جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
سبزواری, حاج ملاهادی بن مهدی (فیلسوف صدرایی، حکمت متعالیه), 1212ق./1798م, 1289ق./1872م.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 386
عنوان :
انیت و یقین آور بودن برهان صدیقین سینوی
نویسنده:
محمدتقی کرمی,سیدحسن سعادت مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
برهان شبه لمی
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
برهان صدیقین
,
برهان ان (منطق)
,
برهان لم
کلیدواژههای فرعی :
علت تامه ,
حکمت متعالیه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
استقرا ,
ارزش معرفتی برهان انی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برهان صديقين ابن سينا برای اثبات وجود خدا، يكی از مقبول ترين براهين اثبات وجود خدا محسوب می شود. يكی از چالش های مطرح در مورد اين برهان، بحث از لمی بودن يا انی بودن آن است. بر اساس يك برداشت مشهور و سنتی از كلمات ابن سينا، برهان انی مفيد يقين نيست و لذا در مساله اثبات وجود خدا كار آمدی ندارد. اقامه برهان لمی نيز برای خداوند ممكن نيست؛ زيرا در برهان لمی، سير از علت به معلول صورت می گيرد و خداوند علت ندارد. برای برون رفت از اين معضله، برخی اين برهان را نوعی برهان انی دانسته اند كه در آن سير از ملازمات عامه برای اثبات مطلوب صورت می گيرد و لذا يقين آور است. گروه دوم اين برهان را برهان شبه لمی دانسته اند، و برخی نيز به لمی بودن اين برهان اعتقاد دارند. در اين مقاله، تلاش شده است از انی بودن برهان مورد بحث دفاع شود. انی دانستن اين برهان، با مبانی فلسفی ابن سينا سازگار است و برهان انی نيز از نظر ابن سينا يقين آور است. البته كلمات ابن سينا درباره انی بودن يا لمی بودن براهين خدا شناسی به طور عام و برهان صديقين به شكل خاص، قدری متعارض است. اما شايد بتوان با توجه به مبانی ابن سينا، اين تعارضات را برطرف كرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 23
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابتناء وجودشناسانه اخلاق به دین
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حاکمیت الهی
,
قانون گذار اخلاقی
,
دین و اخلاق
,
ثبوت اوصاف اخلاقی
,
قیام عرض به عرض
کلیدواژههای فرعی :
اوامر الهی ,
ادراکات اعتباری ,
قواعد اخلاقی ,
افعال الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
خالقیت الهی ,
الزامات اخلاقی ,
حسن و قبح ذاتی ,
ذاتی ,
ذاتی(باب برهان) ,
ذاتی((اعم از ذات و جزءالذات)، مقابل عرضی) ,
شهود اخلاقی ,
چکیده :
انحاء نسبت های مفهومی، ثبوتی، اثباتی، انگیزشی و ... میان دین و اخلاق، در طول تاریخ و دست کم از زمان افلاطون به این سو، مورد اقبال متفکران بوده است؛ چه این که هر دو متکفل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده و بسته به میزان استغنا یا حاجت مندی به دیگری، نظم و نسق متفاوتی پی می افکنند. مطابق یکی از این تقریرات و با اتکا به دلایلی چون حاکمیت مطلق الهی، خالقیت خداوند، قیام عرض به عرض و اتصاف افعال به ویژگی های متضاد، ثبوت مصداقی ارزش ها و هنجارهای اخلاقی متوقف است بر پاره ای از گزاره های دینی. اما وابستگی وجودشناسانه اخلاق به دین، حتی در قرائت های تعدیل یافته آن - که به طور مثال، خدا را بسان واضع و قانون گذار قواعد اخلاقی در نظر می گیرد - هیچ یک تاب و توان فائق آمدن بر نقدها و اشکالات پیش رو، همچون خودسرانه شدن اوصاف اخلاقی افعال را نداشته اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی دیدگاه مدرس زنوزی درباره معاد جسمانی
نویسنده:
ابوالفضل کیاشمشکی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
معاد جسمانی
,
آقا علی مدرس زنوزی
,
حرکت جوهری
,
بدن
کلیدواژههای فرعی :
سنخیت ,
ترکیب اتحادی نفس و بدن ,
عالم آخرت(کلام اسلامی) ,
عالم برزخ ,
آیات و روایات ,
تناسخ ,
