جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3180
تحلیل رابطه قوه وفعل با موضوع فلسفه اولی درحکمت متعالیه
نویسنده:
جمشید صدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قوه و فعل از اوصاف و احکام موجود مطلق است، موجود نسبت به فعلیتی که می‌تواند واجد آن شود بالقوه نامیده می‌شود، هرچند به لحاظ فعلیتی که هم اکنون دارد موجودی بالفعل است. موجود مطلق که موضوع فلسفه اولی است به قوه و فعل تقسیم می­ شود، غالب مسایل فلسفی به شکل قضایای مردد المحمول مطرح می‌شوند که اطراف تردید مساوی با موضوع فلسفه است .قوه یک امر وجودی است، منتهی یک وجود ضعیف که آن را از عدم ممتاز می گرداند. وجود از جهت شدت وضعف دو طرف دارد یک طرفش اعلی مراتب وجوداست، طرف دیگرش هیولای اولی است که فعلیتی جز عدم فعلیت ندارد. مقاله حاضر ابتدا به طریقۀ ورود مسئله قوه و فعل به فلسفه اولی و ضرورت بحث از آن می‌پردازد و در ادامه رابطه قوه وفعل با موضوع فلسفه اولی ونحوه صدق وجود بر آن و تناظر آن دو با خیر و شر و طرح شبهات و پاسخ به آنها از دیدگاه حکمت متعالیه را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌ دهد.
صفحات :
از صفحه 205 تا 222
علت غایی از دیدگاه حکمای اسلامی
نویسنده:
مرضیه محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله به بررسی چند پرسش و شبهه در مورد علت غائی می پردازد و سعی دارد تا با تکیه بر افکار فلاسفه اسلامی بدانها پاسخ دهد. در این مقاله شبهاتی همچون: تاخر علت غایی از معلول، غایت موجودات بدون شعور، غایت مندی مجردات، غایت سلسله کون و فساد و غایت حرکت بدون انتها مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 10 تا 17
تأملی در تحول روش شناسی دانش متافیزیک (با نگاه به رابطه آن با علوم تجربی)
نویسنده:
عباس ایزدپناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقاله‌ پیش رو در صدد است به عرصه‌ روش شناسی مطلوب و جامع فلسفه‌ هستی شناختی و متافیزیک به مفهوم فلسفی آن دریچه‌ای بگشاید. از همین روی نخست به کشف تحولات و سرگذشت تاریخی – تطبیقی آن در تفکر اسلامی و غربی می‌پردازد و پس از آن به تبیین اصول و ارکان نظریه‌ «روش شناسی جامع دانش متافیزیک و فلسفه» همت می‌گمارد و چون تحولات تاریخی یاد شده غالباً در ضمن تعامل متافیزیک با علوم تجربی بوده است، این پیوند و همبستگی تاریخی نیزبه طور فشرده مورد اشاره قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 185 تا 203
اراده الهی (2)
نویسنده:
زهره ناجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله اراده الهی آنچنان که در کلام حکمای اسلامی بیان شده است شبهات و مشکلاتی را پدید آورده است که موجب ایراد شبهات و انتقادات زیادی خصوصا از جانب متکلمان شده است. از جمله این مشکلات می توان به مسئله معلل نبودن افعال الهی به غرض، بحث اولیت خداوند و مباحثی در علم خداوند اشاره کرد که این مقاله به طرح و رد این شبهات می پردازد.
صفحات :
از صفحه 14 تا 18
فلسفه و کلام: علت غایی از دیدگاه حکمای اسلامی
نویسنده:
مرضیه محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علل اربعه ارسطویی از جمله موضوعاتی است که از طریق فلسفه یونان به فلسفه اسلامی راه یافت و فیلسوفان اسلامی بنا به نظام و ساختار فلسفی خود در دقایق و ظرایف ان کوشیدند. در این بین مسئله علت غائی از جهت اهمیت آن در الهیات به موضوعی پر اهمیت و گاه پر مناقشه در فلسفه اسلامی بدل شد . در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه فیلسوفان مسلمان راجع به این مسئله طرح شود و تصویری منسجم از بحث علت غایی ارائه شود.
