جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1070
نقدی بر تفسیر به ترتیب نزول
نویسنده:
رضا فرشچیان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در قرن چهاردهم هجری اندیشمندانی به تفسیر بر مبنای ترتیب نزول قرآن روی آوردند. هدف اساسی اینان آگاهی بر مفاهیم قرآن بر اساس حکمتی است که در سیر تدریجی نزول آیات نهفته است؛ چرا که خدای تعالی بر اساس شرایط فرهنگی - اجتماعی عصر نزول آیه های قرآن را نازل می نمود؛ اما بنا به دلایلی روا نیست به این شیوه تفسیری روی آورد: نخست این که با این شیوه تفسیر، حکمت الهی در چینش آیات و سوره های قرآن که از آن به علم مناسبت بین آیات و سوره های قرآن یاد می شود، نادیده گرفته می شود و دیگر این که یک ترتیب متقن از سیر نزولی سوره های قرآن، چه رسد به آیات آن، در دست نیست و مکی یا مدنی بودن سور و آیات نیز به همین صورت است: جمعی از سوره های قرآن کریم یکباره نازل نشده؛ بلکه آیاتی یا بخش اعظمی از آن زمانی و بقیه در زمانی دیگر نازل شده است و گاه بخشی از یک سوره مکی و بخشی دیگر از آن مدنی است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 102
بررسی مقایسه ای طبقه بندی علوم از دیدگاه فخرالدین رازی و شمس الدین آملی
نویسنده:
محمدباقر خزائیلی ,اصغر منتظرالقائم ,حسین میرجعفری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
طبقه بندی علوم، علاوه بر سهولت در کارهای علمی، نوعی نظم فکری در محقق ایجاد می کند و حدود و میزان هر علم را مشخص می سازد و به ترسیم هندسه علوم در تمدن اسلامی یاری می رساند. به همین سبب، در جامعه علمی اسلام همواره بر این اصل تاکید شده است. فخرالدین رازی، متکلم اشعری مذهب سده ششم هجری قمری، با تالیف کتاب جامع العلوم به طبقه بندی علوم توجه داشته است و با مطرح کردن شاخه های فرعی علوم به عنوان علومی مستقل در طبقه بندی خود، نگرش جدیدی از علم را ارائه نموده و طبقه بندی او الگوی بسیاری از دانشمندان پس از وی قرار گرفته است. شمس الدین آملی، مدرس شیعه مذهب سده هشتم هجری قمری، در کتاب نفایس الفنون به طبقه بندی علوم پرداخت و همانند فخرالدین رازی در طبقه بندی خود علوم جدیدی را مطرح نمود و با درهم شکستن طبقه بندی های سنتی علوم، رویکرد نوینی در تاریخ علم به دست داد. طبقه بندی های مذکور دارای نقاط اشتراک و افتراقی، هم در نوع نگرش به علم، و هم در ترتیب رده بندی علوم هستند. در جریان این بررسی، ضمن مقایسه این دو طبقه بندی با یکدیگر، تاثیر و اهمیت دیدگاه های فکری - کلامی و شرایط تاریخی این دانشمندان در طبقه بندی علوم و ارائه طبقه بندی های متفاوت در تاریخ علم بیان خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 37 تا 65
نقد و بررسی کتاب « قرآن کريم: ترجمه، توضيحات و واژه نامه »
نویسنده:
مرتضی فرج پور
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنياد فرهنگى امامت,
چکیده :
لزوم آشنایی هرچه بیشتر مسلمانان نسبت به جایگاه و مقام والا و مفاهیم آیات قرآن بر کسی پوشیده نیست. با توجه به این که این کتاب عظیم  الشأن طبق بیان خود در شناخت مفاهیم بلند و معارف متعالیش به مبیّن الهی نیاز دارد، جایگاه مبیّنان آن نیز باید روشن باشد. حضرت سیدالساجدین علیه السلام در صحیفه سجادیه به درگاه خداوند متعال عرضه می دارند: «اللّهمَّ أنزَلتَهُ عَلی نبیّکَ مُجملاً و ألهَمتَهُ عِلم عجائبِهِ مُکمَّلاً و ورًَثتَنا علمَه مفسَّراً».