بدن اخروی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
تبیین فلسفی معاد جسمانی از مهم ترین مباحث فلسفه، به ویژه پس از صدرالمتالهین، است. دیدگاه آقاعلی مدرس زنوزی در این مساله مبتنی بر این اصول است که اولا نفس پس از مرگ، ودایع و ویژگی هایی متناسب با هویت خود را در ذرات و عناصر بدن باقی می گذارد، و ثانیا این ودایع و ویژگی ها سبب حرکت جوهری و تحول وجودی ذرات بدن شده و در نهایت، زمینه ساز اتصال بدن برآمده از آن ها با نفس خود شخص در آخرت می شوند، به گونه ای که هیچ نفس دیگری، سازگاری و تناسب لازم برای اتحاد با بدن مذکور را ندارد. بنابراین نظر، می توان ضمن ارائه تبیین فلسفی سازگارتر با آیات قرآن و روایات، از اشکالات دیدگاه غیاث الدین دشتکی بر حذر ماند. بی تردید اگر بتوان تبیینی فلسفی از معاد جسمانی به دست داد که با ظاهر آیات قرآن و روایات سازگارتر باشد و از ناسازگاری منطقی درونی نیز به دور باشد، آن تبیین پذیرفتنی تر از تبیین های رقیب خواهد بود. آیا می توان دیدگاه حکیم زنوزی در باب معاد جسمانی را دیدگاهی منسجم و سازگار با آیات قرآن و روایات دانست؟ و نیز آیا می توان دیدگاه او در این باره را بر دیدگاه ملاصدرا ترجیح دارد؟ در این مقاله، استدلال شده است که نظریه مدرس زنوزی در تبیین معاد جسمانی، از اتقان لازم فلسفی برخوردار نیست، و نمی توان آن را بر دیدگاه ملاصدرا ترجیح داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استاد مطهری و نقد ایدئالیسم
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
فلسفه اسلامی
,
ایدئالیسم (مسائل جدید کلامی)
,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
معرفت شناسی غربی(مقابل معرفت شناسی شرقی)
کلیدواژههای فرعی :
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
ادراک حسی ,
موناد ,
ایده ,
کاشفیت از خارج ,
شناخت حسی ,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی) ,
شکاکیت معرفت شناختی ,
ماتریالیسم دیالکتیک ,
سفسطه (منطق) ,
معرفت ,
نقد عقل محض کانت ,
مارکسیسم ,
خطای ادراک حسی ,
ایدئالیسم ذهنی ,
ایدئالیسم عینی ,
خطای عقلی ,
شرح منظومه سبزواری ,
تصورات مثالی ,
تصورات فرودین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
از قرن هفدهم در فلسفه غرب تحولی بنیادی در پژوهش فلسفی روی داد و بحث درباره نحوه شکل گیری شناخت و میزان اعتبار آن محور مسائل فلسفی شد. این تحول در قلمرو فلسفه اسلامی به علت نبود ارتباط میان دو عالم فلسفه اسلامی و غرب با سه قرن تاخیر بازتاب یافت. استاد مطهری به عنوان استاد مبرز فلسفه اسلامی کوشید تا ابتدا با آرای فیلسوفان جدید و معاصر آشنا شود، سپس به نقد و بررسی آن ها بپردازد. یکی از مسائل مورد توجه استاد مساله شناخت بود که در آن دو دیدگاه اصلی در برابر هم قرار دارند: یکی رئالیسم که وجود مابازای ادراکات حسی را در خارج می پذیرد و شناخت حسی را کاشف از خارج می داند؛ و دیگری ایده آلیسم ذهنی که منکر این امر است. علامه طباطبایی و استاد مطهری در اصول فلسفه و روش رئالیسم با دفاع از مبانی رئالیستی فلسفه اسلامی به نقد ایدئالیسم ذهنی یا اصالت تصور از یک سو و نقد مبانی ماتریالیسم دیالکتیک از سوی دیگر می پردازند. دیدگاه استاد مطهری در این کتاب، که در دهه سی نوشته شده است، با آنچه در درس های شرح مبسوط منظومه در دهه پنجاه القا کرده اند قدری تفاوت دارد. ایشان در کتاب نخست ایدئالیسم به معنای اصالت تصور را از حیث انکار واقعیت هم تراز سفسطه می گیرد و فیلسوفان ایدئالیستی چون بارکلی و شوپنهاور را به لحاظ انکار جهان خارج از ظرف ذهن، در کنار سوفسطائیانی چون پروتاگوراس و گرگیاس نام می برد، در حالی که در کتاب دوم تحلیل عمیق تری از مساله شناخت و اثبات جهان خارج به دست می دهد. در این مقاله می کوشیم با ارائه تحلیلی جامع از دیدگاه استاد مطهری در باب شناخت و نقد ایشان بر ایدئالیسم، به نقد و بررسی آرای ایشان بپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 59