صفحات :
از صفحه 19 تا 23
حرکت جوهری
عنوان :
نویسنده:
فاطمه نجات
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حرکت از جمله مهترین مسائل و موضوعات مورد بحث در متافیزیک بوده است که سرنوشت بسیاری از مسائل مهم الهیات وابسته به آن بوده است. در طول تاریخ فلسفه اسلامی مسئله حرکت در جوهر در سنت فلسفه مشائی امری محال شمرده می شد و به تبع آن بسیاری از مسائل مهم دیگر خصوصا در مورد نفس انسان بی پاسخ می ماند. در این بین ملاصدرا شیرازی با پذیرفتن حرکت در جوهر و ذاتی دانستن زمان برای عالم مادی انقلابی در نحوه دید ما نسبت به مسائل متافیزیک پدید آورد. این موضوع و تاریخچه بحث از حرکت جوهری در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 14 تا 27
ترس از مرگ با تکیه بر دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهمترین دغدغه‌های بشری مسأله ترس از مرگ است. برای درمان این ترس‌ متفکران از حوزه‌های مختلف به نظریه‌پردازی پرداختند. بر پایه تفکر فلسفی، ترس از مرگ ریشه در نوع نگاه انسان‌ها نسبت به حقیقت مرگ دارد. به همین جهت برای از بین‌ بردن این ترس باید به تصحیح نگرش خود نسبت به مرگ پرداخت. مرگ به عنوان واقعیتی ضروری و غیر قابل انکار موضوع مطالعه و تحلیل مکاتب‌ مختلف فلسفی قرار گرفته است و هریک از این مکاتب براساس درک و شناختی که از حقیقت انسان دارند،نسبت به این مقوله ضروری قضاوت می‌کنند.تفکر مادی،تمام هستی‌ انسان را محدود به جسم می‌داند و مرگ را نابودی و پایان زندگی می‌شمارد.ازاین‌رو در این مکتب ترس از مرگ مساوی ترس از نابودی و فناست.اما در تفکر الهی واقعیت انسان، حقیقتی متعالی و روحانی غیر از جسم اوست و جسم به منزله ابزاری برای اوست.در نظر این گروه، مرگ قطع ارتباط روح از بدن است، در نتیجه وقوع ترس از مرگ حاصل‌ جهل نسبت به این حقیقت است. ابن سینا و ملاصدرا بر مبنای تفکر فلسفی خود نظریه دوم‌ را تأیید می‌نمایند، هرچند هر کدام در راستای مبانی فلسفی خود عوامل متعددی را برای‌ این ترس مطرح می‌نمایند ولی هر دو در نهایت، علت اصلی این ترس را جهل انسان‌ها نسبت به واقعیت مرگ و حوادث پس از آن اعلام می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 101
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
منیره پلنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله مقایسه‌ای میان نگرش کلی ارسطو-البته مطابق با یکی از تفاسیر معتبر از اندیشه او-و نگرش کلی ابن سینا به دانش برین یا فلسفه اولی و موضوع‌ محوری آن صورت می‌گیرد.که براساس برخی آموزه‌های مسلم و معروف‌ ارسطویی به ویژه نظریه او درباره هم‌نام‌های منسوب به امری واحد، موضوع‌ حقیقی و محوری این علم از نظر او،موجودات مفارق ازلی و در نهایت محرک اول‌ است.بر این اساس بحث از سایر موجودات در فلسفه اولی بحثی ثانوی و به لحاظ آن انتسابی خواهد بود که آنها در نامیده شدن به نام«موجود»وامدار آن هستند. روشن است که این نگرش برخلاف سنت رایج فیلسوفان مسلمان در مواجهه با فلسفه‌ اولی و موضوع آن است؛زیرا ایشان،و نیز مدرسیان متأثر از ابن سینا موضوع این‌ دانش را با دایره‌ای وسیع‌تر در نظر می‌گیرند و اثبات واجب الوجود را در زمره‌ مسائل این دانش به حساب می‌آورند.