خوارزم
نویسنده:
اسماعیل حسن زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
موقعیت تجاری، ثروت سرشار و وضعیت جغرافیایی برتر خوارزم، موجب شد فاتحان مسلمان از همان سال های اولیه ی یورش به خراسان، به خوارزم توجه کنند. حمله های شش گانه ی اعراب به خوارزم، در منابع تاریخی به صورت پراکنده و متفاوت روایت شده است. از سه لشکرکشی اول، داده های بسیار ناقصی در دست است که به دلیل محدود و یکتا بودن روایت، نقدپذیر نیستند. تنها از سه حمله ی واپسین، روایت هایی با داده های متعدد و گاه متعارض در منابع نقل شده است، که یک حمله توسط یزید بن مهلب، و دو لشکرکشی دیگر به وسیله ی قتیبة بن مسلم انجام گرفت. این روایت ها با منشأهای متفاوت در چهار منبع مهم، یعنی آثار بلاذری، طبری، ابن اعثم و بیرونی، آمده است. روایت بیرونی، به دلیل منشأ آن، با روایت های سه گانه ی دیگر جهت گیری متفاوتی دارد. روایت های مورخان سه گانه ی نخست نیز، با وجود تفاوت درحجم داده ها، به دلیل تشابه در منشأهای روایت، رویکردی طرفدارانه از حمله ی اعراب به دست می دهند. این مقاله درصدد است با بهره گیری از نقد روایت، به تحلیل انتقادی روایت های فتح خوارزم بپردازد. براساس بررسی های انجام شده، به نظر می رسد مورخان سه گانه ی نخست، باوجود ارائه ی داده های متفاوت، به دلیل منشأ واحد خبر، نتوانسته اند روایت منصفانه ای از دو جناح قدرت ارائه کنند. آنان با موضع گیری طرفدارانه ی خویش درصدد مشروعیت بخشی به حملات قتیبه هستند. منابع، با خلط دو حمله ی قتیبه، از آن روایتی ارائه کرده اند که به علت بهره گیری از روایت های متعدد، دارای ساختاری ناپیوسته و از نظر محتوا نامنسجم هستند.
صفحات :
از صفحه 9 تا 32
ابعاد وجودی انسان در منظومه هندویی بهگود گیتا در مقایسه با ادبیات عرفانی اسلام
نویسنده:
علی فتح الهی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد واحد ساوه,
چکیده :
شناخت انسان و کشف ابعاد وجودی او از مسائلی است که همواره ذهن بشر را به خود معطوف داشته است. مکاتب مختلف در تعریف انسان و تبیین مفهوم انسانیت، اختلاف نظر دارند و هر گروه با توجه به نوع نگرش خاص خود برداشت و تحلیل ویژه ای از آدمی دارند. این نوشتار به بررسی دیدگاه انسان شناسانه منظومه هندویی و مقایسه آن با تعابیر عارفان مسلمان در متون صوفیانه می پردازد. منظومه عرفانی- هندویی «بهگودگیتا» یا «سرود ایزدی» از زیباترین آثار معنوی هندوان به زبان سانسکریت است. چگونگی آفرینش انسان، ارتباط او با خداوند، مراتب انسان، انسان کامل و راه های نیل به کمال، رابطه جان و تن و اصل تناسخ در منظومه هندویی بهگودگیتا از موضوعات مورد بحث و قابل تطبیق با اندیشه عارفان مسلمان در آثار منظوم و منثور است. شایان ذکر است که در مواردی نیز تعالیم و عناصر مغایر با بینش عارفان مسلمان در گیتا به چشم می خورد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
نقشه و نقشه نگاری در تمدن اسلامی
نویسنده:
محمدحسین گنجی , امیرهوشنگ انوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
تمدن اسلامی یکی از چند تمدن اصلی و تاریخ ساز بشر است و نقشه، از جمله دستاوردهای با ارزش این حوزه ی تمدنی است که تا کنون به گونه ای شایسته، در کانون توجه محققان ایرانی قرار نگرفته است. این مقاله با بررسی کرنولوژیک نقشه های جغرافیایی، نقشه نگاران و مکتب های نقشه کشی در تمدن اسلامی از تولد تا اوج و سپس انحطاط این رشته، با مراجعه به منابع و اطلاعات محدود و پراکنده ی موجود در این زمینه، به سیر تاریخی و ماهیت علمی نقشه کشی در تمدن اسلامی پرداخته و ضمن شناسایی تاثیر دستاوردهای اقوام پیشین در نقشه نگاری اسلامی، نشان می دهد که مسلمانان، چگونه با نوآوری ها و آفرینش های چشمگیر خود، به غنای علمی این حوزه افزودند.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
فرایند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهیر در ایران تا پایان سده چهارم با رویکرد تاریخ فرهنگی
نویسنده:
مهناز عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