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر آیه «نور» از منظر ابن سینا و داراشکوه
نویسنده:
هادی وکیلی، پریسا گودرزی، محبوبه امانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
داراشکوه
,
علم نفس
,
آیه نور
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
تفسیر قرآن
,
عقل(منطق)
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
عالم جسمانی ,
اوپانیشاد ,
کمال نفس ,
مصباح ,
نور سیاه ,
زجاجه ,
زیتونه ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
سوره اَعلی ,
عقل بالفعل ,
عقل بالملکه ,
نار ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
نور ذات ,
نور خلاق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
از جمله مراتب قوای نظری نفس، بنابر تقریر ابن سینا، قوه ای است که استعداد کسب معقولات را دارد و عقل هیولانی نامیده می شود و با «مشکاة» در آیه نور مطابقت می کند؛ در مسیری که نفس به یک قوه خاص استکمال می یابد و به کمال خاصی می رسد، که همانا حصول شهودی و حضوری معقولات بالفعل در ذهن است و مصداق «نور علی نور» در آیه است؛ از این کمال و قوه به ترتیب به عقل مستفاد و عقل بالفعل یاد می شود. سرانجام، عقل فعال است که عامل خروج از هیولانی بودن به بالملکه شدن و از بالملکه بودن به فعلیت تام است و مصداق «نار» در این آیه است. داراشکوه نور ذات را نوری می داند که به هیچ یک از حواس درنمی آید و در واقع، در ادراک نور ذات باصره، سامعه، ذائقه، شامه، و لامسه عین یک دیگر و یک ذات شوند و آن نور خداست. «درخت زیتون» اشاره ای به روح اعظم است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظریۀ علامه طباطبایی در باب سازگاری ضرورت علی و اختیار انسان
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، سعید مقدس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده
,
اختیار انسان
,
سازگارگرایی
,
ناسازگارگرایی
,
علیت
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
انتخاب ,
نهایه الحکمه ,
علت ناقصه ,
اراده غیر فاعل ,
اراده فاعل ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اراده فاعل مختار ,
وجوب بالقیاس ,
احکام معلول ,
اجزاء علت تامه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
وجوب بالقیاس معلول ,
علت ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
امکان بالقیاس ,
قدرت و اختیار ,
فعل جبری ,
اراده غیراختیاری ,
قانون عام علیت ,
قادر حر ,
مغالطه سه شقی انحصاری ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در تبیین نسبت میان اختیار انسان با ضرورت علی فعل اختیاری، دو دیدگاه کلی وجود دارد: «سازگارگرایی» که به سازگاری این دو باور دارد و «ناسازگارگرایی» که اختیاری بودن فعل را با ضرورت علی آن ناسازگار می داند. علامه طباطبایی در مقام بسط یکی از نظریات سازگارگرایانه، با توسل به «امکان بالقیاس» فعل اختیاری در مقایسه با فاعل آن، می کوشد از سازگارگرایی دفاع کند. در این نظریه، فعل انسان نسبت به هریک از جزء العله ها، از جمله خود انسان، امکان بالقیاس دارد، اما نسبت به مجموع آن ها، که همان علت تامه است، دارای وجوب بالقیاس است و حقیقت اختیاری بودن فعل نیز چیزی جز همان امکان بالقیاس نسبت به فاعل نیست. به این ترتیب، «ضرورت فعل به نسبت علت تامه اش»، منافاتی با «امکان آن در قیاس با علت ناقصه اش» و در نتیجه، با اختیاری بودن آن ندارد. این نظریه سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاه علامه به بررسی نقدهای وارد بر آن خواهیم پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اشتراک معنوی وجود نقد مقاله «اشتراک لفظی وجود» از منوچهر بزرگمهر
نویسنده:
منوچهر خادمی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشتراک معنوی وجود
,
اشتراک لفظی وجود
,
منوچهر بزرگمهر