ازاین‌رو تفکیک این دانش به دو بخش الهیات‌ بالمعنی الاعم(امور عامه)و الهیات بالمعنی الاخص(ربوبیات)صورت‌بندی می‌شود. تفکیکی که در ارسطو یافت نمی‌شود.بلکه فلسفه اولی برای او در کل یک خداشناسی‌ تمام‌عیار است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 59
اندیشه های اشراقی ابن سینا
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کمال نهایی انسان در سیر صعودی،رسیدن به حق تعالی است که همین امر،کمال‌ و خیر او به شمار می‌رود؛زیرا انسان که خداوند او را مثال خودش قرار داده است‌ دارای چنان شأنی است که بتواند به عنوان اشرف ممکنات،متصف به صفات حق و متخلق به اخلاق حق شود.از نظر ابن سینا،عارف کسی است که فکر خود را معطوف‌ به عالم قدس نموده تا نور حق پیوسته بر باطنش بتابد.ابن سینا زهد و عبادت را به‌ عنوان مقدمات سیر و سلوک عرفانی می‌داند او نخستین مرحله را«اراده»می‌داند که‌ از آن به میل و رغبت تعبیر می‌کند و منشأ آن را یقیین برهانی و ایمان قلبی می‌داند. به نظر وی دومین مرحله«ریاضت»است که به معنای پرهیزگاری و انجام کارهای‌ سخت یا تحمل رنج در راه تربیت خود می‌باشد.از نظر ابن سینا سالک پس از طی‌ مراحل بعدی یعنی وقت،توغل،سکینه،خوف و تلبیس،طمأنینه،مشیت و عروج،به‌ جایی می‌رسد که نظری به حق و نظری به خود به عنوان آیینه حق دارد.سرانجام‌ عارف واصل در پایان این سلوک به مقامی دست می‌یابد که در آن تنها حق را مشاهده‌ می‌نماید.
صفحات :
از صفحه 118 تا 137
خیال و صور خیالی در مکتب سینوی و اشراقی
نویسنده:
سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وجود ادراکات خیالی و تخیل در نظام معرفتی انسان،مورد وفاق همه حکما است،اما فلاسفه در تبیین چگونگی حصول صور خیالی برای فرد و نیز ماهیت خیال و مدرکات‌ خیالی با یکدیگر اختلاف دارند.ابن سینا نفس انسانی را دارای قوای متعدد دانسته و قوه‌ خیال را به عنوان واسطه‌ای در تحقق و حصول صور ادراکی تلقی کرده است. وی در کتب مختلف خود استدلال‌هایی را بر مادی بودن خیال و به تبع آن صور خیالی اقامه‌ می‌کند،اما ظاهرا چنین استدلال‌هایی براساس اصول و قواعد قوم می‌باشد زیرا وی‌ نهایتا تغییر موضع داده و در کتاب المباحثات خود استدلال مفصلی مبنی بر تجرد خیال‌ و ادراکات خیالی ارائه می‌کند گر چه توجیه چنین تصویری را براساس مبانی مشایی‌ مشکل می‌داند.قول به وجود مراتب مختلف برای عقل،بقای نفوس بسیط، نفوس اطفال و نفوس باقی در مرتبه عقل هیولانی،با اعتقاد به تجرد خیال و صور خیالی قابل توجیه‌ است. سهروردی تعدد قوای باطنی سینوی را نپذیرفته و همه قوا را به یک قوه که آن نور مدبر است،ارجاع می‌دهد و قوا را سایه‌ای از آنچه در نور اسفهبد است،تلقی می‌کند.وی‌ برای تبیین و توجیه چگونگی حصول ادراکات خیالی به عالم مثال و مثل معلقه متوسل‌ می‌شود.
صفحات :
از صفحه 63 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 3180