صفحات :
از صفحه 238 تا 272
تحلیل و نقد توجیه های عرفانی استغفار پیامبر اکرم (ص) با تاکید بر حدیث «لَیُغَان»
نویسنده:
کاوس روحی برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم ,
چکیده :
حدیث «لَیغَان» نمونه‌ای از نصوص دینی است که برداشت ظاهری از آن با مقام اخلاقی و عرفانی رسول اکرم (ص) ناسازگار است. در این حدیث که در جوامع روایی اهل تسنن و شیعه از پیامبر اکرم (ص) نقل شده آمده است: در هر روز حجابی مانند ابر جلوی قلب مرا می‌گیرد و به همین دلیل روزی هفتاد بار استغفار می‌کنم. این مقاله ضمن گردآوری، تحلیل، رویکردشناسی و ارزیابی انواع برون‌رفت‌های اخلاقی و عرفانی در زمینه ناسازگاری استغفار رسول خدا (ص) با مقام اخلاقی و عرفانی آن حضرت، صحت و سقم احتمال‌های گوناگون را اعتبارسنجی کرده و به این دیدگاه راه یافته است که از میان بیست‌وسه تفسیر عرفانی فقط دو برون‌رفت می‌تواند توجیهی مناسب برای استغفار رسول اکرم (ص) باشد: تفسیر حدیث به استغفار از پایین‌تر از مقام احدیت که مقام اختصاصی رسول خدا (ص) است، و تفسیر آن به تمکن و استقامت در مقام احدیت و عدم تلوّن در آن. این دو برون‌رفت نه‌تنها با عصمت آن حضرت ناسازگاری ندارد که با منزلت‌های فراتر از عصمتی که در نبوت شرط است، سازگار است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 143
دلالت معجزه از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی
نویسنده:
عباس دهقانی نژاد، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی در باب مدلول معجزات بر اساس روش شناسی خاص او بررسی می شود. عبدالجبار طریق مشهور متکلمان در دلالت معجزه بر صدق ادعای پیامبر، یعنی تمسک به حکمت الاهی را پیش گرفته، اما طرح این دلالت در قالب دلالت وضعی و پرداختن نظریه ای به نام «مواضعه» کار وی را از سایرین متمایز نموده است. این تلاش وی در جهت نشان دادن معقولیت معجزه بسیار کارآمد به نظر می رسد. هم چنین وی بر خلاف سایر متکلمان مسلمان، دلالت معجزه را گسترده تر از تصدیق ادعای پیامبر دانسته و آن را به وجود خدا و صدق تعالیم پیامبران نیز بسط و توسعه داده است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
شرح ابن ابی الحدید بر نهج البلاغه
نویسنده:
محمد دزفولی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از تعمق دانشمندان، سخن پردازان و شارحان بزرگ دنیا، در اقیانوس بیکران نهج البلاغه قرن ها می گذرد، اما هنوز جان کلام مولا امیرالمونین امام علی(ع) به کمال، توصیف و تبیین نشده است، چراکه نهج البلاغه، دانشنامه الهی، درون کلام خالق و والاتر از کلام مخلوق است و دو امتیاز ویژه دارد: یک فصاحت و بلاغت و دیگری چند بعدی بودن آن؛ گنجینه ای بی پایان که از امیر بی بدیل ملک سخن علی بن ابی طالب(ع) سرزده است؛ همو که فرمود: «به راستی ما فرماندهان سپاه سخنیم؛ ریشه درخت سخن در میان ما دویده و جا گرفته و شاخه هایش بر سر ما آویخته است»(خطبه 233). تلاش کرده اند نهج البلاغه را به دقت مورد بررسی و کنکاش قراردهند؛ کنه سخن مولا را به فراخور معرفت خود دریابند و به خواننده منتقل نمایند. ابن ابی الحدید یکی از ده ها شارح بزرگترین شاهکار ادبی بشر میان عرب و عجم می باشد که در تفسیر «اخو القرآن» قلم فرسایی کرده است. این مقاله برآنست ضمن معرفی معروفترین شرح نهج البلاغه (شرح ابن ابی الحدید) و شخصیت خالق آن، روش وی در این اثر را مورد نقد و بررسی قرار دهد و به این سوال پاسخ دهد که: آیا شرح بیست جلدی ابن ابی الحدید، به واقع، تبیین دقیق کلام نورانی و روشنگر امیرالمومنین امام علی – علیه السلام – هست یا نه.