,
هستی شناسی اسلامی
,
احکام کلی وجود
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
علت و معلول ,
وجود و عدم ,
جوهر و عرض ,
معقول اولی ,
مفهوم و مصداق ,
حکمت متعالیه ,
ماهیت ,
خارج محمول ,
عدم مطلق ,
برهان بسیط الحقیقه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مطلق و مقید ,
مفهوم ممکن الوجود ,
کلیات خمس ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
وجود ذهنی ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
ذاتی باب برهان(اصطلاح وابسته) ,
ظرف واقع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
حکما برای اثبات اشتراک معنوی وجود و ابطال مشترک لفظی بودن آن به گونه ای استدلال کرده اند که می توان سه دلیل ذیل را اهم و اخص آن دلایل دانست. این سه دلیل عبارت اند از:1. مقسم واقع شدن و قابل قسمت بودن وجود به واجب و ممکن و جوهر و عرض؛ 2. تردید ذهن و تردد گمان، در خصوصیات ماهیات اشیا، با بقای جزم و یقین به مطلق وجود؛ 3. واحد بودن نقیض وجود، یعنی عدم. این در حالی است که، از میان حکمای معاصر، منوچهر بزرگمهر در مقاله ای که از ایشان، با نام «اشتراک لفظی وجود»، چاپ شده است، دلایل مزبور را ارزیابی و نقد می کند و آن گاه مدعی مشترک لفظی بودن وجود و نفی اشتراک معنوی آن شده است. نگارنده در این نوشتار کوشیده است همه نقدهای بزرگمهر را عینا نقل و سپس آن ها را جزء به جزء بررسی و نقد کند و همچنین، با ابتنای بر اصول و مبانی صدرایی به ایضاح نقاط ضعف نقدهای وی بپردازد و یک به یک آن ها را باطل و طرد کند و جوانب صحت و دقت منطوی در بطن دلایل سه گانه مورد نظر را ظاهر سازد و برخلاف رای و نظر وی، اشتراک معنوی وجود را نتیجه بگیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 82
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفی اشتراک معنوی مفهوم وجود در عرفان و حکمت متعالیه
نویسنده:
مرتضی شجاری، لیلا قربانی الوار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشتراک معنوی وجود
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
وحدت تشکیکی وجود
,
وحدت شخصی وجود
,
ابن عربی
,
الهیات عرفانی
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
احکام وجود(عرفان نظری)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
فصوص الحکم ,
حق و باطل ,
عالم ماده ,
وحدت شهود ,
اشتراک لفظی وجود ,
مجاز عرفانی ,
توجیه کثرت در عالم ,
فلسفه مشاء ,
علیت ,
وحدت وجود ,
کائن ,
قرآن ,
مفهوم ممکن الوجود ,
کون و فساد ,
کون ,
جهان شناسی عرفانی ,
عرفان نظری ,
مجاز لغوی ,
کثرت تباینی موجودات ,
عرفان نظری و نفی اشتراک ,
ظاهر و مظهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در علم منطق اشتراک لفظی و اشتراک معنوی بر اساس وضع اعتباری اهل زبان تعریف شده است، اما ملاصدرا با اشاره به این که فیلسوف اهمیتی برای معانی لغوی و عرفی قائل نیست، این دو اصطلاح را درباره حقایق اشیا و ارتباط لفظ واحد با آن ها تبیین کرده است. بنابر «وحدت تشکیکی وجود» مفهوم وجود مشترک معنوی است، زیرا حاکی از حقیقت واحدی است که در همه موجودات مشترک است، اما بنابر «وحدت شخصی وجود» که ابن عربی با کشف و شهود بدان رسید و ملاصدرا در مباحث علت و معلول آن را اثبات کرد، یگانه مصداق وجود خداوند است و دیگر بحث از اشتراک لفظی یا معنوی وجود منتفی خواهد بود. بر این اساس، «وجود» حقیقتا به ممکنات اسناد داده نمی شود، بلکه یا باید با اصطلاح خاص عرفانی به آن ها «کائن» گفت و یا باید وجود را به مجاز به آن ها نسبت داد؛ مجازی که ملاصدرا آن را «مجاز عرفانی» نامیده و متفاوت از «مجاز لغوی» است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه وحدت شخصی وجود (با رویکرد کلامی فلسفی)
نویسنده:
طاهره صاحب الزمانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
وحدت شخصی وجود