از رخدادهای بزرگ تاريخ ايران، ظهور و گسترش اسلام، در سده های نخستين هجری بود. چگونگی اسلامی شدن شيوه زندگی مردم، به ويژه فرهنگ تطهير، مسئله پژوهش حاضر می باشد. مقاله پيش رو به دنبال فهم تحول نظام معنايي تطهير، نخست الگوهای فرهنگی بهداشت فردی، در ايران دوره پيشااسلامی را بررسی نموده، آن گاه چارچوب های تئوريكی كه درقالب مفاهيم (نجس و پاك ) نظام معنايي اسلامی را می سازد، شناسانده، سپس به بازنمايی نوع تعامل مردم ايران پرداخته تا در انتها فرايند توليد نظام معنايی «تطهير» را فهم كند. بررسی موضوع فرايند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهير، با تاكيد بر رويكرد تاريخ فرهنگی، پژوهش را به بهره گيری از ديدگاه تفسيری و معناكاوانه «كليفورد گيرتز» رهنمون ساخته، تا طی آن، با ديدن دين به مثابه فرهنگ و نظام معنائی دانستن آن، و كاربست روش فرايندی، تحول فرهنگی سده های نخستين ايران دوره اسلامی را در مفاهيم نمادين فرهنگ و از جمله تطهير، بازآفرينی و بررسی كند. با ورود اسلام، مفهوم سازی جديدی از پاكی و پليدی ارائه می شود كه طی آن مفاهيم و كاربردهای نجس و پاك گاه تغيير يافته، گاه توسعه يافته و گاه محدود شده اند. كنش و رفتار مردم ايران در برابر مفاهيم و آموزه هاي جديد -كه بدون شك متاثر از همگرائی ها و همسازی هاو زمينه های قبلی موجود در ايران بود- فرهنگ نوين و نظام معنائی جديدی را خلق كرد كه با نام فرهنگ ايرانی- اسلامی تطهير مورد بررسی مقاله حاضر خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 139 تا 166
رویکرد و شیوه تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی با تکیه بر الاثارالباقیه
نویسنده:
مجید حاجی بابایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
شیوه تاریخ نگاری یكی از موضوعاتی است كه در دو سده ی اخیر مورد توجه قرار گرفته و دارای فروع ها و شاخ و برگ های بسیاری گشته است. تاریخ نگاری جدید و اصول آن یكی از پایه های تغییر در علوم انسانی و به تبع آن تحولاتی است كه در مغرب زمین پدید آمده است. در این نوشتار تلاش شده تا با معرفی اجمالی تاریخ نگاری جدید در مقدمه و متن، نسبت ابوریحان بیرونی با این تاریخ نگاری سنجیده شود. ابوریحان بیرونی، بیشتر به عنوان منجم، ریاضیدان، پزشك و به طوركلی عالم علوم تجربی شناخته شده است. در بعد علوم انسانی نیز، بعد مردم شناسی او با توجه به تحقیقاتش دربار هی هند، برجسته گردیده و از این رو كمتر از منظر مورخی صاحب سبك و پیشرو كه فراتر از زمانه اش می زیسته مورد توجه قرار گرفته است. همچنین این مقاله پیرامون شیوه تاریخ نگاری بیرونی و بررسی جایگاه وی در تاریخ نگاری حائز اهمیت است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 73
بررسی کارکردهای «لال شیش» در جشن «تیرماسیزه شو» و تحلیل زمینه های اسطوره ای آن
نویسنده:
رضا ستاری ,مرضیه حقیقی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
بیشتر پژوهشگران خاستگاه اصلی جشن تیرماسیزه شو را تیراندازی آرش کمان گیر، طلوع ستاره تیشتر (ایزد باران) و جشن باران خواهی دانسته اند، اما نکته این است که این جشن - دست کم در مازندران - خاستگاه دیگری غیر از طلب باران می توانسته داشته باشد و آن تقدیس و گرامیداشت ایزدی نباتی بوده که در ماه آبان و شروع زمستان بزرگ - بنا بر گاهشماری زردشتی - به زیر زمین می رفته و با آغاز تابستان بزرگ، یعنی در ابتدای بهار سر از خاک بر می آورده است. این انگاره با توجه به اینکه جشن تیرماسیزه شو در ماه آبان برگزار می شود، پذیرفتنی می نماید. از سوی دیگر، در مازندران، همراه با این جشن، مراسمی خاص به نام «لال شیش» برگزار می شود که در آن به شکل نمادین از ترکه یا چوبی (= شیش به زبان محلی) استفاده می شود و این مراسم به فرضیه ارتباط این جشن با ایزد نباتی قوت می بخشد. افزون بر آن، «لال شیش» گستره وسیعی از اساطیر کهن مربوط به گیاهان و نباتات را بازمی تاباند که بخش دوم این پژوهش به کارکردهای اسطوره ای آن معطوف شده است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 108
بررسی خویشکاری های آناهیتا و سپندارمذ در اسطوره و پیوند آن با پیشینه مادرسالاری
نویسنده:
رضا ستاری ,سوگل خسروی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
پیش از ورود آریایی ها به نجد ایران، پرستش ایزدبانوی بزرگ نزد بومیان این سرزمین که دارای فرهنگ مادرسالار بودند، امر رایجی بود. آریایی ها پس از سکونت در ایران تحت تاثیر این فرهنگ، ایزدبانوانی را در آیین خود پذیرفتند. با آمدن دین زردشت، این ایزدبانوان از آیین جدید به بیرون رانده شدند، اما به سبب اهمیت شان دوباره پس از زردشت به آئین مزدیسنا بازگشتند. آناهیتا و سپندارمذ از جمله نامدارترین و مهم ترین این ایزدبانوان هستند. در مقاله حاضر ضمن پرداختن به پیشینه مادرسالاری و چگونگی پیدایش ایزدبانوان در اساطیر ایرانی، خویشکاری های این دو ایزدبانوی نامدار در فرهنگ ایران باستان بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 127
  • تعداد رکورد ها : 48