صفحات :
از صفحه 67 تا 78
ماهیت نفس در کلام اسلامی
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
تجرد نفس، از مسایلی است که در فلسفه اسلامی ‌بیشتر از کلام مورد توجه بوده است. برخلاف فیلسوفان اسلامی‌ که در این امر اتفاق نظر دارند، در میان متکلمان برخی چون غزالی و راغب، قائل به تجرد نفس‌اند و گروهی آن را انکار می‌کنند. در این مقاله مسأله ماهیت نفس را در آثار مهم کلامی ‌مورد مطالعه قرار می‌دهیم.
صفحات :
از صفحه 113 تا 134
قلمرو عصمت فاطمة زهرا در حدیث «فاطمة بضعة منی»
نویسنده:
کاوس روحی برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
جایگاه ویژه و گستردگی فضایل حضرت فاطمه زهرا (س) در قرآن و احادیث بسیار چشمگیر است. این مقاله با تبیین، تحلیل و نقد دیدگاه های دانشمندان اهل تسنن و شیعه در زمینه حدیث «فاطمة بضعة منی» که به صورت های گوناگون در جوامع روایی اهل تسنن و شیعه از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است، به اثبات و تبیین گسترده و قلمرو عصمت فاطمه زهرا (س) پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که از میان تفسیرها و خوانش های گوناگون از این حدیث، بر می آید که فاطمه زهرا (س) در تمامی کمالات به جز نبوت و رسالت وارث کمالات نبوی است و با توجه به پس گزاره های متعدد حدیث نه تنها از این حدیث، عصمت فاطمه زهرا (س) از گناه و انجام عمل مکروه و ترک اولی که عصمت آن حضرت از هر گونه تمایل و صفت نفسانی ناپسند که مورد خشنودی خداوند نیست، اثبات می گردد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 90
علیت در فلسفه اسلامی و نظر مخالفان آن
نویسنده:
محمد اسدی گرمارودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نیروی کنجکاوی در انسان از اهم خصیصه های اوست، بر این اساس می خواهد بفهمد و لذا چراگوست و نه چون حیوان چراگر. نخستین مرحله از کنجکاوی هر انسان در خود و عالم خارج از خود، کشف رابطه علی و چگونگی ربط حوادث و فعل و انفعالات در عالم وجود است. در توجه به این امر عده ای آن قدر علیت را واضح و اولی دیدند که به بداهت آن حکم نمودند و اگر دلایلی هم ارائه نمودند بیشتر جنبه تنبیهی داشته است، اما گروهی دیگر به گمان منافات علیت با توحید افعالی یا جبر یا عدم قطعیت در فیزیک کوانتومی به مخالفت با آن برخاستند و مطالبی در اثبات نظریه خود ارائه کردند که دقت در مطالب آن ها مشخص می کند که در واقع دلیل بر رد علیت نداشته، بلکه در تغایر و منافات علیت با امور دیگر قدرت جمع بندی نداشته اند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 149
بررسی تطبیقی برهان جهان‌شناختی فلسفی و کلامی
نویسنده:
محمد اکوان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
چکیده :
برهان جهان­شناختی از مهم‌ترین براهین اثبات وجود خدا به شمار می­ آید که فیلسوفان و متکلمان بر اساس مبانی فکری خود آن را بررسی کرده ­اند. هسته مرکزی این برهان از دیدگاه فیلسوفان، امکان و وجوب و از دیدگاه متکلمان، حدوث و قدم است. این مقاله این دو برهان را توضیح می­ دهد و مبانی آنها را بیان می­ کند، آن­گاه به دیدگاه فیلسوفان و متکلمان درباره معیار نیازمندی معلول به علت پرداخته، دیدگاه فیلسوفان و متکلمین را با توجه به معنای امکان و حدوث و واجب و قدیم به یکدیگر نزدیک می سازد. سرانجام این دو برهان را نقد و بررسی می کند و سپس دیدگاه صدرالمتألهین را در این مورد بیان می دارد.
صفحات :
از صفحه 169 تا 197
  • تعداد رکورد ها : 1070