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
الهیات(کلام جدید)
,
حکمت متعالیه
,
وحدت تشکیکی وجود
کلیدواژههای فرعی :
حادث ,
شواهد الربوبیه ,
ملاک احتیاج به علت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
طبیعت وجود ,
وحدت حقیقت ,
جهان خارج ,
فاتالیسم ,
رابطه وحدت و کثرت ,
همه -خداانگاری (مسائل جدید کلامی) ,
امکان فقری ,
علیت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام امکان ,
توحید خواص ,
جبرانگاری ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
کثرات عالم ,
وحدت صورت ,
وحدت ماده ,
باور دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در بینش ملاصدرا، وجود حقیقتی منحصر و مختص به ذات الهی است، اگرچه ملاصدرا بر وحدت وجود تکیه کرده است، کثرت را نیز قبول و توجیه کرده است. به بیان وی عالم هستی با تمام مظاهر و مراتبش و با این گستردگی چیزی جز تجلی الهی و ظهور جمال و جلال ربانی نیست. حال اگر در عالم هستی تحقق چیز دیگری به جز یک وجود اصالت ندارد، چگونه این عالم هستی با این همه کثرات را می توان تبیین کرد؟ ملاصدرا جهت تبیین کثرات عالم، داعیه دار اثبات عقلانی نظریه وحدت شخصی وجود است. تمامی مکاتب فلسفی حوزه اندیشه اسلامی نیز به نوعی مجبور به پذیرش این دیدگاه شده اند، لیکن این پذیرش مستلزم سه لازمه فلسفی و کلامی است: نفی علیت، همه خداانگاری، و پذیرفتن جبر و نفی اختیار. از همین رو به باور نگارنده، نظریه یادشده به لحاظ تفکر دینی مردود است. برای اثبات، ابتدا مبانی فلسفی ای که نظریه وحدت شخصی وجود بر آن ها مبتنی است بیان می شود و سپس انتقادات وارده مطرح می شوند تا از این ره گذر اثبات شود که سخن از نظریه وحدت شخصی وجود با باورهای اعتقادی و بدیهیات عقلی سازگار نیست و نظریه ای قابل انکار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 87 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعه تطبیقی تبیین فلسفی نظریه وحدت شخصیه وجود از دیدگاه محقق دوانی و صدرالمتالهین
نویسنده:
باقر حسین لو، حامد ناجی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دوانی
,
وحدت شخصی وجود
,
وحدت شخصی وجود
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وحدت ,
اصالت ماهیت ,
فیض مقدس ,
ظهورات وجود منبسط ,
کثرت ,
علت و معلول ,
علم نفس ,
قاعده فرعیه ,
شئون وجود ,
وجود لابشرط مقسمی ,
وحدت ,
اصالت وجود ,
برهان بسیط الحقیقه ,
قرآن ,
وجود لابشرط ,
جهان شناسی عرفانی ,
اشتراک انتسابی مفهوم وجود ,
مجازی بودن ماهیت ,
مظاهر وجود ,
ارتباط طولی شئون وجود ,
اضافه اشراقیه شئون وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
وحدت وجود منشا عرفانی دارد اما شاید اولین تبیین فلسفی از دیدگاه وحدت وجود عرفا از آن محقق دوانی باشد. این تبیین فلسفی، پیامدها و لوازمی دارد که چندان موجه و معقول نیست. صدرا نیز در جهت تبیین فلسفی نظریه وحدت وجود عرفا نهایت تلاش خود را به کار بسته است. او با گذر از نظریه وحدت تشکیکی وجود با پیشنهاد یک نظام و دستگاه فلسفی نو فلسفه را نه به پایان بلکه به عرصه ای تازه از تفکرات فلسفی بدل کرده است. در این مقاله با بیان هرچند مختصر از دستگاه فلسفی و وجودشناسی محقق دوانی، نشان داده می شود که دیدگاه او در عین شباهت به تبیین فلسفی صدرا، دچار تناقضات درون سیستمی است. در ادامه با بیان تبیین فلسفی صدرا از وحدت وجود عرفا با مقایسه این دو تبیین فلسفی، نقاط قوت و ضعف آن ها و نیز ارتباط این دو تبیین باهم آشکار شد. تبیین فلسفی صدرا در دستگاهی غیر از دستگاه وحدت تشکیکی وجود، بلکه در دستگاه فلسفی نو که صدرا درصدد آن بوده و در برخی موارد در کتب خود به آن اشاره کرده، قابل تامل و دفاع معقول است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 66
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 386
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید